Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Səbail rayonu (əvvəlki adı: 26 Bakı komissarı rayonu) — Bakıda rayon. Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin 26 Bakı komissarı rayonu Səbail rayonu adlandırılmışdır.
| Səbail rayonu | |
|---|---|
| Ölkə | |
| Başçı | Vüqar Zeynalov |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1920 |
| Sahəsi |
|
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +994 12 |
| Nəqliyyat kodu | 10, 90 |
| Digər | |
| sabail-ih.gov.az | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Bakı şəhərinin Xəzər dənizi sahili boyu yerləşən mərkəzi rayonu. Paytaxtın Nəsimi, Yasamal, Qaradağ rayonları ilə həmsərhəddir.
Səbail rayonu Bakı şəhərinin ən qədim yaşayış məskəni olsa da, ötən əsrin 20-ci illərindən inzibati ərazi vahidi kimi formalaşmışdır. Rayon əvvəlcə "Bayıl Bibi-Heybət", 1931-ci ildən "Stalin", 1960-cı ildən isə "26 Bakı Komissarları" adını daşımış və 29 aprel 1992-ci ildən Səbail rayonu adlandırılmışdır.
Səbail — Bakı buxtasında, sahildən təqribən 350 m cənub-qərbdə yerləşmiş tarixi-memarlıq abidəsinin adıdır. Uzunluğu 140, eni 35 m-dir. 3 dairəvi və 12 yarımdairəvi bürcü olan daş divarla (eni 1,2–2 m) əhatələnmişdir. Arxeoloci tədqiqatlar zamanı Səbaildən üzərində ərəb dilində kitabə, insan, quş və heyvan təsviri olan 700-dək daş, habelə Şirvanşah Gerşasbın (1203/04–1224-cü illər) adından kəsilmiş mis pul, bina qalıqları, gil qablar, dəndaşı, daş pərsəng, bıçaq tiyəsi, mismar və s. tapılmışdır. Kitabələrdə Quran ayələri, 1234/35-ci il tarixi, müxtəlif şəhərlərin, sənətkarların və Şirvanşahların adları yazılmışdır.
Xalq arasında "Sualtı şəhər", "Bayıl daşları", "Şəhri-i Yunan", "Karvansara", "Bayıl qəsri" və s. adlanan Səbail təqribən XIII əsrin əvvəllərində tikilmiş, XIV əsrin əvvəllərində isə tektonik dəyişikliklər nəticəsində Xəzərin suları altında qalmışdır. Sonralar suyun səviyyəsi tədricən aşağı enmiş və 1723-cü ildə abidə yenidən görünməyə başlamışdır. Ehtimal ki, Səbail müdafiə qalası və gömrükxana (bəzi alimlərin fikrincə ibadətxana) olmuşdur.
Səbail rayonunu, mübaliğə etmədən, tarix və memarlıq abidələrinin əsl xəzinəsi adlandırmaq olar. Rayonun ərazisində antik dövrə və orta əsrlərə aid abidələr mövcuddur. İçərişəhər Azərbaycanda mövcud olan və YUNESKO tərəfindən dünya mədəniyyət irsinin inciləri sırasına daxil edilmiş tarixi abidələrindən ən möhtəşəmidir. İçərişəhərin min ildən çox yaşı var. Onun başlıca abidəsi — dəbdəbəsi və möhtəşəmliyi ilə insanı heyran qoyan və dövlət tarixi-memarlıq muzey-qoruğu olan Şirvanşahlar sarayı ansamblıdır.
Bünövrəsində divarlarının qalınlığı 5 metr, hündürlüyü 28 metr olan səkkiz yaruslu monumental tikili — Qız Qalası Səbail rayonunun rəmzidir.
Azərbaycan Respublikasının əsas idarəetmə orqanları Prezident Sarayı, Milli Məclis, Nazirlər Kabineti, Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi, Konstitusiya Məhkəməsi, Bakı şəhər İcra Hakimiyyəti, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi, Müdafiə Nazirliyi, Daxili İşlər Nazirliyi, bir çox nazirliklərin, idarələrin yerləşdiyi Hökumət Evi və s. idarələr Səbail rayonu ərazisində yerləşir. Bakılıların və şəhər qonaqlarının əsas ziyarət yerləri olan "Şəhidlər Xiyabanı" və "Fəxri Xiyaban", Heydər Əliyev Fondu, habelə bir çox istirahət və gəzinti obyektləri, o cümlədən "Fəvvarələr Meydanı", Nizami küçəsi (keçmiş "Torqovaya"), Dənizkənarı Bulvar, Azadlıq Meydanı da Səbail rayonunda yerləşir.
Rayon ərazisində:
Təhsil müəssisələri: 18 ümumtəhsil məktəbi, 7 ali təhsil məktəbi;
Səhiyyə müəssisələri: 23 səhiyyə müəssisəsi;
Park və bağlar: 4 park və 8 bağ yerləşir.
Mədəniyyəti
Rayondakı mədəniyyət ocaqları bunlardır:
- 15 teatr;
- 2 kinoteatr;
- 7 kitabxana;
- 15 muzey;
- 5 mədəniyyət evi.
İstinadlar
- http://www.baku.azstat.org/section/demography/001.xls.
- "Azərbaycan Respublikası Bakı şəhərinin bəzi rayon və qəsəbələrinə, Ağdaş, Bərdə, Qobustan, İmişli, İsmayıllı, Yevlax, Gədəbəy, Goranboy, Lənkəran, Salyan, Füzuli, Xaçmaz, Cəlilabad rayonlarının bir sıra yaşayış məntəqələrinə yeni adlar verilməsi və inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 saylı Qərarı". 2022-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-26.
 | Bakı şəhəri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sebail deqiqlesdirme Sebail rayonu evvelki adi 26 Baki komissari rayonu Bakida rayon Azerbaycan Respublikasi Ali Soveti Milli Surasinin 29 aprel 1992 ci il tarixli 112 sayli Qerari ile Baki seherinin 26 Baki komissari rayonu Sebail rayonu adlandirilmisdir Sebail rayonu40 20 20 sm e 49 47 24 s u Olke AzerbaycanBasci Vuqar ZeynalovTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1920Sahesi 29 km EhalisiEhalisi 102 600 nef 1 yanvar 2021 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 994 12Neqliyyat kodu 10 90Digersabail ih gov azXeriteni goster gizle Sebail rayonu Vikianbarda elaqeli mediafayllarSebail rayonu Abseron yarimadasinin xeritesindeTarixiBaki seherinin Xezer denizi sahili boyu yerlesen merkezi rayonu Paytaxtin Nesimi Yasamal Qaradag rayonlari ile hemserheddir Sebail rayonu Baki seherinin en qedim yasayis meskeni olsa da oten esrin 20 ci illerinden inzibati erazi vahidi kimi formalasmisdir Rayon evvelce Bayil Bibi Heybet 1931 ci ilden Stalin 1960 ci ilden ise 26 Baki Komissarlari adini dasimis ve 29 aprel 1992 ci ilden Sebail rayonu adlandirilmisdir Sebail Baki buxtasinda sahilden teqriben 350 m cenub qerbde yerlesmis tarixi memarliq abidesinin adidir Uzunlugu 140 eni 35 m dir 3 dairevi ve 12 yarimdairevi burcu olan das divarla eni 1 2 2 m ehatelenmisdir Arxeoloci tedqiqatlar zamani Sebailden uzerinde ereb dilinde kitabe insan qus ve heyvan tesviri olan 700 dek das habele Sirvansah Gersasbin 1203 04 1224 cu iller adindan kesilmis mis pul bina qaliqlari gil qablar dendasi das perseng bicaq tiyesi mismar ve s tapilmisdir Kitabelerde Quran ayeleri 1234 35 ci il tarixi muxtelif seherlerin senetkarlarin ve Sirvansahlarin adlari yazilmisdir Xalq arasinda Sualti seher Bayil daslari Sehri i Yunan Karvansara Bayil qesri ve s adlanan Sebail teqriben XIII esrin evvellerinde tikilmis XIV esrin evvellerinde ise tektonik deyisiklikler neticesinde Xezerin sulari altinda qalmisdir Sonralar suyun seviyyesi tedricen asagi enmis ve 1723 cu ilde abide yeniden gorunmeye baslamisdir Ehtimal ki Sebail mudafie qalasi ve gomrukxana bezi alimlerin fikrince ibadetxana olmusdur Sebail rayonunu mubalige etmeden tarix ve memarliq abidelerinin esl xezinesi adlandirmaq olar Rayonun erazisinde antik dovre ve orta esrlere aid abideler movcuddur Iceriseher Azerbaycanda movcud olan ve YUNESKO terefinden dunya medeniyyet irsinin incileri sirasina daxil edilmis tarixi abidelerinden en mohtesemidir Iceriseherin min ilden cox yasi var Onun baslica abidesi debdebesi ve mohtesemliyi ile insani heyran qoyan ve dovlet tarixi memarliq muzey qorugu olan Sirvansahlar sarayi ansamblidir Bunovresinde divarlarinin qalinligi 5 metr hundurluyu 28 metr olan sekkiz yaruslu monumental tikili Qiz Qalasi Sebail rayonunun remzidir Azerbaycan Respublikasinin esas idareetme orqanlari Prezident Sarayi Milli Meclis Nazirler Kabineti Rabite ve Informasiya Texnologiyalari Nazirliyi Konstitusiya Mehkemesi Baki seher Icra Hakimiyyeti Milli Tehlukesizlik Nazirliyi Mudafie Nazirliyi Daxili Isler Nazirliyi bir cox nazirliklerin idarelerin yerlesdiyi Hokumet Evi ve s idareler Sebail rayonu erazisinde yerlesir Bakililarin ve seher qonaqlarinin esas ziyaret yerleri olan Sehidler Xiyabani ve Fexri Xiyaban Heyder Eliyev Fondu habele bir cox istirahet ve gezinti obyektleri o cumleden Fevvareler Meydani Nizami kucesi kecmis Torqovaya Denizkenari Bulvar Azadliq Meydani da Sebail rayonunda yerlesir Rayon erazisinde Tehsil muessiseleri 18 umumtehsil mektebi 7 ali tehsil mektebi Sehiyye muessiseleri 23 sehiyye muessisesi Park ve baglar 4 park ve 8 bag yerlesir MedeniyyetiRayondaki medeniyyet ocaqlari bunlardir 15 teatr 2 kinoteatr 7 kitabxana 15 muzey 5 medeniyyet evi Istinadlarhttp www baku azstat org section demography 001 xls Azerbaycan Respublikasi Baki seherinin bezi rayon ve qesebelerine Agdas Berde Qobustan Imisli Ismayilli Yevlax Gedebey Goranboy Lenkeran Salyan Fuzuli Xacmaz Celilabad rayonlarinin bir sira yasayis menteqelerine yeni adlar verilmesi ve inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklik edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Ali Soveti Milli Surasinin 29 aprel 1992 ci il tarixli 112 sayli Qerari 2022 08 22 tarixinde Istifade tarixi 2022 08 26 Baki seheri ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin