Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Riyaziyyat fəlsəfəsi — riyaziyyatın fəlsəfi əsaslarını və problemlərini araşdıran elm fəlsəfəsinin bir hissəsi: ümumiyyətlə riyaziyyatın ontoloji, epistemoloji, metodoloji, məntiqi və aksioloji əsasları və prinsipləri, onun müxtəlif istiqamətləri, fənləri və nəzəriyyələri. Geniş mənada, riyaziyyat fəlsəfəsi riyazi ifadələrin mənasını və mücərrəd obyektlərin mahiyyətini öyrənmək üçün riyaziyyat "dilinin" semantik nəzəriyyəsinin qurulması ilə məşğul olur.
Tarixi
Pifaqor kimi yunan riyaziyyatçıları mülahizələrin sübutu anlayışını işləyib hazırlamaqla, hər şeydən öncə riyaziyyatın prosedur və operasion tərəflərini inkişaf etdirmişlər. Yəni, riyazi sübut – aşkar aksiomlardan məntiqi olaraq ümumi əhəmiyyətə malik olan həqiqi nəticələrin alınmasından ibarətdir. Biz o sistemi aksiomatik-deduktiv sistem adlandırırıq ki, o, aksiomlardan, nəticə çıxarma qaydalarından və onların köməyi ilə alınmış mülahizələrdən (teorem) ibarətdir.
B.e.ə. təxminən 300-cü illərdə İsgəndəriyyədə yaşamış Evklid bu nəzəri əsasa istinad edərək riyaziyyata dair dərslik yazmışdı, bu dərslik də öz əhəmiyyətini bizim günlərə qədər saxlamışdır. Bu dərslikdən Nyuton özünün fizikasında istifadə etmişdir, burada şərh olunan təfəkkür tərzini isə Dekart və digər filosoflar qədim təfəkkürün istənilən şəklinin idealı olaraq şərh etmişlər.
İstinadlar
- "Философия математики — Философия науки: Словарь основных терминов". 2014-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-29.
- Philosophy of mathematics 2015-04-07 at the Wayback Machine Encyclopedia Britannica
Ədəbiyyat
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Что такое числа и для чего они служат (рус. пер. 1905).
- Дедекинд Р. Непрерывность и иррациональные числа (рус. изд. 1923).
- Жуков Н. И. Философские проблемы математики. Минск, 1977. — 96 с.
- Кедровский, Олег Иванович Взаимосвязь философии и математики в процессе исторического развития. Киев, 1974.
- Светлов В. А. Философия математики. Основные программы обоснования математики XX столетия: Учебное пособие. М., 2006. 208 с.
- Френкель А. А., Бар-Хиллел И. Основания теории множеств. — М.: Мир, 1969.
- Перминов В. Я. Философия и основания математики. М., 2001.
- Математика как метафора. — М.: МЦНМО, 2008. — 400 с.
- Успенский В. А. Апология математики (сборник статей). СПб., 2009, — 554 с.
- Перминов Василий Яковлевич. Развитие представлений о надежности математического доказательства (Изд. 2-е, стер). М.: УРСС. 2004. ISBN .
- О философии математики (Изд. 2-е, стер). М.: URSS, КомКнига. пер. с нем. и вступ. ст. А. П. Юшкевича; предисл. С. А. Яновской. 2005. ISBN .
Xarici keçidlər
- И. Р. Шафаревич. Riyazi düşüncə və təbiət
- И. Р. Шафаревич. Riyaziyyatın inkişafındakı bəzi tendensiyalar haqqında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Riyaziyyat felsefesi riyaziyyatin felsefi esaslarini ve problemlerini arasdiran elm felsefesinin bir hissesi umumiyyetle riyaziyyatin ontoloji epistemoloji metodoloji mentiqi ve aksioloji esaslari ve prinsipleri onun muxtelif istiqametleri fenleri ve nezeriyyeleri Genis menada riyaziyyat felsefesi riyazi ifadelerin menasini ve mucerred obyektlerin mahiyyetini oyrenmek ucun riyaziyyat dilinin semantik nezeriyyesinin qurulmasi ile mesgul olur TarixiPifaqor kimi yunan riyaziyyatcilari mulahizelerin subutu anlayisini isleyib hazirlamaqla her seyden once riyaziyyatin prosedur ve operasion tereflerini inkisaf etdirmisler Yeni riyazi subut askar aksiomlardan mentiqi olaraq umumi ehemiyyete malik olan heqiqi neticelerin alinmasindan ibaretdir Biz o sistemi aksiomatik deduktiv sistem adlandiririq ki o aksiomlardan netice cixarma qaydalarindan ve onlarin komeyi ile alinmis mulahizelerden teorem ibaretdir B e e texminen 300 cu illerde Isgenderiyyede yasamis Evklid bu nezeri esasa istinad ederek riyaziyyata dair derslik yazmisdi bu derslik de oz ehemiyyetini bizim gunlere qeder saxlamisdir Bu derslikden Nyuton ozunun fizikasinda istifade etmisdir burada serh olunan tefekkur terzini ise Dekart ve diger filosoflar qedim tefekkurun istenilen seklinin ideali olaraq serh etmisler Istinadlar Filosofiya matematiki Filosofiya nauki Slovar osnovnyh terminov 2014 02 21 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 29 Philosophy of mathematics 2015 04 07 at the Wayback Machine Encyclopedia BritannicaEdebiyyatRiyaziyyat Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Chto takoe chisla i dlya chego oni sluzhat rus per 1905 Dedekind R Nepreryvnost i irracionalnye chisla rus izd 1923 Zhukov N I Filosofskie problemy matematiki Minsk 1977 96 s Kedrovskij Oleg Ivanovich Vzaimosvyaz filosofii i matematiki v processe istoricheskogo razvitiya Kiev 1974 Svetlov V A Filosofiya matematiki Osnovnye programmy obosnovaniya matematiki XX stoletiya Uchebnoe posobie M 2006 208 s Frenkel A A Bar Hillel I Osnovaniya teorii mnozhestv M Mir 1969 Perminov V Ya Filosofiya i osnovaniya matematiki M 2001 Matematika kak metafora M MCNMO 2008 400 s Uspenskij V A Apologiya matematiki sbornik statej SPb 2009 554 s Perminov Vasilij Yakovlevich Razvitie predstavlenij o nadezhnosti matematicheskogo dokazatelstva Izd 2 e ster M URSS 2004 ISBN 5 354 00891 3 O filosofii matematiki Izd 2 e ster M URSS KomKniga per s nem i vstup st A P Yushkevicha predisl S A Yanovskoj 2005 ISBN 5 484 00278 8 Xarici kecidlerI R Shafarevich Riyazi dusunce ve tebiet I R Shafarevich Riyaziyyatin inkisafindaki bezi tendensiyalar haqqinda