Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Robert Şuman (8 iyun 1810[…], Svikkau[d], Saksoniya – 29 iyul 1856[…]) — Alman bəstəkarı.
| Robert Şuman | |
|---|---|
| alm. Robert Schumann | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 8 iyun 1810[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 29 iyul 1856[…](46 yaşında) |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | bəstəkar, pianoçu, musiqi tənqidçisi[d], dirijor, musiqişünas, musiqi pedaqoqu[d], yazıçı |
| Fəaliyyət illəri | 1830-cu ildən |
| Musiqi aləti | piano |
| Təhsili | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Dahi alman bəstəkarı Robert Şuman 1810-cu ildə anadan olub. Alman bəstəkarı və musiqi tənqidçisi Robert Şuman romantizm dövrünün ən böyük bəstəkarı kimi məşhurdur. "İşdən qayıdan şən kəndli", "binəva yetim", "sirli naməlum adam", "sürətlə çapan cəsur atlı". Bütün bunlar məşhur "Gənclər üçün albom"dan musiqili portretlərdir. Yenicə başlayan pianoçular artıq yüz ildən çoxdur bu albom ilə dostluq edirlər.
Robert Şumanın "musiqi ilə şəkil çəkmək" kimi qeyri-adi istedadı olub. Uşaq yaşlarında royalın dilləri ilə bu və ya digər tanışını təsvir edərək dostlarını şənləndirərmiş. Elə oxşadarmış ki, hətta musiqi duyumu zəif olan uşaqlar da dərhal çalınan melodiyada konkret insanın obrazını görərmişlər.
Heç şübhəsiz, belə bir istedad sahibi mütləq musiqiçi olmalı idi və balaca Robertin də başqa bir arzusu yox idi. Amma anasının onun barəsində tamamilə başqa planları var idi: o, xəyalında oğlunu qara rəngli hakim mantiyasında hörmət və ehtiramla əhatə olunmuş vəziyyətdə görürdü. Gələcək bəstəkar anasının təkidi ilə (Robert atasını tez itirib) Leypsiq Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olur. Lakin hüquq kitabları üzərində baş sındırmaq əvəzinə musiqi aləminə baş vurur. O, dövrünün ən yaxşı fortepiano müəllimi Fridrix Vikdən dərs almağa başlayır. Müəyyən müddət keçəndən sonra bütün cəsarətini toplayıb anasına yazır: "Mən özümü sənətə sərf edirəm. Mən bunu istəyirəm, bacarıram və bunu etməliyəm".
F.Vik ilə məşğələlər müvəffəqiyyətlə davam edir və artıq üfüqdə böyük pianoçu karyerası parlamaga başlayır. Amma sən saydığını say, gör fələk nə sayır. Taleyin qəribə gərdişi onun bu arzularını ürəyində qoyur. Şuman barmağını ciddi şəkildə zədələyir və virtuoz pianoçu olmaq xəyalları ilə vidalaşmaq məcburiyyətində qalır.
Bundan sonra onun bəstəkarlığın sirlərini öyrənməkdən başqa çarəsi qalmır. Şuman əvvəllər fortepiano təmrinlərini öyrəndiyi kimi, indi də böyük şövqlə bu işə girişir. O, 1834–1835-ci illərdə "Karnaval" fortepiano silsiləsini yazır. Bu əsərdə özünü tamamilə püxtələşmiş bəstəkar kimi göstərir. Əsər üzərində işləyən bəstəkar etiraf edir: "Məndə elə hiss var ki, sanki musiqi haqqında düşüncələrin güclü axınına davam gətirməyəcəyəm".
Şumanı musiqi ilə bağlı hər şey maraqlandırır. O, müəllimi F.Vik və bəzi digər musiqiçilərlə birlikdə "Yeni musiqi qəzeti" təsis edir, 10 il ərzində bu qəzetin həm redaktoru, həm də tənqidi məqalələrin müəllifi olur. Şopenin istedadını dünyaya açan, Bramsdan yeni parlayan ulduz kimi danaşan da məhz Şumandır. O, öz məqalələrində musiqi sahəsində mütərəqqi olan hər şeyi qızğın müdafiə edir.
1840-cı il bəstəkara xoşbəxtlik gətirir. Nəhayət, o, şəxsi səadətinə nail olur. Keçmiş müəlliminin qızı, mahir pianoçu Klara Vik ilə evlənir. Klaranın atası bu nikahın əleyhinə idi. Amma Şuman kimi ehtiraslı və qızğın təbiətli insanın qarşısında kim duruş gətirə bilərdi? Həmin dövrdə bəstəkar bir sıra mahnılar, o cümlədən Şamissonun sözlərinə "Qadın məhəbbəti və həyatı" və Heynenin sözlərinə "Şairin məhəbbəti" kimi şedevr əsərlər, habelə bir neçə irihəcmli əsər yaradır. 1843-cü il dekabrın 4-də müəllifin dirijorluğu ilə ilk dəfə ifa olunan "Ray və Peri" oratoriyası böyük müvəffəqiyyət qazanır. Bir həftə sonra təkrar konsert təşkil olunur.
1844-cü ildə Şuman həkimlərin məsləhəti ilə Drezdenə köçür. Elə həmin il ömür-gün yoldaşını Rusiyaya konsert səfərində müşayiət edir. Robert Şumanın əsərləri Klara Şumanın ifasında böyük zəfər qazanır. Drezdenə qayıdan bəstəkar yeni-yeni əsərlər yaratmağa davam edir. Amma əlamətləri hələ on il əvvəl müşahidə olunan sinir xəstəliyi inkişaf etməyə başlayır. Əvvəllər nadir hallarda təzahür edən qarabasmalar, sanki qeybdən gələn musiqi sədaları gecə-gündüz Şumana əzab verir. Vəziyyət o yerə gəlib çatır ki, o, artıq hətta öz musiqisinin tempini tuta bilmir.
1854-cü il fevralın 7-də Reyn çayında sərnişin daşıyan qayıqçılar bir nəfərin körpüdən suya atıldığını görürlər. Yardımına tələsib kişini sudan çıxarırlar. Həmin adam xəstəliyin taqətdən saldığı Robert Şuman idi. Ruhi xəstələr üçün müalicəxanada iki il müalicə olunan bəstəkar 1856-cı il iyulun 29-da Bonn şəhərinin yaxınlığında, Endenihada vəfat edir.
Bəstəkarın özündən sonra qoyub getdiyi fortepiano üçün "Kəpənəklər", "Karnaval", "Fantastik pyeslər", "Novellettalar", "Simfonik etüdlər" kimi fortepiano üçün silsilə əsərlərin, 4 simfoniyanın, fortepiano, skripka və violonçel üçün konsertlərin, təqribən 120 vokal ansamblın, 200-dən yuxarı mahnı və romansın və çoxlu sayda başqa əsərlərin musiqisi, Pyotr Çaykovskinin sözləri ilə desək, insan qəlbinin elə tellərinə toxunub ki, bu cür həssaslıq onun böyük sələflərinə nəsib olmayıb.
Biblioqrafiya
- Воспоминания о Роберте Шумане / Составление, комментарии, предисловие О. В. Лосевой. Пер. А. В. Михайлова и О. В. Лосевой. — М.: Композитор, 2000.
- Грохотов С. В. Шуман и окрестности. Романтические прогулки по "Альбому для юношества". М., 2006.
- Грохотов С. В. Шуман: Карнавал. — М., 2009.
- Житомирский Д.В. Роберт и Клара Шуман в России. – М., 1962.
- Житомирский Д. В. Роберт Шуман: Очерк жизни и творчества. — М., 1964. (2-е изд. М., 2000.)
- Карминский М. В. Драматургия жизни Роберта Шумана // Харківські асамблеї-1995. Міжнародний музичний фестиваль "Роберт Шуман і мистецька молодь": Збірка матеріалів / Упорядник Г. І. Ганзбург. — Харків, 1995. — С. 7–18.
- Ганзбург Г. И. Песенный театр Роберта Шумана // Музыкальная академия. — 2005. — № 1. — С. 106–119.
- Роберт Шуман и перекрестье путей музыки и литературы: Сб. науч. трудов. / Сост. Ганзбург Г. И. — Харьков: РА — Каравелла, 1997. — 272 c. .
- Свириденко С. Шуман и его песни. — СПб., 1911.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Gerald E.H. Abraham Robert Schumann // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Robert Schumann // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
- LIBRIS. 2012.
Xarici keçidlər
- Записи Шумана на сайте ArtOfPiano.ru 2008-10-03 at the Wayback Machine
- Роберт Шуман 2016-01-09 at the Wayback Machine русскоязычный сайт, посвящённый композитору
- Музыкальный фестиваль "Шумановские резонансы"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Robert Suman 8 iyun 1810 Svikkau d Saksoniya 29 iyul 1856 Alman bestekari Robert Sumanalm Robert Schumann Umumi melumatlarDogum tarixi 8 iyun 1810 1810 06 08 Dogum yeri Svikkau d SaksoniyaVefat tarixi 29 iyul 1856 1856 07 29 46 yasinda Defn yeri Kohne Bonn qebiristanligi d Vetendasligi SaksoniyaMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekar pianocu musiqi tenqidcisi d dirijor musiqisunas musiqi pedaqoqu d yaziciFealiyyet illeri 1830 cu ildenMusiqi aleti pianoTehsili Leypsiq Universiteti Heydelberq Universiteti Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiDahi alman bestekari Robert Suman 1810 cu ilde anadan olub Alman bestekari ve musiqi tenqidcisi Robert Suman romantizm dovrunun en boyuk bestekari kimi meshurdur Isden qayidan sen kendli bineva yetim sirli namelum adam suretle capan cesur atli Butun bunlar meshur Gencler ucun albom dan musiqili portretlerdir Yenice baslayan pianocular artiq yuz ilden coxdur bu albom ile dostluq edirler Robert Sumanin musiqi ile sekil cekmek kimi qeyri adi istedadi olub Usaq yaslarinda royalin dilleri ile bu ve ya diger tanisini tesvir ederek dostlarini senlendirermis Ele oxsadarmis ki hetta musiqi duyumu zeif olan usaqlar da derhal calinan melodiyada konkret insanin obrazini gorermisler Hec subhesiz bele bir istedad sahibi mutleq musiqici olmali idi ve balaca Robertin de basqa bir arzusu yox idi Amma anasinin onun baresinde tamamile basqa planlari var idi o xeyalinda oglunu qara rengli hakim mantiyasinda hormet ve ehtiramla ehate olunmus veziyyetde gorurdu Gelecek bestekar anasinin tekidi ile Robert atasini tez itirib Leypsiq Universitetinin huquq fakultesine daxil olur Lakin huquq kitablari uzerinde bas sindirmaq evezine musiqi alemine bas vurur O dovrunun en yaxsi fortepiano muellimi Fridrix Vikden ders almaga baslayir Mueyyen muddet kecenden sonra butun cesaretini toplayib anasina yazir Men ozumu senete serf edirem Men bunu isteyirem bacariram ve bunu etmeliyem F Vik ile mesgeleler muveffeqiyyetle davam edir ve artiq ufuqde boyuk pianocu karyerasi parlamaga baslayir Amma sen saydigini say gor felek ne sayir Taleyin qeribe gerdisi onun bu arzularini ureyinde qoyur Suman barmagini ciddi sekilde zedeleyir ve virtuoz pianocu olmaq xeyallari ile vidalasmaq mecburiyyetinde qalir Bundan sonra onun bestekarligin sirlerini oyrenmekden basqa caresi qalmir Suman evveller fortepiano temrinlerini oyrendiyi kimi indi de boyuk sovqle bu ise girisir O 1834 1835 ci illerde Karnaval fortepiano silsilesini yazir Bu eserde ozunu tamamile puxtelesmis bestekar kimi gosterir Eser uzerinde isleyen bestekar etiraf edir Mende ele hiss var ki sanki musiqi haqqinda dusuncelerin guclu axinina davam getirmeyeceyem Sumani musiqi ile bagli her sey maraqlandirir O muellimi F Vik ve bezi diger musiqicilerle birlikde Yeni musiqi qezeti tesis edir 10 il erzinde bu qezetin hem redaktoru hem de tenqidi meqalelerin muellifi olur Sopenin istedadini dunyaya acan Bramsdan yeni parlayan ulduz kimi danasan da mehz Sumandir O oz meqalelerinde musiqi sahesinde mutereqqi olan her seyi qizgin mudafie edir 1840 ci il bestekara xosbextlik getirir Nehayet o sexsi seadetine nail olur Kecmis muelliminin qizi mahir pianocu Klara Vik ile evlenir Klaranin atasi bu nikahin eleyhine idi Amma Suman kimi ehtirasli ve qizgin tebietli insanin qarsisinda kim durus getire bilerdi Hemin dovrde bestekar bir sira mahnilar o cumleden Samissonun sozlerine Qadin mehebbeti ve heyati ve Heynenin sozlerine Sairin mehebbeti kimi sedevr eserler habele bir nece irihecmli eser yaradir 1843 cu il dekabrin 4 de muellifin dirijorlugu ile ilk defe ifa olunan Ray ve Peri oratoriyasi boyuk muveffeqiyyet qazanir Bir hefte sonra tekrar konsert teskil olunur 1844 cu ilde Suman hekimlerin mesleheti ile Drezdene kocur Ele hemin il omur gun yoldasini Rusiyaya konsert seferinde musayiet edir Robert Sumanin eserleri Klara Sumanin ifasinda boyuk zefer qazanir Drezdene qayidan bestekar yeni yeni eserler yaratmaga davam edir Amma elametleri hele on il evvel musahide olunan sinir xesteliyi inkisaf etmeye baslayir Evveller nadir hallarda tezahur eden qarabasmalar sanki qeybden gelen musiqi sedalari gece gunduz Sumana ezab verir Veziyyet o yere gelib catir ki o artiq hetta oz musiqisinin tempini tuta bilmir 1854 cu il fevralin 7 de Reyn cayinda sernisin dasiyan qayiqcilar bir neferin korpuden suya atildigini gorurler Yardimina telesib kisini sudan cixarirlar Hemin adam xesteliyin taqetden saldigi Robert Suman idi Ruhi xesteler ucun mualicexanada iki il mualice olunan bestekar 1856 ci il iyulun 29 da Bonn seherinin yaxinliginda Endenihada vefat edir Bestekarin ozunden sonra qoyub getdiyi fortepiano ucun Kepenekler Karnaval Fantastik pyesler Novellettalar Simfonik etudler kimi fortepiano ucun silsile eserlerin 4 simfoniyanin fortepiano skripka ve violoncel ucun konsertlerin teqriben 120 vokal ansamblin 200 den yuxari mahni ve romansin ve coxlu sayda basqa eserlerin musiqisi Pyotr Caykovskinin sozleri ile desek insan qelbinin ele tellerine toxunub ki bu cur hessasliq onun boyuk seleflerine nesib olmayib BiblioqrafiyaVospominaniya o Roberte Shumane Sostavlenie kommentarii predislovie O V Losevoj Per A V Mihajlova i O V Losevoj M Kompozitor 2000 ISBN 5 85285 225 2 ISBN 5 89598 076 7 Grohotov S V Shuman i okrestnosti Romanticheskie progulki po Albomu dlya yunoshestva M 2006 ISBN 5 89817 159 2 Grohotov S V Shuman Karnaval M 2009 ISBN 978 5 89817 285 5 Zhitomirskij D V Robert i Klara Shuman v Rossii M 1962 Zhitomirskij D V Robert Shuman Ocherk zhizni i tvorchestva M 1964 2 e izd M 2000 Karminskij M V Dramaturgiya zhizni Roberta Shumana Harkivski asambleyi 1995 Mizhnarodnij muzichnij festival Robert Shuman i mistecka molod Zbirka materialiv Uporyadnik G I Ganzburg Harkiv 1995 S 7 18 Ganzburg G I Pesennyj teatr Roberta Shumana Muzykalnaya akademiya 2005 1 S 106 119 Robert Shuman i perekreste putej muzyki i literatury Sb nauch trudov Sost Ganzburg G I Harkov RA Karavella 1997 272 c ISBN 966 7012 26 3 Sviridenko S Shuman i ego pesni SPb 1911 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Gerald E H Abraham Robert Schumann Encyclopaedia Britannica ing Robert Schumann Internet Broadway Database ing 2000 Archivio Storico Ricordi 1808 LIBRIS 2012 Xarici kecidlerZapisi Shumana na sajte ArtOfPiano ru 2008 10 03 at the Wayback Machine Robert Shuman 2016 01 09 at the Wayback Machine russkoyazychnyj sajt posvyashyonnyj kompozitoru Muzykalnyj festival Shumanovskie rezonansy