Qırmızıboyun maygülü (lat. Podiceps auritus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin maygülükimilər dəstəsinin maygülülər fəsiləsinin maygülü cinsinə aid heyvan növü.
Qırmızıboyun maygülü | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Qırmızıboyun maygülü | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Statusu
Azərbaycana qışlamağa gəlir.
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Qışda bel tərəfi qonur-boz, qarın tərəfi, qanadlarının altı və qoltuq lələkləri, başının altı və yan hissəsi ağ, boynunun alt tərəfi boz rəngdə olur. Yayda başında kürən lələklər topası və boynunda qara “yaxalığı” olur. Boynunun arxası qaramtıl-qonur, önü və yanları, döşünün yuxarı hissəsi və bədəninin yanları kürəndir. Bədəninin üst hissəsi qaramtıl-ağ olur. Dimdiyi düz və dartılmış şəkildə, çox hissəsi qara, uc hissəsi bozumtul, dib hissəsi isə boz-çəhrayı rəngdədir. Cavanların başının və boynunun yanlarında tünd naxışlar görünür.
Cinsiyyət dimorfizmi
Erkəkləri dişilərindən az iridir.
Coğrafi yayılması
Avropa, Asiya və Şimali Amerikada yayılıb. Azərbaycanda Kür-Araz, Lənkəran və Samur-Dəvəçi ovalığında, Xəzər dənizinin sahil sularında məskunlaşır. Miqrasiyası öyrənilməmişdir.
Növdaxili müxtəliflik
Monotipik növdür. Bir yarımnövü var (P.A. Auritus Linn., 1758).
Sayı
Azərbaycanda sayı azdır. 2005-ci ilin yanvarında Xəzər dənizinin Azərbaycan hissəsində sayı 11 fərd olub. Sayına qışın şaxtalı keçməsi mənfi təsir göstərir.
Sosiologiyası
Tək, cüt-cüt və sürü halında yaşayır.
Sutkalıq fəallığı
Əsasən gündüzlər fəal olur. Miqrasiya dövründə axşam və gecə uçur.
Lələkdəyişməsi
Cütləşmədən əvvəlki lələkdəyişmə yaşlılarda qışın ortalarından martın axırlarına kimi gedir. Cavan quşlarda qış görkəminə girmək üçün birinci lələkdəyişmə oktyabrın ortalarından yanvarın axırına kimi gedir.
Yemlənmə qaydası
Yemini əsasən suya cummaqla suyun alt hissəsindən başını suya salmaqla suyun və bitkilərin üstündən yığır, bəzən isə havada tutur.
Yem xarakteri
Zoofaqdır. Əsas yemini su cücüləri, yengəclər təşkil edir. Əlavə yem kimi balıqlardan da istifadə edir.
Yırtıcıları
Azərbaycanda düşmənləri məlum deyil.
Biosenozda rolu
Hidrofil bitkilərə təsir edən biotik faktorlara daxildir. Hidrofil heyvanlardan yem kimi istifadə edir. Özü isə üçüncü səviyyəli konsumentlərin rasionuna daxildir. Beləliklə, sahil ekosistemlərində maddələrin bioloji dövriyyəsi və enerji çevrilməsində iştirak edir.
İnsan üçün əhəmiyyəti
Elmi və estetik əhəmiyyəti var.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər
Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruqlarında, Şirvan, Abşeron və Ağgöl Milli Parklarında, Dövlət Təbiət yasaqlıqlarında qorunur. Muzeylərdə (kolleksiya) nümayiş etdirilir, populyar maarifçilik ədəbiyyatlarına daxil edilir. Əlavə qorunma tədbirlərinə ehtiyac yoxdur.
Növün qeydiyyat göstəriciləri
Elmi fondlarda kolleksiyası saxlanır, muzeylərdə müqəvvası nümayiş etdirilir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qirmiziboyun maygulu lat Podiceps auritus heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin maygulukimiler destesinin maygululer fesilesinin maygulu cinsine aid heyvan novu Qirmiziboyun mayguluElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Deste MaygulukimilerFesile MaygululerCins MayguluNov Qirmiziboyun mayguluBeynelxalq elmi adiPodiceps auritus L 1758 Sekil axtarisiITIS 174482NCBI 37050EOL 45509032FW 83343StatusuAzerbaycana qislamaga gelir Xarakterik morfoloji elametleriQisda bel terefi qonur boz qarin terefi qanadlarinin alti ve qoltuq lelekleri basinin alti ve yan hissesi ag boynunun alt terefi boz rengde olur Yayda basinda kuren lelekler topasi ve boynunda qara yaxaligi olur Boynunun arxasi qaramtil qonur onu ve yanlari dosunun yuxari hissesi ve bedeninin yanlari kurendir Bedeninin ust hissesi qaramtil ag olur Dimdiyi duz ve dartilmis sekilde cox hissesi qara uc hissesi bozumtul dib hissesi ise boz cehrayi rengdedir Cavanlarin basinin ve boynunun yanlarinda tund naxislar gorunur Cinsiyyet dimorfizmiErkekleri disilerinden az iridir Cografi yayilmasiAvropa Asiya ve Simali Amerikada yayilib Azerbaycanda Kur Araz Lenkeran ve Samur Deveci ovaliginda Xezer denizinin sahil sularinda meskunlasir Miqrasiyasi oyrenilmemisdir Novdaxili muxteliflikMonotipik novdur Bir yarimnovu var P A Auritus Linn 1758 SayiAzerbaycanda sayi azdir 2005 ci ilin yanvarinda Xezer denizinin Azerbaycan hissesinde sayi 11 ferd olub Sayina qisin saxtali kecmesi menfi tesir gosterir SosiologiyasiTek cut cut ve suru halinda yasayir Sutkaliq fealligiEsasen gunduzler feal olur Miqrasiya dovrunde axsam ve gece ucur LelekdeyismesiCutlesmeden evvelki lelekdeyisme yaslilarda qisin ortalarindan martin axirlarina kimi gedir Cavan quslarda qis gorkemine girmek ucun birinci lelekdeyisme oktyabrin ortalarindan yanvarin axirina kimi gedir Yemlenme qaydasiYemini esasen suya cummaqla suyun alt hissesinden basini suya salmaqla suyun ve bitkilerin ustunden yigir bezen ise havada tutur Yem xarakteriZoofaqdir Esas yemini su cuculeri yengecler teskil edir Elave yem kimi baliqlardan da istifade edir YirticilariAzerbaycanda dusmenleri melum deyil Biosenozda roluHidrofil bitkilere tesir eden biotik faktorlara daxildir Hidrofil heyvanlardan yem kimi istifade edir Ozu ise ucuncu seviyyeli konsumentlerin rasionuna daxildir Belelikle sahil ekosistemlerinde maddelerin bioloji dovriyyesi ve enerji cevrilmesinde istirak edir Insan ucun ehemiyyetiElmi ve estetik ehemiyyeti var Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirlerQizilagac Dovlet Tebiet Qoruqlarinda Sirvan Abseron ve Aggol Milli Parklarinda Dovlet Tebiet yasaqliqlarinda qorunur Muzeylerde kolleksiya numayis etdirilir populyar maarifcilik edebiyyatlarina daxil edilir Elave qorunma tedbirlerine ehtiyac yoxdur Novun qeydiyyat gostericileriElmi fondlarda kolleksiyasi saxlanir muzeylerde muqevvasi numayis etdirilir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax