Səid Koçxyurski (1767 – 1812) — Ləzgi şairi, aşıq. Əsərlərini ləzgi və Azərbaycan dillərində yazmışdır. Amansız feodal zülmünə qarşı səsini qaldırmağa cürət etdiyi üçün kor edilmişdir.
Səid Koçxyurski | |
---|---|
Doğum tarixi | 1767 |
Vəfat tarixi | 1812 |
Fəaliyyəti | yazıçı, şair |
Bioqrafiyası
Səid Koçxyurski 1767-ci ildə indiki Qürah rayonunun Koçxyur kəndində anadan olmuşdur. Həyatını ehtiyac içində yaşaması məlumdur. Uzun illər Şirvanda işləyir. Səid Koçxyurski hər zaman yerli xanların feodal zülmünə və qəzəbinə qarşı çıxır.
Şirvanda işləyərkən Səid Koçxyurski tez-tez Azərbaycanın məşhur aşıqları ilə görüşür. Bunun sayəsində mahnıları qoşma şəklində bəstələnən populyar bir müğənni olur. Həm doğma ləzgi dili ilə yanaşı, eləcə də Azərbaycan dilində eyni dərəcədə yaxşı yazmağı bilirdi.
Səid Koçxyurskinin qəddar feodal zülmündən bəhs edən realist şeirləri xanları qəzəbləndirirdi. XVIII əsrin sonu XIX əsrin əvvəllərində ən çox diqqət çəkən poetik şəxsiyyət olan Səid Koçxyurski diqqətləri özünə cəlb edirdi. Şair Qaziqumuq xanı II Surxay xanın Qürah vadisində hökmranlıq etdiyi, feodal zülmünün gücləndiyi və xalqın qəddar istismara məruz qaldığı bir dövrdə yaşamışdır. O dövrdə hökmranlıq edən II Surxay xan Səid Koçxyurskinin işini bitirmək qərarına gəlir və onu görüşünə dəvət edir. Xan Səidin gözəl oxuduğunu, amma cəsarətlə hər kəsə baxdığını qeyd edərək mühafizəçilərinə Seyidin gözlərini oymağı əmr edir. Bundan sonra kor aşıq "Mürsəl xanın lənəti" qoşmasını bəstələyir. Burada təkcə öz faciəsini deyil, bütün ləzgi xalqının faciəsini dilə gətirir. Səidin yaradıcılığı xan və bəylərə nifrət, sadə insanlara olan sevgi ilə doludur. Bu da xalqın ona olan sevgisini daha da artırır.
Xatirəsi
2012-ci ildə doğma Koçxyur kəndində Səid Koçxyurskinin abidəsinin açılışı olur. 2012-ci ildə S. Stalski adına Ləzgi Dövlət Musiqi və Dram Teatrı 78-ci mövsümü "Aşıq Səid" pyesi ilə açılır.
Mənbə
- Кельбеханов Р. М. Саид Кочхюрский
- Стихи Сайд из Кочхюра
İstinadlar
- "Для души и тела". 2012-10-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-11-09.
- Гамзатова В. Лезгинский театр открывает свой 78-й сезон 2012-11-14 at the Wayback Machine РИА Дагестан. 8 октября 2012 года
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seid Kocxyurski 1767 1812 Lezgi sairi asiq Eserlerini lezgi ve Azerbaycan dillerinde yazmisdir Amansiz feodal zulmune qarsi sesini qaldirmaga curet etdiyi ucun kor edilmisdir Seid KocxyurskiDogum tarixi 1767Vefat tarixi 1812Fealiyyeti yazici sairBioqrafiyasiSeid Kocxyurski 1767 ci ilde indiki Qurah rayonunun Kocxyur kendinde anadan olmusdur Heyatini ehtiyac icinde yasamasi melumdur Uzun iller Sirvanda isleyir Seid Kocxyurski her zaman yerli xanlarin feodal zulmune ve qezebine qarsi cixir Sirvanda isleyerken Seid Kocxyurski tez tez Azerbaycanin meshur asiqlari ile gorusur Bunun sayesinde mahnilari qosma seklinde bestelenen populyar bir mugenni olur Hem dogma lezgi dili ile yanasi elece de Azerbaycan dilinde eyni derecede yaxsi yazmagi bilirdi Seid Kocxyurskinin qeddar feodal zulmunden behs eden realist seirleri xanlari qezeblendirirdi XVIII esrin sonu XIX esrin evvellerinde en cox diqqet ceken poetik sexsiyyet olan Seid Kocxyurski diqqetleri ozune celb edirdi Sair Qaziqumuq xani II Surxay xanin Qurah vadisinde hokmranliq etdiyi feodal zulmunun guclendiyi ve xalqin qeddar istismara meruz qaldigi bir dovrde yasamisdir O dovrde hokmranliq eden II Surxay xan Seid Kocxyurskinin isini bitirmek qerarina gelir ve onu gorusune devet edir Xan Seidin gozel oxudugunu amma cesaretle her kese baxdigini qeyd ederek muhafizecilerine Seyidin gozlerini oymagi emr edir Bundan sonra kor asiq Mursel xanin leneti qosmasini besteleyir Burada tekce oz faciesini deyil butun lezgi xalqinin faciesini dile getirir Seidin yaradiciligi xan ve beylere nifret sade insanlara olan sevgi ile doludur Bu da xalqin ona olan sevgisini daha da artirir Xatiresi2012 ci ilde dogma Kocxyur kendinde Seid Kocxyurskinin abidesinin acilisi olur 2012 ci ilde S Stalski adina Lezgi Dovlet Musiqi ve Dram Teatri 78 ci movsumu Asiq Seid pyesi ile acilir MenbeKelbehanov R M Said Kochhyurskij Stihi Sajd iz KochhyuraIstinadlar Dlya dushi i tela 2012 10 30 tarixinde Istifade tarixi 2012 11 09 Gamzatova V Lezginskij teatr otkryvaet svoj 78 j sezon 2012 11 14 at the Wayback Machine RIA Dagestan 8 oktyabrya 2012 goda