Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Quşəppəyi (lat. Capsella) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
| Quşəppəyi | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Quşəppəyi | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
Xaççiçəklilər fəsiləsindən olan ikillik ot bitkisi dünyanın mülayim qurşaqlarında yayılmışdır. Azərbaycanda bitkinin yalnız bir növü olan adi quşəppəyi (Capsella bursa pastoris) vardır.
Bitkinin gövdəsindəki yerüstü yarpaqları oturaq, yuxarı gövdəsindəki yarpaqları isə saplaqlı olaraq rozet formalıdır. Quşəppəyinin xırda ağrəngli çiçəkləri salxımvaridir. Meyvələri buynuzcuqlu olub, üçbucaq şəkillidir. Quşəppəyi faydalı dərman bitkisidir.
Tərəvəz bitkiləri becərilərkən bəzən mədəni bitkilərin toxumu ilə qarışıq bitmiş quşəppəyi bitkisini, alaq otu bilərək məhv edirlər.
Kimyəvi tərkibi
Bitkinin tərkibində efir yağı, aşı maddəsi, askorbin turşusu, alma və limon turşuları da vardır. Bundan başqa bitkinin tərkibində xolin, asetilxolin, tiramin və s. qiymətli maddələr də vardır. Quşəppəyi toxumlarının tərkibində 20%-dək bitki yağı olur. Buna görə də həmin bitki heyvanlar və insanlar tərəfindən həvəslə yeyilir.
İstifadəsi
Xalq təbabətində quşəppəyi bitkisinin (toxumla birlikdə) cövhərindən hazırlanmış məlhəmlə hamilə qadınlarda uşaqlıq yolu qanaxmasına qarşı (tampon qoymaqla) istifadə edirlər. Bitkinin cavan zoğlarından təzə və qurudulmuş halda milli xörəklərdə istifadə olunur.
Növləri
- Adi quşəppəyi (Capsella bursa-pastoris (L.) Medik.)
- Capsella draboides Korsh.
- Capsella × gracilis Gren.
- Capsella grandiflora (Fauché & Chaub.) Boiss.
- Capsella lycia Stapf
- Capsella mexicana Hemsl.
- Capsella orientalis Klokov
- Capsella puberula Rupr.
- Capsella rubella Reut.
İstinadlar
- Al-Shehbaz I. A. A generic and tribal synopsis of the Brassicaceae (Cruciferae) (ing.). // Taxon: Official News Bulletin of the International Society for Plant Taxonomy Utrecht: IAPT, Wiley, 2012. Vol. 61, Iss. 5. P. 938. ISSN 0040-0262; 1996-8175 doi:10.1002/(ISSN)1996-8175
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Quseppeyi lat Capsella bitkiler aleminin kelemcicekliler destesinin kelemkimiler fesilesine aid bitki cinsi QuseppeyiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste KelemciceklilerFesile KelemkimilerCins QuseppeyiBeynelxalq elmi adiCapsella Medik 1792Sekil axtarisiITIS 22765NCBI 3718EOL 71229Botaniki xarakteristikasiXaccicekliler fesilesinden olan ikillik ot bitkisi dunyanin mulayim qursaqlarinda yayilmisdir Azerbaycanda bitkinin yalniz bir novu olan adi quseppeyi Capsella bursa pastoris vardir Bitkinin govdesindeki yerustu yarpaqlari oturaq yuxari govdesindeki yarpaqlari ise saplaqli olaraq rozet formalidir Quseppeyinin xirda agrengli cicekleri salximvaridir Meyveleri buynuzcuqlu olub ucbucaq sekillidir Quseppeyi faydali derman bitkisidir Terevez bitkileri becerilerken bezen medeni bitkilerin toxumu ile qarisiq bitmis quseppeyi bitkisini alaq otu bilerek mehv edirler Kimyevi terkibiBitkinin terkibinde efir yagi asi maddesi askorbin tursusu alma ve limon tursulari da vardir Bundan basqa bitkinin terkibinde xolin asetilxolin tiramin ve s qiymetli maddeler de vardir Quseppeyi toxumlarinin terkibinde 20 dek bitki yagi olur Buna gore de hemin bitki heyvanlar ve insanlar terefinden hevesle yeyilir IstifadesiXalq tebabetinde quseppeyi bitkisinin toxumla birlikde covherinden hazirlanmis melhemle hamile qadinlarda usaqliq yolu qanaxmasina qarsi tampon qoymaqla istifade edirler Bitkinin cavan zoglarindan teze ve qurudulmus halda milli xoreklerde istifade olunur NovleriAdi quseppeyi Capsella bursa pastoris L Medik Capsella draboides Korsh Capsella gracilis Gren Capsella grandiflora Fauche amp Chaub Boiss Capsella lycia Stapf Capsella mexicana Hemsl Capsella orientalis Klokov Capsella puberula Rupr Capsella rubella Reut IstinadlarAl Shehbaz I A A generic and tribal synopsis of the Brassicaceae Cruciferae ing Taxon Official News Bulletin of the International Society for Plant TaxonomyUtrecht IAPT Wiley 2012 Vol 61 Iss 5 P 938 ISSN 0040 0262 1996 8175 doi 10 1002 ISSN 1996 8175Hemcinin bax