Sindesmologiya (lat. syndesmologia) — anatomiyanın sümüklərin birləşməsindən, bağ və oynaqlardan bəhs edən şöbəsi. bu şöbə hərəkət üzvləri sisteminin passiv qismini təşkil edir. Aşağı sinif heyvanlarda sümük birləşməsi birləşdirici və qığırdaq toxuması vasitəsilə əmələ gəldiyindən bir qədər primitiv və hərəkətcə məhdud olur. heyvanlarda sümük linglər əmələ gəldikcə birləşən sümüklərin arasındakı toxuma qatları sorulma prosesinə məruz qalır, nəticədə meydana çıxan boşluqlardan, hərəkətli fasiləli oynaqlar yaranır. Filogenez dövründə iki növ birləşmə meydana çıxmışdır:
- İbtidai məhdud hərəkətli fasiləsiz;
- sonralar meydana çıxmış hərəkətli fasiləli.
Sindesmologiya | |||||||||
Elm sahəsi → öyrənir | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Yarımbölmə → öyrənir |
İnsan skletini təşkil edən sümüklər iki üsulla birləşir:
Oynağın quruluşu
Hər bir oynaq bir neçə törəmələrdən təşkil olunmuşdur:
- oynaq səthləri — lat. facies articulares;
- oynaq qığırdağı — lat. cartilago articularis;
- oynaq kapsulu — lat. capsula articularis;
- oynaq boşluğu — lat. cavum articulare.
Oynaq səthlərinin forması oynaqda əmələ gələn hərəkətlərdən asılıdır. oynaq səthlərindən biri çıxıq digəri isə batıq olur. Çıxıq səth oynaq başı — lat. caput articulare, batıq səth oynaq çuxuru — lat. fossa articularis adlandırılır. Oynaq səthi nə qədər böyük olarsa bir o qədər də istinad artır və oynaq möhkəmlənir. Oynaq səthləri oynaq qığırdaqğı ilə örtülü olur. Oynaq qığırdaqğı — lat. cartilago articularis (yun. chondros) əksərən elastikliyi ilə seçilən gialin, ancaq bəzi hallarda möhkəmliyi ilə fərqlənən lifli qığırdaqdan əmələ gəlir. Gicgah-çənə və döş-körpücük oynağı səthləri lifli qığırdaqla örtülmüşdür.
Mənbə
- Prof. K.Ə. Balakişiyev, İnsanın Normal Anatomiyası, I cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı - 1971
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sindesmologiya lat syndesmologia anatomiyanin sumuklerin birlesmesinden bag ve oynaqlardan behs eden sobesi bu sobe hereket uzvleri sisteminin passiv qismini teskil edir Asagi sinif heyvanlarda sumuk birlesmesi birlesdirici ve qigirdaq toxumasi vasitesile emele geldiyinden bir qeder primitiv ve hereketce mehdud olur heyvanlarda sumuk lingler emele geldikce birlesen sumuklerin arasindaki toxuma qatlari sorulma prosesine meruz qalir neticede meydana cixan bosluqlardan hereketli fasileli oynaqlar yaranir Filogenez dovrunde iki nov birlesme meydana cixmisdir Ibtidai mehdud hereketli fasilesiz sonralar meydana cixmis hereketli fasileli SindesmologiyaElm sahesi oyrenirBiologiya Canli tebietiUmumi biologiya Canli sistemlerin umumi xususiyyetleriniAnatomiya BedeniSindesmologiya anatomiyanin bag ve oynaqlardan behs eden sobesiYarimbolme oyrenir Insan skletini teskil eden sumukler iki usulla birlesir Sinartroz ya fasilesiz lat synarthrosis BNA Sinovial ya fasileli lat junctura synovialis diarthrosis BNA Oynagin qurulusuHer bir oynaq bir nece toremelerden teskil olunmusdur oynaq sethleri lat facies articulares oynaq qigirdagi lat cartilago articularis oynaq kapsulu lat capsula articularis oynaq boslugu lat cavum articulare Oynaq sethlerinin formasi oynaqda emele gelen hereketlerden asilidir oynaq sethlerinden biri cixiq digeri ise batiq olur Cixiq seth oynaq basi lat caput articulare batiq seth oynaq cuxuru lat fossa articularis adlandirilir Oynaq sethi ne qeder boyuk olarsa bir o qeder de istinad artir ve oynaq mohkemlenir Oynaq sethleri oynaq qigirdaqgi ile ortulu olur Oynaq qigirdaqgi lat cartilago articularis yun chondros ekseren elastikliyi ile secilen gialin ancaq bezi hallarda mohkemliyi ile ferqlenen lifli qigirdaqdan emele gelir Gicgah cene ve dos korpucuk oynagi sethleri lifli qigirdaqla ortulmusdur MenbeProf K E Balakisiyev Insanin Normal Anatomiyasi I cild MAARIF Nesriyyati Baki 1971