Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Reyqanomika (ing. Reaganomics) — Amerika hökumətinin 1981–1989-cu illərdəki iqtisadi siyasətinin gedişi. Ronald Reyqanın prezidentliyi dövründə. Cümhuriyyət Partiyasının mühafizəkar düşüncəli qüvvələrinin ABŞ-də hakimiyyətə gəlməsi, bir çox inkişaf etmiş Qərb ölkəsində sözdə neo-mühafizəkar dalğanın yüksəlməsi ilə əlaqələndirilir. Reyqanomika nəzəri olaraq tədarük tərəfli iqtisadiyyata söykənirdi. Bundan əməli nəticə mallara və xidmətlərə tələbin tənzimlənməsindən onların istehsalının stimullaşdırılmasına vurğunun dəyişməsi oldu.
İnvestisiya və yeniliklərin açılması, xərclərin azaldılması, qənaətlərin artırılması və özəl kapitalın yığılması zərurəti böyük vergi islahatları tələb edirdi.
Reyqanomikanın əsas məqamları bunlar idi:
- Dövlət xərclərində yavaş artım
- Vergi dərəcəsinin azaldılması.
- Dövlətin iqtisadi inkişafa təsirinin azaldılması.
Eyni zamanda, Reyqan vergi endirimləri fonunda, hərbi büdcənin praktik olaraq bütün əsas maddələrinə silah xərclərini artırmağı planlaşdırırdı ki, bu da siyasətini əvvəlki Nikson, Ford və Karter administrasiyalarının siyasətindən təəccüblü şəkildə fərqləndirdi. Reyqan dövründə illik hökumət kəsiri ümumi daxili məhsulun orta hesabla 4,2% -ni təşkil edirdi, 1980-ci ildə isə 2,7% idi.
Reyqanomika memarlarından biri , Reyqanın iqtisadi siyasətinin dörd hədəfinin hamısına çatdığını, ancaq özünün və tərəfdarlarının gözlədiyi səviyyədə olmadığını söylədi. Vergi siyasəti ən böyük dəyişikliklərə məruz qalmışdır. Məsələn, maksimum gəlir vergisi dərəcəsi 70% -dən 28% -ə endirildi. Eyni zamanda, Reyqanın həyata keçirilməsindəki orijinal iqtisadi proqramı, xüsusilə Konqresin müdaxiləsi səbəbindən əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qaldı. Vergi yığımlarının ümumi daxili məhsuldakı payı 1981-ci ildəki 19,6% -dən 1984-cü ildə 17,3% -ə düşsə də, 1989-cu ildə yenidən 18,4% -ə yüksəldi. Əgər Karter dövründə federal büdcə xərcləri təxminən 4% artmışdısa, Reyqan dövründə yalnız 2,5% artmışdır. Buna baxmayaraq, Reagan rəhbərliyi illərində büdcənin xərc hissəsi, ümumiyyətlə, 1971–2009-cu illər arasında bütün daxili məhsulun 22,4% -ni təşkil etmişdir. bu rəqəm yalnız 20,6% idi. Eyni zamanda, ABŞ-nin milli borcu 1980-ci ildə ümumi daxili məhsulun 26,1% -dən 1988-ci ildə 41% -ə yüksəldi, mütləq şəkildə — təxminən 3 dəfə.
Beləliklə, bu dövrdə ABŞ-nin milli borcu 930 milyard dollardan 2,7 trilyon dollara yüksəldi. 1987-ci ilin oktyabrında maliyyə bazarları çökdü və Federal Rezervin rəhbəri "mətbəəni işə saldı." İqtisadiyyat bərpa olunmağa başladı, lakin getdikcə daha çox kredit tələb olundu və eyni zamanda özəl investisiyalar azaldı.
Tarixi kontekst
Reyqan prezidentliyinin başlanğıcında ABŞ iqtisadiyyatı uzun illərdir dərin böhran içində idi. 1970-ci illərdə ilk növbədə neft qiymətlərinin kəskin artması nəticəsində yaranan yüksək inflyasiya, yüksək işsizliklə birləşdirildi. Bu fenomen stagflyasiya adlanır. Siyasi təzyiqlər nəticəsində nağd dollar şəklində pul təklifi xeyli artdı. Prezident Nikson tərəfindən qiymətlərə və maaşlara tətbiq olunan nəzarətlər qaldırıldı. Neft qiymətlərində və idxalatda ani dəyişikliklərin qarşısını almaq üçün ABŞ Strateji Neft Ehtiyatı yaradıldı. Bundan əlavə, Prezident Karter enerji mənbələrinə nəzarət etmək üçün ABŞ Enerji Nazirliyini yaratdı. Staqflyasiyanın sona çatması, Federal Rezerv Sisteminin Pol Volkerin rəhbərliyi ilə həyata keçirdiyi pul təklifinin daralması və 1980-ci illərdə neftin həddindən artıq istehsalı ilə əlaqəli olduğuna inanılır.
Təsirlər
Reyqan dövrü, Klinton prezidentliyinə qədər davam edən uzun bir iqtisadi genişlənmə dövrü idi. Bu dövrdə işsizlik tədricən azaldı və 2000-ci ildə% 3,9 səviyyəsinə çatdı. Ümumi daxili məhsul 1980-ci ildə% 0,3 azaldı və 1988-ci ildə% 4,1 artdı. 1980-ci ildə işsizlik% 7,1, 1988-ci ildə -% 5,5 idi, halbuki 1983-cü ildə Reyqan prezidentliyinin əvvəlində bu rəqəm 10,8% -ə yüksəldi. Reyqan rəhbərliyi ABŞ-də minimum əmək haqqı səviyyəsini qaldırmadı. 1980-ci ildə inflyasiya% 13,5 idi və 1988-ci ilə qədər% 4,1-ə düşdü. Bu nəticə, Federal Rezerv Sistemi tərəfindən faiz dərəcəsinin artması ilə əlaqələndirilir (1981-ci ilə qədər maksimum — 20% -ə qədər), 1982-ci ildə tənəzzülə səbəb oldu.
Reyqan, xüsusən silahlanmaya dövlət büdcəsi xərclərini 1980-ci ildə 267,1 milyard dollardan 393,1 milyard dollara qədər artırdı, bu da ümumi daxili məhsul baxımından% 4,9-dan 5,8-ə və büdcə xərcləri maddələrindən hesablanır — 22,7% -dən 27,3%. Barış dövrü üçün bunlar görünməmiş xərclər idi.
1980-ci illərin əvvəllərindəki bir neçə kapital qazancı vergisi endirimi, Reyqan prezidentliyi dövründə 3000-dən çox dinamik şirkətin meydana gəlməsinə və ya ilk kütləvi təklifinə səbəb oldu. Bu kiçik və orta şirkətlərin bir çoxu sonralar bazar liderləri oldu (Cisco Systems, Dell, Microsoft, Novell, Oracle, Sun Microsystems və başqaları), nəticədə 80–90-cı illərdə bir texnoloji bumu və əhəmiyyətli iş artımı oldu. il.
Reyqan dövründə sosial təbəqələşmə artdı. Yoxsulluq həddinin altında yaşayan amerikalıların sayı 1980-ci ildəki 29 milyondan 1988-ci ildə 31,7 milyona yüksəldi. Bunlardan 12,5 milyonu uşaq və yeniyetmələrdir (bütün Amerika uşaqlarının 19,5% -i). Amerikalıların ən zəngin 5% -nin payına düşən milli gəlirin payı 1980-ci ildəki 16,5% -dən 1988-ci ildə 18,3% -ə, eyni illərdə ən zəngin 20% -lə 44,1% -dən 46-ya yüksəldi. % 3, eyni illərdə ən kasıb 20% payı 4,2% -dən 3,8% -ə düşdü. Reaganomics-i problemlərində günahlandıran evsiz insanlar, böyük şəhərlərdə diqqət çəkən bir problemə çevrildi. Reyqan özü sərbəstliyin evsizlərin şəxsi seçimidir.
Tənqid
Bəzi iqtisadçılar, mahiyyəti son tələbin daimi kredit stimullaşdırılması olan Reaganomics-in təbii inkişafının, kəskin mərhələsinin başlanğıcının 2008-ci ilə aid edildiyi qlobal iqtisadi böhran olduğunu düşünürlər. Beləliklə, Frensis Fukuyamaya görə (Noyabr 2008):
 | “Bu kapitalizmin sonu deyil. Düşünürəm ki, bu Reyqanizmin sonu. Reyqanın bir neçə fikri var idi, bunlardan biri vergiləri azaltmaq, lakin eyni xərcləməyə davam etmək idi: bunun iqtisadi böyüməyə gətirib çıxaracağına inanılırdı. Etdi, amma eyni zamanda bir çox problemə səbəb oldu. Digər bir fikir, maliyyə bazarlarının tənzimlənməsi də daxil olmaqla tənzimləmə idi . Düşünürəm ki, ABŞ-nin dünya iqtisadi lideri mövqeyini itirməsi ehtimalı çox azdır " |  |
Maraqlı faktlar
2001–2002-ci illərdə ABŞ Maliyyə katibindən , nazir olduğu dövrdə vitse-prezident Çeyninin ofisində iqtisadiyyatla bağlı bir yığıncaqda artan hökumət açığının iqtisadiyyatı təhdid etməsi məsələsini qaldırdığında Çeyninin dedi: "Reyqan kəsirin olduğunu sübut etdi dövlət büdcəsi təhlükəli deyil ".
İstinadlar
- "Reaganomics". The Concise Encyclopedia of Economics. 2012-03-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-05-22.
- "CBO Historical Tables" (PDF). 2012-01-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-12-08.
- Testimony of Gen. Edward C. Meyer, Chief of Staff, United States Army 2021-01-24 at the Wayback Machine, Department of Defense Appropriations for Fiscal Year 1982, October 7, 1981, pt. 9, p. 343.
- . vestifinance.ru. 2017-03-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-31.
- , The Age of Turbulence, Penguin Press, 2007 (#accessdate_missing_url)
- Roberts, Paul Craig (June 10, 2004). The Real Reagan Record (August 31, 1992) avqust 20, 2009, at the Wayback Machine. National Review. Retrieved on February 27, 2010.
- Gardner, Jennifer M. The 1990-1991 Recession: How Bad was the Labor Market? (PDF). 117 (Monthly Labor Review). Bureau of Labor Statistics. 1994. 3–11.
- Gross Domestic Product 2009-08-26 at the Wayback Machine, Bureau of Economic Analysis, may 31, 2007
- "Arxivlənmiş surət". 2011-09-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-08.
- Employment status of the civilian non-institutional population, 1940 to date [ölü keçid], United States Bureau of Labor Statistics.
- U. S. History of Federal Minimum Wage Rates Under the Fair Labor Standards Act, 1938–2009 2019-11-21 at the Wayback Machine, Department of Labor, retrieved 27 December 2009.
- Consumer Price Index, 1913 to date [ölü keçid], United States Bureau of Labor Statistics.
- Historical tables, Budget of the United States Government 2010-04-10 at the Wayback Machine, 2006, table 6.1.
- "Effective Federal Tax Rates: 1979-2001". Bureau of Economic Analysis. 2007-07-10. 2007-05-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-08.
- U. S. Census Bureau, Historical Poverty Tables 2005-06-27 at the Wayback Machine, table 3.
- U. S. Census Bureau, Historical Poverty Tables 2005-06-27 at the Wayback Machine, table 7.
- Dreier, Peter, "Reagan’s Legacy: Homelessness in America, " http://www.nhi.org/online/issues/135/reagan.html 2004-10-27 at the Wayback Machine. Retrieved April 29, 2011.
- U. S. Census Bureau, Historical Income Tables], table H-2.
- "Retrieved April 29, 2011". January 26, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: December 8, 2020.
- Кобяков А. Б., Хазин М. Л."Закат империи доллара и конец "Pax Americana"" // Кредитная накачка экономики 2011-09-11 at the Wayback Machine
- "Откровения бывшего министра финансов США о тайнах Белого дома | ИноСМИ — Все, что достойно перевода". 2021-01-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-08.
Ədəbiyyat
- Defense Policy in the Reagan Administration. / Edited by William P. Snyder. — Washington, DC: National Defense University Press, 1988. — 424 p.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Reyqanomika ing Reaganomics Amerika hokumetinin 1981 1989 cu illerdeki iqtisadi siyasetinin gedisi Ronald Reyqanin prezidentliyi dovrunde Cumhuriyyet Partiyasinin muhafizekar dusunceli quvvelerinin ABS de hakimiyyete gelmesi bir cox inkisaf etmis Qerb olkesinde sozde neo muhafizekar dalganin yukselmesi ile elaqelendirilir Reyqanomika nezeri olaraq tedaruk terefli iqtisadiyyata soykenirdi Bundan emeli netice mallara ve xidmetlere telebin tenzimlenmesinden onlarin istehsalinin stimullasdirilmasina vurgunun deyismesi oldu Prezident Reyqan Oval kabinetinden televiziya yayimi zamani 1981 ci ilde vergi azaltma planini teqdim etdi Investisiya ve yeniliklerin acilmasi xerclerin azaldilmasi qenaetlerin artirilmasi ve ozel kapitalin yigilmasi zerureti boyuk vergi islahatlari teleb edirdi Reyqanomikanin esas meqamlari bunlar idi Dovlet xerclerinde yavas artim Vergi derecesinin azaldilmasi Dovletin iqtisadi inkisafa tesirinin azaldilmasi Eyni zamanda Reyqan vergi endirimleri fonunda herbi budcenin praktik olaraq butun esas maddelerine silah xerclerini artirmagi planlasdirirdi ki bu da siyasetini evvelki Nikson Ford ve Karter administrasiyalarinin siyasetinden teeccublu sekilde ferqlendirdi Reyqan dovrunde illik hokumet kesiri umumi daxili mehsulun orta hesabla 4 2 ni teskil edirdi 1980 ci ilde ise 2 7 idi Reyqanomika memarlarindan biri Reyqanin iqtisadi siyasetinin dord hedefinin hamisina catdigini ancaq ozunun ve terefdarlarinin gozlediyi seviyyede olmadigini soyledi Vergi siyaseti en boyuk deyisikliklere meruz qalmisdir Meselen maksimum gelir vergisi derecesi 70 den 28 e endirildi Eyni zamanda Reyqanin heyata kecirilmesindeki orijinal iqtisadi proqrami xususile Konqresin mudaxilesi sebebinden ehemiyyetli deyisikliklere meruz qaldi Vergi yigimlarinin umumi daxili mehsuldaki payi 1981 ci ildeki 19 6 den 1984 cu ilde 17 3 e dusse de 1989 cu ilde yeniden 18 4 e yukseldi Eger Karter dovrunde federal budce xercleri texminen 4 artmisdisa Reyqan dovrunde yalniz 2 5 artmisdir Buna baxmayaraq Reagan rehberliyi illerinde budcenin xerc hissesi umumiyyetle 1971 2009 cu iller arasinda butun daxili mehsulun 22 4 ni teskil etmisdir bu reqem yalniz 20 6 idi Eyni zamanda ABS nin milli borcu 1980 ci ilde umumi daxili mehsulun 26 1 den 1988 ci ilde 41 e yukseldi mutleq sekilde texminen 3 defe Belelikle bu dovrde ABS nin milli borcu 930 milyard dollardan 2 7 trilyon dollara yukseldi 1987 ci ilin oktyabrinda maliyye bazarlari cokdu ve Federal Rezervin rehberi metbeeni ise saldi Iqtisadiyyat berpa olunmaga basladi lakin getdikce daha cox kredit teleb olundu ve eyni zamanda ozel investisiyalar azaldi Tarixi kontekstReyqan prezidentliyinin baslangicinda ABS iqtisadiyyati uzun illerdir derin bohran icinde idi 1970 ci illerde ilk novbede neft qiymetlerinin keskin artmasi neticesinde yaranan yuksek inflyasiya yuksek issizlikle birlesdirildi Bu fenomen stagflyasiya adlanir Siyasi tezyiqler neticesinde nagd dollar seklinde pul teklifi xeyli artdi Prezident Nikson terefinden qiymetlere ve maaslara tetbiq olunan nezaretler qaldirildi Neft qiymetlerinde ve idxalatda ani deyisikliklerin qarsisini almaq ucun ABS Strateji Neft Ehtiyati yaradildi Bundan elave Prezident Karter enerji menbelerine nezaret etmek ucun ABS Enerji Nazirliyini yaratdi Staqflyasiyanin sona catmasi Federal Rezerv Sisteminin Pol Volkerin rehberliyi ile heyata kecirdiyi pul teklifinin daralmasi ve 1980 ci illerde neftin heddinden artiq istehsali ile elaqeli olduguna inanilir TesirlerPrezident Reagan 1981 ci ilde Kaliforniyada Vergi Qanunu imzalayan zaman Reyqan dovru Klinton prezidentliyine qeder davam eden uzun bir iqtisadi genislenme dovru idi Bu dovrde issizlik tedricen azaldi ve 2000 ci ilde 3 9 seviyyesine catdi Umumi daxili mehsul 1980 ci ilde 0 3 azaldi ve 1988 ci ilde 4 1 artdi 1980 ci ilde issizlik 7 1 1988 ci ilde 5 5 idi halbuki 1983 cu ilde Reyqan prezidentliyinin evvelinde bu reqem 10 8 e yukseldi Reyqan rehberliyi ABS de minimum emek haqqi seviyyesini qaldirmadi 1980 ci ilde inflyasiya 13 5 idi ve 1988 ci ile qeder 4 1 e dusdu Bu netice Federal Rezerv Sistemi terefinden faiz derecesinin artmasi ile elaqelendirilir 1981 ci ile qeder maksimum 20 e qeder 1982 ci ilde tenezzule sebeb oldu Reyqan xususen silahlanmaya dovlet budcesi xerclerini 1980 ci ilde 267 1 milyard dollardan 393 1 milyard dollara qeder artirdi bu da umumi daxili mehsul baximindan 4 9 dan 5 8 e ve budce xercleri maddelerinden hesablanir 22 7 den 27 3 Baris dovru ucun bunlar gorunmemis xercler idi 1980 ci illerin evvellerindeki bir nece kapital qazanci vergisi endirimi Reyqan prezidentliyi dovrunde 3000 den cox dinamik sirketin meydana gelmesine ve ya ilk kutlevi teklifine sebeb oldu Bu kicik ve orta sirketlerin bir coxu sonralar bazar liderleri oldu Cisco Systems Dell Microsoft Novell Oracle Sun Microsystems ve basqalari neticede 80 90 ci illerde bir texnoloji bumu ve ehemiyyetli is artimi oldu il Reyqan dovrunde sosial tebeqelesme artdi Yoxsulluq heddinin altinda yasayan amerikalilarin sayi 1980 ci ildeki 29 milyondan 1988 ci ilde 31 7 milyona yukseldi Bunlardan 12 5 milyonu usaq ve yeniyetmelerdir butun Amerika usaqlarinin 19 5 i Amerikalilarin en zengin 5 nin payina dusen milli gelirin payi 1980 ci ildeki 16 5 den 1988 ci ilde 18 3 e eyni illerde en zengin 20 le 44 1 den 46 ya yukseldi 3 eyni illerde en kasib 20 payi 4 2 den 3 8 e dusdu Reaganomics i problemlerinde gunahlandiran evsiz insanlar boyuk seherlerde diqqet ceken bir probleme cevrildi Reyqan ozu serbestliyin evsizlerin sexsi secimidir TenqidBezi iqtisadcilar mahiyyeti son telebin daimi kredit stimullasdirilmasi olan Reaganomics in tebii inkisafinin keskin merhelesinin baslangicinin 2008 ci ile aid edildiyi qlobal iqtisadi bohran oldugunu dusunurler Belelikle Frensis Fukuyamaya gore Noyabr 2008 Bu kapitalizmin sonu deyil Dusunurem ki bu Reyqanizmin sonu Reyqanin bir nece fikri var idi bunlardan biri vergileri azaltmaq lakin eyni xerclemeye davam etmek idi bunun iqtisadi boyumeye getirib cixaracagina inanilirdi Etdi amma eyni zamanda bir cox probleme sebeb oldu Diger bir fikir maliyye bazarlarinin tenzimlenmesi de daxil olmaqla tenzimleme idi Dusunurem ki ABS nin dunya iqtisadi lideri movqeyini itirmesi ehtimali cox azdir Maraqli faktlar2001 2002 ci illerde ABS Maliyye katibinden nazir oldugu dovrde vitse prezident Ceyninin ofisinde iqtisadiyyatla bagli bir yigincaqda artan hokumet aciginin iqtisadiyyati tehdid etmesi meselesini qaldirdiginda Ceyninin dedi Reyqan kesirin oldugunu subut etdi dovlet budcesi tehlukeli deyil Istinadlar Reaganomics The Concise Encyclopedia of Economics 2012 03 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2007 05 22 CBO Historical Tables PDF 2012 01 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 12 08 Testimony of Gen Edward C Meyer Chief of Staff United States Army 2021 01 24 at the Wayback Machine Department of Defense Appropriations for Fiscal Year 1982 October 7 1981 pt 9 p 343 vestifinance ru 2017 03 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 03 31 The Age of Turbulence Penguin Press 2007 accessdate missing url Roberts Paul Craig June 10 2004 The Real Reagan Record August 31 1992 avqust 20 2009 at the Wayback Machine National Review Retrieved on February 27 2010 Gardner Jennifer M The 1990 1991 Recession How Bad was the Labor Market PDF 117 Monthly Labor Review Bureau of Labor Statistics 1994 3 11 Gross Domestic Product 2009 08 26 at the Wayback Machine Bureau of Economic Analysis may 31 2007 Arxivlenmis suret 2011 09 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 08 Employment status of the civilian non institutional population 1940 to date olu kecid United States Bureau of Labor Statistics U S History of Federal Minimum Wage Rates Under the Fair Labor Standards Act 1938 2009 2019 11 21 at the Wayback Machine Department of Labor retrieved 27 December 2009 Consumer Price Index 1913 to date olu kecid United States Bureau of Labor Statistics Historical tables Budget of the United States Government 2010 04 10 at the Wayback Machine 2006 table 6 1 Effective Federal Tax Rates 1979 2001 Bureau of Economic Analysis 2007 07 10 2007 05 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 08 U S Census Bureau Historical Poverty Tables 2005 06 27 at the Wayback Machine table 3 U S Census Bureau Historical Poverty Tables 2005 06 27 at the Wayback Machine table 7 Dreier Peter Reagan s Legacy Homelessness in America http www nhi org online issues 135 reagan html 2004 10 27 at the Wayback Machine Retrieved April 29 2011 U S Census Bureau Historical Income Tables table H 2 Retrieved April 29 2011 January 26 2018 tarixinde Istifade tarixi December 8 2020 Kobyakov A B Hazin M L Zakat imperii dollara i konec Pax Americana Kreditnaya nakachka ekonomiki 2011 09 11 at the Wayback Machine Otkroveniya byvshego ministra finansov SShA o tajnah Belogo doma InoSMI Vse chto dostojno perevoda 2021 01 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 08 EdebiyyatDefense Policy in the Reagan Administration Edited by William P Snyder Washington DC National Defense University Press 1988 424 p