Sofi Həmid türbəsi — Bakının Qaradağ rayonunun Səngəçal qəsəbəsində, Miəcik ərazisində yerləşir.
Sofi Həmid türbəsi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı,Qaradağ rayonu |
Yerləşir | Qaradağ rayonu |
İstinad nöm. | 107 |
Kateqoriya | Türbə |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
Sofi Həmid pirini
Sofi Həmid pirini Səngəçal və Umbakı qəsəbələri arasında kiçik dağlarla əhatələnmiş sahədə yerləşir.
Hümmət qoyunçuluq, Həmid isə dəvəçiliklə məşğul olub. El arasında öz sufi həyat tərzi ilə böyük mərifət sahibi kimi şöhrət tapmış Həmid bütün varlığı ilə sufizmin təbliğçilərindən olub. Yerli sakinlərin söylədikləri fərziyyələrə görə, Sofi Həmid Azərbaycana Ərəbistandan gəlmişdir. O, öz müridlərinə vəsiyyət edib ki, onu dəvənin yatacağı yerdə dəfn etsinlər. Müridlər onun vəsiyyətinə əməl edirlər və tezliklə bu məzar pirə çevrilir. Məzarı üzərindəki daş hasara alınmış ərazidə əbədiyyət rəmzi olan ağ dəvə heykəli ona inam gətirənlərin məhəbbət ifadəsi hesab edilir. Sofi Həmid pirini məşhurlaşdıran əlamətlərdən biri də ətrafdakı qəbiristanlıqda olan əlvan boyalı məzar daşlarıdır. Dünyada bəlkə də oxşarı olmayan bu məzar daşları öz forma, naxış və rənglərinə görə "sirr dağarcığı" timsalındadır.
Türbə haqqında
Gözdən-könüldən uzaq bu ziyarətgaha-Sofi Həmid türbəsinə üz tutanlar arasında çoxluğu ana olmaq arzusuyla yaşayan qadınlar təşkil edir. İnanca görə, bu məkana pənah gətirmiş insanlar bir qədər aşağıda təfərrüatı ilə açıqlanan ritualın daha təsirli alınması üçün onu 3 dəfə etməlidirlər.
Rəvayətə görə, Sofi Həmid XIV əsrdə bu regiona molla kimi gələn bir ərəb taciri olub. Ölümünün yaxınlaşdığını anlayanda öz səyahət yoldaşlarından xahiş edir ki, onu dəvəsinin dayandığı yerdə dəfn etsinlər. Yoldaşları Sofi Həmidin vəsiyyətini yerinə yetirirlər. Deyilənlərə görə, hazırda ziyarətgahın həyətinin ortasında qərar tutan ağ dəvə heykəli elə tacirin dəvəsinin dayandığı yerdə qoyulub. Maraqlıdır ki, o zaman dəvə dizləri üstə necə dayanıbsa, heykəli də həmin formada daşdan yonublar. Bu günə qədər "ağ dəvə" ətrafında bəzi inanc və adətlər formalaşıb.
İnanca görə, dizləri üstə çökən "ağ dəvə" ilə yer arasında yaranmış çox qısa məsafəni keçə bilən insan öz arzusuna çatır. Görünür, bu səbəbdən uzun illər axın-axın ziyarətçilərin çoxluğuna tab gətirməyən heykəlin altındakı mərmər örtüklü qat bir qədər aşağı çöküb.
Ziyarətgah quruluş etibarilə sadədir. Hündür ağ divarlarla əhatəyə alınmış bu pirə daxil olmaq üçün kiçik dəmir qapı qoyulub. Ümumiyyətlə, ziyarətgah Sofi Həmidin dəfn olunduğu türbədən və ağ dəvə heykəlindən ibarətdir.
İnanca görə, əvvəlcə dəvə, sonra isə Sofi Həmidin qəbri ziyarət edilir. Qəbr həyətin baş tərəfində, kiçik və sadə evə bənzər türbədə yerləşir. Sofi Həmidin kimliyi haqqında heç bir tutarlı məlumat yoxdur.
Deyilənlərə görə, əvvəllər Sofi Həmidin qəbri üzərində türbə olmayıb. Türbə XVIII əsrdə tikilib. Sofi Həmid Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli qərarı ilə ölkə əhəmiyyətli tarix və mədəniyyət abidəsi kimi qorunur.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sofi Hemid turbesi Bakinin Qaradag rayonunun Sengecal qesebesinde Miecik erazisinde yerlesir Sofi Hemid turbesi40 13 24 sm e 49 25 15 s u Olke AzerbaycanSeher Baki Qaradag rayonuYerlesir Qaradag rayonuAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 107KateqoriyaTurbeEhemiyyetiOlke ehemiyyetliSofi Hemid piriniSofi Hemid pirini Sengecal ve Umbaki qesebeleri arasinda kicik daglarla ehatelenmis sahede yerlesir Hummet qoyunculuq Hemid ise devecilikle mesgul olub El arasinda oz sufi heyat terzi ile boyuk merifet sahibi kimi sohret tapmis Hemid butun varligi ile sufizmin tebligcilerinden olub Yerli sakinlerin soyledikleri ferziyyelere gore Sofi Hemid Azerbaycana Erebistandan gelmisdir O oz muridlerine vesiyyet edib ki onu devenin yatacagi yerde defn etsinler Muridler onun vesiyyetine emel edirler ve tezlikle bu mezar pire cevrilir Mezari uzerindeki das hasara alinmis erazide ebediyyet remzi olan ag deve heykeli ona inam getirenlerin mehebbet ifadesi hesab edilir Sofi Hemid pirini meshurlasdiran elametlerden biri de etrafdaki qebiristanliqda olan elvan boyali mezar daslaridir Dunyada belke de oxsari olmayan bu mezar daslari oz forma naxis ve renglerine gore sirr dagarcigi timsalindadir Turbe haqqindaGozden konulden uzaq bu ziyaretgaha Sofi Hemid turbesine uz tutanlar arasinda coxlugu ana olmaq arzusuyla yasayan qadinlar teskil edir Inanca gore bu mekana penah getirmis insanlar bir qeder asagida teferruati ile aciqlanan ritualin daha tesirli alinmasi ucun onu 3 defe etmelidirler Revayete gore Sofi Hemid XIV esrde bu regiona molla kimi gelen bir ereb taciri olub Olumunun yaxinlasdigini anlayanda oz seyahet yoldaslarindan xahis edir ki onu devesinin dayandigi yerde defn etsinler Yoldaslari Sofi Hemidin vesiyyetini yerine yetirirler Deyilenlere gore hazirda ziyaretgahin heyetinin ortasinda qerar tutan ag deve heykeli ele tacirin devesinin dayandigi yerde qoyulub Maraqlidir ki o zaman deve dizleri uste nece dayanibsa heykeli de hemin formada dasdan yonublar Bu gune qeder ag deve etrafinda bezi inanc ve adetler formalasib Inanca gore dizleri uste coken ag deve ile yer arasinda yaranmis cox qisa mesafeni kece bilen insan oz arzusuna catir Gorunur bu sebebden uzun iller axin axin ziyaretcilerin coxluguna tab getirmeyen heykelin altindaki mermer ortuklu qat bir qeder asagi cokub Ziyaretgah qurulus etibarile sadedir Hundur ag divarlarla ehateye alinmis bu pire daxil olmaq ucun kicik demir qapi qoyulub Umumiyyetle ziyaretgah Sofi Hemidin defn olundugu turbeden ve ag deve heykelinden ibaretdir Inanca gore evvelce deve sonra ise Sofi Hemidin qebri ziyaret edilir Qebr heyetin bas terefinde kicik ve sade eve benzer turbede yerlesir Sofi Hemidin kimliyi haqqinda hec bir tutarli melumat yoxdur Deyilenlere gore evveller Sofi Hemidin qebri uzerinde turbe olmayib Turbe XVIII esrde tikilib Sofi Hemid Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci il tarixli qerari ile olke ehemiyyetli tarix ve medeniyyet abidesi kimi qorunur Istinadlar