Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Steroidlər — bitki və heyvanlar aləmində çox yayılmış olan və fizioloji cəhətdən olduqca əhəmiyyətli maddələrdir. Onlar həyati proseslədə çox böyük rol oynayır və dərman kimi işlədilir.
Sinifləri
Steroidlər-sterinlər, cinsi hormonlar, öd turşuları, ürək qlikozidləri və başqa siniflərə ayrılır.
Kimyəvi quruluşları
Kimyəvi quruluş etibarilə Steroidlər bir-birinə yaxın birləşmələrdir. Üç altıtaqımlı halqa ilə bir beştaqımlı halqanın aşağıda göstərilən bitişmə məhsulu və ya 1,2-tsiklopentenhidrofenantren, Steroid birləşmələri molekullarının əsasını təşkil edir. Steroidlərin çoxünda 3-cü karbona hidroksil, 10–13-cü karbonlara iki metil qrupu, 17-ci karbona isə başqa alkil qrupu və ya oksigenli yaxud azotlu radikal birləşmiş olur. Bundan əlavə, Steroidlərdə bir və ya bir neçə ikiqat rabitənin varlığı, habelə optik izomerlik və müxtəlif sis, trans formalar, onların cürbəcür izomerlər şəklində olmasını təmin edir.
Sterinlər
Steroid siniflərindən biri sterinlərdir. Sterinlər öz mənşələrininə görə zoosterin (heyvan orqanizmlərində), fotosterin (bitkilərdə), mikosterin (kiflərdə) olmaqla üç yerə bölünür. Zoosterinlərin əhəmiyyətli nümayəndəsi xolesterindir. Xolesterin beyində, əsəblərdə, böyrəkdə, dəri piyində, habelə qanda, yumurta sarısında və başqa heyvan orqanizmi hüceyrələrində olur. bəzi xəstəliklər nəticəsində öd kissəsi və öd borularında toplanan öd daşlarında xolesterinin miqdarı 90%-ə çata bilər. Arteriskleroz xəstəliyi zamanı da bədəndə xolesterinin miqdarı xeyli artır. Xolesterin süd və yumurta sarısında orqanizmə daxil olur. Bundan başqa xolesterin heyvan orqanizminin özündə daha sadə maddələrdən sintez oluna bilər. Xolesterin doymamış biratomlu tsiklik spirtdir. 8 asimmetrikkarbon atomu olduğu üçün onun çoxlu stereoizomer formaları vardır. Mikosterinlərdən balatıda, kiflərdə və pensillin istehsalı qalıqlarında olan erqosterini göstərmək olar. Erqosterin bərk birləşmədir, 1650C-də əriyir, günəş işığının və ya ultrabənövşəyi işığın təsirindən vitamin D2-yə çevrilir. Bina görə də provitamin D2 də adlanır. Erqosterin hormonlar istehsalında işlədilir.
Mənbə
- M. Mövsümzadə "Üzvi kimya", Maarif – 1966.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Steroidler bitki ve heyvanlar aleminde cox yayilmis olan ve fizioloji cehetden olduqca ehemiyyetli maddelerdir Onlar heyati proseslede cox boyuk rol oynayir ve derman kimi isledilir steroidlerSinifleriSteroidler sterinler cinsi hormonlar od tursulari urek qlikozidleri ve basqa siniflere ayrilir Kimyevi quruluslariKimyevi qurulus etibarile Steroidler bir birine yaxin birlesmelerdir Uc altitaqimli halqa ile bir bestaqimli halqanin asagida gosterilen bitisme mehsulu ve ya 1 2 tsiklopentenhidrofenantren Steroid birlesmeleri molekullarinin esasini teskil edir Steroidlerin coxunda 3 cu karbona hidroksil 10 13 cu karbonlara iki metil qrupu 17 ci karbona ise basqa alkil qrupu ve ya oksigenli yaxud azotlu radikal birlesmis olur Bundan elave Steroidlerde bir ve ya bir nece ikiqat rabitenin varligi habele optik izomerlik ve muxtelif sis trans formalar onlarin curbecur izomerler seklinde olmasini temin edir SteroidlerSterinlerSteroid siniflerinden biri sterinlerdir Sterinler oz menselerinine gore zoosterin heyvan orqanizmlerinde fotosterin bitkilerde mikosterin kiflerde olmaqla uc yere bolunur Zoosterinlerin ehemiyyetli numayendesi xolesterindir Xolesterin beyinde eseblerde boyrekde deri piyinde habele qanda yumurta sarisinda ve basqa heyvan orqanizmi huceyrelerinde olur bezi xestelikler neticesinde od kissesi ve od borularinda toplanan od daslarinda xolesterinin miqdari 90 e cata biler Arteriskleroz xesteliyi zamani da bedende xolesterinin miqdari xeyli artir Xolesterin sud ve yumurta sarisinda orqanizme daxil olur Bundan basqa xolesterin heyvan orqanizminin ozunde daha sade maddelerden sintez oluna biler Xolesterin doymamis biratomlu tsiklik spirtdir 8 asimmetrikkarbon atomu oldugu ucun onun coxlu stereoizomer formalari vardir Mikosterinlerden balatida kiflerde ve pensillin istehsali qaliqlarinda olan erqosterini gostermek olar Erqosterin berk birlesmedir 1650C de eriyir gunes isiginin ve ya ultrabenovseyi isigin tesirinden vitamin D2 ye cevrilir Bina gore de provitamin D2 de adlanir Erqosterin hormonlar istehsalinda isledilir MenbeM Movsumzade Uzvi kimya Maarif 1966