Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sənaye yağları – aşağı və orta özlülüyə (5–50 mm2/c 500C-də) malik distillat neft yağlarıdır. Bu yağlardan dəzgahların sürtünmə hissələrində, ventilyatorlarda, nasoslarda, toxuculuq maşınlarında,həmçinin hidravlik mayelərin, plastik və texnoloji sürtkülərin hazırlanmasında əsas kimi istifadə olunur.
Xüsusiyyətlər
"Sənaye yağları" anlayışı bu qrup yağları avtomobil və başqa nəqliyyat yağlarından (motor, transmissiya, aviasiya) və hidravlik mayelərdən ayırmaq üçün müvafiq standartlara (ГОСТ ISO) daxil edilmişdir. Sürtkü yağlarının stasionar qurğularda istifadə olunması, nəqliyyatdan fərqli olaraq sürtünən cütlüklərdə orta temperatur rejimi və təzyiqi ilə xarakterizə olunur. Mülayim temperatur şəraiti olan yerdə sənaye avadanlığının istismarı yağların nəqliyyatda xarakterizə olunan “bütün fəsillərdə işləmə” problemini aradan qaldırır.
Yağların xassələri
Sənaye yağları – metalkəsən dəzgahların detallarının, preslərin, yayma və digər sənaye avadanlıqlarının yeyilməsinin və sürtünməsinin azalmasını təmin etmək üçündür. Sənaye yağları eyni zamanda sürtünmə qovşaqlarından istiliyi ayırmalı, detalları korroziyadan qorumalı, sürtünmə səthlərini çirklənmədən təmizləməli, kipləşdirici vasitə olmalı, hava ilə kontaktda köpüyün əmələ gəlməsinin, davamlı emulsiyaların yaranmasının qarşısını almalı, filtrlərdən yaxşı filtirlənməli, toksiki və pis iyə malik olmamalıdır. Işləmə şəraitində sürtkü yağları yüksək temperatura və təzyiqə məruz qalırlar, müxtəlif metallarla hava ilə, su ilə və müxtəlif aqressiv mühütlə təmasda olurlar. Məhz buna görə istismar zamanı yağlar oksidləşir özlülükləri, turşu ədədi korroziya aktivliyi artır, yeyilmə məhsulları ilə çirklənirlər – aşındırıcı yeyilmə artır, filtrləşmə çətinləşir, parçalanma məhsulları əmələ gəlir – özlülük , alışma temperaturu azalır, su əmələ gəlir və s.
Özlülük – yağların əksəriyyəti üçün çox mühüm istismar xassəsindən biridir.
Özlülük, xeyli dərəcədə təzyiqdən asılıdır. Bu çox yüksək xüsusi yüklə və sürtünmə qovşaqları yüksək təzyiqlə işləyən mexanizmlərin yağlanması zamanı xüsusi əhəmiyyət kəsb edir, ona görə həmin mexanizmlərin quraşdırılması və hesablanması zamanı nəzərə alınması vacibdir.
Özlülük indeksi – yağların özlülük-temperatur xassəsini xarakterizə edir.
Donma temperaturu – statik şəraitidə (sınaq stəkanında) təyin olunur və istismar şəraitində aşağı temperaturda yağın etibarlı mütəhərrikliyini xarakterizə etmir. Sənaye yağlarının istismar prosesində və saxlandıqda antioksidləşmə stabilliyi – onun əsas istismar xassəsidir. Yağın antioksidləşmə və kimyəvi stabilliyi havanın oksigeni ilə oksidləşməsinə qarşı davamlılığına görə təyin olunur. Bütün neft yağları yüksək temperaturda hava ilə təmasda olduqda oksigenlə qarşılıqlı təsirə girib oksidləşirlər. Yağın kifayət qədər oksidləşməyə qarşı davamlılığının olmaması onun tez oksidləşməsinə səbəb olur və nəticədə həll olan və həllolmayan maddələrin(üzvi birləşmələrin, qatran, asfalten və s.) əmələ gəlməsi ilə müşayiət olunur. Bu zaman yağda onun sistemdə dövriyyəsinə mane olan palçıqvari çöküntü və maşının detallarının korroziyasına səbəb olan aqressiv maddələr əmələ gəlir. Oksidləşmə zamanı yağın istismar müddəti xeyli azalır, onun korroziyalılığı artır, həllolmuş suyu və havanı ayırmaq qabiliyyəti pisləşir. Yağın oksidləşməsinə bir çox faktorlar təsir edir: temperatur, köpükəmələgəlmə, suyun miqdarı, üzvi turşular, metalların yeyilməsi və digər çirklənmələr. Yüksək tempüeraturda işləmə qabiliyyətinə malik olan kimyəvi stabil yağlar dərin təmizlənmiş, oksidləşməyə qarşı aşqarlı baza yağları əsasında hazırlanmalıdır. Müasir sənaye yağların oksidləşməyə qarşı stabil olması üçün tərkibinə xüsusi aşqarlar daxil edirlər. Sürtünmə qovşaqlarında və mexanizmlərində yüksək temperaturda və intensiv dövriyyə və qarışdırma şəraitində işləyən yağlar üçün antioksidləşmə xassələri çox mühümdür. Yağın tərkibində olan, iş və istismar prosesində yağın içinə düşən, (havadan kondensləşmə, soyuducu su və s.) rütubət şəraitində oksidləşmə nəticəsində əmələ gələn üzvi turşuların maşın detallarına və bəzi maddələrin metallara qarşı aqressivliyinin qarşısını almaq qabiliyyəti mühafizəedici xassəsi ilə müəyyən olunur. Qara metalların korroziyası yağa su düşməsindən, əlvan metallar və ərintilərin korroziyası isə yağların və bəzi aşqarların oksidləşməsi zamanı əmələ gələn üzvi turşuların təsiri nəticəsində yaranır. Su və korroziya məhsullarının hissəcikləri üzvi turşuların korroziya aqressivliyini gücləndirirlər. Bundan başqa korroziya maddələr hissəcikləri sürtünmə sərhədinə düşdükdə aşındırıcı təsir göstərir, bununla da yeyilmə intensivliyini artırırlar. Əlvan metalların korroziyası temperaturun yüksəlməsi ilə artır. Yağın mühafizəedici xassəsini artırmaq üçün ona metalın su ilə və üzvi turşularla təmasına mane olan yağlarda həllolan korroziya inhibitorları, korroziyaya qarşı aşqarlar əlavə edirlər. Yağların yağlayıcı xassələri, onların yeyilmənin və sürtünmənin maksimum azalması hesabına sürtünmə səthinin işləmə qabiliyyətinin artması xarakterizə edir. Bunlar yeyilmə və siyrilmə xassələrinin göstəriciləri ilə qiymətləndirilir. Yeyilmənin və siyrilmənin qarşısını almaq üçün yağlara müəyyən temperaturda sürtünmə səthlərində qoruyucu örtüklər əmələ gətirən müvafiq aşqarlar əlavə edirlər.
Köpüklənməyə qarşı xassələr – yağların havanı və digər qazları köpük əmələgətirmədən ayırmaq qabiliyyətidir. Köpüyün əmələ gəlməsi yağın itkisinə, onun sıxılmasının artmasına, yağlama və soyutma qabiliyyətinin azalmasına, yağın daha intesiv oksidləşməsinə səbəb olur. Müasir aşqarlı yağların əksəriyyətinin tərkibində metal səthində köpük qabarcıqlarını dağıdan və beləliklə, köpüyün əmələ gəlməsinin qarşısını alan köpüklənməyə qarşı aşqarlar vardır. Deemulsiyalaşma xassəsi yağın çox tez suyu ayırma qabiliyyətini göstərir. Pis deemulsiya qabiliyyətinə malik olan yağlar, sulanma zamanı davamlı sulu yağ emulsiyası yaradır. Bu vaxt yağın özlülüyü azalır, sürtünmə şəraiti pisləşir, metal örtüklər korroziyaya uğrayır, donma temperaturu yüksəlir və s. Neft yağlarının bu xassələri bunlara deemulqator əlavə etdikdə yaxşılaşır.
Tətbiqi
Sənaye yağlarının aşqarlarla kompleksi (oksidləşmə, yeyilmə, korroziyaya qarşı və s.) sürüşmə ötürücülərinin podşipniklərini, reduktorlarını yağlamaq üçün və sənaye avadanlıqlarının hidrosistemlərini doldurmaq üçün istifadə olunur.
Minimum aşqarlı aşağı özlülü yağlardan ölçü cihazlarını, toxuculuq maşınlarının hərəkət edən hissələrini və s., və ya əksinə, dəzgahların sıxıcı mexanizmlərini, zəncir ötürücülərinin açıq tipli düyünlərini yağlamaq üçün isə nisbətən qatı yüksəkadqeziyalı yağlardan istifadə olunur. Qara metalların bərkitmə əməliyyatında (soyutmaq üçün) və zağlanmasında (məsaməli oksidləşmiş nazik pərdənin hopdurulması üçün) ucuz, işlənmiş ya da regenerasiya olunmuş sənaye yağlarından istifadə olunur. Abraziv tozlarla emaletmə – cilalama, sürtülmə, parıldatma yağ mühitində, tez-tez bir qayda olaraq ucuz mineral yağda, yəni sənaye markalı yağlarda aparılır.
Metal emalında hazır məhsulların konservasiyasında və qablaşdırılmasında (yağlanmış kağız) sənaye yağlarından istifadə olunur, lakin bu sahədə onlar xüsusi “yapışqan” sürtkülərlə və polimer nazik təbəqələrlə aktiv sıradan çıxarılır.
Sənaye yağı, su və emulqator əsasında olan emulsiyalar materialların emalında kəsmədə, tikintidə beton konstruksiyaları taxta qəlibə vuranda, yağların dərilərə hopdurulmasında yağlayıcı-soyuducu mayelər kimi tətbiq olunur.
Sənaye yağının tətbiq olunan nümunəsi – tikiş maşınları üçün yağ.
Təsnifatı
Müxtəlif təyinatlı sənaye yağlarının müasir təsnifatının əsasında, tətbiq sahəsindən və istismar xassələrindən asılı olaraq qruplara bölmə prinsipi qoyulmuşdur.
Sənaye yağlarının təsnifatına aid standartlaşma üzrə Beynəlxalq təşkilat tərəfindən (İSO) bir sıra standartlar işlənilmişdir:
- ISO 6743/0-81 «Sənaye yağları və sürtkülərin təsnifatı».
- ISO 3448-75 «Sənaye yağlayıcı materiallar. Özlülüyün təsnifatı».
ISO və ГОСТ 17479.0-85 tələblərinə uyğun. “Neft yağları”. Təsnifat və işarələr. Ümumi tələblər – ISO və ГОСТ 17479.0-85 tələblərini nəzərə alaraq “Sənaye yağları texniki tələblər” ГОСТ 17479.4-87 işlənib hazırlanmışdır. Müvafiq ГОСТ 17479.4-87 sənaye yağlarının işarələri bir-birindən defislə ayrılan nişanlar qrupuna daxil edilir:
- birinci işarə («И» hərfi) – tərkibindən, xassələrindən və yağın təyinatından asılı olmayan bütün markaları üçün ümumidir;
- ikinci işarə (baş hərf) – təyinat qrupuna aiddir;
- üçüncü işarə (baş hərf) – istismar xassələrinə görə yarımqrupa aidliyi;
- dördüncü işarə (rəqəm) – özlülük sinfinə aidliyi.
Qeydlər
Sənaye yağı, əsas xarakteristikaları. Sənaye yağının təmizlənməsi(regenerasiyası) üçün tətbiq olunan avadanlıq. Sənaye yağının təmizlənmə metodları – НПО «РосТехЭнер…»
Mənbə
- Химический энциклопедический словарь. Гл. ред. И.Л.Кнунянц.— М.: Советская энциклопедия, 1983—792 с.
- Пример использования индустриального масла в пищевой промышленности.
- ГОСТ 20799-88. Масла индустриальные.
- ГОСТ 17479.3-85. Масла гидравлические.
- О применении индустриальных масел в гидросистемах.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Senaye yaglari asagi ve orta ozluluye 5 50 mm2 c 500C de malik distillat neft yaglaridir Bu yaglardan dezgahlarin surtunme hisselerinde ventilyatorlarda nasoslarda toxuculuq masinlarinda hemcinin hidravlik mayelerin plastik ve texnoloji surtkulerin hazirlanmasinda esas kimi istifade olunur I 20A senaye yagiMaslo dlyaXususiyyetler Senaye yaglari anlayisi bu qrup yaglari avtomobil ve basqa neqliyyat yaglarindan motor transmissiya aviasiya ve hidravlik mayelerden ayirmaq ucun muvafiq standartlara GOST ISO daxil edilmisdir Surtku yaglarinin stasionar qurgularda istifade olunmasi neqliyyatdan ferqli olaraq surtunen cutluklerde orta temperatur rejimi ve tezyiqi ile xarakterize olunur Mulayim temperatur seraiti olan yerde senaye avadanliginin istismari yaglarin neqliyyatda xarakterize olunan butun fesillerde isleme problemini aradan qaldirir Yaglarin xasseleriSenaye yaglari metalkesen dezgahlarin detallarinin preslerin yayma ve diger senaye avadanliqlarinin yeyilmesinin ve surtunmesinin azalmasini temin etmek ucundur Senaye yaglari eyni zamanda surtunme qovsaqlarindan istiliyi ayirmali detallari korroziyadan qorumali surtunme sethlerini cirklenmeden temizlemeli kiplesdirici vasite olmali hava ile kontaktda kopuyun emele gelmesinin davamli emulsiyalarin yaranmasinin qarsisini almali filtrlerden yaxsi filtirlenmeli toksiki ve pis iye malik olmamalidir Isleme seraitinde surtku yaglari yuksek temperatura ve tezyiqe meruz qalirlar muxtelif metallarla hava ile su ile ve muxtelif aqressiv muhutle temasda olurlar Mehz buna gore istismar zamani yaglar oksidlesir ozlulukleri tursu ededi korroziya aktivliyi artir yeyilme mehsullari ile cirklenirler asindirici yeyilme artir filtrlesme cetinlesir parcalanma mehsullari emele gelir ozluluk alisma temperaturu azalir su emele gelir ve s Ozluluk yaglarin ekseriyyeti ucun cox muhum istismar xassesinden biridir Ozluluk xeyli derecede tezyiqden asilidir Bu cox yuksek xususi yukle ve surtunme qovsaqlari yuksek tezyiqle isleyen mexanizmlerin yaglanmasi zamani xususi ehemiyyet kesb edir ona gore hemin mexanizmlerin qurasdirilmasi ve hesablanmasi zamani nezere alinmasi vacibdir Ozluluk indeksi yaglarin ozluluk temperatur xassesini xarakterize edir Donma temperaturu statik seraitide sinaq stekaninda teyin olunur ve istismar seraitinde asagi temperaturda yagin etibarli muteherrikliyini xarakterize etmir Senaye yaglarinin istismar prosesinde ve saxlandiqda antioksidlesme stabilliyi onun esas istismar xassesidir Yagin antioksidlesme ve kimyevi stabilliyi havanin oksigeni ile oksidlesmesine qarsi davamliligina gore teyin olunur Butun neft yaglari yuksek temperaturda hava ile temasda olduqda oksigenle qarsiliqli tesire girib oksidlesirler Yagin kifayet qeder oksidlesmeye qarsi davamliliginin olmamasi onun tez oksidlesmesine sebeb olur ve neticede hell olan ve hellolmayan maddelerin uzvi birlesmelerin qatran asfalten ve s emele gelmesi ile musayiet olunur Bu zaman yagda onun sistemde dovriyyesine mane olan palciqvari cokuntu ve masinin detallarinin korroziyasina sebeb olan aqressiv maddeler emele gelir Oksidlesme zamani yagin istismar muddeti xeyli azalir onun korroziyaliligi artir hellolmus suyu ve havani ayirmaq qabiliyyeti pislesir Yagin oksidlesmesine bir cox faktorlar tesir edir temperatur kopukemelegelme suyun miqdari uzvi tursular metallarin yeyilmesi ve diger cirklenmeler Yuksek tempueraturda isleme qabiliyyetine malik olan kimyevi stabil yaglar derin temizlenmis oksidlesmeye qarsi asqarli baza yaglari esasinda hazirlanmalidir Muasir senaye yaglarin oksidlesmeye qarsi stabil olmasi ucun terkibine xususi asqarlar daxil edirler Surtunme qovsaqlarinda ve mexanizmlerinde yuksek temperaturda ve intensiv dovriyye ve qarisdirma seraitinde isleyen yaglar ucun antioksidlesme xasseleri cox muhumdur Yagin terkibinde olan is ve istismar prosesinde yagin icine dusen havadan kondenslesme soyuducu su ve s rutubet seraitinde oksidlesme neticesinde emele gelen uzvi tursularin masin detallarina ve bezi maddelerin metallara qarsi aqressivliyinin qarsisini almaq qabiliyyeti muhafizeedici xassesi ile mueyyen olunur Qara metallarin korroziyasi yaga su dusmesinden elvan metallar ve erintilerin korroziyasi ise yaglarin ve bezi asqarlarin oksidlesmesi zamani emele gelen uzvi tursularin tesiri neticesinde yaranir Su ve korroziya mehsullarinin hissecikleri uzvi tursularin korroziya aqressivliyini guclendirirler Bundan basqa korroziya maddeler hissecikleri surtunme serhedine dusdukde asindirici tesir gosterir bununla da yeyilme intensivliyini artirirlar Elvan metallarin korroziyasi temperaturun yukselmesi ile artir Yagin muhafizeedici xassesini artirmaq ucun ona metalin su ile ve uzvi tursularla temasina mane olan yaglarda hellolan korroziya inhibitorlari korroziyaya qarsi asqarlar elave edirler Yaglarin yaglayici xasseleri onlarin yeyilmenin ve surtunmenin maksimum azalmasi hesabina surtunme sethinin isleme qabiliyyetinin artmasi xarakterize edir Bunlar yeyilme ve siyrilme xasselerinin gostericileri ile qiymetlendirilir Yeyilmenin ve siyrilmenin qarsisini almaq ucun yaglara mueyyen temperaturda surtunme sethlerinde qoruyucu ortukler emele getiren muvafiq asqarlar elave edirler Kopuklenmeye qarsi xasseler yaglarin havani ve diger qazlari kopuk emelegetirmeden ayirmaq qabiliyyetidir Kopuyun emele gelmesi yagin itkisine onun sixilmasinin artmasina yaglama ve soyutma qabiliyyetinin azalmasina yagin daha intesiv oksidlesmesine sebeb olur Muasir asqarli yaglarin ekseriyyetinin terkibinde metal sethinde kopuk qabarciqlarini dagidan ve belelikle kopuyun emele gelmesinin qarsisini alan kopuklenmeye qarsi asqarlar vardir Deemulsiyalasma xassesi yagin cox tez suyu ayirma qabiliyyetini gosterir Pis deemulsiya qabiliyyetine malik olan yaglar sulanma zamani davamli sulu yag emulsiyasi yaradir Bu vaxt yagin ozluluyu azalir surtunme seraiti pislesir metal ortukler korroziyaya ugrayir donma temperaturu yukselir ve s Neft yaglarinin bu xasseleri bunlara deemulqator elave etdikde yaxsilasir TetbiqiSenaye yaglarinin asqarlarla kompleksi oksidlesme yeyilme korroziyaya qarsi ve s surusme oturuculerinin podsipniklerini reduktorlarini yaglamaq ucun ve senaye avadanliqlarinin hidrosistemlerini doldurmaq ucun istifade olunur Minimum asqarli asagi ozlulu yaglardan olcu cihazlarini toxuculuq masinlarinin hereket eden hisselerini ve s ve ya eksine dezgahlarin sixici mexanizmlerini zencir oturuculerinin aciq tipli duyunlerini yaglamaq ucun ise nisbeten qati yuksekadqeziyali yaglardan istifade olunur Qara metallarin berkitme emeliyyatinda soyutmaq ucun ve zaglanmasinda mesameli oksidlesmis nazik perdenin hopdurulmasi ucun ucuz islenmis ya da regenerasiya olunmus senaye yaglarindan istifade olunur Abraziv tozlarla emaletme cilalama surtulme parildatma yag muhitinde tez tez bir qayda olaraq ucuz mineral yagda yeni senaye markali yaglarda aparilir Metal emalinda hazir mehsullarin konservasiyasinda ve qablasdirilmasinda yaglanmis kagiz senaye yaglarindan istifade olunur lakin bu sahede onlar xususi yapisqan surtkulerle ve polimer nazik tebeqelerle aktiv siradan cixarilir Senaye yagi su ve emulqator esasinda olan emulsiyalar materiallarin emalinda kesmede tikintide beton konstruksiyalari taxta qelibe vuranda yaglarin derilere hopdurulmasinda yaglayici soyuducu mayeler kimi tetbiq olunur Senaye yaginin tetbiq olunan numunesi tikis masinlari ucun yag TesnifatiMuxtelif teyinatli senaye yaglarinin muasir tesnifatinin esasinda tetbiq sahesinden ve istismar xasselerinden asili olaraq qruplara bolme prinsipi qoyulmusdur Senaye yaglarinin tesnifatina aid standartlasma uzre Beynelxalq teskilat terefinden ISO bir sira standartlar islenilmisdir ISO 6743 0 81 Senaye yaglari ve surtkulerin tesnifati ISO 3448 75 Senaye yaglayici materiallar Ozluluyun tesnifati ISO ve GOST 17479 0 85 teleblerine uygun Neft yaglari Tesnifat ve isareler Umumi telebler ISO ve GOST 17479 0 85 teleblerini nezere alaraq Senaye yaglari texniki telebler GOST 17479 4 87 islenib hazirlanmisdir Muvafiq GOST 17479 4 87 senaye yaglarinin isareleri bir birinden defisle ayrilan nisanlar qrupuna daxil edilir birinci isare I herfi terkibinden xasselerinden ve yagin teyinatindan asili olmayan butun markalari ucun umumidir ikinci isare bas herf teyinat qrupuna aiddir ucuncu isare bas herf istismar xasselerine gore yarimqrupa aidliyi dorduncu isare reqem ozluluk sinfine aidliyi QeydlerSenaye yagi esas xarakteristikalari Senaye yaginin temizlenmesi regenerasiyasi ucun tetbiq olunan avadanliq Senaye yaginin temizlenme metodlari NPO RosTehEner MenbeHimicheskij enciklopedicheskij slovar Gl red I L Knunyanc M Sovetskaya enciklopediya 1983 792 s Primer ispolzovaniya industrialnogo masla v pishevoj promyshlennosti GOST 20799 88 Masla industrialnye GOST 17479 3 85 Masla gidravlicheskie O primenenii industrialnyh masel v gidrosistemah