Düşən cisim - heç bir şey ilə dəstəklənmir (yəni sərbəst düşür) və yer üzərinə qravitasiya gücü ilə çəkilir. Qravitasiya - Yerin digər cisimləri özünə çəkmə gücüdür.
Sərbəstdüşmə təcili (Qravitasiya sahəsinin intensivliyi) | |
---|---|
Ölçü vahidi | |
BS | N/kq və ya m/san2 |
Qeyd | |
Vektorial kəmiyyət |
Günəş | 273,1 m/san2 | 27,85 g | Merkuri | 3,68—3,74 m/san2 | 0,375—0,381 g |
Venera | 8,88 m/san2 | 0,906 g | Yer | 9,81 m/san2 | 1,00 g |
Ay | 1,62 m/san2 | 0,165 g | Serera | 0,27 m/san2 | 0,028 g |
Mars | 3,86 m/san2 | 0,394 g | Yupiter | 23,95 m/san2 | 2,442 g |
Saturn | 10,44 m/san2 | 1,065 g | Uran | 8,86 m/san2 | 0,903 g |
Neptun | 11,09 m/san2 | 1,131 g | Pluton | 0,61 m/san2 | 0,062 g |
Havanın müqaviməti olmadan cisimlər ilk dəfə Qalileyin ortaya çıxardığı sərbəstdüşmə qanununa əsasən yerə düşür. Cisim nə qədər çox müddət sərbəstdüşmədə olarsa onun düşmə sürəti bir o qədərdə artır.Sərbəst düşən bir cismin sürətlənməsi saniyədə 9,8 metrə bərabərdir.Bu o deməkdir ki,cisimin sürəti sərbəstdüşmədə olduğu hər 1 saniyədə 9,8 m/san artır.Düşmənin ilk saniyəsində isə onun sürəti 9,8 m/san-yə bərabərdir.
Hava qatlarından keçən cisim isə bu proqreslə sürət yığa bilmir.Bu halda cisim yalnız müəyyən sürəti yığır.
Havanın müqavimətinə görə cismin sürətinin müəyyən limit olur. Yəni müəyyən bir hava müqavimətində cisim yalnız o müqavimətə əsasən müəyyən sürəti yığa bilir. Bu hətta ağır cisimlərə belə aid olur.Düşmənin əvvəlində onlar müəyyən bir düşmə sürət alırlar yalnız onların düşmə sürəti artdıqca havanın müqavimətidə artır ki,bu da,onlara sürət limiti qoyur.Yəni sonda müqavimətin gücü qravitasiyanın gücünə bərabər olur və bundan sonra cisim artıq sürət yığa bilmir. O öz "son sürət"inə çatır və bundan sonra düşmənin sonuna kimi sürəti dəyişmir.
İstinadlar
- Qaz topasından ibarət nəhəng kosmik obyektlərdə "səth" dedikdə, onun atmosferinin Yerin dəniz səviyyəsindəki atmosfer təzyiqinə bərabər hündürlüyü hissəsi başa düşülür(1,013×105Pa).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dusen cisim hec bir sey ile desteklenmir yeni serbest dusur ve yer uzerine qravitasiya gucu ile cekilir Qravitasiya Yerin diger cisimleri ozune cekme gucudur Serbestdusme tecili Qravitasiya sahesinin intensivliyi g Fam displaystyle vec g frac F a m Olcu vahidiBS N kq ve ya m san2QeydVektorial kemiyyetBezi sema cisimlerinin Sethde serbestdusme tecili m san2 ve g Gunes 273 1 m san2 27 85 g Merkuri 3 68 3 74 m san2 0 375 0 381 gVenera 8 88 m san2 0 906 g Yer 9 81 m san2 1 00 gAy 1 62 m san2 0 165 g Serera 0 27 m san2 0 028 gMars 3 86 m san2 0 394 g Yupiter 23 95 m san2 2 442 gSaturn 10 44 m san2 1 065 g Uran 8 86 m san2 0 903 gNeptun 11 09 m san2 1 131 g Pluton 0 61 m san2 0 062 g Havanin muqavimeti olmadan cisimler ilk defe Qalileyin ortaya cixardigi serbestdusme qanununa esasen yere dusur Cisim ne qeder cox muddet serbestdusmede olarsa onun dusme sureti bir o qederde artir Serbest dusen bir cismin suretlenmesi saniyede 9 8 metre beraberdir Bu o demekdir ki cisimin sureti serbestdusmede oldugu her 1 saniyede 9 8 m san artir Dusmenin ilk saniyesinde ise onun sureti 9 8 m san ye beraberdir Hava qatlarindan kecen cisim ise bu proqresle suret yiga bilmir Bu halda cisim yalniz mueyyen sureti yigir Havanin muqavimetine gore cismin suretinin mueyyen limit olur Yeni mueyyen bir hava muqavimetinde cisim yalniz o muqavimete esasen mueyyen sureti yiga bilir Bu hetta agir cisimlere bele aid olur Dusmenin evvelinde onlar mueyyen bir dusme suret alirlar yalniz onlarin dusme sureti artdiqca havanin muqavimetide artir ki bu da onlara suret limiti qoyur Yeni sonda muqavimetin gucu qravitasiyanin gucune beraber olur ve bundan sonra cisim artiq suret yiga bilmir O oz son suret ine catir ve bundan sonra dusmenin sonuna kimi sureti deyismir IstinadlarQaz topasindan ibaret neheng kosmik obyektlerde seth dedikde onun atmosferinin Yerin deniz seviyyesindeki atmosfer tezyiqine beraber hundurluyu hissesi basa dusulur 1 013 105Pa