Sabir Mustafayev (d. 1939 - 11.3.2020) — Azərbaycan şairi, tərcüməçi.
Sabir Mustafayev | |
---|---|
Sabir Mustafayev | |
Təxəllüsü | Sabir Mustafa |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Təkəli, Dərəçiçək mahalı, Ermənistan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (80 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Milliyyəti | Azərbaycan |
Təhsili | M.F.Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Dillər İnstitutunun (indiki ADU) Avropa dilləri fakültəsinin ingilis dili şöbəsi |
Fəaliyyəti | Tərcüməçi, şair |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
Tanınmış əsərləri | Bədii yaradıcılıqda: “Türk sonetləri” Tərcümə sahəsində: Dahi Şekspirin faciə və sonetlərinin Azərbaycan dilinə tərcüməsi |
Mükafatları | "Tərəqqi" medalı |
Həyatı
Sabir Mustafa (Sabir Mustafayev) 1939-cu il 22 iyunda Qərbi Azərbaycanın Dərəçiçək mahalının Təkəli kəndində anadan olub. 1948-ci ildə Stalinin qərarı ilə ailəsi ilə birlikdə doğma yurd-yuvasından Saatlı rayonuna köçürülmüşdür. Ancaq orada istilərə tab gətirməyən Sabirin ailəsi Qazax rayonunun Göycəli kəndində məskunlaşmışdı. Sabir Mustafanın uşaqlıq illəri məhz saz-söz diyarı olan Qazax rayonunda keçib. Orta məktəbi də Göycəli kəndində bitirmişdir. 1959-cu ildə Azərbaycan Pedoqoji Dillər İnstitunu bitirdikdən sonra təyinatla Zaqatala rayonunda orta məktəb müəllimi kimi 3 il işləmişdir. Daha sonra Bakıdakı orta məktəbdə müəllim kimi, Azərnəşrdə, Yazıçı nəşriyyatda bədii ədəbiyyat üzrə redaktor kimi fəaliyyətini davam etdirmişdir. 1992-ci ildən bu günə qədər Azərbaycan Dillər Universitetinin Tərcümə fakultəsində tədrislə məşğul olmuşdur, tələbələrinə tərcümə sənətinin incəliklərini, ingilis dilini yalnız bir dil kimi deyil bədii ifadə vasitəsi, ədəbiyyat dili kimi öyrədirdi.Uzun illər tərcümə sənəti ilə məşğul olan şair V. Şekspirin ölməz faciələri - "Romeo və Cülyetta", "Otello", "Hamlet", "Kral Lir", "Maqbet" və s. ingilis dilindən azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. V.Şekspirin "Sonetləri" (1980, 1992), "Pyeslər"i (1989) tərcümələri də kitab halında çap olunmuşdur. Frank Baumanın "Öz ölkəsinin möcüzələri", "Uzaq ellərdən doğma nəğmələr" kitablarının tərcüməsi də S.Mustafayevə aiddir. Bundan başqa o ingilis dilinin folklorundan, şifahi, klassik ədəbiyyatından nümunələr də tərcümə etmişdir. "Daha uşaq deyiləm" (1973), "Hədiyyə" (1982), "Məhəbbət ölmür" (1986), "Mən bu elin oğluyam" (1989), "Mənim taleyim" (1991), və s. şeir kitabları işıq üzü görmüşdür. Onun bədii yaradıcılığının zirvəsi isə “Türk sonetləri”dir, bu kitaba 263 sonet daxil edilmişdir. Bu sonetlərdə Türk dünyasının keçimişindən, gələcəyindən, bu günündən söhbət açılır. Türk dünyasının əzəmətini, qüdrətini özündə əks etdirən “Arazın fəryadı”, “Vətəndən vətənə”, “Ruhlar danışır” poemalarının da müəllifidir. Onun yazdığı “Nə gözəlsən ey Vətən”, “Yeni il”, “Novruz bayramı”, “Cənnət yurdum Qarabağ” və s. kimi şeirlərinə bəstəkar Rəşid Şəfəq musiqilər bəstələmişdir. XX əsrin 60-70-ci illərindən Azərbaycanda orijinaldan birbaşa tərcümə problemləri ilə geniş məşğul olmuş Sabir Mustafayev bir çox əcnəbi şairlərin Azərbaycan dilinə tərcüməsində böyük rol oynamış, belə tərcümənin gözəl nümunələrini yaratmışdır.
2019-cu ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə tanınmış şair Sabir Mustafa “Tərəqqi” medalı ilə təltif olunmuşdur.
Əsərləri
Kitabları:
"Daha uşaq deyiləm" (1973
“Meh əsəndə” (1980)
"Hədiyyə" (1982)
"Məhəbbət ölmür" (1986)
"Mən bu elin oğluyam" (1989)
"Mənim taleyim" (1991)
“Türk sonetləri” (2017)
Poemaları:
“Arazın fəryadı”
“Vətəndən vətənə”
“Ruhlar danışır”
Tərcümələri
- Frank Baum. “Öz ölkəsinin möcüzələri” (1980)
- Robert Berns. İnqilab nəğməsi; Mənim məhəbbətim (şeir). Ədəbiyyat və incəsənət, 1979, 24 fevral.
- Vilyam Şekspir. Dünya teatrdır (s.272-273); Nəğmə (s.273) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Pösi Bişi Şelli. İngilislər üçün nəğmə (s.274-275); Tək quş (s.275) (şeir); Ozimandiya (s.276) (sonet). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Robert Berns. İnqilab nəğməsi (s.277-278); Mənim məhəbbətim (s.278); Mənim qəlbim dağlardadır (s.278-279) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Con Gits. Göyərçin (s.280) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Robert Frost.“Qarğa qondu budağa...” (s.281); “İstəyirdim o quş uçsun kənara...” (s.281) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). 1-ci kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Lənqston Hyuz. Zənci (s.282); Mənim xalqım (s.282-283); Sakit qız (s.283); Sakitlik (s.283); Arzu (s.283); Payızda (s.283-284); Dənizdə bir lövhə (s.284); El həsrətli nəğmələr (s.284-285); Gülənlər (s.285-286); Həsrət (s.286) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Ceyn Teylə. Dan ulduzu (s.287) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Edis Seqəl. Əgər quş olsaydım mən (s.288) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). 1-ci kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Volt Vitmen. Ah, kapitan, can kapitan!.. (s.289) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Redyard Kiplinq.Əgər (s.290-291) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Ben Conson. Selyaya (s.292) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Tomas Mur. Axşam zəngləri (s.293) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Co Hill. Üsyançı qız (s.294-295) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Con Boyle O’reili. Avstraliya (s.296) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Anneun. Birəbitdən quşunun ölümü və dəfni (s.297) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- Oqden Nəş. “Elə bil ki, gündüzdür...” (s.299); Yaşıl şəhər (s.299) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
- C.Q. Bayron. Ayrılanda; Könlüm qəmlidir; Ludditlərin nəğməsi; Həcv; Bir daha gəzmərik biz (şeir). Uzaq ellər, doğma nəğmələr. Bakı: Yazıçı, 1986, s.103-106.
- Uzaq ellər, doğma nəğmələr (folklor nümunələri, şerlər və poemalar). Bakı: Yazıçı, 1986, 198 səh.
- Robert Berns. Kim şərəfli yoxsulluqdan...; Findley (şeir). Azərbaycan, 1988, №4, s.123-124.
- V. Şekspir Sonetlər. Bakı: Azərnəşr, 1992, 176 səh.
- Vilyam Şekspir. Kral Lir (faciə). Mütərcim, 1996, №1, s.6-17.
- Vilyam Şekspir. Maqbet (faciə). Dünya ədəbiyyatı seriyası. Vilyam Şekspir. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. I cild. Bakı: Öndər, 2004, s.621-732.
- V. Şekspir. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. I cild. Bakı: Öndər, 2004, 736 səh.
- V. Şekspir Sonetlər. Dünya ədəbiyyatı; Vilyam Şekspir. Seçilmiş əsərləri 2 cilddə. II cild. Bakı: Öndər, 2004, 304 səh.
- Şekspir Vilyam. Romeo və Cülyetta; Hamlet; Otello; Kral Lir; Maqbet (faciə). Dünya ədəbiyyatı klassikləri seriyası. Vilyam Şekspir. Seçilmiş əsərləri. Bakı: Şərq-Qərb, 2009, 776 səh.
- Volles Co. Lenin (s.10) (şeir). Dünya (orijinaldan tərcümə toplusu). I kitab. Bakı: Yazıçı, 1983, 352 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sabir Mustafayev d 1939 11 3 2020 Azerbaycan sairi tercumeci Sabir MustafayevSabir MustafayevTexellusu Sabir MustafaDogum tarixi 22 iyun 1939Dogum yeri Tekeli Derecicek mahali Ermenistan SSR SSRIVefat tarixi 11 mart 2020 80 yasinda Vefat yeri BakiVetendasligi AzerbaycanMilliyyeti AzerbaycanTehsili M F Axundov adina Azerbaycan Pedaqoji Diller Institutunun indiki ADU Avropa dilleri fakultesinin ingilis dili sobesiFealiyyeti Tercumeci sairEserlerinin dili Azerbaycan diliTaninmis eserleri Bedii yaradiciliqda Turk sonetleri Tercume sahesinde Dahi Sekspirin facie ve sonetlerinin Azerbaycan diline tercumesiMukafatlari Tereqqi medaliHeyatiSabir Mustafa Sabir Mustafayev 1939 cu il 22 iyunda Qerbi Azerbaycanin Derecicek mahalinin Tekeli kendinde anadan olub 1948 ci ilde Stalinin qerari ile ailesi ile birlikde dogma yurd yuvasindan Saatli rayonuna kocurulmusdur Ancaq orada istilere tab getirmeyen Sabirin ailesi Qazax rayonunun Goyceli kendinde meskunlasmisdi Sabir Mustafanin usaqliq illeri mehz saz soz diyari olan Qazax rayonunda kecib Orta mektebi de Goyceli kendinde bitirmisdir 1959 cu ilde Azerbaycan Pedoqoji Diller Institunu bitirdikden sonra teyinatla Zaqatala rayonunda orta mekteb muellimi kimi 3 il islemisdir Daha sonra Bakidaki orta mektebde muellim kimi Azernesrde Yazici nesriyyatda bedii edebiyyat uzre redaktor kimi fealiyyetini davam etdirmisdir 1992 ci ilden bu gune qeder Azerbaycan Diller Universitetinin Tercume fakultesinde tedrisle mesgul olmusdur telebelerine tercume senetinin inceliklerini ingilis dilini yalniz bir dil kimi deyil bedii ifade vasitesi edebiyyat dili kimi oyredirdi Uzun iller tercume seneti ile mesgul olan sair V Sekspirin olmez facieleri Romeo ve Culyetta Otello Hamlet Kral Lir Maqbet ve s ingilis dilinden azerbaycan diline tercume etmisdir V Sekspirin Sonetleri 1980 1992 Pyesler i 1989 tercumeleri de kitab halinda cap olunmusdur Frank Baumanin Oz olkesinin mocuzeleri Uzaq ellerden dogma negmeler kitablarinin tercumesi de S Mustafayeve aiddir Bundan basqa o ingilis dilinin folklorundan sifahi klassik edebiyyatindan numuneler de tercume etmisdir Daha usaq deyilem 1973 Hediyye 1982 Mehebbet olmur 1986 Men bu elin ogluyam 1989 Menim taleyim 1991 ve s seir kitablari isiq uzu gormusdur Onun bedii yaradiciliginin zirvesi ise Turk sonetleri dir bu kitaba 263 sonet daxil edilmisdir Bu sonetlerde Turk dunyasinin kecimisinden geleceyinden bu gununden sohbet acilir Turk dunyasinin ezemetini qudretini ozunde eks etdiren Arazin feryadi Vetenden vetene Ruhlar danisir poemalarinin da muellifidir Onun yazdigi Ne gozelsen ey Veten Yeni il Novruz bayrami Cennet yurdum Qarabag ve s kimi seirlerine bestekar Resid Sefeq musiqiler bestelemisdir XX esrin 60 70 ci illerinden Azerbaycanda orijinaldan birbasa tercume problemleri ile genis mesgul olmus Sabir Mustafayev bir cox ecnebi sairlerin Azerbaycan diline tercumesinde boyuk rol oynamis bele tercumenin gozel numunelerini yaratmisdir 2019 cu ilde Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyevin serencami ile taninmis sair Sabir Mustafa Tereqqi medali ile teltif olunmusdur EserleriKitablari Daha usaq deyilem 1973 Meh esende 1980 Hediyye 1982 Mehebbet olmur 1986 Men bu elin ogluyam 1989 Menim taleyim 1991 Turk sonetleri 2017 Poemalari Arazin feryadi Vetenden vetene Ruhlar danisir TercumeleriFrank Baum Oz olkesinin mocuzeleri 1980 Robert Berns Inqilab negmesi Menim mehebbetim seir Edebiyyat ve incesenet 1979 24 fevral Vilyam Sekspir Dunya teatrdir s 272 273 Negme s 273 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Posi Bisi Selli Ingilisler ucun negme s 274 275 Tek qus s 275 seir Ozimandiya s 276 sonet Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Robert Berns Inqilab negmesi s 277 278 Menim mehebbetim s 278 Menim qelbim daglardadir s 278 279 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Con Gits Goyercin s 280 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Robert Frost Qarga qondu budaga s 281 Isteyirdim o qus ucsun kenara s 281 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu 1 ci kitab Baki Yazici 1983 352 seh Lenqston Hyuz Zenci s 282 Menim xalqim s 282 283 Sakit qiz s 283 Sakitlik s 283 Arzu s 283 Payizda s 283 284 Denizde bir lovhe s 284 El hesretli negmeler s 284 285 Gulenler s 285 286 Hesret s 286 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Ceyn Teyle Dan ulduzu s 287 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Edis Seqel Eger qus olsaydim men s 288 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu 1 ci kitab Baki Yazici 1983 352 seh Volt Vitmen Ah kapitan can kapitan s 289 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Redyard Kiplinq Eger s 290 291 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Ben Conson Selyaya s 292 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Tomas Mur Axsam zengleri s 293 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Co Hill Usyanci qiz s 294 295 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Con Boyle O reili Avstraliya s 296 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Anneun Birebitden qusunun olumu ve defni s 297 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh Oqden Nes Ele bil ki gunduzdur s 299 Yasil seher s 299 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh C Q Bayron Ayrilanda Konlum qemlidir Ludditlerin negmesi Hecv Bir daha gezmerik biz seir Uzaq eller dogma negmeler Baki Yazici 1986 s 103 106 Uzaq eller dogma negmeler folklor numuneleri serler ve poemalar Baki Yazici 1986 198 seh Robert Berns Kim serefli yoxsulluqdan Findley seir Azerbaycan 1988 4 s 123 124 V Sekspir Sonetler Baki Azernesr 1992 176 seh Vilyam Sekspir Kral Lir facie Mutercim 1996 1 s 6 17 Vilyam Sekspir Maqbet facie Dunya edebiyyati seriyasi Vilyam Sekspir Secilmis eserleri 2 cildde I cild Baki Onder 2004 s 621 732 V Sekspir Secilmis eserleri 2 cildde I cild Baki Onder 2004 736 seh V Sekspir Sonetler Dunya edebiyyati Vilyam Sekspir Secilmis eserleri 2 cildde II cild Baki Onder 2004 304 seh Sekspir Vilyam Romeo ve Culyetta Hamlet Otello Kral Lir Maqbet facie Dunya edebiyyati klassikleri seriyasi Vilyam Sekspir Secilmis eserleri Baki Serq Qerb 2009 776 seh Volles Co Lenin s 10 seir Dunya orijinaldan tercume toplusu I kitab Baki Yazici 1983 352 seh