Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rafiq (Rəfiq) Zəka Cəfər Xəndan oğlu Hacıyev (16 iyun 1939, Bakı – 7 yanvar 1999, Bakı) — Azərbaycan yazıçısı, şair, ssenarist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1989), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı.
| Rəfiq Zəka Xəndan | |
|---|---|
 | |
| Təxəllüsü | Zəka |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
| Vəfat tarixi | (59 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Atası | Cəfər Xəndan |
| Təhsili | Bakı Dövlət Universiteti |
| Fəaliyyəti | şair, dramaturq, ssenarist |
| Əsərlərinin dili | azərbaycanca |
| Janrlar | türkçülük, vətən sevgisi, məhəbbət, qəhrəmanlıq |
| Mükafatları |   |
Həyatı
Rəfiq Zəka Xəndan 1939-cu il 16 iyunda Bakıda dünyaya gəlib. İlk şeir kitabı olan "Çağlayan" 1962-ci ildə nəşr olunmuşdur. "Axırı yaxşı olar" (1968), "Mənim əziz vəhşiciyim" (1970) musiqili komediyalarının mətnini yazıb. Şair həmçinin "Füzuli" və "Söyüdlər ağlamaz" operalarının mətnlərinin müəllifi olmuşdur. Rəfiq Zəka Xəndan keçən əsrin 80–90-cı illərində Azərbaycan Türkiyə ədəbi əlaqələrinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Şair demək olar ki, Azərbaycan Türkiyə ədəbi əlaqələrinin özülünü qoyanlardan olmuşdur. Həmin illərdə şair Türkiyə mətbuatı səhifələrində Azərbaycan ədəbiyyatını geniş işıqlandırırdı. O, "SIZE", "Tanıtım" kimi məşhur türk jurnallarında Azərbaycan şair və yazıçıları haqqında yazılar dərc etmişdir. Rəfiq Zəka şairlik fəaliyyəti ilə yanaşı professoru olaraq müəllim heyəti içərisində yer almış, estetikadan mühazirələr oxumuşdur.
R. Z. Xəndan heca və əruz vəznlərində əsərlər yazıb. Əsərlərinin mövzusu və qayəsini türkçülük, vətən sevgisi, məhəbbət və qəhrəmanlıq təşkil edib. 30-dan çox kitabı nəşr olunub. Əsərləri müxtəlif dillərə tərcümə edilib. Onun yaradıcılığı ilə bağlı müxtəlif vaxtlarda görkəmli sənət adamları — yazıçılar, şairlər və alimlər maraqlı fikirlər söyləyib.
Xalq yazıçısı Mirzə İbrahimov onun haqqında yazırdı: "Rəfiq Zəka əlinə qələm aldığı gündən gənclik ehtirası ilə şeir və gözəllik məftunu olduğunu sübut edib. Onun şeirlərində canlı xalq dilinə bağlılıq, axıcılıq və səlistlik nəzərə çarpır. Hafizəsinin kəskinliyini, zəngin Şərq ədəbiyyatını dərindən duyduğunu, sənət haqqında ehtiraslı düşüncələrə malik olduğunu görməmək mümkün deyil".
Onun adı türk dünyasında tanınıb və sevilib. Dəfələrlə Türkiyənin bir çox şəhərlərində keçirilən elmi konqreslərdə, beynəlxalq konfranslarda və simpoziumlarda iştirak edib. Ötən əsrin 80–90-cı illərində Azərbaycan-Türkiyə ədəbi əlaqələrinin inkişafında mühüm rol oynayıb. Türkiyə mətbuatı səhifələrində azərbaycanlı şair və yazıçıları haqqında maraqlı yazılar dərc etdirib. Türkiyədə kitabları çap olunub, haqqında monoqrafiyalar nəşr edilib, yaradıcılığından məhəbbətlə, böyük qürurla söz açılıb.
R. Z. Xəndan həm də bir alim kimi diqqət mərkəzində olub. Klassik Şərq ədəbiyyatını, ərəb və fars dillərini, eləcə də Türkiyə türkcəsini dərindən bilirdi. Türk dünyasının görkəmli söz ustadları haqqında monoqrafiyalar nəşr etdirib. Gözəl dramaturq olub, dünya klassik ədəbiyyatı nümunələrini tərcümə edib.
Şair heca və əruz vəznlərində əsərlər yaratmışdır. Əsərlərinin əsas mövzuları türkçülük, vətən sevgisi, məhəbbət, qəhrəmanlıq, öyüd-nəsihət kimi mövzulardır.
Rəfiq Zəka Xəndan 21 mart 1989-cu ildə "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adına layiq görülmüşdür. Şair həmçinin 1990-cı il üzrə Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı olmuşdur.
Kitabları
- Çağlayan (1962) (Kitabdakı şerlərin böyük qismi və "Səni düşünürəm" poeması çox sevdiyi şair Mikayıl Müşfiqə həsr olunmuşdur).
- Şerlər (1964)
- Səadət (1964)
- Vətən kimlərindir (1964)
- Meşədə (1964)
- Altı gül (1965)
- Nərmin (1970)
- Vəsilə (1976)
- Baharın heykəli(1976)
- Könlümün yadigarı (1974)
- Əbədi saniyə (1969)
- Tanışlıq (1975)
- Nur səhəri (1979)
- Güllü nənə (1979)
- Ömür bitər, yol bitməz (1983)
- Axıb gedən günlərimiz (1984)
- Yurdum ulusum (1987)
- Qəhrəman Mehdi (1987)
- Gül balalar (1987)
- Salam olsun (1987)
- Dostlar sağ olsun (1988)
- Azərbaycanın səsi (1989)
- Ocaqdaşlarım (1990)
- Qızqayıt (1991)
- Seçilmiş əsərləri (1992)
- Atatürkiyə (1993)
- Heydər baba (1993)
- Dünyanın yarısı türkdür (1994)
- Unudulmuş dahi (1994)
Filmoqrafiya
- Dəli Kür (film, 1969)
- Oxuyur Şövkət Ələkbərova (film, 1970)
- Axtaran tapar (film, 1980)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
Xarici keçidlər
Rəfiq Zəka Xəndan — Qurban verərdim — Kamran M. Yunis
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rafiq Refiq Zeka Cefer Xendan oglu Haciyev 16 iyun 1939 Baki 7 yanvar 1999 Baki Azerbaycan yazicisi sair ssenarist Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi 1989 Azerbaycan SSR Dovlet mukafati laureati Refiq Zeka XendanTexellusu ZekaDogum tarixi 16 iyun 1939Dogum yeri Baki Azerbaycan SSRVefat tarixi 7 yanvar 1999 59 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliAtasi Cefer XendanTehsili Baki Dovlet UniversitetiFealiyyeti sair dramaturq ssenaristEserlerinin dili azerbaycancaJanrlar turkculuk veten sevgisi mehebbet qehremanliqMukafatlari 1990HeyatiRefiq Zeka Xendan 1939 cu il 16 iyunda Bakida dunyaya gelib Ilk seir kitabi olan Caglayan 1962 ci ilde nesr olunmusdur Axiri yaxsi olar 1968 Menim eziz vehsiciyim 1970 musiqili komediyalarinin metnini yazib Sair hemcinin Fuzuli ve Soyudler aglamaz operalarinin metnlerinin muellifi olmusdur Refiq Zeka Xendan kecen esrin 80 90 ci illerinde Azerbaycan Turkiye edebi elaqelerinin inkisafinda muhum rol oynamisdir Sair demek olar ki Azerbaycan Turkiye edebi elaqelerinin ozulunu qoyanlardan olmusdur Hemin illerde sair Turkiye metbuati sehifelerinde Azerbaycan edebiyyatini genis isiqlandirirdi O SIZE Tanitim kimi meshur turk jurnallarinda Azerbaycan sair ve yazicilari haqqinda yazilar derc etmisdir Refiq Zeka sairlik fealiyyeti ile yanasi professoru olaraq muellim heyeti icerisinde yer almis estetikadan muhazireler oxumusdur R Z Xendan heca ve eruz veznlerinde eserler yazib Eserlerinin movzusu ve qayesini turkculuk veten sevgisi mehebbet ve qehremanliq teskil edib 30 dan cox kitabi nesr olunub Eserleri muxtelif dillere tercume edilib Onun yaradiciligi ile bagli muxtelif vaxtlarda gorkemli senet adamlari yazicilar sairler ve alimler maraqli fikirler soyleyib Xalq yazicisi Mirze Ibrahimov onun haqqinda yazirdi Refiq Zeka eline qelem aldigi gunden genclik ehtirasi ile seir ve gozellik meftunu oldugunu subut edib Onun seirlerinde canli xalq diline bagliliq axiciliq ve selistlik nezere carpir Hafizesinin keskinliyini zengin Serq edebiyyatini derinden duydugunu senet haqqinda ehtirasli dusuncelere malik oldugunu gormemek mumkun deyil Onun adi turk dunyasinda taninib ve sevilib Defelerle Turkiyenin bir cox seherlerinde kecirilen elmi konqreslerde beynelxalq konfranslarda ve simpoziumlarda istirak edib Oten esrin 80 90 ci illerinde Azerbaycan Turkiye edebi elaqelerinin inkisafinda muhum rol oynayib Turkiye metbuati sehifelerinde azerbaycanli sair ve yazicilari haqqinda maraqli yazilar derc etdirib Turkiyede kitablari cap olunub haqqinda monoqrafiyalar nesr edilib yaradiciligindan mehebbetle boyuk qururla soz acilib R Z Xendan hem de bir alim kimi diqqet merkezinde olub Klassik Serq edebiyyatini ereb ve fars dillerini elece de Turkiye turkcesini derinden bilirdi Turk dunyasinin gorkemli soz ustadlari haqqinda monoqrafiyalar nesr etdirib Gozel dramaturq olub dunya klassik edebiyyati numunelerini tercume edib Sair heca ve eruz veznlerinde eserler yaratmisdir Eserlerinin esas movzulari turkculuk veten sevgisi mehebbet qehremanliq oyud nesihet kimi movzulardir Refiq Zeka Xendan 21 mart 1989 cu ilde Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi fexri adina layiq gorulmusdur Sair hemcinin 1990 ci il uzre Azerbaycan SSR Dovlet mukafati laureati olmusdur KitablariCaglayan 1962 Kitabdaki serlerin boyuk qismi ve Seni dusunurem poemasi cox sevdiyi sair Mikayil Musfiqe hesr olunmusdur Serler 1964 Seadet 1964 Veten kimlerindir 1964 Mesede 1964 Alti gul 1965 Nermin 1970 Vesile 1976 Baharin heykeli 1976 Konlumun yadigari 1974 Ebedi saniye 1969 Tanisliq 1975 Nur seheri 1979 Gullu nene 1979 Omur biter yol bitmez 1983 Axib geden gunlerimiz 1984 Yurdum ulusum 1987 Qehreman Mehdi 1987 Gul balalar 1987 Salam olsun 1987 Dostlar sag olsun 1988 Azerbaycanin sesi 1989 Ocaqdaslarim 1990 Qizqayit 1991 Secilmis eserleri 1992 Ataturkiye 1993 Heyder baba 1993 Dunyanin yarisi turkdur 1994 Unudulmus dahi 1994 FilmoqrafiyaDeli Kur film 1969 Oxuyur Sovket Elekberova film 1970 Axtaran tapar film 1980 Hemcinin baxCefer XendanIstinadlarLibrary of Congress Authorities ing Library of Congress Xarici kecidlerRefiq Zeka Xendan Qurban vererdim Kamran M Yunis