Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tərtərin bombalanması — İkinci Qarabağ müharibəsi ərzində Ermənistan Silahlı Qüvvələri və Qondarma Dağlıq Qarabağ Müdafiə Ordusu tərəfindən Azərbaycanın Tərtər rayonundakı şəhər, qəsəbə və kəndlərin artilleriya, raket və kasset bombalı silahlarla bombardman edilməsidir. Bölgənin bombardmanı müharibənin ikinci günündə, 28 sentyabrda, erməni qüvvələri rayonun inzibati mərkəzi olan Tərtər şəhərini və Birinci Qarabağ müharibəsində qaçqın düşən azərbaycanlılar üçün inşa edilən Şıxarxı atəşə tutduqda başlayır.
| Tərtərin bombalanması | |
|---|---|
 | |
| Tarix | 28 oktyabr 2020 10 noyabr 2020 |
| Yeri | Tərtər rayonu Tərtər şəhəri |
| Qurbanlar | |
| Ölənlərin sayı | 17 nəfər |
| Zədəlilər | 63 nəfər |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bombardman geniş dağıntılara və çox sayda mülki ölümə səbəb olur. Minlərlə insan Tərtər şəhərini bir xəyal şəhərciyinə çevirərək qaçqın olur və Bərdə kimi qonşu şəhərlərə köç edir. Bu axınlarda erməni qüvvələri tərəfindən hədəf alınır. Azərbaycan hakimiyyəti, erməni qüvvələrinin 29 oktyabr tarixinə qədər Tərtər rayonu ərazisinə 15.500 mərmi atdığını, bəzi günlərdə Tərtərə 2000-dən çox mərmi atıldığını bildirir. Rəsmi Azərbaycan rəqəmləri göstərir ki, bombalar zamanı məktəblər, xəstəxanalar və dövlət binaları da daxil olmaqla mindən çox mülki obyekt ya ziyan görmüş, ya da məhv edilmişdir.
Human Rights Watch erməni qüvvələri tərəfindən uşaq bağçaları və xəstəxanalar kimi dövlət və mülki obyektlərə yönəlmiş bir çox hədəf hücumlarını təsdiqləyir, üstəlik erməni hərbi qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərinə qanunsuz olaraq qadağan olunmuş silahlardan hücumlarının müharibə cinayətləri olduğunu da bildirir. Şəhəri davamlı bombardman etmək Azərbaycan hakimiyyətini Tərtəri Azərbaycanın Stalinqradı kimi etiketləməyə sövq edir və Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Ermənistanı Tərtəri sonrakı Ağdama (Yerli əhali tərəfindən Qafqazın Xirosiması adlandırılır.) çevirməyə çalışmaqda günahlandır.Türkiyə dəfn mərasimi zamanı ermənilərin Tərtərdə bir qəbiristanlığı atəşə tutmalarını qınayır, hadisə yerində olan xarici jurnalistlər və Human Rights Watch məlumatı təsdiqləyir.
Tərtər şəhərinin, habelə rayondakı qəsəbə və kəndlərinin bombardmanı yalnız 10 noyabrda Ermənistanın Dağlıq Qarabağ atəşkəs bəyanatını imzalamasından sonra dayandırılır.
Xəsarət alanlar
Mülki itkilər
29 oktyabr tarixində Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov müharibə zamanı Tərtər rayonunda bombardman nəticəsində 17 mülki şəxsin öldüyünü və 61 nəfərin yaralandığını bildirir. Onun sözlərinə görə, ümumilikdə təxminən 1200 nəfər bombardmandan əziyyət çəkmişdir. Azərbaycan hakimiyyəti daha sonra iki mülki şəxsin xəsarət aldığını bildirir.
Azərbaycan səlahiyyətliləri bombardman nəticəsində Tərtər rayonu ərazisində dörd minə yaxın mülki obyektin zərər gördüyünü bəyan edir. Bombardman nəticəsində Tərtərin azərbaycanlı əhalisinin böyük bir hissəsi didərgin düşür və normalda təxminən 100.000 insanın yaşadığı Tərtər şəhəri bombardmana görə bir xəyal şəhərinə çevrilir. Tərtərdə qaçqınlar əksər məktəblərdə, uşaq bağçalarında, kafelərdə, restoranlarda, xəstəxanalarda və başqa yerlərdə qalmaq məcburiyyətində qalır. Azərbaycan hakimiyyəti Tərtər şəhərinin oktyabr ayında sakinlərin bombardmandan sığınacaq axtarması ilə boşaldığını bildirir. Tərtərli qaçqınların bir çoxu şərqdə, cəmi 20 kilometr (12 mil) məsafədə olan Bərdəyə köçür. Onlara Bərdə məktəblərində iki aydan çox qalmalarına icazə verilir, lakin binalar erməni klaster raket hücumlarına məruz qaldığından onlar evakuasiya edilir. Şəhərdə qalan bəzi Tərtər sakinləri evlərinin zirzəmilərinə sığınır.
İnfrastruktura dəyən zərər
Müharibənin ikinci günündə Azərbaycan Prezident Administrasiyası Tərtər rayonuna bir gündə 2 mindən çox mərmi düşdüyünü bildirdi. 29 oktyabr tarixində Tərtər Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Müstəqim Məmmədov bildirdi ki, müharibə zamanı erməni qüvvələri rayon ərazisinə 15.500 mərmi atmış, bəzi günlərdə Tərtərə 2000-dən çox mərmi düşmüşdür. Onun sözlərinə görə, 29 oktyabr tarixinə qədər 133 ev tamamilə dağıdılmış, 873 ev, həmçinin 14 məktəb, üç xəstəxana və 18 dövlət binası qismən ziyan görmüşdür. 5 noyabrda Euronews, şəhərin yaşayış və ticarət bölgələrinin ciddi ziyan gördüyünü bildirir.
Noyabr ayının əvvəlində Azərbaycan hökuməti tərəfindən yaradılan işçi qrupları müharibə zamanı dəymiş ziyanı qiymətləndirməyə başladmış və ziyan həddən artıq çox olduğu üçün üç işçi qrupu Tərtər rayonuna göndərilmişdir. 24 noyabrda Tərtərə göndərilən işçi qrupların rəhbəri Qubad Heydərov bildirmişdir ki, araşdırma işləri başa çatmaqla 611 fərdi ev və 147 mənzil daxil olmaqla 796 ziyan dəymiş əmlak artıq yoxlanılmışdır. 14 yanvar 2021-ci ildə Heydərov bombardman zamanı ümumilikdə 3800 obyektin zədələndiyini, 76-nın isə tamamilə yararsız vəziyyətdə olduğunu və bərpa oluna bilməyəcəyini bildirir. Təxminən 600 obyektin nəzərdən keçirilməsinin planlaşdırıldığını da əlavə edir.
Amnesty International 14 yanvar 2021-ci ildə Şıxarxda inşa edilmiş 34 mənzilli binadan ən azı 25-nin vurulduğunu, səkkiz binanın damının dağıldığını və yüzlərlə digər mənzilin, inzibati binanın müxtəlif dərəcələrdə ziyana məruz qaldığını bildirir.
Xarici keçidlər
İstinadlar
- "Armenia/Azerbaijan: First confirmed use of cluster munitions by Armenia 'cruel and reckless'" (ingilis). Amnesty International. 29 October 2020. 29 October 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 29 October 2020.
- "Armenia: Cluster Munitions Kill Civilians in Azerbaijan" (ingilis). Human Rights Watch. 30 October 2020. 31 October 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 30 October 2020.
- "Azerbaijan reveals details of casualties, injuries in Tartar inflicted by Armenian troops". (ingilis). 29 October 2020. 3 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 13 December 2020.
- Natiqqizi, Ulkar. "Azerbaijan: War Leaves Many Homeless". (ingilis). 11 December 2020. 26 January 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 11 December 2020.
- "Residents flee Azerbaijani town of Tartar as Nagorno-Karabakh conflict escalates". (ingilis). 6 October 2020. 4 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 11 December 2020.
- "Nagorno-Karabakh: Iran warns of 'regional war' as fighting rages". BBC (ingilis). 7 October 2020. 20 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 11 December 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Terterin bombalanmasi Ikinci Qarabag muharibesi erzinde Ermenistan Silahli Quvveleri ve Qondarma Dagliq Qarabag Mudafie Ordusu terefinden Azerbaycanin Terter rayonundaki seher qesebe ve kendlerin artilleriya raket ve kasset bombali silahlarla bombardman edilmesidir Bolgenin bombardmani muharibenin ikinci gununde 28 sentyabrda ermeni quvveleri rayonun inzibati merkezi olan Terter seherini ve Birinci Qarabag muharibesinde qacqin dusen azerbaycanlilar ucun insa edilen Sixarxi atese tutduqda baslayir Terterin bombalanmasiTarix 28 oktyabr 2020 10 noyabr 2020Yeri Terter rayonu Terter seheriQurbanlarOlenlerin sayi 17 neferZedeliler 63 nefer Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bombardman genis dagintilara ve cox sayda mulki olume sebeb olur Minlerle insan Terter seherini bir xeyal seherciyine cevirerek qacqin olur ve Berde kimi qonsu seherlere koc edir Bu axinlarda ermeni quvveleri terefinden hedef alinir Azerbaycan hakimiyyeti ermeni quvvelerinin 29 oktyabr tarixine qeder Terter rayonu erazisine 15 500 mermi atdigini bezi gunlerde Tertere 2000 den cox mermi atildigini bildirir Resmi Azerbaycan reqemleri gosterir ki bombalar zamani mektebler xestexanalar ve dovlet binalari da daxil olmaqla minden cox mulki obyekt ya ziyan gormus ya da mehv edilmisdir Human Rights Watch ermeni quvveleri terefinden usaq bagcalari ve xestexanalar kimi dovlet ve mulki obyektlere yonelmis bir cox hedef hucumlarini tesdiqleyir ustelik ermeni herbi quvvelerinin Azerbaycan erazilerine qanunsuz olaraq qadagan olunmus silahlardan hucumlarinin muharibe cinayetleri oldugunu da bildirir Seheri davamli bombardman etmek Azerbaycan hakimiyyetini Terteri Azerbaycanin Stalinqradi kimi etiketlemeye sovq edir ve Azerbaycan Prezidenti Ilham Eliyev Ermenistani Terteri sonraki Agdama Yerli ehali terefinden Qafqazin Xirosimasi adlandirilir cevirmeye calismaqda gunahlandir Turkiye defn merasimi zamani ermenilerin Terterde bir qebiristanligi atese tutmalarini qinayir hadise yerinde olan xarici jurnalistler ve Human Rights Watch melumati tesdiqleyir Terter seherinin habele rayondaki qesebe ve kendlerinin bombardmani yalniz 10 noyabrda Ermenistanin Dagliq Qarabag ateskes beyanatini imzalamasindan sonra dayandirilir Xesaret alanlarMulki itkiler 29 oktyabr tarixinde Terter Rayon Icra Hakimiyyetinin bascisi Musteqim Memmedov muharibe zamani Terter rayonunda bombardman neticesinde 17 mulki sexsin olduyunu ve 61 neferin yaralandigini bildirir Onun sozlerine gore umumilikde texminen 1200 nefer bombardmandan eziyyet cekmisdir Azerbaycan hakimiyyeti daha sonra iki mulki sexsin xesaret aldigini bildirir Azerbaycan selahiyyetlileri bombardman neticesinde Terter rayonu erazisinde dord mine yaxin mulki obyektin zerer gorduyunu beyan edir Bombardman neticesinde Terterin azerbaycanli ehalisinin boyuk bir hissesi didergin dusur ve normalda texminen 100 000 insanin yasadigi Terter seheri bombardmana gore bir xeyal seherine cevrilir Terterde qacqinlar ekser mekteblerde usaq bagcalarinda kafelerde restoranlarda xestexanalarda ve basqa yerlerde qalmaq mecburiyyetinde qalir Azerbaycan hakimiyyeti Terter seherinin oktyabr ayinda sakinlerin bombardmandan siginacaq axtarmasi ile bosaldigini bildirir Terterli qacqinlarin bir coxu serqde cemi 20 kilometr 12 mil mesafede olan Berdeye kocur Onlara Berde mekteblerinde iki aydan cox qalmalarina icaze verilir lakin binalar ermeni klaster raket hucumlarina meruz qaldigindan onlar evakuasiya edilir Seherde qalan bezi Terter sakinleri evlerinin zirzemilerine siginir Infrastruktura deyen zerer Muharibenin ikinci gununde Azerbaycan Prezident Administrasiyasi Terter rayonuna bir gunde 2 minden cox mermi dusduyunu bildirdi 29 oktyabr tarixinde Terter Rayon Icra Hakimiyyetinin bascisi Musteqim Memmedov bildirdi ki muharibe zamani ermeni quvveleri rayon erazisine 15 500 mermi atmis bezi gunlerde Tertere 2000 den cox mermi dusmusdur Onun sozlerine gore 29 oktyabr tarixine qeder 133 ev tamamile dagidilmis 873 ev hemcinin 14 mekteb uc xestexana ve 18 dovlet binasi qismen ziyan gormusdur 5 noyabrda Euronews seherin yasayis ve ticaret bolgelerinin ciddi ziyan gorduyunu bildirir Noyabr ayinin evvelinde Azerbaycan hokumeti terefinden yaradilan isci qruplari muharibe zamani deymis ziyani qiymetlendirmeye basladmis ve ziyan hedden artiq cox oldugu ucun uc isci qrupu Terter rayonuna gonderilmisdir 24 noyabrda Tertere gonderilen isci qruplarin rehberi Qubad Heyderov bildirmisdir ki arasdirma isleri basa catmaqla 611 ferdi ev ve 147 menzil daxil olmaqla 796 ziyan deymis emlak artiq yoxlanilmisdir 14 yanvar 2021 ci ilde Heyderov bombardman zamani umumilikde 3800 obyektin zedelendiyini 76 nin ise tamamile yararsiz veziyyetde oldugunu ve berpa oluna bilmeyeceyini bildirir Texminen 600 obyektin nezerden kecirilmesinin planlasdirildigini da elave edir Amnesty International 14 yanvar 2021 ci ilde Sixarxda insa edilmis 34 menzilli binadan en azi 25 nin vuruldugunu sekkiz binanin daminin dagildigini ve yuzlerle diger menzilin inzibati binanin muxtelif derecelerde ziyana meruz qaldigini bildirir Xarici kecidlerIstinadlar Armenia Azerbaijan First confirmed use of cluster munitions by Armenia cruel and reckless ingilis Amnesty International 29 October 2020 29 October 2020 tarixinde Istifade tarixi 29 October 2020 Armenia Cluster Munitions Kill Civilians in Azerbaijan ingilis Human Rights Watch 30 October 2020 31 October 2020 tarixinde Istifade tarixi 30 October 2020 Azerbaijan reveals details of casualties injuries in Tartar inflicted by Armenian troops ingilis 29 October 2020 3 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 13 December 2020 Natiqqizi Ulkar Azerbaijan War Leaves Many Homeless ingilis 11 December 2020 26 January 2021 tarixinde Istifade tarixi 11 December 2020 Residents flee Azerbaijani town of Tartar as Nagorno Karabakh conflict escalates ingilis 6 October 2020 4 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 11 December 2020 Nagorno Karabakh Iran warns of regional war as fighting rages BBC ingilis 7 October 2020 20 August 2022 tarixinde Istifade tarixi 11 December 2020