Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qəmbər Məşədi Muxtar oğlu Hüseynli (16 aprel 1916, Yelizavetpol – 31 iyul 1961, Bakı) — Azərbaycan bəstəkarı, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1961), Gəncə Dövlət Filarmoniyasının və Azərbaycan Dövlət Radio Verilişləri komitəsi nəzdində Xalq Çalğı Alətləri Orkestrinin bədii rəhbəri.
| Qəmbər Hüseynli | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 16 aprel 1916 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 31 iyul 1961 (45 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | bəstəkar |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Qəmbər Hüseynli 16 aprel 1916-cı ildə Gəncədə dəmirçi Məşədi Muxtarın ailəsində anadan olub. 1925-ci ildə Gəncədəki birinci dərəcəli məktəbdə təhsil almağa başlayanda balaca Qəmbər artıq Seyid Əzim Şirvaninin, Abbas Səhhətin, Mirzə Ələkbər Sabirin bir çox şeirlərini əzbər bilirdi. Gəncənin musiqi mühiti, çal-çağır məclisləri, xüsusilə Qarabağ el şənlikləri və konsertlərə dəvət olunan görkəmli xalq sənətkarlarından Cabbar Qaryağdıoğlu, Seyid Şuşinski, Bülbül, Malbəyli Həmid, Xan Şuşinski, Qurban Pirimov, Məşədi Cəmil Əmirov və başqalarının çıxışları musiqiyə sonsuz marağı olan balaca Qəmbərə böyük təsir göstərirdi. O dövrdə Gəncədə tez-tez aşıq musiqisi gecələri də təşkil olunurdu. Aşıq İslam Yusifov, Aşıq Əsəd, Bozalqanlı Hüseyn, Aşıq Nağı, Teymur Hüseynov, Aşıq Qədir və başqalarının sazlı-sözlü dünyası balaca Qəmbərin musiqi sənətinə olan marağını daha da artırırdı.
1927-ci ildə orta məktəbdə oxuya-oxuya Gəncə orta ixtisas musiqi məktəbinin tar sinfinə qəbul olunur. 1929-cu ildə isə Gəncə pedaqoji texnikumuna daxil olur. Təhsil illərini sonralar Azərbaycanın böyük bəstəkarı olan Fikrət Əmirov və tarzən Zərif Qayıbovla birgə addımlayırdı. "Rast"ı, "Şur"u, "Zabul segahı"nı və başqa muğamları tarda məharətlə ifa edən gənc və istedadlı Q. Hüseynli hələ tələbə ikən aşıq və el havalarını toplayıb nota alırdı. Həyatın nəbzini musiqiylə tutanda…
1934-cü ildə texnikumun tar sinfini fərqlənmə diplomu ilə bitirən Qəmbər pedaqoji kollektivin qərarı ilə təhsilini davam etdirmək üçün Bakıya göndərilir. Ona Bakı Musiqi Texnikumunun violonçel sinfində təhsil almaq təklif olunanda tərəddüd etmədən razılıq verir. İki il müddətində tanınmış musiqi pedaqoqu A. S. Şvartsın violonçel sinfində təhsil alır. Qərb ölkələrində geniş yayılan bu aləti öz fitri istedadı ilə "özününküləşdirməyi" bacarır.
Lakin Qəmbərin musiqi bəstələməyə olan hədsiz marağı onu bir an belə, rahat buraxmır. Bu cəhət o dövrdə texnikumda çalışan görkəmli musiqi pedaqoqlarının da diqqətindən yayınmır. Qəmbəri orta ixtisas məktəbinin bəstəkarlıq şöbəsinə keçirirlər. O, burada Q. Z. Buruşteynin sinfində təhsilini davam etdirir. Çox keçmir ki, Qəmbərin bəstəkarlıq üçün çox zəruri olan qabiliyyətləri özünü göstərir. O, görkəmli dramaturq Cəfər Cabbarlının sözlərinə "Tellər oynadı" romans-mahnısını bəstələyir. 50 ildən çox bir müddətdə ağızlardan düşməyən bu gözəl vokal əsəri ilə gənc Qəmbər istedadlı bir bəstəkar olacağını təsdiqləyir.
1939-cu ildə Qəmbər Hüseynli milli musiqimizin beşiyi olan Şuşanın Musiqi Texnikumuna direktor vəzifəsinə göndərilir. O, burada cəmi bir il çalışsa da, əhəmiyyətli işlər görməyə müvəffəq olur.
Bir il sonra Qəmbər Hüseynlini yenidən Bakıya dəvət edirlər. O, filarmoniyanın nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Xalq Çalğı Alətləri Orkestrində dirijor köməkçisi vəzifəsində çalışmaqla yanaşı, Üzeyir bəyin tövsiyəsi ilə həmin illərdə yaranan Sazçı Qızlar Ansamblının həm təşkilatçısı, həm də bədii rəhbəri işləyir.
Gənc bəstəkar 1951-ci ildə yenidən A. Zeynallı adına Bakı Orta İxtisas Musiqi məktəbinin bəstəkarlıq şöbəsinə daxil olaraq professor B. İ. Zeydmanın sinfində təhsilini davam etdirir. Üç ildən sonra tanınmış şair Mirmehdi Seyidzadənin librettosu əsasında diplom işi kimi "Qızıl quş" operasını yazaraq, 1954-cü ildə həmin məktəbi müvəffəqiyyətlə bitirir.
Görkəmli bəstəkarın yaradıcılığında mahnı və romans yaradıcılığı mühüm yer tutur. Unudulmaz sənətkarın romans lirikasının zirvəsi sayılan "Ay işığında", "Gecələr uzanaydı", "İlk məhəbbət", "Düşür yadıma", "Gülə-gülə", "Sən-sən" və s. əsərlərindəki zərifliyə heyran qalmamaq mümkün deyil.
Ancaq bəstəkarın mahnı çələngində öz təravəti, xalq təranələri ilə könüllər oxşayan, bütün dünyanı diyar-diyar dolaşan bir sənət incisi də var — "Cücələrim". Qəmbər Hüseynli deyəndə "Cücələrim", "Cücələrim"in sədası yayılanda isə Qəmbər Hüseynli yada düşür. Şair Tofiq Mütəllibovla birgə hələ 1948-ci ildə bu gözəl sənət incisini yaratmaq böyük sənət uğuru idi.
"Cücələrim" o vaxtdan indiyə qədər dünyanın 100-dən çox xalqının dilinə tərcümə olunub. Dünyada "Cücələrim" qədər geniş yayılan, yüz milyonlarla uşaqların və böyüklərin — müxtəlif nəsillərdən olan adamların zövqünü oxşayan ikinci bir Azərbaycan mahnısı yoxdur. Sənətşünasların, sənət bilicilərinin yekdil rəyinə görə, indiyə kimi "Cücələrim" qədər öz müəllifini bütün dünyada tanıtdıran ikinci mahnı olmayıb. Bu mahnı sanki Azərbaycanın "vizit vərəqi"nə çevrilib. 1955-ci ilin payızında sovet nümayəndə heyəti İsveçrədə qarşılanarkən qonaqları bir qrup İsveçrə məktəblisi "Cücələrim" mahnısının ifası ilə salamlayır. Bu, Azərbaycan musiqisinin sərhədləri aşması demək idi. Vaxtilə kino xadimlərimiz Fransada olarkən dünya şöhrətli Çarli Çaplin gələnlərin Azərbaycandan olduqlarını biləndə piano arxasına keçərək "Cücələrim"i ifa edir və qonaqlara üz tutuaraq deyir: "Demək siz bu melodiyanın vətənindənsiniz?! Məndən o bəxtəvər bəstəkara salam yetirin!"
Simli kvartet, fortepiano üçün pyeslərin, dram tamaşalarına musiqinin və mahnıların, o cümlədən dünyanın bir çox ölkəsində məşhur olan "Cücələrim" mahnısının müəllifidir.
Mükafatları
- — 9 iyun 1959
- "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 10 may 1961
Xatirəsi
2007-ci ildə onun həyat və fəaliyyətindən bəhs ed Qəmbər Hüseynli adlı qısametrajlı sənədli film çəkilmişdir.
25 noyabr 2015-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Qəmbər Hüseynlinin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır.
2018-ci ilin yanvarında Gəncədə bəstəkarın heykəli ucaldılıb.
İstinadlar
- president.az. ""Qəmbər Hüseynlinin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" [[Azərbaycan Respublikası Prezidenti]]nin 25 noyabr 2015-ci il tarixli, 1571 nömrəli [[Sərəncam]]ı" (az.). e-qanun.az. 25.11.2015. 2021-09-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-30.
- İnterAz. "Gəncədə bəstəkar Qəmbər Hüseynlinin abidəsinin açılışı olub" (az.). Youtube.com. 04.01.2018. İstifadə tarixi: 2018-01-04.
Mənbə
- "Sənət fədaisi". Vidadi Xəlilov. Ömür yollarında. Bakı: Nərgiz, 2012. — səh. 163.
Xarici keçidlər
- Dünyamızda gözəl səsi qalan bəstəkar [ölü keçid]
- Səda — Qəmbər Hüseynli 100 (20.04.2016)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qember Mesedi Muxtar oglu Huseynli 16 aprel 1916 Yelizavetpol 31 iyul 1961 Baki Azerbaycan bestekari Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi 1961 Gence Dovlet Filarmoniyasinin ve Azerbaycan Dovlet Radio Verilisleri komitesi nezdinde Xalq Calgi Aletleri Orkestrinin bedii rehberi Qember HuseynliUmumi melumatlarDogum tarixi 16 aprel 1916 1916 04 16 Dogum yeri Yelizavetpol Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 31 iyul 1961 1961 07 31 45 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekarMukafatlari 1959HeyatiQember Huseynlinin Gence seherindeki qebirustu abidesi Qember Huseynli 16 aprel 1916 ci ilde Gencede demirci Mesedi Muxtarin ailesinde anadan olub 1925 ci ilde Gencedeki birinci dereceli mektebde tehsil almaga baslayanda balaca Qember artiq Seyid Ezim Sirvaninin Abbas Sehhetin Mirze Elekber Sabirin bir cox seirlerini ezber bilirdi Gencenin musiqi muhiti cal cagir meclisleri xususile Qarabag el senlikleri ve konsertlere devet olunan gorkemli xalq senetkarlarindan Cabbar Qaryagdioglu Seyid Susinski Bulbul Malbeyli Hemid Xan Susinski Qurban Pirimov Mesedi Cemil Emirov ve basqalarinin cixislari musiqiye sonsuz maragi olan balaca Qembere boyuk tesir gosterirdi O dovrde Gencede tez tez asiq musiqisi geceleri de teskil olunurdu Asiq Islam Yusifov Asiq Esed Bozalqanli Huseyn Asiq Nagi Teymur Huseynov Asiq Qedir ve basqalarinin sazli sozlu dunyasi balaca Qemberin musiqi senetine olan maragini daha da artirirdi 1927 ci ilde orta mektebde oxuya oxuya Gence orta ixtisas musiqi mektebinin tar sinfine qebul olunur 1929 cu ilde ise Gence pedaqoji texnikumuna daxil olur Tehsil illerini sonralar Azerbaycanin boyuk bestekari olan Fikret Emirov ve tarzen Zerif Qayibovla birge addimlayirdi Rast i Sur u Zabul segahi ni ve basqa mugamlari tarda meharetle ifa eden genc ve istedadli Q Huseynli hele telebe iken asiq ve el havalarini toplayib nota alirdi Heyatin nebzini musiqiyle tutanda 1934 cu ilde texnikumun tar sinfini ferqlenme diplomu ile bitiren Qember pedaqoji kollektivin qerari ile tehsilini davam etdirmek ucun Bakiya gonderilir Ona Baki Musiqi Texnikumunun violoncel sinfinde tehsil almaq teklif olunanda tereddud etmeden raziliq verir Iki il muddetinde taninmis musiqi pedaqoqu A S Svartsin violoncel sinfinde tehsil alir Qerb olkelerinde genis yayilan bu aleti oz fitri istedadi ile ozununkulesdirmeyi bacarir Lakin Qemberin musiqi bestelemeye olan hedsiz maragi onu bir an bele rahat buraxmir Bu cehet o dovrde texnikumda calisan gorkemli musiqi pedaqoqlarinin da diqqetinden yayinmir Qemberi orta ixtisas mektebinin bestekarliq sobesine kecirirler O burada Q Z Burusteynin sinfinde tehsilini davam etdirir Cox kecmir ki Qemberin bestekarliq ucun cox zeruri olan qabiliyyetleri ozunu gosterir O gorkemli dramaturq Cefer Cabbarlinin sozlerine Teller oynadi romans mahnisini besteleyir 50 ilden cox bir muddetde agizlardan dusmeyen bu gozel vokal eseri ile genc Qember istedadli bir bestekar olacagini tesdiqleyir 1939 cu ilde Qember Huseynli milli musiqimizin besiyi olan Susanin Musiqi Texnikumuna direktor vezifesine gonderilir O burada cemi bir il calissa da ehemiyyetli isler gormeye muveffeq olur Bir il sonra Qember Huseynlini yeniden Bakiya devet edirler O filarmoniyanin nezdinde fealiyyet gosteren Azerbaycan Xalq Calgi Aletleri Orkestrinde dirijor komekcisi vezifesinde calismaqla yanasi Uzeyir beyin tovsiyesi ile hemin illerde yaranan Sazci Qizlar Ansamblinin hem teskilatcisi hem de bedii rehberi isleyir Genc bestekar 1951 ci ilde yeniden A Zeynalli adina Baki Orta Ixtisas Musiqi mektebinin bestekarliq sobesine daxil olaraq professor B I Zeydmanin sinfinde tehsilini davam etdirir Uc ilden sonra taninmis sair Mirmehdi Seyidzadenin librettosu esasinda diplom isi kimi Qizil qus operasini yazaraq 1954 cu ilde hemin mektebi muveffeqiyyetle bitirir Gorkemli bestekarin yaradiciliginda mahni ve romans yaradiciligi muhum yer tutur Unudulmaz senetkarin romans lirikasinin zirvesi sayilan Ay isiginda Geceler uzanaydi Ilk mehebbet Dusur yadima Gule gule Sen sen ve s eserlerindeki zerifliye heyran qalmamaq mumkun deyil Ancaq bestekarin mahni celenginde oz teraveti xalq teraneleri ile konuller oxsayan butun dunyani diyar diyar dolasan bir senet incisi de var Cucelerim Qember Huseynli deyende Cucelerim Cucelerim in sedasi yayilanda ise Qember Huseynli yada dusur Sair Tofiq Mutellibovla birge hele 1948 ci ilde bu gozel senet incisini yaratmaq boyuk senet uguru idi Cucelerim o vaxtdan indiye qeder dunyanin 100 den cox xalqinin diline tercume olunub Dunyada Cucelerim qeder genis yayilan yuz milyonlarla usaqlarin ve boyuklerin muxtelif nesillerden olan adamlarin zovqunu oxsayan ikinci bir Azerbaycan mahnisi yoxdur Senetsunaslarin senet bilicilerinin yekdil reyine gore indiye kimi Cucelerim qeder oz muellifini butun dunyada tanitdiran ikinci mahni olmayib Bu mahni sanki Azerbaycanin vizit vereqi ne cevrilib 1955 ci ilin payizinda sovet numayende heyeti Isvecrede qarsilanarken qonaqlari bir qrup Isvecre mekteblisi Cucelerim mahnisinin ifasi ile salamlayir Bu Azerbaycan musiqisinin serhedleri asmasi demek idi Vaxtile kino xadimlerimiz Fransada olarken dunya sohretli Carli Caplin gelenlerin Azerbaycandan olduqlarini bilende piano arxasina kecerek Cucelerim i ifa edir ve qonaqlara uz tutuaraq deyir Demek siz bu melodiyanin vetenindensiniz Menden o bextever bestekara salam yetirin Simli kvartet fortepiano ucun pyeslerin dram tamasalarina musiqinin ve mahnilarin o cumleden dunyanin bir cox olkesinde meshur olan Cucelerim mahnisinin muellifidir Mukafatlari Seref nisani ordeni 9 iyun 1959 Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi fexri adi 10 may 1961Xatiresi2007 ci ilde onun heyat ve fealiyyetinden behs ed Qember Huseynli adli qisametrajli senedli film cekilmisdir 25 noyabr 2015 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyev Qember Huseynlinin 100 illik yubileyinin kecirilmesi haqqinda serencam imzalamisdir 2018 ci ilin yanvarinda Gencede bestekarin heykeli ucaldilib Istinadlarpresident az Qember Huseynlinin 100 illik yubileyinin kecirilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidenti nin 25 noyabr 2015 ci il tarixli 1571 nomreli Serencam i az e qanun az 25 11 2015 2021 09 18 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 30 InterAz Gencede bestekar Qember Huseynlinin abidesinin acilisi olub az Youtube com 04 01 2018 Istifade tarixi 2018 01 04 Menbe Senet fedaisi Vidadi Xelilov Omur yollarinda Baki Nergiz 2012 seh 163 Xarici kecidlerDunyamizda gozel sesi qalan bestekar olu kecid Seda Qember Huseynli 100 20 04 2016 Hemcinin bax