Seyid İbrahim oğlu Şuşinski (12 aprel 1889, Horadiz – 1 noyabr 1965, Bakı) — Azərbaycan xanəndəsi, Şuşa xanəndəlik məktəbinin nümayəndəsi, Azərbaycan SSR xalq artisti (1956). Cabbar Qaryağdıoğlu tərəfindən "Şərq musiqisinin incisi" adlandırılıb.
Seyid Şuşinski | |
---|---|
Seyid İbrahim oğlu Şuşinski | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum adı | Mir Möhsün ağa Seyid İbrahim oğlu Şuşinski |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Horadiz, Cəbrayıl qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Dəfn yeri | Fəxri xiyaban |
Vətəndaşlığı | |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | müğənni, xanəndə |
Fəaliyyət illəri | 1904—1965 |
Janrlar | xalq mahnısı, muğam |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyat və yaradıcılığı
Seyid Şuşinski 1889-cu ildə indiki Füzuli rayonunun Horadiz kəndində anadan olmuşdur. Atasını uşaq yaşlarından itirdiyindən onun tərbiyəsi ilə dövrünün savadlı və açıqfikirli qadını, xalası Məşədi Nurzad məşğul olub. Nadir və gözəl səsə malik Seyid Şuşinski xanəndəlik sənətinin sirlərinə yiyələnmək üçün ən əvvəl iki il Mir Möhsün Nəvvabın yanında oxumuşdu. Sonrakı müəllimi Cabbar Qaryağdıoğlu olmuşdu. Seyid Şuşinski ifa üçün mürəkkəb muğam olan "Çahargah"ı xüsusilə böyük məharətlə oxuyardı, özü də həmişə onu "mayə"dən yox, "Mənsuriyyə"dən başlayardı, zildə böyük ustalıqla zəngulələr vuraraq, sonra "mayə"yə enərdi. Maraqlıdır ki, həyatının son illərində, yaşı artıq 74 ötmüş Seyid "Mənsuriyyə"ni eyni şövqlə oxuyurdu.
Seyid Şuşinski yaradıcılığında Hafiz Şirazi, Məhəmməd Füzuli, Seyid Əzim Şirvani qəzəllərilə yanaşı, Hüseyn Cavidin və Mirzə Ələkbər Sabirin şeirlərinə də müraciət edirdi. Sabirin "Millət necə tarac olur-olsun, nə işim var" şerini "Müxalif"də oxuyardı. Seyid Şuşinski siyasi-ictimai mövzuda şeir və qəzəl oxuyan, xalqı mübarizəyə çağıran ilk xanəndə olmuşdur. O, bir sıra mübariz ruhlu mahnılar da oxumuşdur. "Ayıl ey millət", "Mən bir türkəm", "Millət istərsə" və s.
Seyid Şuşinski, Mirzə Cəlil, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Hüseyn Cavid, Hüseyn Ərəblinski kimi sənətkarlarla dostluq edirdi. Molla Nəsrəddinin bir neçə nömrəsinin çıxmağına maddi yardım göstərmişdi. Ümumiyyətlə, Seyid Şuşinski böyük mesenat idi, o dövrün teatr aktyorlarına çox kömək etmişdi, özü də aktyor kimi bir sıra rolları oynamışdı. Seyid Şuşinski "Çahargah"dan başqa "Mahur", "Nəva", "Məsnəvi", "Osmanı", "Arazbarı", "Heyratı" kimi muğamların gözəl ifaçısı idi. O, novator sənətkar olaraq, bir çox muğamları birləşdirib onları yeni variantda oxumuşdur. ("Rast-Humayun", "Qatar-Bayatı", "Şur-Şahnaz") "Rast"da və "Kürdi-Şahnaz"da "Dilkəş"i ilk dəfə Seyid Şuşinski ifa etmişdi.
Seyid Şuşinskinin görkəmli bəstəkarımız Fikrət Əmirovun ilk dəfə yaratdığı və dünyada şöhrət qazandığı "Şur" və "Kürdi-Ovşarı" simfonik muğamlarının yazılmasında məsləhətçi kimi böyük köməyi olmuşdu.
Mükafatları
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 6 noyabr 1956
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 17 iyun 1943
- — 9 iyun 1959
Filmoqrafiya
- Muğamlar (film, 1965)
- Qarabağa səyahət (film, 1968)
- Məclisi üns (film, 2006)
- Seyid Şuşinski (film, 2012)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France Seyid Shushinski // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Mədəniyyət TV. "Şuşa xanəndəlik məktəbinin ən parlaq nümayəndəsi" (az.). Youtube.com. 14.04.2024. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-08-18.
Xarici keçidlər
- Seyid Şuşinski. Günay Azəri, Kəpəz TV, 12.04.2013 (az.)
- Səda — Seyid Şuşinskinin doğum günüdür (12.04.2016) (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Seyid Ibrahim oglu Susinski 12 aprel 1889 Horadiz 1 noyabr 1965 Baki Azerbaycan xanendesi Susa xanendelik mektebinin numayendesi Azerbaycan SSR xalq artisti 1956 Cabbar Qaryagdioglu terefinden Serq musiqisinin incisi adlandirilib Seyid SusinskiSeyid Ibrahim oglu SusinskiSeyid Susinski 1919 cu ildeUmumi melumatlarDogum adi Mir Mohsun aga Seyid Ibrahim oglu SusinskiDogum tarixi 12 aprel 1889Dogum yeri Horadiz Cebrayil qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 noyabr 1965 76 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri Fexri xiyabanVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIMusiqici melumatlariFealiyyeti mugenni xanendeFealiyyet illeri 1904 1965Janrlar xalq mahnisi mugamMukafatlari 1956 1959 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyat ve yaradiciligiSeyid Susinski 1889 cu ilde indiki Fuzuli rayonunun Horadiz kendinde anadan olmusdur Atasini usaq yaslarindan itirdiyinden onun terbiyesi ile dovrunun savadli ve aciqfikirli qadini xalasi Mesedi Nurzad mesgul olub Nadir ve gozel sese malik Seyid Susinski xanendelik senetinin sirlerine yiyelenmek ucun en evvel iki il Mir Mohsun Nevvabin yaninda oxumusdu Sonraki muellimi Cabbar Qaryagdioglu olmusdu Seyid Susinski ifa ucun murekkeb mugam olan Cahargah i xususile boyuk meharetle oxuyardi ozu de hemise onu maye den yox Mensuriyye den baslayardi zilde boyuk ustaliqla zenguleler vuraraq sonra maye ye enerdi Maraqlidir ki heyatinin son illerinde yasi artiq 74 otmus Seyid Mensuriyye ni eyni sovqle oxuyurdu Seyid Susinski yaradiciliginda Hafiz Sirazi Mehemmed Fuzuli Seyid Ezim Sirvani qezellerile yanasi Huseyn Cavidin ve Mirze Elekber Sabirin seirlerine de muraciet edirdi Sabirin Millet nece tarac olur olsun ne isim var serini Muxalif de oxuyardi Seyid Susinski siyasi ictimai movzuda seir ve qezel oxuyan xalqi mubarizeye cagiran ilk xanende olmusdur O bir sira mubariz ruhlu mahnilar da oxumusdur Ayil ey millet Men bir turkem Millet isterse ve s Seyid Susinski Mirze Celil Ebdurrehim bey Haqverdiyev Huseyn Cavid Huseyn Ereblinski kimi senetkarlarla dostluq edirdi Molla Nesreddinin bir nece nomresinin cixmagina maddi yardim gostermisdi Umumiyyetle Seyid Susinski boyuk mesenat idi o dovrun teatr aktyorlarina cox komek etmisdi ozu de aktyor kimi bir sira rollari oynamisdi Seyid Susinski Cahargah dan basqa Mahur Neva Mesnevi Osmani Arazbari Heyrati kimi mugamlarin gozel ifacisi idi O novator senetkar olaraq bir cox mugamlari birlesdirib onlari yeni variantda oxumusdur Rast Humayun Qatar Bayati Sur Sahnaz Rast da ve Kurdi Sahnaz da Dilkes i ilk defe Seyid Susinski ifa etmisdi Seyid Susinskinin gorkemli bestekarimiz Fikret Emirovun ilk defe yaratdigi ve dunyada sohret qazandigi Sur ve Kurdi Ovsari simfonik mugamlarinin yazilmasinda meslehetci kimi boyuk komeyi olmusdu Mukafatlari Azerbaycan SSR xalq artisti fexri adi 6 noyabr 1956 Azerbaycan SSR emekdar artisti fexri adi 17 iyun 1943 Seref nisani ordeni 9 iyun 1959FilmoqrafiyaMugamlar film 1965 Qarabaga seyahet film 1968 Meclisi uns film 2006 Seyid Susinski film 2012 Hemcinin baxAzerbaycan musiqisi Uzeyir Hacibeyov Cabbar Qaryagdioglu Zulfu Adigozelov Xan Susinski MugamIstinadlarBibliotheque nationale de France Seyid Shushinski BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Medeniyyet TV Susa xanendelik mektebinin en parlaq numayendesi az Youtube com 14 04 2024 Istifade tarixi 2024 04 14 Arxivlenmis suret 2022 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2008 08 18 Xarici kecidlerVikianbarda Seyid Susinski ile elaqeli mediafayllar var Seyid Susinski Gunay Azeri Kepez TV 12 04 2013 az Seda Seyid Susinskinin dogum gunudur 12 04 2016 az