Sivriyarpaq aktinidiya (lat. Actinidia arguta) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin aktindiyakimilər fəsiləsinin aktinidiya cinsinə aid bitki növü.
Sivriyarpaq aktinidiya | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Sivriyarpaq aktinidiya | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Saxalində, Kuril adalarında, Koreya və Yaponiyanın iynəyarpaqlı meşələrində bitir. Uzaq Şərq meşələrinin ən iri, oduncaqlı lianasıdır.
Botaniki təsviri
25 m hündürlüyə çatan bitkidir. Gövdəsi möhkəm oduncaqlaşmış, diametri 10–15 sm-ə çatır. Kürəvi, yumurtavari yarpaqları üstdən dərivari, tünd-yaşıl,15 sm uzunluğunda, 10 sm enində olur. Çiçəkləri ikievlidir. Zoğları hamar, açıq-bozdur. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir. Meyvələrin uzunluğu 1,5–3 sm, eni 1,2–2,7 sm, müxtəlif formalı-uzunsov, şarşəkilli, yumrudur, yetişmiş meyvələri tünd-yaşıl, şirin, dadlıdır. Meyvələrin yetişməsi-sentyabrın axırlarından oktyabrın ortalarınadəkdir. Toxumla və vegetativ üsulla çoxalır. Vegetativ çoxaldılmada qələmlərin kökatma müddəti 20–25 gündür.
Ekologiyası
Əlverişli şəraitdə 100 ilə qədər yaşayır. Qışadavamlılığı yüksəkdir. Torpağın nəmişliyinə çox tələbkardır. Kölgəyə, tüstüyə və qazadavamlılığı ortadadır. Günəş yanıqları ilə zədələnir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın yarımrütubətli Şəki-Zaqatala və Lənkəran-Astara bölgələrində mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Sentyabr-oktyabr aylarında yetişmiş yaşıl-sarı meyvələri bitkiyə dekorativlik verir. Şaquli yaşıllaşdırmanın bütün növləri üçün (çəpər, çardaq və s.) perspektivlidir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sivriyarpaq aktinidiya lat Actinidia arguta bitkiler aleminin erikacicekliler destesinin aktindiyakimiler fesilesinin aktinidiya cinsine aid bitki novu Sivriyarpaq aktinidiyaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsDeste ErikaciceklilerFesile AktindiyakimilerCins AktinidiyaNov Sivriyarpaq aktinidiyaBeynelxalq elmi adiActinidia arguta Miq 1867Sekil axtarisiITIS 506774NCBI 64478EOL 392750Tebii yayilmasiSaxalinde Kuril adalarinda Koreya ve Yaponiyanin iyneyarpaqli meselerinde bitir Uzaq Serq meselerinin en iri oduncaqli lianasidir Botaniki tesviri25 m hundurluye catan bitkidir Govdesi mohkem oduncaqlasmis diametri 10 15 sm e catir Kurevi yumurtavari yarpaqlari ustden derivari tund yasil 15 sm uzunlugunda 10 sm eninde olur Cicekleri ikievlidir Zoglari hamar aciq bozdur Iyun iyul aylarinda cicekleyir Meyvelerin uzunlugu 1 5 3 sm eni 1 2 2 7 sm muxtelif formali uzunsov sarsekilli yumrudur yetismis meyveleri tund yasil sirin dadlidir Meyvelerin yetismesi sentyabrin axirlarindan oktyabrin ortalarinadekdir Toxumla ve vegetativ usulla coxalir Vegetativ coxaldilmada qelemlerin kokatma muddeti 20 25 gundur EkologiyasiElverisli seraitde 100 ile qeder yasayir Qisadavamliligi yuksekdir Torpagin nemisliyine cox telebkardir Kolgeye tustuye ve qazadavamliligi ortadadir Gunes yaniqlari ile zedelenir Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanin yarimrutubetli Seki Zaqatala ve Lenkeran Astara bolgelerinde medeni seraitde becerilir IstifadesiSentyabr oktyabr aylarinda yetismis yasil sari meyveleri bitkiye dekorativlik verir Saquli yasillasdirmanin butun novleri ucun ceper cardaq ve s perspektivlidir IstinadlarHemcinin bax