Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Riqa Metrosu (lat. Rīgas metropolitēns) Sovet İttifaqı dövründə Latviya SSRİ-in paytaxtı Riqa şəhərində (1970-80-ci illər) həyata keçirilməmiş metro sistemidir. İlk başlanğıc hissəsinin tikintisi 1990-cı ildə başlanması, 2000-2002-ci illərdə istismara verilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Tikinti ictimai aksiyalar və SSRİ dağıldığı üçün ləğv edildi. Sovet dövründən sonra Riqa şəhərində metro qurulması nəzərdə tutulmayıb, Avropa Birliyi və Qərb şirkətlərindən investisiya alınarkən yalnız tramvay və yerli tunellərin variantları nəzərdən keçirilir (ADtranz, Siemens və s. təkliflər).
| Riqa metropoliteni | |
|---|---|
| Təsvir | |
| Ölkə | |
| Yerləşməsi | Riqa |
Tarixi
1960-cı ildən başlayaraq ənənəvi metro qurmaq üçün Dövlət Planlaşdırma Komissiyası tərəfindən tələb olunan bir milyon əhalisi olmayan bir şəhərdə (və yaxın gələcəkdə kiçik bir demoqrafik artım nəticəsində əldə etmək perspektivi olmayan) yüksək sürətli tramvay metrotram sisteminin qurulması planlaşdırılırdı.
1965-ci ildən V. Qritsovskinin rəhbərliyi altında bir qrup Leninqrad şəhər planlaşdırma qrupunun layihəsinə əsasən, kütləvi və az miqdarda məskunlaşmış yaşayış məntəqələrində 10 yanvar 1966-cı ildə ʻʻRiqas Balssʼʼ qəzetində ictimaiyyətə təqdim edilən yüngül dəmir yolu xətləri küçələrə çıxan yolun tünellərində, təxminən 6 metr dərinlikdə inşa edilməli idi. Gələcəkdə xətlərin sistemi 82 kilometrə bərabər olmalı idi ki, bunun 20 kilometri yeraltı hissəni təşkil edirdi. Artıq ilk başlanğıc sahəsindəki 5 kilometr tuneli inşa etmək lazım idi.
1970-ci illərin sonlarından etibarən metro sisteminin planlaşdırılması və dizaynı başlamışdır. Riqa metrosu texniki-iqtisadi əsaslandırmanın planını əvvəlcədən Moskva Metrogiprotrans İnstitutu tərəfindən hazırlanmışdı. İlk başlama yeri Zasulauks-dan VEF istiqamətinə doğru təyin olundu.
1977-ci ildə, onun 1978-ci ildə texniki-iqtisadi əsaslandırmasını təsdiqləmək, 1981-ci ildə iş layihələrini hazırlamaq və 1990-cı ildə istismara buraxmaq planlaşdırıldı. Bir qədər gecikmədən sonra dizayn mühəndisliyi 1984-cü ildə Leninqradda Lenmetroproekt İnstitutuna həvalə olunmuşdur ki, Riqada torpaqların çox mürəkkəb hidrojeoloji şərtləri Leninqradda olanlara yaxındır.
1986-cı ildə, gələcək metro sisteminin üç xəttinin tam sxeminin tətbiqi qəbul edilmiş və ilk başlanğıc bölməsi dəyişməmişdi. Tikinti işlərinin başlanmasının tarixi 1988-ci ildə, təslim - 1996-1997-ci illərdə müəyyən edilmişdir. Stansiyaların memarlıq və bədii daxili dizaynı, Moskva Metrosunun Riqa stansiyasının içərisini dizayn etdikdən sonra artıq təcrübəsi olan yerli memarlar tərəfindən hazırlanması təklif edildi.
1986-cı ildə tikinti üçün hazırlıq işlərinin bir kompleksi başlanmış, ən azı iki il həyata keçirilməli idi. Bunun üçün 7,5 milyon rubl ayrıldı və "Stromehanizasiya" təşkilatı cəlb edildi. Binaların yıxılmasına, yeraltı kommunal xidmətlərinin yenidən qurulmasına, müvəqqəti binaların və torpaq dağ komplekslərinin tikintisi üçün tikinti sahələrinin hazırlanmasına, Vyborg qranitinin seçilməsi və hazırlanmasına başlanmışdır.
1989-cu ilədək ilk başlanğıc hissəsinin bütün iş layihələri Moskvada hazır idi və təsdiq edilmişdi. 1990-cı ildə tikinti Minsk metropoliteninin köməyi ilə başlayacaqdı. İlk başlanğıc sahəsinin 2000-2002-ci illərə hazır olacağı təxmin edildi. Onun dəyəri təxminən 250 milyon rubl idi.
İnşanın ləğvi
Metronun tikintisinə qarşı alimlərin, mütəxəssislərin, "yaşıl" və milli hərəkatların və digər ictimaiyyətin ilk etirazları 1987-ci ildə yaranmışdır. 1988-ci ildə "METRO-NĒ!" şüarı ilə kütləvi nümayişlərə qədər geniş yayılmış etirazlar baş vermişdir. 1989-cu ildə yeni yaradılan yerli komissiyanın mənfi texniki və iqtisadi rəyi metronun yaradılmasına dair bütün planları ləğv etmək qərarına gətirib çıxardı. Əsas səbəblər şəhərin mərkəzinə böyük tarixi memarlıq abidələrinə təhlükə, yerli olmayan metro qurucularının öz ailələri ilə şəhərdə yerləşməsi, əlilliyi olan insanların ehtiyaclarını nəzərə almadan, metro stansiyalarının ətrafında ictimai yerlərin həddən artıq yüklənməsi və s. idi. Hazırda hazırlıq dövründə qazılmış 100-dən çox kəşfiyyat quyusu qorunub saxlanılmışdır. Onlardan 20-i 2001-ci ildə, 25-i 2014-cü ildə ləğv edilib. Özəl ərazidə 10-20 sm diametri və 4-10 metr dərinlikdə olan onlarla digər quyuların texniki vəziyyətinə isə nəzarət edilmir.
İstinadlar
- "Рижское метро - Метрополитен". 2019-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-11.
- "В Риге хотели построить метро". 2019-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-11.
- . 2019-05-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-11.
- "Рижское метро". 2021-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-11.
Xarici keçidlər
- Stroitelstvo metro Riga
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Riqa Metrosu lat Rigas metropolitens Sovet Ittifaqi dovrunde Latviya SSRI in paytaxti Riqa seherinde 1970 80 ci iller heyata kecirilmemis metro sistemidir Ilk baslangic hissesinin tikintisi 1990 ci ilde baslanmasi 2000 2002 ci illerde istismara verilmesi nezerde tutulmusdu Tikinti ictimai aksiyalar ve SSRI dagildigi ucun legv edildi Sovet dovrunden sonra Riqa seherinde metro qurulmasi nezerde tutulmayib Avropa Birliyi ve Qerb sirketlerinden investisiya alinarken yalniz tramvay ve yerli tunellerin variantlari nezerden kecirilir ADtranz Siemens ve s teklifler Riqa metropoliteniTesvirOlke LatviyaYerlesmesi RiqaTarixi1960 ci ilden baslayaraq enenevi metro qurmaq ucun Dovlet Planlasdirma Komissiyasi terefinden teleb olunan bir milyon ehalisi olmayan bir seherde ve yaxin gelecekde kicik bir demoqrafik artim neticesinde elde etmek perspektivi olmayan yuksek suretli tramvay metrotram sisteminin qurulmasi planlasdirilirdi 1965 ci ilden V Qritsovskinin rehberliyi altinda bir qrup Leninqrad seher planlasdirma qrupunun layihesine esasen kutlevi ve az miqdarda meskunlasmis yasayis menteqelerinde 10 yanvar 1966 ci ilde ʻʻRiqas Balssʼʼ qezetinde ictimaiyyete teqdim edilen yungul demir yolu xetleri kucelere cixan yolun tunellerinde texminen 6 metr derinlikde insa edilmeli idi Gelecekde xetlerin sistemi 82 kilometre beraber olmali idi ki bunun 20 kilometri yeralti hisseni teskil edirdi Artiq ilk baslangic sahesindeki 5 kilometr tuneli insa etmek lazim idi 1970 ci illerin sonlarindan etibaren metro sisteminin planlasdirilmasi ve dizayni baslamisdir Riqa metrosu texniki iqtisadi esaslandirmanin planini evvelceden Moskva Metrogiprotrans Institutu terefinden hazirlanmisdi Ilk baslama yeri Zasulauks dan VEF istiqametine dogru teyin olundu 1977 ci ilde onun 1978 ci ilde texniki iqtisadi esaslandirmasini tesdiqlemek 1981 ci ilde is layihelerini hazirlamaq ve 1990 ci ilde istismara buraxmaq planlasdirildi Bir qeder gecikmeden sonra dizayn muhendisliyi 1984 cu ilde Leninqradda Lenmetroproekt Institutuna hevale olunmusdur ki Riqada torpaqlarin cox murekkeb hidrojeoloji sertleri Leninqradda olanlara yaxindir 1986 ci ilde gelecek metro sisteminin uc xettinin tam sxeminin tetbiqi qebul edilmis ve ilk baslangic bolmesi deyismemisdi Tikinti islerinin baslanmasinin tarixi 1988 ci ilde teslim 1996 1997 ci illerde mueyyen edilmisdir Stansiyalarin memarliq ve bedii daxili dizayni Moskva Metrosunun Riqa stansiyasinin icerisini dizayn etdikden sonra artiq tecrubesi olan yerli memarlar terefinden hazirlanmasi teklif edildi 1986 ci ilde tikinti ucun hazirliq islerinin bir kompleksi baslanmis en azi iki il heyata kecirilmeli idi Bunun ucun 7 5 milyon rubl ayrildi ve Stromehanizasiya teskilati celb edildi Binalarin yixilmasina yeralti kommunal xidmetlerinin yeniden qurulmasina muveqqeti binalarin ve torpaq dag komplekslerinin tikintisi ucun tikinti sahelerinin hazirlanmasina Vyborg qranitinin secilmesi ve hazirlanmasina baslanmisdir 1989 cu iledek ilk baslangic hissesinin butun is layiheleri Moskvada hazir idi ve tesdiq edilmisdi 1990 ci ilde tikinti Minsk metropoliteninin komeyi ile baslayacaqdi Ilk baslangic sahesinin 2000 2002 ci illere hazir olacagi texmin edildi Onun deyeri texminen 250 milyon rubl idi Insanin legviMetronun tikintisine qarsi alimlerin mutexessislerin yasil ve milli herekatlarin ve diger ictimaiyyetin ilk etirazlari 1987 ci ilde yaranmisdir 1988 ci ilde METRO NE suari ile kutlevi numayislere qeder genis yayilmis etirazlar bas vermisdir 1989 cu ilde yeni yaradilan yerli komissiyanin menfi texniki ve iqtisadi reyi metronun yaradilmasina dair butun planlari legv etmek qerarina getirib cixardi Esas sebebler seherin merkezine boyuk tarixi memarliq abidelerine tehluke yerli olmayan metro qurucularinin oz aileleri ile seherde yerlesmesi elilliyi olan insanlarin ehtiyaclarini nezere almadan metro stansiyalarinin etrafinda ictimai yerlerin hedden artiq yuklenmesi ve s idi Hazirda hazirliq dovrunde qazilmis 100 den cox kesfiyyat quyusu qorunub saxlanilmisdir Onlardan 20 i 2001 ci ilde 25 i 2014 cu ilde legv edilib Ozel erazide 10 20 sm diametri ve 4 10 metr derinlikde olan onlarla diger quyularin texniki veziyyetine ise nezaret edilmir Istinadlar Rizhskoe metro Metropoliten 2019 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 11 V Rige hoteli postroit metro 2019 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 11 2019 05 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 11 Rizhskoe metro 2021 07 29 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 11 Xarici kecidlerStroitelstvo metro Riga