Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Sistit — sidik kisəsinin selikli qişasının iltihabı.
| Sistit lat. Cystitis | |
|---|---|
 | |
| XBT-10 | N |
| XBT-10-KM | N30, N30.9 |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 595.9, 595, 595.89 |
| DiseasesDB | 29445 |
| MeSH | D003556 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bu sidik-cinsiyyət üzvlərin iltihabı xəstəliklərinin ən çox yayılmış formasıdır. Qadınların 20-25 %-i müxtəlif formada sistit keçirirlər, 10 %-i isə xroniki sistit xəstəsidirlər və bu rəqəmlər ildən-ilə artırlar. Kişilər bu xəstəlikdən nisbətən az əziyyət çəkirlər – sistit kişilərin 0.5 %-ində olur.
Çox vaxt sistitlə qadınlar xəstələnirlər və bu onların orqanizmlərinin anatomik quruluşu ilə bağlıdır: qadınlarda sidik kanalı geniş və qısadır, ona görə də kişilərə nisbətən qadınlarda sidik kisəsinə infeksiya düşməsi daha asandır. İnfeksion sistitin səbəbi çox vaxt bağırsaq çöpüdür, bəzən xlamidiya, ureaplazma və kandida göbələkləri də onun səbəbi olur.
Sistitə meylliyi artıran bir sıra xoşagəlməz faktorlar da vardır:
sidik kisəsinin divarlarında və kiçik çanaqda qan dövranının pozulması, məsələn, oturaq işdə (kompüter arxasında durmadan 4-6 saat işləmək), tez-tez və uzunmüddətli qəbzliklər, uzun müddət dar paltar, alt paltarı və corab geymək; immunitetin enməsi; sidiklə çıxan maddələrin sidik kisəsi divarlarına qıcıqlandırıcı təsir göstərməsi. Bu o halda baş verir ki, əgər siz çox kəskin qida və qızardılmış qidanı böyük miqdarda ədviyyatla qəbul edirsiniz.
menopauza, diabetlə bağlı maddələr mübadiləsinin pozulması xəstəlikləri.
Həkimlər, həmçinin, interstisial sistiti fərqləndirirlər. O sistemli xəstəliklərə aiddir və iltihab səbəbi mikroblar deyil, immun sisteminin işinin pozulmasıdır. Gecikmiş interstisial sistit sidik kisəsi xorasına çevrilə bilər.
Simptomlar
Kəskin sistit üçün tez-tez sidiyə getmək xarakterikdir, sidik kisəsi və aralıq nahiyəsində kəskin ağrılar olur, qanaxma ola bilər. İltihab prosesi nə qədər güclü olarsa, bir o qədər də sidiyə getmə siqnalları tezləşər və ağrılar kəskinləşər. Kəskin sistitin ağır formalarında adam gecə-gündüz 15-20 dəqiqədən bir sidiyə getməyə məcbur olur. Ağır hallarda bədən temperaturu qalxır, ürəkbulanma, qusma olur.
Sistitdə hökmən cinsi əlaqə ilə bağlı problemlər olur. Əgər xroniki sistitdə xoşagəlməz hissiyyatlar oyanırsa, kəskin sistitdə simptomlara dözmək olmur. "Bal ayı" sistiti anlayışını nahaq yerə fikirləşməyiblər.
Diaqnoz
Sistitin bəzi simptomları sidik kisəsi və ya böyrək vərəmləri, sidik kisəsi və prostat şişləri ilə oxşardırlar. Bel nahiyəsindəki nasazlıq böyrək infeksiyasının əlaməti ola bilər. Kişilərdə fimoz və sidik axarı deşiklərinin anomaliyası, məsələn stenoz olub-olmaması yoxlanılmalıdır. Ona görə də xəstəliyin dəqiq diaqnostikası üçün həkim infeksiyaya görə PZR-analiz təyin edə və ya bakterioloji əkmə üçün sidik analizi götürə bilər. Bəzi hallarda sistitin səbəbini dəqiqləşdirmək üçün həkim sistoskopiya – sistoskop vasitəsilə sidik kisəsinin daxili səthinə baxış keçirə bilər.
Müalicə
Əgər siz sistitdən şübhələnirsinizsə onu özünüz müalicə etməyə çalışmayın və müalicəni də gecikdirməyin. Düzgün olmayan müalicə və ya müalicənin gecikdirilməsi xroniki proses halına keçə bilər və ömürlük xəstəliyə çevrilər. Siz tezliklə uroloqa və ya ginekoloqa müraciət etməlisiniz.
Əgər müayinə zamanı xəstəliyin səbəbinin xroniki infeksiya olduğu müəyyənləşdirilərsə, təkcə sistitin müalicəsi uzunmüddətli nəticə verməyəcək. Bu halda hökmən cinsiyyət yolları infeksiyalarının müalicəsi aparılmalıdır. Sistitin bir səbəbi də immunitetin enməsi olduğundan, ümumi qüvvə toplamaq üçün vitamin terapiyası və fizioterapiya kurslarını keçməlisiniz.
İnterstisial sistitin müalicəsi ən problematikdir – o ömür boyu davam edə bilər və bu halda medikamentoz terapiya, lazer, maqnit terapiyası və digər üsullar tətbiq olunur.
Profilaktika
Qadınlar üçün sistitin profilaktikası birinci növbədə onun yaranmasına səbəb olan faktorların təsirinin azalması və aradan götürülməsinə əsaslanır, həmçinin, yuxarıda sadalanan gigiyena qaydalarına əməl etmək lazımdır. Həddən artıq dar alt paltarı geyməyin, kəskin xörəklərdən və ədviyyatdan, alkoqoldan uzaq olun, cinsi aktdan sonra sidiyə getməyə çalışın. İsti geyinin. Əgər sizdə oturaq işdirsə, hər 1,5 bir 5 dəqiqəlik fasilə edin, dayanın və ya hərəkət edin. Əgər sizdə qəbzlik varsa, çoxlu meyvə-tərəvəz və bitki mənşəli qida qəbul edin, yumşaldıcı vasitələr qəbul edin və s. Əgər siz artıq çox istiotlu, yağlı, duza qoyulmuş qida qəbul etmişsinizsə dərhal çoxlu su için.
Mənbə
Sistit 2011-11-17 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Sistit sidik kisesinin selikli qisasinin iltihabi Sistit lat CystitisXBT 10 N30 XBT 10 KM N30 N30 9XBT 9 595XBT 9 KM 595 9 595 595 89DiseasesDB 29445MeSH D003556 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu sidik cinsiyyet uzvlerin iltihabi xesteliklerinin en cox yayilmis formasidir Qadinlarin 20 25 i muxtelif formada sistit kecirirler 10 i ise xroniki sistit xestesidirler ve bu reqemler ilden ile artirlar Kisiler bu xestelikden nisbeten az eziyyet cekirler sistit kisilerin 0 5 inde olur Cox vaxt sistitle qadinlar xestelenirler ve bu onlarin orqanizmlerinin anatomik qurulusu ile baglidir qadinlarda sidik kanali genis ve qisadir ona gore de kisilere nisbeten qadinlarda sidik kisesine infeksiya dusmesi daha asandir Infeksion sistitin sebebi cox vaxt bagirsaq copudur bezen xlamidiya ureaplazma ve kandida gobelekleri de onun sebebi olur Sistite meylliyi artiran bir sira xosagelmez faktorlar da vardir sidik kisesinin divarlarinda ve kicik canaqda qan dovraninin pozulmasi meselen oturaq isde komputer arxasinda durmadan 4 6 saat islemek tez tez ve uzunmuddetli qebzlikler uzun muddet dar paltar alt paltari ve corab geymek immunitetin enmesi sidikle cixan maddelerin sidik kisesi divarlarina qiciqlandirici tesir gostermesi Bu o halda bas verir ki eger siz cox keskin qida ve qizardilmis qidani boyuk miqdarda edviyyatla qebul edirsiniz menopauza diabetle bagli maddeler mubadilesinin pozulmasi xestelikleri Hekimler hemcinin interstisial sistiti ferqlendirirler O sistemli xesteliklere aiddir ve iltihab sebebi mikroblar deyil immun sisteminin isinin pozulmasidir Gecikmis interstisial sistit sidik kisesi xorasina cevrile biler SimptomlarKeskin sistit ucun tez tez sidiye getmek xarakterikdir sidik kisesi ve araliq nahiyesinde keskin agrilar olur qanaxma ola biler Iltihab prosesi ne qeder guclu olarsa bir o qeder de sidiye getme siqnallari tezleser ve agrilar keskinleser Keskin sistitin agir formalarinda adam gece gunduz 15 20 deqiqeden bir sidiye getmeye mecbur olur Agir hallarda beden temperaturu qalxir urekbulanma qusma olur Sistitde hokmen cinsi elaqe ile bagli problemler olur Eger xroniki sistitde xosagelmez hissiyyatlar oyanirsa keskin sistitde simptomlara dozmek olmur Bal ayi sistiti anlayisini nahaq yere fikirlesmeyibler DiaqnozSistitin bezi simptomlari sidik kisesi ve ya boyrek veremleri sidik kisesi ve prostat sisleri ile oxsardirlar Bel nahiyesindeki nasazliq boyrek infeksiyasinin elameti ola biler Kisilerde fimoz ve sidik axari desiklerinin anomaliyasi meselen stenoz olub olmamasi yoxlanilmalidir Ona gore de xesteliyin deqiq diaqnostikasi ucun hekim infeksiyaya gore PZR analiz teyin ede ve ya bakterioloji ekme ucun sidik analizi goture biler Bezi hallarda sistitin sebebini deqiqlesdirmek ucun hekim sistoskopiya sistoskop vasitesile sidik kisesinin daxili sethine baxis kecire biler MualiceEger siz sistitden subhelenirsinizse onu ozunuz mualice etmeye calismayin ve mualiceni de gecikdirmeyin Duzgun olmayan mualice ve ya mualicenin gecikdirilmesi xroniki proses halina kece biler ve omurluk xesteliye cevriler Siz tezlikle uroloqa ve ya ginekoloqa muraciet etmelisiniz Eger muayine zamani xesteliyin sebebinin xroniki infeksiya oldugu mueyyenlesdirilerse tekce sistitin mualicesi uzunmuddetli netice vermeyecek Bu halda hokmen cinsiyyet yollari infeksiyalarinin mualicesi aparilmalidir Sistitin bir sebebi de immunitetin enmesi oldugundan umumi quvve toplamaq ucun vitamin terapiyasi ve fizioterapiya kurslarini kecmelisiniz Interstisial sistitin mualicesi en problematikdir o omur boyu davam ede biler ve bu halda medikamentoz terapiya lazer maqnit terapiyasi ve diger usullar tetbiq olunur ProfilaktikaQadinlar ucun sistitin profilaktikasi birinci novbede onun yaranmasina sebeb olan faktorlarin tesirinin azalmasi ve aradan goturulmesine esaslanir hemcinin yuxarida sadalanan gigiyena qaydalarina emel etmek lazimdir Hedden artiq dar alt paltari geymeyin keskin xoreklerden ve edviyyatdan alkoqoldan uzaq olun cinsi aktdan sonra sidiye getmeye calisin Isti geyinin Eger sizde oturaq isdirse her 1 5 bir 5 deqiqelik fasile edin dayanin ve ya hereket edin Eger sizde qebzlik varsa coxlu meyve terevez ve bitki menseli qida qebul edin yumsaldici vasiteler qebul edin ve s Eger siz artiq cox istiotlu yagli duza qoyulmus qida qebul etmissinizse derhal coxlu su icin MenbeSistit 2011 11 17 at the Wayback MachineXarici kecidlerDisease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018