Süd vəziləri ya məmələr — (lat. glandulae mammariae s. mammae) — mənşə baxımından tər və piy vəziləri kimi dəri vəzilərindən, forma baxımından borulu-alveollu vəzilərdən olub vəzifə etibarilə qadın cinsiyyət üzvləri ilə sıx rabitədədir və özləri də qadınlarda doğuş prosesindən sonra süd ifraz edir. Qadınlarda və kişilərdə süd vəziləri müxtəlif dərəcədə inkişaf etmişdir.
Süd vəziləri | |
---|---|
| |
| |
Latınca | Glandula mammaria |
Qrey | subyekt 271 1267 |
Sistem | Xarici sekresiya |
Üzv | Süd yaradıcı vəzi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qadınların məmələri (süd vəziləri) — lat. mammae femininae; yun. mastos döş nahiyəsində, döş sümüyünün yan tərəflərində, dəri altında, döş vassiyasının üzərində yerləşmişdir. Bunların yuxarı hüdudu 3-cü qabırğaya, aşağı hüdudu 6-cı (bəzən 7-ci) qabırğaya, içəri hüdudu döş sümüyünün bayır kənarına və bayır hüdudu ön qoltuq xəttinə üyğundur. Həddi-büluğa çatmış və doğmamış qadınlarda süd vəziləri yarımkürə şəklində olur; eni 11–12 sm, şaquli ölçüsü 10 sm və qalınlığı 5–6 sm-ə bərabərdir; çəkisi həddi-büluğa çatmış qızlarda 150–200 q və əmizdirən qadınlarda isə iki dəfə artıq olur, hətta 800 q-dək çatır. Süd vəzilərinin şəkli müxtəlifdir; yarımkürə şəklindən əlavə üç şəkildə: nəlbəki şəklində, konusabənzər və keçi əmcəyinəbənzər ya sallanmış şəkildə təsadüf olunur (Martin). Təkrar doğmuş qadınlarda məmələr çox sallanmış olur; bu hadisəyə məmənin enməsi — lat. descensus mammae deyilir.
Süd vəzisinin ortasında 4-cü qabırğaarası sahə ya 5-ci qabırğa səviyyəsində məmə (süd vəzisi) məməciyi — lat. papillae mammae (mamilla - BNA); yun. thele yerləşmişdir. Məməcik piqmentli dəri — məmə dairəciyi — lat. areola mammae ilə əhatə olunmuşdur. Məməciyin hündürlüyü 1 sm-ə bərabərdir, üzərində 10–15 ədəd dəlik — lat. porifactiferi vardır. Süd vəzisi meydançasının eni 4–5 sm-ə çatır; bunun üzərində sancaq başı böyüklükdə 1–15 qabarcıq vardır; bunlar süd vəzisi daurəciyi dərisində yerləşmişdir — lat. glandulae areolares adlanan vəzilərdən başqa bir şey deyildir. lat. Glandulae areolares sekresiya mexanizmi cəhətcə apokrin vəzilərindən hesab olunur, özləri də rudiment halında qalmış əlavə süd vəziləridir; onların axacağı süd vəzisi meydançasına açılır. Süd vəzisinin məməciyini və dirəciyini örtən dərinin rəngi tünd olur, çünki epidermisin dərin qatlarında piqment dənəcikləri vardır. Qızlarda məməciklər və süd vəzisi dairəciyi çəhrayi rəngdə və qabarıqlı, doğmuş qadınlarda isə qonur rəngdə olur. Süd vəzisi dairəciyi və məməcik dərisində tər və piy vəziləri, saya əzələ lifləri vardır. Əzələ liflərinin bir qismi həlqəvarı və digər qismi boylama istiqamətdə gedir. Əzələ lifləri yığıldıqda məməciklər bir qədər sərtləşir, bununla uşaq əmərkən məməciyi ağzında asanlıqla saxlaya bilir.
Aid şəkillər
İstinadlar
Mənbələr
- Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, III cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı — 1982
- Atlas of Human Cardiac Anatomy — Endoscopic views of beating hearts — Cardiac anatomy
- Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
- Anatomy: Embryologie [ölü keçid]
Xarici keçidlər
- by W. L. Hurley
- On the anatomy of the breast by Sir Astley Paston Cooper (1840). Numerous drawings, in the public domain.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sud vezileri ya memeler lat glandulae mammariae s mammae mense baximindan ter ve piy vezileri kimi deri vezilerinden forma baximindan borulu alveollu vezilerden olub vezife etibarile qadin cinsiyyet uzvleri ile six rabitededir ve ozleri de qadinlarda dogus prosesinden sonra sud ifraz edir Qadinlarda ve kisilerde sud vezileri muxtelif derecede inkisaf etmisdir Sud vezileriInsanin sud vezisinin qurulus sxemiSud vezisinin qurulusu 1 Piy 2 Payciq sud axacagi 3 Payciq 4 Birlesdirici toxuma 5 Sud axacagi sinusu 6 Sud axacagiLatinca Glandula mammariaQrey subyekt 271 1267Sistem Xarici sekresiyaUzv Sud yaradici vezi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qadinlarin memeleri sud vezileri lat mammae femininae yun mastos dos nahiyesinde dos sumuyunun yan tereflerinde deri altinda dos vassiyasinin uzerinde yerlesmisdir Bunlarin yuxari hududu 3 cu qabirgaya asagi hududu 6 ci bezen 7 ci qabirgaya iceri hududu dos sumuyunun bayir kenarina ve bayir hududu on qoltuq xettine uygundur Heddi buluga catmis ve dogmamis qadinlarda sud vezileri yarimkure seklinde olur eni 11 12 sm saquli olcusu 10 sm ve qalinligi 5 6 sm e beraberdir cekisi heddi buluga catmis qizlarda 150 200 q ve emizdiren qadinlarda ise iki defe artiq olur hetta 800 q dek catir Sud vezilerinin sekli muxtelifdir yarimkure seklinden elave uc sekilde nelbeki seklinde konusabenzer ve keci emceyinebenzer ya sallanmis sekilde tesaduf olunur Martin Tekrar dogmus qadinlarda memeler cox sallanmis olur bu hadiseye memenin enmesi lat descensus mammae deyilir Sud vezisinin ortasinda 4 cu qabirgaarasi sahe ya 5 ci qabirga seviyyesinde meme sud vezisi memeciyi lat papillae mammae mamilla BNA yun thele yerlesmisdir Memecik piqmentli deri meme daireciyi lat areola mammae ile ehate olunmusdur Memeciyin hundurluyu 1 sm e beraberdir uzerinde 10 15 eded delik lat porifactiferi vardir Sud vezisi meydancasinin eni 4 5 sm e catir bunun uzerinde sancaq basi boyuklukde 1 15 qabarciq vardir bunlar sud vezisi daureciyi derisinde yerlesmisdir lat glandulae areolares adlanan vezilerden basqa bir sey deyildir lat Glandulae areolares sekresiya mexanizmi cehetce apokrin vezilerinden hesab olunur ozleri de rudiment halinda qalmis elave sud vezileridir onlarin axacagi sud vezisi meydancasina acilir Sud vezisinin memeciyini ve direciyini orten derinin rengi tund olur cunki epidermisin derin qatlarinda piqment denecikleri vardir Qizlarda memecikler ve sud vezisi daireciyi cehrayi rengde ve qabariqli dogmus qadinlarda ise qonur rengde olur Sud vezisi daireciyi ve memecik derisinde ter ve piy vezileri saya ezele lifleri vardir Ezele liflerinin bir qismi helqevari ve diger qismi boylama istiqametde gedir Ezele lifleri yigildiqda memecikler bir qeder sertlesir bununla usaq emerken memeciyi agzinda asanliqla saxlaya bilir Aid sekillerInek Pisik Donuz Qoyun Keci Fil InsanIstinadlarMenbelerProf Kamil Ebdulsalam oglu Balakisiyevin Insanin Normal Anatomiyasi III cild MAARIF Nesriyyati Baki 1982 Atlas of Human Cardiac Anatomy Endoscopic views of beating hearts Cardiac anatomy R D Sinelnikov Atlas anatomii cheloveka 4 toma Anatomy Embryologie olu kecid Xarici kecidlerby W L Hurley On the anatomy of the breast by Sir Astley Paston Cooper 1840 Numerous drawings in the public domain