Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selman Abraham Vaksman (ing. Selman Abraham Waksman) — (22 iyul 1888[…] – 16 avqust 1973[…]) Amerika mikrobioloq və biokimyaçısı.1952-ci ildə Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel Mükafatı laureatı. Karolinska İnstitutundan Arvid Volqren Nobel mükafatına layiq görülən. ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının üzvü (1942), Paris Elmlər Akademiyasının xarici üzvü (1955; 1937-ci ildən müxbir). Selman Vaksman 16 avqust 1973-cü il Woods Hole, Massaçusets, ABŞ -da ömrünün 85-ci ilində vəfat edib.
| Selman Vaksman | |
|---|---|
| ing. Selman Abraham Waksman | |
 | |
| Doğum tarixi | 22 iyul 1888[…] |
| Vəfat tarixi | 16 avqust 1973[…](85 yaşında) |
| Elm sahələri | biokimya, mikrobiologiya |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Selman Vaksman 22 iyul 1888-ci ildə Vinnitsa yaxınlığındakı Novaya Priluka şəhərində kiçik kirayəçi Yakov Vaksmanın və univermağın sahibi Freida Vaksmanın (London əsilli) ailəsində anadan olub. Odessadakı 5 saylı gimnaziyanı bitirib. 1910-cu ildə ABŞ-yə mühacirət etdi. O, Kənd Təsərrüfatı Texnikumuna daxil olub, orada torpaq mikrobiologiyası ixtisası üzrə təhsil alıb. 1918-ci ildə Berklidəki Kaliforniya Universitetində fermentlərin kimyasını öyrənərək doktorluq dərəcəsi aldı. Onun sonrakı karyerası Nyu Cersidəki Rutgers Universiteti ilə bağlıdır. 1925-ci ildə dosent, 1931-ci ildə professor təyin edilmişdir.1932-ci ildə Amerika Vərəm Assosiasiyası Selman Vaksmandan vərəm çöpünün torpaqda necə parçalandığını öyrənməyi xahiş etdi. Alim bu prosesdən məsul olan antaqonist mikrobların olduğu qənaətinə gəlib. Dörd il ərzində Vaksman və onun həmkarları bakteriyalara təsir edə biləcək antibiotiklər axtarışında on minə yaxın müxtəlif torpaq mikroorqanizmini araşdırdılar. 1940-cı ildə elm adamları olduqca zəhərli olduğu ortaya çıxan aktinomisini təcrid etdilər. İki il sonra onlar vərəm patogenlərinə qarşı təsirli olduğunu sübut edən bir antibiotik olan streptomisini kəşf etdilər.1946-cı ildə bir neçə illik sınaq və təkmilləşdirmədən sonra streptomisin vərəm və vəba ilə mübarizədə geniş istifadə olunmağa başladı. Streptomisin çox qiymətli olduğunu sübut etdi, çünki sulfanilamid dərmanlarına və penisillinə davamlı bakteriyalara qarşı təsirli idi. Streptomisinin alınması digər alimləri yeni antibiotiklər axtarmağa sövq etdi. Dərmanların bu sahəsinin inkişafı Selman Vaksmanın işinin sözsüz nailiyyətləri idi. Bununla belə, bir əczaçılıq şirkəti tərəfindən streptomisinin satışından əldə edilən gəlirin bölüşdürülməsi zamanı streptomisini birbaşa kəşf edən Şats ilə antibiotikin tapılması üçün metodologiya hazırlayan Vaksman arasında münaqişəyə və davaya səbəb olub. Bunlara baxmayaraq eyni zamanda elmi jurnallardakı məqalələrdə və kəşfi təsvir edən patentdə hər ikisinidə əsas müəlliflər kimi göstərilir. Sonunda Şats qazancın bir hissəsini aldı, lakin Vaksman ilə münasibətlərini pozdu. 1952-ci ildə Vaksman "Vərəmin müalicəsində təsirli olan ilk antibiotik olan streptomisinin kəşfinə görə" fiziologiya və tibb üzrə qazandı (baxmayaraq ki, Şats Nobel mükafatına layiq görülməmişdi).
Mükafatları
- 1947 — Amori Mükafatı
- 1947 — Passano mükafatı
- 1948 Albert Lasker Əsas Tibbi Tədqiqat Mükafatı, "Streptomisinin kəşfinə səbəb olan torpaq bakteriyalarının antibiotik xassələrinin tədqiqinə görə"
- 1949 — Con Skott medalı
- 1950 — Levenquk medalı
- 1950 — Fəxri Legion ordeninin rəhbəri
- 1952 — Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel Mükafatı, "Vərəmin müalicəsində təsirli ilk antibiotik olan streptomisinin kəşfinə görə"
- 2005 — Milli İxtiraçıların Şöhrət Zalına daxil edildi
İstinadlar
- Selman Abraham Waksman // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Selman Abraham Waksman // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- NNDB (ing.). 2002.
- Ваксман, Зельман Абрахам на сайте Национальной академии наук США (англ.)
- Les membres du passé dont le nom commence par W Архивная копия от 6 августа 2020 на Wayback Machine (фр.)
- Еврейская Украина: 10 фактов о евреях Винницы. Архивировано из оригинала 18 октября 2016 года.
- Pringle, Peter (June 11, 2012). "Notebooks Shed Light on a Discovery, and a Mentor’s Betrayal Архивная копия от 6 октября 2017 на Wayback Machine". The New York Times. Просмотрено 11 июня 2012. (англ.)
- 1948 Lasker Awards | The Lasker Foundation. Дата обращения: 21 марта 2017. Архивировано 22 марта 2017 года.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Selman Abraham Vaksman ing Selman Abraham Waksman 22 iyul 1888 16 avqust 1973 Amerika mikrobioloq ve biokimyacisi 1952 ci ilde Fiziologiya ve Tibb uzre Nobel Mukafati laureati Karolinska Institutundan Arvid Volqren Nobel mukafatina layiq gorulen ABS Milli Elmler Akademiyasinin uzvu 1942 Paris Elmler Akademiyasinin xarici uzvu 1955 1937 ci ilden muxbir Selman Vaksman 16 avqust 1973 cu il Woods Hole Massacusets ABS da omrunun 85 ci ilinde vefat edib Selman Vaksmaning Selman Abraham WaksmanDogum tarixi 22 iyul 1888 1888 07 22 Vefat tarixi 16 avqust 1973 1973 08 16 85 yasinda Elm saheleri biokimya mikrobiologiyaIs yerleri Ratqers UniversitetiTehsili Berkli Kaliforniya Universiteti 1918 Ratqers Universiteti 1915 Uzvluyu ABS Milli Elmler Akademiyasi 1942 Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi Serbiya Elmler ve Incesenet Akademiyasi d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSelman Vaksman 22 iyul 1888 ci ilde Vinnitsa yaxinligindaki Novaya Priluka seherinde kicik kirayeci Yakov Vaksmanin ve univermagin sahibi Freida Vaksmanin London esilli ailesinde anadan olub Odessadaki 5 sayli gimnaziyani bitirib 1910 cu ilde ABS ye muhaciret etdi O Kend Teserrufati Texnikumuna daxil olub orada torpaq mikrobiologiyasi ixtisasi uzre tehsil alib 1918 ci ilde Berklideki Kaliforniya Universitetinde fermentlerin kimyasini oyrenerek doktorluq derecesi aldi Onun sonraki karyerasi Nyu Cersideki Rutgers Universiteti ile baglidir 1925 ci ilde dosent 1931 ci ilde professor teyin edilmisdir 1932 ci ilde Amerika Verem Assosiasiyasi Selman Vaksmandan verem copunun torpaqda nece parcalandigini oyrenmeyi xahis etdi Alim bu prosesden mesul olan antaqonist mikroblarin oldugu qenaetine gelib Dord il erzinde Vaksman ve onun hemkarlari bakteriyalara tesir ede bilecek antibiotikler axtarisinda on mine yaxin muxtelif torpaq mikroorqanizmini arasdirdilar 1940 ci ilde elm adamlari olduqca zeherli oldugu ortaya cixan aktinomisini tecrid etdiler Iki il sonra onlar verem patogenlerine qarsi tesirli oldugunu subut eden bir antibiotik olan streptomisini kesf etdiler 1946 ci ilde bir nece illik sinaq ve tekmillesdirmeden sonra streptomisin verem ve veba ile mubarizede genis istifade olunmaga basladi Streptomisin cox qiymetli oldugunu subut etdi cunki sulfanilamid dermanlarina ve penisilline davamli bakteriyalara qarsi tesirli idi Streptomisinin alinmasi diger alimleri yeni antibiotikler axtarmaga sovq etdi Dermanlarin bu sahesinin inkisafi Selman Vaksmanin isinin sozsuz nailiyyetleri idi Bununla bele bir eczaciliq sirketi terefinden streptomisinin satisindan elde edilen gelirin bolusdurulmesi zamani streptomisini birbasa kesf eden Sats ile antibiotikin tapilmasi ucun metodologiya hazirlayan Vaksman arasinda munaqiseye ve davaya sebeb olub Bunlara baxmayaraq eyni zamanda elmi jurnallardaki meqalelerde ve kesfi tesvir eden patentde her ikisinide esas muellifler kimi gosterilir Sonunda Sats qazancin bir hissesini aldi lakin Vaksman ile munasibetlerini pozdu 1952 ci ilde Vaksman Veremin mualicesinde tesirli olan ilk antibiotik olan streptomisinin kesfine gore fiziologiya ve tibb uzre Nobel mukafatini qazandi baxmayaraq ki Sats Nobel mukafatina layiq gorulmemisdi Mukafatlari1947 Amori Mukafati 1947 Passano mukafati 1948 Albert Lasker Esas Tibbi Tedqiqat Mukafati Streptomisinin kesfine sebeb olan torpaq bakteriyalarinin antibiotik xasselerinin tedqiqine gore 1949 Con Skott medali 1950 Levenquk medali 1950 Fexri Legion ordeninin rehberi 1952 Fiziologiya ve Tibb uzre Nobel Mukafati Veremin mualicesinde tesirli ilk antibiotik olan streptomisinin kesfine gore 2005 Milli Ixtiracilarin Sohret Zalina daxil edildiIstinadlarSelman Abraham Waksman Encyclopaedia Britannica ing Selman Abraham Waksman Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 NNDB ing 2002 Vaksman Zelman Abraham na sajte Nacionalnoj akademii nauk SShA angl Les membres du passe dont le nom commence par W Arhivnaya kopiya ot 6 avgusta 2020 na Wayback Machine fr Evrejskaya Ukraina 10 faktov o evreyah Vinnicy Arhivirovano iz originala 18 oktyabrya 2016 goda Pringle Peter June 11 2012 Notebooks Shed Light on a Discovery and a Mentor s Betrayal Arhivnaya kopiya ot 6 oktyabrya 2017 na Wayback Machine The New York Times Prosmotreno 11 iyunya 2012 angl 1948 Lasker Awards The Lasker Foundation Data obrasheniya 21 marta 2017 Arhivirovano 22 marta 2017 goda