Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rəşid Şəfəq (Əliyev Rəşid Camal oğlu; 13 oktyabr 1940, Bakı – 24 avqust 2017, Bakı) — Azərbaycan bəstəkarı, Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi (2006).
| Rəşid Şəfəq | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum adı | Rəşid Camal oğlu Əliyev |
| Ləqəbi | Şəfəq |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | Bəstəkar |
| Mükafatları |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Rəşid Şəfəq 1940-cı il oktyabrın 13-də Bakıda anadan olub. Əslən Goranboy rayonunun Şəfəq kəndindəndir. Ailəsində musiqiçi olmasa da, musiqiyə marağı erkən yaşından yaranıb. Dediyinə görə, xalasının həyat yoldaşı Cavad bəy Cuvarlinski dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli ilə yaxın dost olub, vaxtilə Qori seminariyasında oxuyublar. Bir gün o Rəşidi Üzeyir bəyin yanına aparıb. Bəstəkar onun musiqi duyumunu yoxlayıb və razılıq edib. Bu görüşdən sonra Rəşiddə özümə inam artıb. İki il bəstəkar Midhəd Əhmədovdan bu sənətin əsaslarını öyrənib. Paralel olaraq violençel sinfində də təhsil alıb. Sonra peşəkar bəstəkarlıq fəaliyyəti başlayıb. Bəstəkar həmin illəri belə xatırlayır:
- 1967-1974-cü illərdə Bakının 190 saylı məktəbində məktəbli filarmoniyası yaratdıq. Filarmoniyanın nəzdində uşaq opera studiyası təşkil etdik. "" komik-alleqorik opera-nağılını da o vaxt yazdım. Bu əsər balaca aktyorların ifasında böyük uğur qazandı. Onu da deyim ki, 60-70-ci illərdə respublikamızda çoxsaylı mədəni-kütləvi tədbirlər keçirilirdi. Həmin tədbirlərdən bir çoxunda birləşmiş xor repertuarını işləmişəm.
Rəşid Şəfəq 1920-1970-ci illərdə müxtəlif bəstəkarlar tərəfindən yazılan uşaq mahnılarının da bir qismini xor üçün işləyib. "Beynəlxalq uşaq ili " (1979) münasibətilə "Göyərçinik biz" adlı mahnılar toplusu çap etdirib. Daha sonra uşaqlar və yeniyetmələr üçün "Məktəblinin musiqi aləmi" (1986 ) adlı kitabı işıq üzü görüb. Kitaba ön sözü böyük bəstəkar Fikrət Əmirov yazıb. İki il sonra (1988 ) xor almanaxı şəklində "Məktəbli mahnıları" adlı yeni əsəri çap olunub. Bu xor məcmuəsinə o dövrün görkəmli bəstəkarı D.B.Kabalevski ön söz yazıb.
Bəstəkar qeyd edir ki, əsərləri keçmiş SSRİ-nin musiqi nəşrlərində dərc olunub:
- 1985-ci ilin yayında Moskvada idim. Dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin 100 illik yubileyinə hazırlıq gedirdi. Bu münasibətlə onun "Ey Vətən" mahnısını qadın xoru üçün işləmişdim. Şair V.Dubrovinlə mətni rus dilinə tərcümə etdik. "Ey Vətən" xor əsəri "Sovetskaya muzıka" və "Muzıkalnaya jizn" jurnallarında çap olundu.
Rəşid Şəfəq 80-ci illərdə tanınmış rus şairi S.Marşakın poemaları əsasında "Səfeh siçan balası", "Ağıllı siçan balası" nağıllarını musiqi dilinə çevirərək maraqlı uşaq operaları yaradıb. Bəstəkarın Moskvada nəşr olunan "Ana yurdumuz" mahnılar almanaxında xor və solistlər üçün nəğmələri, "Cəngavərlər" vokal-xor silsiləsindən miniatürləri keçmiş SSRİ miqyasında geniş yayılıb. Bəstəkarın əsərləri SSRİ-nin Mərkəzi Teleradiosunun uşaq xorunun, keçmiş sovet respublikalarının, eləcə də Türkiyə, Bolqarıstan, Almaniya və s. ölkələrin uşaq xor kollektivlərinin repertuarında özünə layiqli yer tutub.
Onun mahnıları "Qaya" vokal kvarteti, "Sevil" vokal-instrumental ansamblı və digər peşəkar musiqi ifaçıları tərəfindən radio, televiziya efirində səsləndirilib. Uşaq xor kollektivlərinin, o cümlədən AzTV-nin "Bənövşə" uşaq xorunun, "Qız qalası" uşaq xor kapellasının, "Mələklər", "Bəri bax" vokal ansambllarının ifasında mahnıları bu gün də səslənməkdədir.
Rəşid Şəfəqin yaradıcılığı çoxşaxəlidir. Onun uşaqlar üçün yazdığı əsərlərindən "Səfeh siçan balası" uşaq opera-nağılı, "Baş tutmayan hiylə" uşaq musiqili nağıl-komediyasını, "Tülkü, Tülkü, Tünbəki..." komik folklor nağıl-operasını, "Bayquşların söhbəti" uşaq nağıl-operasını, üçpərdəli operanı, həmçinin kamera-instrumental və vokal-xor əsərlərindən "Balaca Elnurun musiqi albomu", "Cəngavərlər" vokal-xor silsiləsi, "Anamın bayramı" vokal-xor silsiləsi, "Azərbaycan avazları" və s. əsərlərini göstərmək olar.
Bəstəkar mətbuatda maraqlı yazılarla da çıxış edir. Görkəmli musiqi xadimləri haqqında onlarca məqalə və resenziyaları dövri mətbuatda dərc olunub.
Bəstəkarlıq məktəbinin tanınmış nümayəndələrindən biri, Əməkdar incəsənət xadimi Rəşid Camal oğlu Əliyev (Rəşid Şəfəq) 2017-ci il avqust ayının 24-də ömrünün 78-ci ilində Bakıda vəfat etmişdir.
Əsərləri
- Uşaq operaları
- "Səfeh siçan balası" (1985) - S. Marşakın əsəri əsasında
- "Ağıllı siçan balası" (?) - S. Marşakın əsəri əsasında
- "" (1970) - A. Şaiqin eyni adlı poeması əsasında
- "" (1992) - uşaq folklor komik operasını (A. Şaiqin nağılları, poema və təmsilləri əsasında)
- "Bayquşların söhbəti" (1992) - Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 850 illiyinə həsr olunmuş, "Sirlər xəzinəsi" poemasından eyniadlı hekayənin əsasında (libretto Hikmət Ziyanındır)
- "Ana" (1999) - H. Cavidin eyni adlı dramı əsasında üçpərdəli operası
- Operettaları
- "Baş tutmayan hiylə" (1990) - libretto Ə. Səmədlinindir
- "" (1979)
- "Cırtdan" (?) - Azərbaycan xalq nağılı əsasında
- Uşaq müzikli
- "Qiymətlərin sərgüzəşti" (1991) - libretto Hikmət Ziyanındır
- "Ağ Div, Qara Div…" (1995) - "Cırtdan" xalq nağılı əsasında
- "Bir saatlıq xəlifə" (2000) - Abdulla Şaiqin "Min bir gecə" nağılının motivləri əsasında
- "Yağmurcuğun macəraları" (2003) - rus nağılları əsasında
- Kamera-instrumental və vokal-xor əsərləri
- "Balaca Elnurun musiqi albomu"
- "Balaca Camalın musiqi albomu"
- "Uşaq və gənclər üçün musiqi"
- "Cəngavərlər" vokal-xor silsiləsi
- "Anamın bayramı" vokal-xor silsiləsi
- "Azərbaycan avazları"
- "Ana torpaq – Qarabağ" mahnılar silsiləsi"
- "Hüseyn Cavid-III" xatirə rekviyem-poeması
- "Rahab" muğam-poeması
- Kitablar
- "Göyərçinik biz!" (1979)
- "Pioner və məktəbli mahnıları" (1988)
- "Məktəblinin musiqi aləmi" uşaq ensiklopediyası (1986)
- "Uşaq mahnıları" antologiyası (2005)
İstinadlar
- "Azərbaycan bəstakərları və musiqişünasları - Ə hərfi". 2020-01-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-03-09.
Xarici keçidlər
- Savalan Fərəcov - Bəstəkar ömrünün naxışları
- Musiqişünas Şahin Qarayev - Ömrün uşaqlıq sahilləri[ölü keçid]
- Gənclərin bəstəkarı
- Bəstəkar Rəfiq Şəfəqin 70 illik yubileyidir 2016-03-05 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Resid Resid Sefeq Eliyev Resid Camal oglu 13 oktyabr 1940 Baki 24 avqust 2017 Baki Azerbaycan bestekari Azerbaycan Respublikasinin emekdar incesenet xadimi 2006 Resid SefeqUmumi melumatlarDogum adi Resid Camal oglu EliyevLeqebi SefeqDogum tarixi 13 oktyabr 1940Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 24 avqust 2017 76 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi AzerbaycanMusiqici melumatlariFealiyyeti BestekarMukafatlari 2006 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiResid Sefeq 1940 ci il oktyabrin 13 de Bakida anadan olub Eslen Goranboy rayonunun Sefeq kendindendir Ailesinde musiqici olmasa da musiqiye maragi erken yasindan yaranib Dediyine gore xalasinin heyat yoldasi Cavad bey Cuvarlinski dahi bestekar Uzeyir Hacibeyli ile yaxin dost olub vaxtile Qori seminariyasinda oxuyublar Bir gun o Residi Uzeyir beyin yanina aparib Bestekar onun musiqi duyumunu yoxlayib ve raziliq edib Bu gorusden sonra Residde ozume inam artib Iki il bestekar Midhed Ehmedovdan bu senetin esaslarini oyrenib Paralel olaraq violencel sinfinde de tehsil alib Sonra pesekar bestekarliq fealiyyeti baslayib Bestekar hemin illeri bele xatirlayir 1967 1974 cu illerde Bakinin 190 sayli mektebinde mektebli filarmoniyasi yaratdiq Filarmoniyanin nezdinde usaq opera studiyasi teskil etdik komik alleqorik opera nagilini da o vaxt yazdim Bu eser balaca aktyorlarin ifasinda boyuk ugur qazandi Onu da deyim ki 60 70 ci illerde respublikamizda coxsayli medeni kutlevi tedbirler kecirilirdi Hemin tedbirlerden bir coxunda birlesmis xor repertuarini islemisem Resid Sefeq 1920 1970 ci illerde muxtelif bestekarlar terefinden yazilan usaq mahnilarinin da bir qismini xor ucun isleyib Beynelxalq usaq ili 1979 munasibetile Goyercinik biz adli mahnilar toplusu cap etdirib Daha sonra usaqlar ve yeniyetmeler ucun Mekteblinin musiqi alemi 1986 adli kitabi isiq uzu gorub Kitaba on sozu boyuk bestekar Fikret Emirov yazib Iki il sonra 1988 xor almanaxi seklinde Mektebli mahnilari adli yeni eseri cap olunub Bu xor mecmuesine o dovrun gorkemli bestekari D B Kabalevski on soz yazib Bestekar qeyd edir ki eserleri kecmis SSRI nin musiqi nesrlerinde derc olunub 1985 ci ilin yayinda Moskvada idim Dahi bestekar Uzeyir Hacibeylinin 100 illik yubileyine hazirliq gedirdi Bu munasibetle onun Ey Veten mahnisini qadin xoru ucun islemisdim Sair V Dubrovinle metni rus diline tercume etdik Ey Veten xor eseri Sovetskaya muzika ve Muzikalnaya jizn jurnallarinda cap olundu Resid Sefeq 80 ci illerde taninmis rus sairi S Marsakin poemalari esasinda Sefeh sican balasi Agilli sican balasi nagillarini musiqi diline cevirerek maraqli usaq operalari yaradib Bestekarin Moskvada nesr olunan Ana yurdumuz mahnilar almanaxinda xor ve solistler ucun negmeleri Cengaverler vokal xor silsilesinden miniaturleri kecmis SSRI miqyasinda genis yayilib Bestekarin eserleri SSRI nin Merkezi Teleradiosunun usaq xorunun kecmis sovet respublikalarinin elece de Turkiye Bolqaristan Almaniya ve s olkelerin usaq xor kollektivlerinin repertuarinda ozune layiqli yer tutub Onun mahnilari Qaya vokal kvarteti Sevil vokal instrumental ansambli ve diger pesekar musiqi ifacilari terefinden radio televiziya efirinde seslendirilib Usaq xor kollektivlerinin o cumleden AzTV nin Benovse usaq xorunun Qiz qalasi usaq xor kapellasinin Melekler Beri bax vokal ansambllarinin ifasinda mahnilari bu gun de seslenmekdedir Resid Sefeqin yaradiciligi coxsaxelidir Onun usaqlar ucun yazdigi eserlerinden Sefeh sican balasi usaq opera nagili Bas tutmayan hiyle usaq musiqili nagil komediyasini Tulku Tulku Tunbeki komik folklor nagil operasini Bayquslarin sohbeti usaq nagil operasini ucperdeli operani hemcinin kamera instrumental ve vokal xor eserlerinden Balaca Elnurun musiqi albomu Cengaverler vokal xor silsilesi Anamin bayrami vokal xor silsilesi Azerbaycan avazlari ve s eserlerini gostermek olar Bestekar metbuatda maraqli yazilarla da cixis edir Gorkemli musiqi xadimleri haqqinda onlarca meqale ve resenziyalari dovri metbuatda derc olunub Bestekarliq mektebinin taninmis numayendelerinden biri Emekdar incesenet xadimi Resid Camal oglu Eliyev Resid Sefeq 2017 ci il avqust ayinin 24 de omrunun 78 ci ilinde Bakida vefat etmisdir EserleriUsaq operalari Sefeh sican balasi 1985 S Marsakin eseri esasinda Agilli sican balasi S Marsakin eseri esasinda 1970 A Saiqin eyni adli poemasi esasinda 1992 usaq folklor komik operasini A Saiqin nagillari poema ve temsilleri esasinda Bayquslarin sohbeti 1992 Nizami Gencevinin anadan olmasinin 850 illiyine hesr olunmus Sirler xezinesi poemasindan eyniadli hekayenin esasinda libretto Hikmet Ziyanindir Ana 1999 H Cavidin eyni adli drami esasinda ucperdeli operasiOperettalari Bas tutmayan hiyle 1990 libretto E Semedlinindir 1979 Cirtdan Azerbaycan xalq nagili esasindaUsaq muzikli Qiymetlerin serguzesti 1991 libretto Hikmet Ziyanindir Ag Div Qara Div 1995 Cirtdan xalq nagili esasinda Bir saatliq xelife 2000 Abdulla Saiqin Min bir gece nagilinin motivleri esasinda Yagmurcugun maceralari 2003 rus nagillari esasindaKamera instrumental ve vokal xor eserleri Balaca Elnurun musiqi albomu Balaca Camalin musiqi albomu Usaq ve gencler ucun musiqi Cengaverler vokal xor silsilesi Anamin bayrami vokal xor silsilesi Azerbaycan avazlari Ana torpaq Qarabag mahnilar silsilesi Huseyn Cavid III xatire rekviyem poemasi Rahab mugam poemasiKitablar Goyercinik biz 1979 Pioner ve mektebli mahnilari 1988 Mekteblinin musiqi alemi usaq ensiklopediyasi 1986 Usaq mahnilari antologiyasi 2005 Istinadlar Azerbaycan bestakerlari ve musiqisunaslari E herfi 2020 01 28 tarixinde Istifade tarixi 2014 03 09 Xarici kecidlerSavalan Ferecov Bestekar omrunun naxislari Musiqisunas Sahin Qarayev Omrun usaqliq sahilleri olu kecid Genclerin bestekari Bestekar Refiq Sefeqin 70 illik yubileyidir 2016 03 05 at the Wayback Machine