Riton (yun. Rhyton) — buynuz, heyvan başı ya da gövdəsi şəklində düzəldilmiş antik qablara verilən ümumi ad. Həm içki qabı həm də dini ayinlərdə (nəzir mayesi) tökmək üçün istifadə edilmişdir.
Yunan simvolizmi
Klassik Afina çömlekləri, məsələn, qırmızı rəsmlə vazalar, əsasən mifologiyadan mövzularla boyanır. Standart mövzular rhyta və şarab qabları ilə satyrları təsvir edir. Bu mövzular, satyrların kişilik orqanları ilə birləşdirilərək kompozisiyada maraqlı bir şəkildə təşkil edilir, lakin bu açıq cinsellik və bir qədər də məzəli mövzu gecikməli inkişafı ifadə edir, bu da Aristophanesin p'yeslərində ifadə olunan Afina mizahı ilə uyğundur. Böyük mədəniyyətlərin bəzəkli və qiymətli rhytaları cəsur deyil, şatirikdir, bu da demokratik vaza rəsmlərinə əlavə satirik ölçü verir.
Satyrların şərab və rhyta ilə əlaqəsi Nonnus'un eposu Dionysiacada qurulmuşdur. O, Dionysosun şərab hazırlamağın ixtirası zamanı üzümlərin ilk tapdağında olan satyrları təsvir edir:
- ...meyvə qırmızı şirə ilə ağ köpüklə qabarcıq atdı. Onlar buğa qoynuzları ilə onu qazandılar, çünki hələ görməmiş idilər, belə ki, qarışıq şərabın qabı bu ilahi adı "Winehorn" aldı.
Karl Kerenyi, bu mətni sitatlaşdırarkən, şərh edir ki, "Bu zəngin şəkildə bəyan edilmiş mifdə, şairin hətta rhytaları xatırlattığı yerə, Asia Minordan olan elementləri Kretadan olanlardan ayırmaq asan deyil." O, İngilis tərcüməsində olmayan bir cür təşbihə istinad edir: şərab qarışdırılır (kerannymenos), bu da boğanın qoynuzunu (keras) ehtiva edən rhytonun qədim yunan adını xatırladır.
Mifdə, Olimpdan gələn ichor daşların arasına düşür. Onunla üzüm bağları bitir. Bir dənə şam ağacının ətrafında böyür, bir ilan ağacın üzərində tırmanaraq üzümləri yeyir. Dionysus ilanı görəndə onu daşların bir çuxunda izləyir. Rheanın oraklınınun əmrinə əməl edərək, Kretanın dağ tanrıçası, Dionysus çuxu boşaldaraq onda üzümləri tapdaq edir, rəqs edərək və bağıraraq. Tanrıça, daşlar, ilan və rəqs Kretan mövzulardır. Dionysusun ibadəti Anatoliyalı idi. Ən abstrakt şəkildə rhyton həyatın maddəsinin qabıdır, üzümlərin üzərindəki ritüal rəqs tərəfindən qeyd olunmuşdur.
Ədəbiyyat
- Klaus Tuchelt: Rhyton. In: Enciclopedia dell’Arte Antica, Classica e Orientale Bd. 6, Rom 1965, S. 675–683.
- Ingeborg Scheibler: Rhyton. In: Der Neue Pauly (DNP). Band 10, Metzler, Stuttgart 2001, ISBN 3-476-01480-0, Sp. 1010 f.
Xarici keçidlər
- Müxtəlif antik Riton kolleksiyaları
- Dionysiaca XII 361-362.
- . Dionysos: Archetypal Image of Indestructible Life. Princeton, NJ: Princeton University Press. 1996. 58–60.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Riton yun Rhyton buynuz heyvan basi ya da govdesi seklinde duzeldilmis antik qablara verilen umumi ad Hem icki qabi hem de dini ayinlerde nezir mayesi tokmek ucun istifade edilmisdir Mingecevirden tapilmis Qafqaz Albanyasina aid zoomorfik riton Yunan simvolizmiBir qrupu susleyen mermer masa desteyi o cumleden ve bir Dionysos panter formasinda bir rhyton icki qabi saxlayir ve qeydler ve budaqlarin uzerinde qorunmusdur bir zavodundan 170 180 AD Yunanistan Klassik Afina comlekleri meselen qirmizi resmle vazalar esasen mifologiyadan movzularla boyanir Standart movzular rhyta ve sarab qablari ile satyrlari tesvir edir Bu movzular satyrlarin kisilik orqanlari ile birlesdirilerek kompozisiyada maraqli bir sekilde teskil edilir lakin bu aciq cinsellik ve bir qeder de mezeli movzu gecikmeli inkisafi ifade edir bu da Aristophanesin p yeslerinde ifade olunan Afina mizahi ile uygundur Boyuk medeniyyetlerin bezekli ve qiymetli rhytalari cesur deyil satirikdir bu da demokratik vaza resmlerine elave satirik olcu verir Satyrlarin serab ve rhyta ile elaqesi Nonnus un eposu Dionysiacada qurulmusdur O Dionysosun serab hazirlamagin ixtirasi zamani uzumlerin ilk tapdaginda olan satyrlari tesvir edir meyve qirmizi sire ile ag kopukle qabarciq atdi Onlar buga qoynuzlari ile onu qazandilar cunki hele gormemis idiler bele ki qarisiq serabin qabi bu ilahi adi Winehorn aldi Karl Kerenyi bu metni sitatlasdirarken serh edir ki Bu zengin sekilde beyan edilmis mifde sairin hetta rhytalari xatirlattigi yere Asia Minordan olan elementleri Kretadan olanlardan ayirmaq asan deyil O Ingilis tercumesinde olmayan bir cur tesbihe istinad edir serab qarisdirilir kerannymenos bu da boganin qoynuzunu keras ehtiva eden rhytonun qedim yunan adini xatirladir Mifde Olimpdan gelen ichor daslarin arasina dusur Onunla uzum baglari bitir Bir dene sam agacinin etrafinda boyur bir ilan agacin uzerinde tirmanaraq uzumleri yeyir Dionysus ilani gorende onu daslarin bir cuxunda izleyir Rheanin oraklininun emrine emel ederek Kretanin dag tanricasi Dionysus cuxu bosaldaraq onda uzumleri tapdaq edir reqs ederek ve bagiraraq Tanrica daslar ilan ve reqs Kretan movzulardir Dionysusun ibadeti Anatoliyali idi En abstrakt sekilde rhyton heyatin maddesinin qabidir uzumlerin uzerindeki ritual reqs terefinden qeyd olunmusdur EdebiyyatKlaus Tuchelt Rhyton In Enciclopedia dell Arte Antica Classica e Orientale Bd 6 Rom 1965 S 675 683 Ingeborg Scheibler Rhyton In Der Neue Pauly DNP Band 10 Metzler Stuttgart 2001 ISBN 3 476 01480 0 Sp 1010 f Xarici kecidlerMuxtelif antik Riton kolleksiyalariDionysiaca XII 361 362 Dionysos Archetypal Image of Indestructible Life Princeton NJ Princeton University Press 1996 58 60