Seka Qadiyev (oset. Гæдиаты Куыцырийы фырт Секъа; 1855, Qanisi[d], Mtsxeta-Mtianeti – 21 iyul (3 avqust) 1915, Vladiqafqaz) — osetin əsilli şair və yazıçı, Osetiya ədəbiyyatının klassiki. Osetiya klassik nəsrinin banisi.
Seka Qadiyev | |
---|---|
Doğum tarixi | 1855 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 21 iyul (3 avqust) 1915 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | yazıçı |
Bioqrafiyası
Seka uşaqlığını ehtiyac və çətinliklə keçirir. 18 yaşında oxumağı və yazmağı öyrənir. 1872-ci ildə Qudski kilsəsində xorçu olaraq xidmət etməyə başlayır. Ancaq kiçik bir maaş 8 nəfərlik bir ailənin mövcudluğunu təmin edə bilmədiyindən, eyni ildə Seka daha yaxşı bir həyat axtarışında Şimali Osetiyaya köçür. Burada osetin kəndlərində xorçu kimi xidmət etməyə davam edir. Ancaq ailənin maddi vəziyyəti nəzərə çarpacaq dərəcədə yaxşılaşmır. Uşaqları da özü kimi çalışmalı olur.
1910-cu ildə Seka Vladikavkazda məskunlaşır.
Qadiyev XIX əsrin yetmişinci illərinin sonlarında yazmağa başlayır. Bununla belə, savadlılığa yiyələnmək və savadını genişləndirmək üçün uzun və keşməkeşli həyat sürməli olmuşdur.
Yazıçının istedadı XIX–XX əsrin qovşağında özünü ən parlaq və əhatəli şəkildə göstərir. Yaradıcılıq fəaliyyətinin ilk günlərindən Seka Kosta Xetaqurovun şeirlərindən güclü təsirlənir. Qadiyevin "Osetiya Çobanı" adlı ilk şeirlər toplusu 1905-ci ildə nəşr edilmişdir. Kitab 25 şeir və 22 təmsildən ibarət olur. Qadiyev yazıçı karyerasının ilk günlərindən realizm tərəfdarı idi. Bütün ömrünü zəhmətkeş insanların, kasıbların arasında keçirir. Kütlə ilə birbaşa ünsiyyət quraraq sadə insanların düşüncələrini və istəklərini mükəmməl öyrənir. Xalqın məzlum mövqeyi, əziz və zəhmətkeş kütlənin daha parlaq bir gələcək arzusu Qadievin şeirlərində aydın şəkildə öz əksini tapmışdır.
Sekin bir çox şeirləri mənəviyyat və əxlaq məsələlərinə həsr edilmişdir. Dəbdəbəli anımlara, sərxoşluğa, oğurluğa və tənbəlliyə qarşı çıxış edir. Qadiyevin əla istedadı əsasən nəsrdə ortaya çıxır. Osetin dilində bədii nəsrin banilərindən biri hesab olunur. Sek Qadiyevin nəsrində əsas yeri yazıçının ümumxalq şöhrəti qazanan hekayələr tutur.
1915-ci il iyulun 21-də faciəli ölümdən sonra Vladikavkazın Meşçanskoye qəbiristanlığında, İlyinski şapelinin yanında dəfn edilir və sonradan məbədə çevrilir. Sovet dövründə yazıçının məzarı itirilmişdi. Müasir dövrdə İlyinski Kilsəsində Seka Qadiyevin abidəsi ucaldılmışdır.
Oğlu Somak Qadiyev də məşhur yazıçı olmuşdur.
Xatirəsi
Vladiqafqaz şəhərinin qərb hissəsindəki bir küçə şairin şərəfinə adlandırılmışdır.
Mirada Prospektində şairin bir abidə var.
İlinski kilsəsinin ətrafındakı köhnə qəbiristanlığın ərazisində onun şərəfinə bir abidə qoyulmuşdur.
İstinadlar
- "Seka Qadiyev". 2021-08-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- Гæдиаты Цомахъ. Уацмыстæ. Цæгат Ирыстоны чингуыты рауагъдад — Орджоникидзе, 1959.
Mənbə
- С. К. Гадиев. "Азау"
- "Азау", копия на WebArchive
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seka Qadiyev oset Gaediaty Kuycyrijy fyrt Seka 1855 Qanisi d Mtsxeta Mtianeti 21 iyul 3 avqust 1915 Vladiqafqaz osetin esilli sair ve yazici Osetiya edebiyyatinin klassiki Osetiya klassik nesrinin banisi Seka QadiyevDogum tarixi 1855Dogum yeri Qanisi d Mtsxeta Mtianeti GurcustanVefat tarixi 21 iyul 3 avqust 1915Vefat yeri Vladiqafqaz Terek vilayeti Rusiya imperiyasiFealiyyeti yaziciBioqrafiyasiSeka usaqligini ehtiyac ve cetinlikle kecirir 18 yasinda oxumagi ve yazmagi oyrenir 1872 ci ilde Qudski kilsesinde xorcu olaraq xidmet etmeye baslayir Ancaq kicik bir maas 8 neferlik bir ailenin movcudlugunu temin ede bilmediyinden eyni ilde Seka daha yaxsi bir heyat axtarisinda Simali Osetiyaya kocur Burada osetin kendlerinde xorcu kimi xidmet etmeye davam edir Ancaq ailenin maddi veziyyeti nezere carpacaq derecede yaxsilasmir Usaqlari da ozu kimi calismali olur 1910 cu ilde Seka Vladikavkazda meskunlasir Qadiyev XIX esrin yetmisinci illerinin sonlarinda yazmaga baslayir Bununla bele savadliliga yiyelenmek ve savadini genislendirmek ucun uzun ve kesmekesli heyat surmeli olmusdur Yazicinin istedadi XIX XX esrin qovsaginda ozunu en parlaq ve ehateli sekilde gosterir Yaradiciliq fealiyyetinin ilk gunlerinden Seka Kosta Xetaqurovun seirlerinden guclu tesirlenir Qadiyevin Osetiya Cobani adli ilk seirler toplusu 1905 ci ilde nesr edilmisdir Kitab 25 seir ve 22 temsilden ibaret olur Qadiyev yazici karyerasinin ilk gunlerinden realizm terefdari idi Butun omrunu zehmetkes insanlarin kasiblarin arasinda kecirir Kutle ile birbasa unsiyyet quraraq sade insanlarin dusuncelerini ve isteklerini mukemmel oyrenir Xalqin mezlum movqeyi eziz ve zehmetkes kutlenin daha parlaq bir gelecek arzusu Qadievin seirlerinde aydin sekilde oz eksini tapmisdir Sekin bir cox seirleri meneviyyat ve exlaq meselelerine hesr edilmisdir Debdebeli animlara serxosluga ogurluga ve tenbelliye qarsi cixis edir Qadiyevin ela istedadi esasen nesrde ortaya cixir Osetin dilinde bedii nesrin banilerinden biri hesab olunur Sek Qadiyevin nesrinde esas yeri yazicinin umumxalq sohreti qazanan hekayeler tutur 1915 ci il iyulun 21 de facieli olumden sonra Vladikavkazin Mescanskoye qebiristanliginda Ilyinski sapelinin yaninda defn edilir ve sonradan mebede cevrilir Sovet dovrunde yazicinin mezari itirilmisdi Muasir dovrde Ilyinski Kilsesinde Seka Qadiyevin abidesi ucaldilmisdir Oglu Somak Qadiyev de meshur yazici olmusdur XatiresiVladiqafqaz seherinin qerb hissesindeki bir kuce sairin serefine adlandirilmisdir Mirada Prospektinde sairin bir abide var Ilinski kilsesinin etrafindaki kohne qebiristanligin erazisinde onun serefine bir abide qoyulmusdur Istinadlar Seka Qadiyev 2021 08 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 02 Gaediaty Comah Uacmystae Caegat Irystony chinguyty rauagdad Ordzhonikidze 1959 MenbeS K Gadiev Azau Azau kopiya na WebArchive