Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sittalar (lat. Sittidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.
| Sittalar | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Klad: Yarımdəstə: Parvdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Sittalar | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Haqqında
Sittalar xırda quşlardır. Dimdiyi düz, itilənmişdir. Gödək ayaqlarında sərt əyilmiş iti caynaqları vardır. Lələklənməsi sıxdır. Quyruğu düz və qısadır. Bəzi növlər qayalara , başqaları isə ağac gövdələrində cəld dırmaşaraq çox vaxt başı aşağı gəzə bilir. Cücülərlə qidalanır. Azərbaycanda 4 növü 2 cins vardır. Bizdə 3 növü təmsil olunmuşdur.
Adi Sitta – (lat. - S.europaea L. ) Azərbaycanda 2 yarımnövü vardır: Qafqaz yarımnövü Talışdan başqa hər yerdə, digəri isə Lənkəran ovalığında və Talış dağlarında geniş yayılmışdır. Başqa sittalarda qəhvəyi böyürləri ilə seçilir. Döşü və qarnı oxra rənglidir. Bədəninin üst tərəfi monoton göyümtül bozdur . Qanadları və quyruğu qonurumtul-qara , quyruğunun üstündə ağ xalları vardır. Boğazı ağdır. Tək-tək və ya cüt-cüt gəzir. Nəğməsi hündür fit şəklindədir. Arealı Avropa, Asiya, Şimal-Qərbi Afrikadır. Meşə, park və köhnə bağların olduğu yerlərdə yaşayır. Oturaq həyat tərzi keçirir, dağlardan aşağıya qış köçmələri edir. Ağac koğuşlarında yuvalayır. Aprel-iyunda 5-8 ağ, qırmızı-qonur çilli yumurta qoyur. Mövsüm ərzində 2 dəfə cücü çıxardır.
Kiçik qayalıq Sittası – (lat. - S.neumayer Mich. ) Azərbaycanda Elbrus yarımnövü yaşayan politipik növdür. Qarnı və böyürləri açıq oxra-kürəndir. Həmişə daşların və qayaların üzərində tək və ya cütlərlə olur. Sərt qayalara yaxşı dırmaşır. Nəğməsi fitlər yığınından ibarətdir. Növün arealı Cənubi Avropa, Kiçik Qafqaz, Balkan yarımadası, Kiçik Asiya , Fələstin , Qərbi İrandı. Yayılması Böyük Qafqazda dağətəklərində, Kiçik Qafqazda isə Xəzər səviyyəsindən Alp qurşağınadək məhdudlaşmışdır. Yarğanlarda dağların çılpaq yamaclarında və daşlıqlarda məskunlaşır. Kiçik Qafqazın hündür dağlıqlarından və Naxçıvanda çoxsaylı qalan rayonlarda adidir. Apreldə 5-8 ağ qırmızı-qəhvəyi çilli yumurta qoyur. İyunda artıq uçan cavanlara rast gəlmək olur. Onlar yuvadan kənar valideynləri tərəfindən əlavə yemlənir .
Böyük qayalıq Sittası – (lat. S.tephronota Sharpe ) Azərbaycanda Xəzər yarımnövü yaşayan politipik növdür. Əvvəlki növə çox bənzəyir, ancaq ondan iridir, dimdiyi kütləli və daha uzundur. Arealı Cənubi Zaqafqaziya, Ön və Orta Asiyadır. Seyrək hallarda bütün mövsümlərdə Naxçıvanda rast gəlinir. Biologiyası demək olar ki, kiçik qayalıq sittasında olduğu kimidir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1998.
- Clements J. The Clements Checklist of birds of the world (ing.). Ithaca: Cornell University Press, 2007.
- "Sittidae". 2016-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-29.
- Family Nuthatches (Sittidae) | the Internet Bird Collection
- "Sittidae - nuthatches". 2019-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-29.
- "Поползень". 2022-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-29.
Mənbə
- Azərbaycan heyvanlar aləmi. III cild, Onurğalılar. Bakı «Elm». 2004 - 620 s.
Xarici keçidlər
- Velvet-fronted Nuthatch, Sitta Frontalis, Birds
- Kleiber2016
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sittalar lat Sittidae heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin sercekimiler destesine aid heyvan fesilesi SittalarElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Klad Klad Klad Klad Deste SercekimilerKlad Yarimdeste Oxuyan sercelerParvdeste Fesileustu Fesile SittalarBeynelxalq elmi adiSittidae R Lesson 1828 Sekil axtarisiITIS 178773NCBI 50247EOL 1609FW 39448HaqqindaSittalar xirda quslardir Dimdiyi duz itilenmisdir Godek ayaqlarinda sert eyilmis iti caynaqlari vardir Leleklenmesi sixdir Quyrugu duz ve qisadir Bezi novler qayalara basqalari ise agac govdelerinde celd dirmasaraq cox vaxt basi asagi geze bilir Cuculerle qidalanir Azerbaycanda 4 novu 2 cins vardir Bizde 3 novu temsil olunmusdur Adi Sitta lat S europaea L Azerbaycanda 2 yarimnovu vardir Qafqaz yarimnovu Talisdan basqa her yerde digeri ise Lenkeran ovaliginda ve Talis daglarinda genis yayilmisdir Basqa sittalarda qehveyi boyurleri ile secilir Dosu ve qarni oxra renglidir Bedeninin ust terefi monoton goyumtul bozdur Qanadlari ve quyrugu qonurumtul qara quyrugunun ustunde ag xallari vardir Bogazi agdir Tek tek ve ya cut cut gezir Negmesi hundur fit seklindedir Areali Avropa Asiya Simal Qerbi Afrikadir Mese park ve kohne baglarin oldugu yerlerde yasayir Oturaq heyat terzi kecirir daglardan asagiya qis kocmeleri edir Agac koguslarinda yuvalayir Aprel iyunda 5 8 ag qirmizi qonur cilli yumurta qoyur Movsum erzinde 2 defe cucu cixardir Kicik qayaliq Sittasi lat S neumayer Mich Azerbaycanda Elbrus yarimnovu yasayan politipik novdur Qarni ve boyurleri aciq oxra kurendir Hemise daslarin ve qayalarin uzerinde tek ve ya cutlerle olur Sert qayalara yaxsi dirmasir Negmesi fitler yiginindan ibaretdir Novun areali Cenubi Avropa Kicik Qafqaz Balkan yarimadasi Kicik Asiya Felestin Qerbi Irandi Yayilmasi Boyuk Qafqazda dageteklerinde Kicik Qafqazda ise Xezer seviyyesinden Alp qursaginadek mehdudlasmisdir Yarganlarda daglarin cilpaq yamaclarinda ve dasliqlarda meskunlasir Kicik Qafqazin hundur dagliqlarindan ve Naxcivanda coxsayli qalan rayonlarda adidir Aprelde 5 8 ag qirmizi qehveyi cilli yumurta qoyur Iyunda artiq ucan cavanlara rast gelmek olur Onlar yuvadan kenar valideynleri terefinden elave yemlenir Boyuk qayaliq Sittasi lat S tephronota Sharpe Azerbaycanda Xezer yarimnovu yasayan politipik novdur Evvelki nove cox benzeyir ancaq ondan iridir dimdiyi kutleli ve daha uzundur Areali Cenubi Zaqafqaziya On ve Orta Asiyadir Seyrek hallarda butun movsumlerde Naxcivanda rast gelinir Biologiyasi demek olar ki kicik qayaliq sittasinda oldugu kimidir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1998 Clements J The Clements Checklist of birds of the world ing Ithaca Cornell University Press 2007 Sittidae 2016 04 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 29 Family Nuthatches Sittidae the Internet Bird Collection Sittidae nuthatches 2019 07 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 29 Popolzen 2022 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 29 MenbeAzerbaycan heyvanlar alemi III cild Onurgalilar Baki Elm 2004 620 s Xarici kecidlerVelvet fronted Nuthatch Sitta Frontalis Birds Kleiber2016Hemcinin bax