Sabit məzənnə — hər hansı bir valyuta məzənnəsinin digər bir valyutalar səbətinə və ya hər hansı bir valyuta məzənnəsinin qızıl kimi dəyər ölçülərinə qarşı təyin olunduğu valyuta məzənnəsinin bir növüdür.
Hər hansı bir valyutanın dəyərini sabitlərdirmək üçün həmin valyuta bir başa başqa bir beynəlxalq əhəmiyyətli və ya daha stabil məzənnənin təyin olunmuş nisbətinə istinad edilir. Beləliklə, hər hansı valyuta ilə istinad edilmiş valyuta arasındakı valyuta məzənnəsi, çevik mübadilə rejimindən fərqli olaraq, bazar şərtlərinə əsasən dəyişmir. Bu proses, hər iki valyutanın xas olduğu iki sektor arasında ticarət və investisiyaların daha asan və daha çox proqnozlaşdırılmasını təmin edir və əsasən, xarici valyutadan geniş istifadə edilən və xarici ticarəti ÜDM-nin böyük bir hissəsini təşkil edən kiçik iqtisadiyyatlar üçün faydalıdır. Həs hansı bir sabit valyuta məzənnəsi sistemi valyutanın davranışına nəzarət etmək üçün də istifadə edilə bilər; məsələn: inflyasiyanın dərəcələrini məhdudlaşdırmaq üçün. Bunu etməklə, cari valyutanın istinad dəyərinə nəzarət edilir. Beləliklə, istinad edilmiş valyutanın dəyərinin yüksəldiyi və ya düşdüyü zaman, ona istinad edən hər hansı bir valyutanın dəyəri də digər valyutalara və qiymətli pul vahidləri ilə ticarət edilə biləcəyi əmtəələrin dəyərinə nisbətdə artır və ya düşür. Əlavə olaraq, mükəmməl sərmaye çevikliyi fərziyyəsinə söykənən Mundell-Fleminq modelinə əsasən sabit bir məzənnə sistemi hökumətə makroiqtisadi sabitliyə nail olmaq üçün daxili pul siyasətindən istifadə etməyə mane olur.
Sabit məzənnə sistemində, bir ölkənin mərkəzi bankı açıq bazar mexanizmini istifadə edir və istinad nisbətinin sabit dəyərini saxlamaq məqsədilə hər zaman həmin valyutanı müəyyən bir qiymətlə almaq və ya satmağa hazır olur. Milli valyutanın devalvasiyası zamanı mərkəzi bank ehtiyatda olan xarici pulu satır və milli valyutanı geri alır. Bu, daxili məzənnə üçün süni tələbat yaradır və bu proses, milli məzənnənin dəyərini artırır. Milli valyutanın arzu olunmaz bir şəkildə dəyərinin artması nəticəsində, Mərkəzi Bank xarici pulları alır və bu səbəbdən milli pullara tələb yarandığına görə milli məzənnənin dəyəri istinad edilən məzənnəyə nisbətdə azalır. Mərkəzi bank ödənişlərin balanslaşdırılmasını maliyyələşdirmək üçün lazım olan aktivləri və xarici valyutanı öz ehtiyatlarından təmin edir.
Cari dövrdə, böyük iqtisadiyyatlarla əlaqəli olan valyutalara adətən nəzarət edilmir. Sabit məzənnə sistemini istifadə edən son iri iqtisadiyyat, 2005-ci ilin iyul ayında “idarə olunan məzənnə” adlanan bir qədər daha çevik məzənnə sistemi qəbul edən Çin Xalq Respublikası idi. Avrozonaya qoşulan ölkələrin yerli valyutalarından avroya qarşı yekun konvertasiya məzənnəsi yaratmaq üçün Avropa Valyuta Məzuniyyəti Mexanizmi də müvəqqəti olaraq fəaliyyətdədir.
İstinadlar
- ; ; Startz, Richard. Macroeconomics (Eleventh). New York: McGraw-Hill/Irwin. 2011. ISBN .
- . International Economics: A Policy Approach. Pearson Learning Solutions. 2010. 438. ISBN .
- Bordo, Michael D.; Christl, Josef; Just, Christian; James, Harold. OENB Working Paper (no. 92) (PDF). 2004. 2014-03-06 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-12-09.
- Bordo, Michael. Gold Standard and Related Regimes: Collected Essays. Cambridge University Press. 1999. ISBN .
- Salvatore, Dominick. International Economics. John Wiley & Sons. 2004. ISBN .
- Cooper, R.N. International Finance. Penguin Publishers. 1969. 25–37.
- Garber, Peter M.; Svensson, Lars E. O. The Operation and Collapse of Fixed Exchange Rate Regimes // Handbook of International Economics. 3. Elsevier. 1995. 1865–1911. doi:10.1016/S1573-4404(05)80016-4.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sabit mezenne her hansi bir valyuta mezennesinin diger bir valyutalar sebetine ve ya her hansi bir valyuta mezennesinin qizil kimi deyer olculerine qarsi teyin olundugu valyuta mezennesinin bir novudur Her hansi bir valyutanin deyerini sabitlerdirmek ucun hemin valyuta bir basa basqa bir beynelxalq ehemiyyetli ve ya daha stabil mezennenin teyin olunmus nisbetine istinad edilir Belelikle her hansi valyuta ile istinad edilmis valyuta arasindaki valyuta mezennesi cevik mubadile rejiminden ferqli olaraq bazar sertlerine esasen deyismir Bu proses her iki valyutanin xas oldugu iki sektor arasinda ticaret ve investisiyalarin daha asan ve daha cox proqnozlasdirilmasini temin edir ve esasen xarici valyutadan genis istifade edilen ve xarici ticareti UDM nin boyuk bir hissesini teskil eden kicik iqtisadiyyatlar ucun faydalidir Hes hansi bir sabit valyuta mezennesi sistemi valyutanin davranisina nezaret etmek ucun de istifade edile biler meselen inflyasiyanin derecelerini mehdudlasdirmaq ucun Bunu etmekle cari valyutanin istinad deyerine nezaret edilir Belelikle istinad edilmis valyutanin deyerinin yukseldiyi ve ya dusduyu zaman ona istinad eden her hansi bir valyutanin deyeri de diger valyutalara ve qiymetli pul vahidleri ile ticaret edile bileceyi emteelerin deyerine nisbetde artir ve ya dusur Elave olaraq mukemmel sermaye cevikliyi ferziyyesine soykenen Mundell Fleminq modeline esasen sabit bir mezenne sistemi hokumete makroiqtisadi sabitliye nail olmaq ucun daxili pul siyasetinden istifade etmeye mane olur Sabit mezenne sisteminde bir olkenin merkezi banki aciq bazar mexanizmini istifade edir ve istinad nisbetinin sabit deyerini saxlamaq meqsedile her zaman hemin valyutani mueyyen bir qiymetle almaq ve ya satmaga hazir olur Milli valyutanin devalvasiyasi zamani merkezi bank ehtiyatda olan xarici pulu satir ve milli valyutani geri alir Bu daxili mezenne ucun suni telebat yaradir ve bu proses milli mezennenin deyerini artirir Milli valyutanin arzu olunmaz bir sekilde deyerinin artmasi neticesinde Merkezi Bank xarici pullari alir ve bu sebebden milli pullara teleb yarandigina gore milli mezennenin deyeri istinad edilen mezenneye nisbetde azalir Merkezi bank odenislerin balanslasdirilmasini maliyyelesdirmek ucun lazim olan aktivleri ve xarici valyutani oz ehtiyatlarindan temin edir Cari dovrde boyuk iqtisadiyyatlarla elaqeli olan valyutalara adeten nezaret edilmir Sabit mezenne sistemini istifade eden son iri iqtisadiyyat 2005 ci ilin iyul ayinda idare olunan mezenne adlanan bir qeder daha cevik mezenne sistemi qebul eden Cin Xalq Respublikasi idi Avrozonaya qosulan olkelerin yerli valyutalarindan avroya qarsi yekun konvertasiya mezennesi yaratmaq ucun Avropa Valyuta Mezuniyyeti Mexanizmi de muveqqeti olaraq fealiyyetdedir Istinadlar Startz Richard Macroeconomics Eleventh New York McGraw Hill Irwin 2011 ISBN 978 0 07 337592 2 International Economics A Policy Approach Pearson Learning Solutions 2010 438 ISBN 0 558 58883 2 Bordo Michael D Christl Josef Just Christian James Harold OENB Working Paper no 92 PDF 2004 2014 03 06 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 12 09 Bordo Michael Gold Standard and Related Regimes Collected Essays Cambridge University Press 1999 ISBN 0 521 55006 8 Salvatore Dominick International Economics John Wiley amp Sons 2004 ISBN 978 81 265 1413 7 Cooper R N International Finance Penguin Publishers 1969 25 37 Garber Peter M Svensson Lars E O The Operation and Collapse of Fixed Exchange Rate Regimes Handbook of International Economics 3 Elsevier 1995 1865 1911 doi 10 1016 S1573 4404 05 80016 4