Riqa Avtobus fabriki, RAF (latış. Rīgas Autobusu Fabrika, RAF) — Latviyada fəaliyyət göstərmiş mikroavtobus istehsal edən müəssisə.
Rīgas Autobusu Fabrika | |
---|---|
Rīgas Autobusu Fabrika | |
Ümumi məlumatlar | |
Sənaye | maşınqayırma |
Məhsulları | avtobus və mikroavtobus |
Təsis tarixi | 1949 |
Bağlanma tarixi | 1998 |
Baş qərargahın yeri | |
www.rvr.lv | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Zavodun inşası
1949-cu ildə "№ 2 Riqa Avtotəmir zavodu" yerində «Riqa avtobus yedəyi zavoduna» çevrilir. Deismanis və Potreki emalatxanaları Terbatas küçəsində yerləşirdi.
1951-ci ildə «Riqa avtomobil təcrübə zavodu» ilə birləşdirilmişdir.
İlk Riqa Avtobusu
1953-cü ildə 25 ədəd RAF-651 markalı avtobus istehsal edilmişdir. Kapotlu RAF-651 avtobusları ГЗА-651 markalı avtobusların birəbir oxşarı idi. 16 oturacaq yerinə sahib avtobusun ümumi tutumu 25 sərnişin idi. 10 iyun 1954-cü ildə avtonəqliyyat nazirliyi tərəfindən zavod «Riqa peşəkar avtobus zavodu» adlandırılsada artıq 30 sentyabr 1954-ci ildə adı tamamən dəyişdirilərək son adı müəyyənləşdirilir: «Riqa Avtobus Zavodu» (latış. Rīgas Autobusu Fabrika).
1955-ci ildə zavod öz ilkin yerli istehsalını gerçəkləşdirilmişdir. Yeni RAF-251 modelinin bəzi hissələri QAZ-51 modelinə aid idi.
Şəhər avtobusu RAF-251 iki qapıya malik idi. 28 yelik sərnişin tutan avtobusda 21 oturacaq vardı. Baza varianıtı ilə yanaşı xidməti RAF-251С avtobusları buraxılır. Bu avtobuslar 1 qapıya sahibdir. Üstəlik 27 oturacağa sahib idi. Yük-sərnişin təyinatlı RAF-251Т yük yernə sahib idi. RAF-251 modeli 1958-ci ilə qədər istehsal edilmişdir. Bu müddət ərzində ümumi olaraq 1463 ədəd ekzemplar bursxılmışdır. Sonradan onları modernləşdirilmiş RAF-976 əvəz etmişdir.
Mikroavtobuslar
1957-ci ildə RAF əməkdaşları Volkswagen Transporter ilə tanış olaraq Riqada mikroabtobus istehsal etməyi qərara alırlar. Nəticədə baş mühəndis Laymonis Kleqe (latış. Laimonis Klege), mühəndis-konstruktorlar J. Ositis (latış. J. Ositis), Q. Sils (latış. G. Sils) və 4 entuziaist tərəfindən mikroavtobus olan РАФ-10 işlənib hazırlanır.
VI Ümumdünya gənclər və tələbələr festivalı şərəfinə RAF-10 «Festival» (latış. «Festivāls») ləqəbi alır. RAF-10 yüngül QAZ-М20 «Pobedanın» platforması üzərində yığılmışdır.
1958-ci ildə həmdə RAF-10 QAZ-21 «Volqa» mühərriki ilə təmin edilir. 20 noyabr 1958-cu ildə zavod RAF-10 serialı mikroavttobuslar istehsala buraxılır və ilin sonuna cəmi 11 ədəd yığılır.
1958-ci ildı RAF-08 «Spiridis» (latış. Sprīdītis) «Moskviç-407» markalı modelin müəyyən hissələri ilə yığılmışdır. İstehsalı 1960-cı ildə inteksləşmiş RAF-978 istehsalı elədə böyük olmamışdır.
RAF-977 «Latviya»
RAF-10 və RAF-08 markalarının istehsalı zamanı əldə edilən təcrüfə sayəsində RAF-977 «Latviya» (latış. «Latvija») modeli istehsal olunur. Onun müəyyən ehtiyatları QAZ-21 «Volqaya» aid idi. 1958-ci ildə cəmi 10 maşın buraxılsada növbəti ildə genişmiqyaslı istehsal gerçəkləşdirilmişdir.
1960-ci ildə ilkin avtomobillər modernləşdirilmiş RAF-977В ilə əvəzlənmişdir.
1961-ci ildə mikroavtobus istehsalı avadanlıqları Duntes küçəsinə köçürülür. Terbatas küçəsində yerləşən zavoda yenədə «№ 2 Riqa Avtotəmir zavodu» statusu qaytarılır.
Yeni meydançada RAF-977D modeli istehsal edilirdi.
RAF-977D modelinin əsasında furqon RAF-977K modeli yığılır. O 850 kq yük götürmə qabiliyyətinə malik olur. Sınaq istehsalı 1962-ci ildə gerçəkləşdirilmişdir. Bu model əsasənda 1966-cı ildə İrəvanda avtobus zavodu inşa edilir.
1962-ci ildə RAF-977D modeli əsasında şəhərində Luqamsk avtotəmir zavodunda LARZ-977 «Luqansk» modeli yığılır.
RAF-2203 «Latviya»
1976-ci ildə Elqava şəhərində yeni zavod inşa edilmişdir. Burada ildə 17 min mikroavtobus istehsal edilirdi. Burada 11 yerli RAF-2203 «Latviya» istehsal edilirdi. Maşının aqreqatları «Volqa» maşınlarına aid idi.
Onun bazasında Təcili Tibbi Yardım maşını istehsal edilmişdir.
Modernləşmə cəhdləri
1980-ci illərin sonlarında istehsalın modernləşdirilməsinə başlanılmışdır. İki peşəkar nümunə RAF-22038-30 zavod sınaqlarından uğurla keçmişdir. Yeni RAF-М1 «Roksana» və RAF-М2 «Stils» modelləri təşkil edilsədə onlar zavod konveyrinə qoyulmamışdır.
Yenidənqurma
1986-cı ildə RAF-da keyfiyyət əskikliyi yaşanmışdır. Bu bütün SSRİ əraxisində rezonans yaratmışdır. Nəticədə əvvəlki rəhbərlik istefa verməli olmuşdur.
Yenidənqurma ruhunda 1987-ci ildə seçkilərdə Viktor Bossert qalib gəlir. O, zavodun direktoru olaraq 1990-cı ilə qədər işləyir.
Postsovet dövrü
6 sentyabr 1991-ci ildə RAF səhmdar cəmiyyətə çevrilir. Elə həmin ildəcə Latviya müstəqil olur və planlı iqtisadiyyata son qoyulur.
Riqa Avtobus Zavodunda komersiya təyinatlı RAF-33111 modeli istehsala buraxılır. Bu model 1 ton yük götürmə qabiliyyətinə malik olur. RAF-3311 1996-cı ilin sonlarına qədər istehsal edilmişdir. RAF-22038-02 maşrut taksisi olaraq böyük məşhurluq qazanmışdır. 1995-ci ildə istifadəçilərə 12 yerlik RAF-22039 modeli təklif edilir.
1992-ci ildə təcrübəli ekzemplar «RAF-1» Moskvada «Avtotexnika» sərgisində nümayiş etdirilir. Model investor olmaması səbəbindən geniş istehsala buraxılmamışdır.
20 dekabr 1993-cü ildə Riqa Avtobus Zavodu RAF-М2 «Stils» (latış. Stils) modelini nümayiş etdirir. Effektiv dizayna malik olsa da, QAZel-3221 modeli RAF-ın hissələri əsasında yığılmışdır.
Həyatın qəribəliklərindən biri olaraq Riqa Avtobus Fabriki rusların sifarişi ilə son istehsalı cənazə daşıyan RAF-2926 modeli olmuşdur. Bu tip 21 maşın Moskvada təcili tibbi yardım xidmətində istifadə edilmişdir.
1996-ci ildə RAF QAZ ilə alyans qurmağa cəhd göstərir. Burada QAZelin xüsusi sersiyaları buraxılmalı idi. Ancaq Latviya hökuməti bu anlaşmanı qadağa etmişdir.
1997-ci ildə Riqa Avtobus Fabrikinda istehsal dayandırılır. 1998-ci ildə şirkət müflis olmasını elan edir. İstehsal sahələrinin bir qismi 2010-cu ildə dağıdılır və bir qismi isə ticarət obyektlərinə çevrilmişdir. 2012-ci ildə RAF modelləri əsasında latviyalı atvo yürüş iştirakçısı Andris Dambison tərəfindən təşkil edilmişdir.
Mənbə
- "История РАФа в картинках моделей". Gazeta 2.0. 27.05.11. 2012-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-27.
- д/Ф «РАФ: утраченное достояние Латвии» — телефильм АТН из цикла «Судьба гигантов»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Riqa Avtobus fabriki RAF latis Rigas Autobusu Fabrika RAF Latviyada fealiyyet gostermis mikroavtobus istehsal eden muessise Rigas Autobusu FabrikaRigas Autobusu FabrikaUmumi melumatlarSenaye masinqayirmaMehsullari avtobus ve mikroavtobusTesis tarixi 1949Baglanma tarixi 1998Bas qerargahin yeri Riqawww rvr lv Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiZavodun insasi 1949 cu ilde 2 Riqa Avtotemir zavodu yerinde Riqa avtobus yedeyi zavoduna cevrilir Deismanis ve Potreki emalatxanalari Terbatas kucesinde yerlesirdi 1951 ci ilde Riqa avtomobil tecrube zavodu ile birlesdirilmisdir Ilk Riqa Avtobusu 1953 cu ilde 25 eded RAF 651 markali avtobus istehsal edilmisdir Kapotlu RAF 651 avtobuslari GZA 651 markali avtobuslarin birebir oxsari idi 16 oturacaq yerine sahib avtobusun umumi tutumu 25 sernisin idi 10 iyun 1954 cu ilde avtoneqliyyat nazirliyi terefinden zavod Riqa pesekar avtobus zavodu adlandirilsada artiq 30 sentyabr 1954 ci ilde adi tamamen deyisdirilerek son adi mueyyenlesdirilir Riqa Avtobus Zavodu latis Rigas Autobusu Fabrika 1955 ci ilde zavod oz ilkin yerli istehsalini gerceklesdirilmisdir Yeni RAF 251 modelinin bezi hisseleri QAZ 51 modeline aid idi Seher avtobusu RAF 251 iki qapiya malik idi 28 yelik sernisin tutan avtobusda 21 oturacaq vardi Baza varianiti ile yanasi xidmeti RAF 251S avtobuslari buraxilir Bu avtobuslar 1 qapiya sahibdir Ustelik 27 oturacaga sahib idi Yuk sernisin teyinatli RAF 251T yuk yerne sahib idi RAF 251 modeli 1958 ci ile qeder istehsal edilmisdir Bu muddet erzinde umumi olaraq 1463 eded ekzemplar bursxilmisdir Sonradan onlari modernlesdirilmis RAF 976 evez etmisdir Mikroavtobuslar RAF 10 Festivals Sonraki modifikasiya RAF 8 Spriditis 1957 ci ilde RAF emekdaslari Volkswagen Transporter ile tanis olaraq Riqada mikroabtobus istehsal etmeyi qerara alirlar Neticede bas muhendis Laymonis Kleqe latis Laimonis Klege muhendis konstruktorlar J Ositis latis J Ositis Q Sils latis G Sils ve 4 entuziaist terefinden mikroavtobus olan RAF 10 islenib hazirlanir VI Umumdunya gencler ve telebeler festivali serefine RAF 10 Festival latis Festivals leqebi alir RAF 10 yungul QAZ M20 Pobedanin platformasi uzerinde yigilmisdir 1958 ci ilde hemde RAF 10 QAZ 21 Volqa muherriki ile temin edilir 20 noyabr 1958 cu ilde zavod RAF 10 seriali mikroavttobuslar istehsala buraxilir ve ilin sonuna cemi 11 eded yigilir 1958 ci ildi RAF 08 Spiridis latis Spriditis Moskvic 407 markali modelin mueyyen hisseleri ile yigilmisdir Istehsali 1960 ci ilde intekslesmis RAF 978 istehsali elede boyuk olmamisdir RAF 977 Latviya RAF 977 Latviya Birinci seriya RAF 10 ve RAF 08 markalarinin istehsali zamani elde edilen tecrufe sayesinde RAF 977 Latviya latis Latvija modeli istehsal olunur Onun mueyyen ehtiyatlari QAZ 21 Volqaya aid idi 1958 ci ilde cemi 10 masin buraxilsada novbeti ilde genismiqyasli istehsal gerceklesdirilmisdir 1960 ci ilde ilkin avtomobiller modernlesdirilmis RAF 977V ile evezlenmisdir Analoq RAF 977 YerAZ 762V 1961 ci ilde mikroavtobus istehsali avadanliqlari Duntes kucesine kocurulur Terbatas kucesinde yerlesen zavoda yenede 2 Riqa Avtotemir zavodu statusu qaytarilir Yeni meydancada RAF 977D modeli istehsal edilirdi RAF 977D modelinin esasinda furqon RAF 977K modeli yigilir O 850 kq yuk goturme qabiliyyetine malik olur Sinaq istehsali 1962 ci ilde gerceklesdirilmisdir Bu model esasenda 1966 ci ilde Irevanda avtobus zavodu insa edilir 1962 ci ilde RAF 977D modeli esasinda seherinde Luqamsk avtotemir zavodunda LARZ 977 Luqansk modeli yigilir RAF 2203 Latviya Tecili Tibbi Yardim masini RAF 2203 1976 ci ilde Elqava seherinde yeni zavod insa edilmisdir Burada ilde 17 min mikroavtobus istehsal edilirdi Burada 11 yerli RAF 2203 Latviya istehsal edilirdi Masinin aqreqatlari Volqa masinlarina aid idi Onun bazasinda Tecili Tibbi Yardim masini istehsal edilmisdir Modernlesme cehdleri 1980 ci illerin sonlarinda istehsalin modernlesdirilmesine baslanilmisdir Iki pesekar numune RAF 22038 30 zavod sinaqlarindan ugurla kecmisdir Yeni RAF M1 Roksana ve RAF M2 Stils modelleri teskil edilsede onlar zavod konveyrine qoyulmamisdir Yenidenqurma 1986 ci ilde RAF da keyfiyyet eskikliyi yasanmisdir Bu butun SSRI eraxisinde rezonans yaratmisdir Neticede evvelki rehberlik istefa vermeli olmusdur Yenidenqurma ruhunda 1987 ci ilde seckilerde Viktor Bossert qalib gelir O zavodun direktoru olaraq 1990 ci ile qeder isleyir Postsovet dovru 6 sentyabr 1991 ci ilde RAF sehmdar cemiyyete cevrilir Ele hemin ildece Latviya musteqil olur ve planli iqtisadiyyata son qoyulur Riqa Avtobus Zavodunda komersiya teyinatli RAF 33111 modeli istehsala buraxilir Bu model 1 ton yuk goturme qabiliyyetine malik olur RAF 3311 1996 ci ilin sonlarina qeder istehsal edilmisdir RAF 22038 02 masrut taksisi olaraq boyuk meshurluq qazanmisdir 1995 ci ilde istifadecilere 12 yerlik RAF 22039 modeli teklif edilir 1992 ci ilde tecrubeli ekzemplar RAF 1 Moskvada Avtotexnika sergisinde numayis etdirilir Model investor olmamasi sebebinden genis istehsala buraxilmamisdir 20 dekabr 1993 cu ilde Riqa Avtobus Zavodu RAF M2 Stils latis Stils modelini numayis etdirir Effektiv dizayna malik olsa da QAZel 3221 modeli RAF in hisseleri esasinda yigilmisdir Heyatin qeribeliklerinden biri olaraq Riqa Avtobus Fabriki ruslarin sifarisi ile son istehsali cenaze dasiyan RAF 2926 modeli olmusdur Bu tip 21 masin Moskvada tecili tibbi yardim xidmetinde istifade edilmisdir 1996 ci ilde RAF QAZ ile alyans qurmaga cehd gosterir Burada QAZelin xususi sersiyalari buraxilmali idi Ancaq Latviya hokumeti bu anlasmani qadaga etmisdir 1997 ci ilde Riqa Avtobus Fabrikinda istehsal dayandirilir 1998 ci ilde sirket muflis olmasini elan edir Istehsal sahelerinin bir qismi 2010 cu ilde dagidilir ve bir qismi ise ticaret obyektlerine cevrilmisdir 2012 ci ilde RAF modelleri esasinda latviyali atvo yurus istirakcisi Andris Dambison terefinden teskil edilmisdir Menbe Istoriya RAFa v kartinkah modelej Gazeta 2 0 27 05 11 2012 10 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 08 27 d F RAF utrachennoe dostoyanie Latvii telefilm ATN iz cikla Sudba gigantov