Bu məqaləni lazımdır. |
2011-ci ildə Türkiyədə parlament seçkiləri keçirildi.
Türkiyədə parlament seçkiləri |
---|
Türkdilli Ölkələrin Parlament Assambleyasınının (TÜRKPA) beynəlxalq müşahidəçilər missiyası 12 iyun 2011-ci il tarixində Türkiyə Respublikasının Böyük Millət Məclisinə keçirilən seçkilərin Türkiyə Respublikasının milli qanunvericiliyinə və beynəlxalq öhdəliklərinə müvafiqliyi baxımından monitorinqini keçirmişlər. TÜRKPA beynəlxalq müşahidəçilər qrupunun tərkibinə TÜRKPA üzvü olan üç dövlətin: Azərbaycan Respublikasının, Qazaxıstan Respublikasının, Qırğızıstan Respublikasının parlamentlərinin, eləcə də TÜRKPA Beynəlxalq Katibliyinin nümayəndələri daxil idi. Seçkilərin keçirilməsinə hazırlığın gedişinin qısamüddətli müşahidəsi səsvermədən bir neçə gün əvvəl təşkil edilmişdir. Təşviqat kampaniyası 11 iyun 2011-ci il tarixində saat 17:00-da dayandırılmışdır. Təşviqat kampaniyasını kütləvi informasiya vasitələrin köməyi ilə aparılması üçün namizədlərə bərabər hüqüqlu şərait yaradılmışdır. Həmçinin namizədlər Türkiyənin istənilən yerində açıq mitinglər təşkil etmək imkanına malik idilər. Namizədlər dövlət və özəl televiziya kanallarında çıxış edərək, seçicilərə özlərinin seçkiqabağı platvormalarının əsaslarını təqdim etmişdilər. Bütövlükdə TBMM seşkilərin ətrafında gedən hadisələrin işıqlandırılması geniş şəkildə aparılırdı. Dövlət orqanlarının seçkiqabağı kampanyasının gedişatına müdaxilə etməsi və ya siyasi marağlardan irəli gələn kütləvi informasiya vasitələrinə məhtudiyyət qoyulması halları qeydə alınmamışdır. Türkiyə əhalisinin 50.2 milyon vətəndaşı səsvermə hüququna malik idi. Seçicilərin seçkilərdə 85% faiz iştirakı nəticədəsində aparıcı partiyaların parlamentdə təmsil olunmasına imkan yaranmışdır. Səfər çərçivəsində beynəlxalq müşahidəçilər qrupunun üzvləri Yüksək Seçki Qurumu nümayəndələri ilə görüşmüş və TBMM seçkilərinə hazırlıqla bağlı görülmüş işlər barədə ətraflı məlumat almışdırlar. Səsvermədən bir gün oncə TÜRKPA müşahidəçiləri Ankaranın rayon seçki məntəqələrinə baş cəkib və orada seçkilərə hazırlıq prosesini izləmişdir. Türkiyədə seçkilərin beynəlxalq müşahidəsinin həyata keçirilməsi üçün zəruri hüquqi və təşkilati-texniki şərait yaradılmışdır. Müşahidəçilər seçki komissiyalarının işi ilə tanış olmaq və onlardan zəruri informasiya almaq imkanına malik olmuşdur. Səsvermə günü, 2011-ci il iyunun 12-də TÜRKPA beynəlxalq müşahidəçilər qrupu seçki məntəqələrində olmuş, orada səsvermənin müxtəlif mərhələlərində – məntəqələrin açılmasından başlamış, seçicilərin səslərinin hesablanmasına və seçkilərin nəticələrinin müəyyən edilməsinə qədər – səsvermə prosesi haqqında şəxsi təəssürat formalaşdırmaq imkanına malik olmuşlar. Müşahidə edilmiş məntəqələrdə seçicilərin siyahısına, bülletenlərin paylanmasında və səsvermənin ardıcıllığına görə şikayətlər qeydə alınmamışdır. Yüksək Seçki Qurumu ilkin nəticələri onların daxil olmasına görə, vaxtında dərc edərək şəffaf fəaliyyət göstərmişdir. Müşahidəçilər seçkilərə hazırlığın və seçkilərin keçirilməsinin sakit və münaqişəsiz xarakter daşımasını, ictimai əsaişin və təhlükəsizliyin yüksək səviyədə olmasını qeyd edir, bunun seçki şəraitinə əlverişli təsir göstərməsini, seçicilərin öz iradələrini sərbəst ifadə etmələrinə şərait yaratmasını xüsusi qeyd etmişlər. Seçkiqabağı tədbirlər Türkiyə Respublikası qanunu ilə müəyyən edilmiş müddətlərdə həyata keçirilmişdir. Rəsmi olaraq 15 partiya və 203 müstəqil namizəd seçki kampaniyasına qoşulmuşdur. Müşahidəcilər qeyd edir ki, Türkiyədəki demokratik səsvermə inkşaf etmiş proseslərdən biridir. Eyni zamanda Türkiyənin seçki qanunvericiliyinə görə, hər seçki məntəqəsində maksimal seçici sayı 300-dən artıq ola bilməz, bu da səslərin dəqiq sayılmasına imkan yaradmışdır. Hər bir seçicinin seçki məntəqəsinə, eləcə də səsvermə üçün nəzərdə tutulan binaya daxil olaraq özünün azad seçkilərdə iştirak etmək hüququnu reallaşdırması üçün bərabər və maneəsiz imkan yaradılmışdır. Seçicilərin irqindən, milliyyətindən, cinsindən, dilindən, mənşəyindən, əmlak və vəzifə mövqeyindən, yaşayış yerindən, dinə münasibətindən, əqidələrindən, ictimai birliklərə mənsubluğundan asılı olaraq onların səsvermədə iştirak etmələrinə birbaşa və ya dolayı məhdudiyyət faktları qeydə alınmamışdır. TÜRKPA beynəlxalq müşahidəçilər qrupu vurğulayırlar ki, Türkiyə Böyük Millət Məclisi seçkiləri demokratik şəraitdə keçmiş, seçkilər haqqında milli qanunvericiliyə və beynəlxalq normalara tamamilə müvafiq olmuşdur.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin 2011 ci ilde Turkiyede parlament seckileri kecirildi Turkiyede parlament seckileri Turkdilli Olkelerin Parlament Assambleyasininin TURKPA beynelxalq musahideciler missiyasi 12 iyun 2011 ci il tarixinde Turkiye Respublikasinin Boyuk Millet Meclisine kecirilen seckilerin Turkiye Respublikasinin milli qanunvericiliyine ve beynelxalq ohdeliklerine muvafiqliyi baximindan monitorinqini kecirmisler TURKPA beynelxalq musahideciler qrupunun terkibine TURKPA uzvu olan uc dovletin Azerbaycan Respublikasinin Qazaxistan Respublikasinin Qirgizistan Respublikasinin parlamentlerinin elece de TURKPA Beynelxalq Katibliyinin numayendeleri daxil idi Seckilerin kecirilmesine hazirligin gedisinin qisamuddetli musahidesi sesvermeden bir nece gun evvel teskil edilmisdir Tesviqat kampaniyasi 11 iyun 2011 ci il tarixinde saat 17 00 da dayandirilmisdir Tesviqat kampaniyasini kutlevi informasiya vasitelerin komeyi ile aparilmasi ucun namizedlere beraber huquqlu serait yaradilmisdir Hemcinin namizedler Turkiyenin istenilen yerinde aciq mitingler teskil etmek imkanina malik idiler Namizedler dovlet ve ozel televiziya kanallarinda cixis ederek secicilere ozlerinin seckiqabagi platvormalarinin esaslarini teqdim etmisdiler Butovlukde TBMM seskilerin etrafinda geden hadiselerin isiqlandirilmasi genis sekilde aparilirdi Dovlet orqanlarinin seckiqabagi kampanyasinin gedisatina mudaxile etmesi ve ya siyasi maraglardan ireli gelen kutlevi informasiya vasitelerine mehtudiyyet qoyulmasi hallari qeyde alinmamisdir Turkiye ehalisinin 50 2 milyon vetendasi sesverme huququna malik idi Secicilerin seckilerde 85 faiz istiraki neticedesinde aparici partiyalarin parlamentde temsil olunmasina imkan yaranmisdir Sefer cercivesinde beynelxalq musahideciler qrupunun uzvleri Yuksek Secki Qurumu numayendeleri ile gorusmus ve TBMM seckilerine hazirliqla bagli gorulmus isler barede etrafli melumat almisdirlar Sesvermeden bir gun once TURKPA musahidecileri Ankaranin rayon secki menteqelerine bas cekib ve orada seckilere hazirliq prosesini izlemisdir Turkiyede seckilerin beynelxalq musahidesinin heyata kecirilmesi ucun zeruri huquqi ve teskilati texniki serait yaradilmisdir Musahideciler secki komissiyalarinin isi ile tanis olmaq ve onlardan zeruri informasiya almaq imkanina malik olmusdur Sesverme gunu 2011 ci il iyunun 12 de TURKPA beynelxalq musahideciler qrupu secki menteqelerinde olmus orada sesvermenin muxtelif merhelelerinde menteqelerin acilmasindan baslamis secicilerin seslerinin hesablanmasina ve seckilerin neticelerinin mueyyen edilmesine qeder sesverme prosesi haqqinda sexsi teessurat formalasdirmaq imkanina malik olmuslar Musahide edilmis menteqelerde secicilerin siyahisina bulletenlerin paylanmasinda ve sesvermenin ardicilligina gore sikayetler qeyde alinmamisdir Yuksek Secki Qurumu ilkin neticeleri onlarin daxil olmasina gore vaxtinda derc ederek seffaf fealiyyet gostermisdir Musahideciler seckilere hazirligin ve seckilerin kecirilmesinin sakit ve munaqisesiz xarakter dasimasini ictimai esaisin ve tehlukesizliyin yuksek seviyede olmasini qeyd edir bunun secki seraitine elverisli tesir gostermesini secicilerin oz iradelerini serbest ifade etmelerine serait yaratmasini xususi qeyd etmisler Seckiqabagi tedbirler Turkiye Respublikasi qanunu ile mueyyen edilmis muddetlerde heyata kecirilmisdir Resmi olaraq 15 partiya ve 203 musteqil namized secki kampaniyasina qosulmusdur Musahideciler qeyd edir ki Turkiyedeki demokratik sesverme inksaf etmis proseslerden biridir Eyni zamanda Turkiyenin secki qanunvericiliyine gore her secki menteqesinde maksimal secici sayi 300 den artiq ola bilmez bu da seslerin deqiq sayilmasina imkan yaradmisdir Her bir secicinin secki menteqesine elece de sesverme ucun nezerde tutulan binaya daxil olaraq ozunun azad seckilerde istirak etmek huququnu reallasdirmasi ucun beraber ve maneesiz imkan yaradilmisdir Secicilerin irqinden milliyyetinden cinsinden dilinden menseyinden emlak ve vezife movqeyinden yasayis yerinden dine munasibetinden eqidelerinden ictimai birliklere mensublugundan asili olaraq onlarin sesvermede istirak etmelerine birbasa ve ya dolayi mehdudiyyet faktlari qeyde alinmamisdir TURKPA beynelxalq musahideciler qrupu vurgulayirlar ki Turkiye Boyuk Millet Meclisi seckileri demokratik seraitde kecmis seckiler haqqinda milli qanunvericiliye ve beynelxalq normalara tamamile muvafiq olmusdur IstinadlarHemcinin baxXarici kecidler Turkiye ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin