Bu məqaləni lazımdır. |
Semit-hamit dil ailəsi –semit, Misir (hamit), liviyabərbər, kuş və çad budaqları ilə təqdim olunur. Semit budağı şimal və cənub qruplarına ayrılır. Onlardan birincisi akkat (babil-assur) dilindən ibarət olan şərq yarımqrupuna və xananey, finikiya, uqarit, moavit, qədim yəhudi və aramey dillərindən ibarət olan qərb yarımqruplarına ayrılır. İsraildə hazırda süni sürətdə qədim yəhudi dilini bərpa etməy çalışırlar.
Aramey dili b.e.ə VI əsrdən başlayaraq eramızın VI əsrinə qədər yaxın Şərqdə ən geniş yayılan dil olmuşdur. Onun qalıqlarına hazırda Livanda təsadüf edilir. Arameyin bir hissəsi aysor dili kimi bu günə qədər Rusiya, İraq, İran və Türkiyədə saxlanılır. Semit dillərinin cənub qrupu ərəb və efiopiya dilləri ilə: amxar, tiqre, tiqrinye ilə təmsil olunmuşdur. Köhnə həbəş dili-gez hazırda kilsə dili kimi saxlanılır.
Qədim, orta və yeni Misir dilləri Misir budağına aiddir. Ərəb dili yayılana qədər Misir əhalisi əsasən kopt dilində danışırdılar.
Liviya-bərbər budağına: liviya (ölü), bərbər, numidiya və quanc (Kanar adalarında), tuareq, kabil, rif və zenaq dilləri daxildir.
Kuş dillərində şimal-şərqi Afrikanın əhalisi danışır. Onlardan ən çox yayılanı: qalla, somali, afar və bedauedir.
Çad budağının ən böyük dili hausadır.
Semit-hamit dillərinin hamı tərəfindən qəbul edilən vahid bir təsnifatı yoxdur. Bir çox alimlər bu dil ailəsini beş deyil, iki budağa semit və hamit budaqlarına ayırır və liviya-bərbər, kuş və çad budaqlarını da axırıncıya birləşdirirlər.
Mənbə
Quliyeva N. ETNOQRAFİYA VƏ ETNOLOGİYA. Bakı,2009.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Semit hamit dil ailesi semit Misir hamit liviyaberber kus ve cad budaqlari ile teqdim olunur Semit budagi simal ve cenub qruplarina ayrilir Onlardan birincisi akkat babil assur dilinden ibaret olan serq yarimqrupuna ve xananey finikiya uqarit moavit qedim yehudi ve aramey dillerinden ibaret olan qerb yarimqruplarina ayrilir Israilde hazirda suni suretde qedim yehudi dilini berpa etmey calisirlar Aramey dili b e e VI esrden baslayaraq eramizin VI esrine qeder yaxin Serqde en genis yayilan dil olmusdur Onun qaliqlarina hazirda Livanda tesaduf edilir Arameyin bir hissesi aysor dili kimi bu gune qeder Rusiya Iraq Iran ve Turkiyede saxlanilir Semit dillerinin cenub qrupu ereb ve efiopiya dilleri ile amxar tiqre tiqrinye ile temsil olunmusdur Kohne hebes dili gez hazirda kilse dili kimi saxlanilir Qedim orta ve yeni Misir dilleri Misir budagina aiddir Ereb dili yayilana qeder Misir ehalisi esasen kopt dilinde danisirdilar Liviya berber budagina liviya olu berber numidiya ve quanc Kanar adalarinda tuareq kabil rif ve zenaq dilleri daxildir Kus dillerinde simal serqi Afrikanin ehalisi danisir Onlardan en cox yayilani qalla somali afar ve bedauedir Cad budaginin en boyuk dili hausadir Semit hamit dillerinin hami terefinden qebul edilen vahid bir tesnifati yoxdur Bir cox alimler bu dil ailesini bes deyil iki budaga semit ve hamit budaqlarina ayirir ve liviya berber kus ve cad budaqlarini da axirinciya birlesdirirler MenbeQuliyeva N ETNOQRAFIYA VE ETNOLOGIYA Baki 2009