Qiymət siyasəti — məhsul və xidmətlərin qiymətlərinin müəyyən edilməsi prinsipləri və üsullarıdır.
Qiymətqoymanın mikro (firma səviyyəsində) və makro (qiymət və tariflərin dövlət tənzimlənməsi sferasında) səviyyələrini ayrılır.
Şirkətin qiymət siyasəti
Firmanın qiymət siyasəti firmanın ümumi strategiyası çərçivəsində formalaşır və qiymət strategiyası və qiymətqoyma taktikasını ehtiva edir. Qiymət strategiyası təklif olunan məhsulun bazarda yerləşdirilməsini nəzərdə tutur. Hədəf seqmentinin müəyyən edilməsi və strategiyanın qurulması üçün müxtəlif yanaşmalar mövcuddur (Ansoff matrisi, BCG matrisi, Porter matrisi). Həmçinin qiymət strategiyası çərçivəsində qiymətin müəyyən edilməsi (təyin edilməsi) üçün istifadə olunan üsullar, eləcə də qiymət ayrı-seçkiliyi formaları seçilir.
Gələcəkdə strategiyanın həyata keçirilməsi çərçivəsində alıcılar üçün qiymət endirimləri və qeyri-qiymət stimulları sistemləri daxil olmaqla, taktiki tədbirlər (satışı stimullaşdırmaq üçün) hazırlanır.
Qiymət siyasətinin həyata keçirilməsi zamanı şirkət rəhbərliyi təxirəsalınmaz tədbirləri tənzimləməli və strategiyanın dəyişmə vaxtına nəzarət etməlidir. Qiymətlər kifayət qədər mənfəət səviyyəsini təmin etmək üçün rəqabətdə fəal şəkildə istifadə olunur. Malların və xidmətlərin qiymətlərinin müəyyən edilməsi hər bir müəssisənin ən vacib problemlərindən biridir, çünki optimal qiymət onun maliyyə rifahını təmin edə bilər. Həyata keçirilən qiymət siyasəti əsasən müəssisənin təklif etdiyi mal və ya xidmətlərin növündən asılıdır. O, əmtəə və ya xidmətlərin istehsalının planlaşdırılması, istehlakçıların tələblərinin müəyyən edilməsi, satışın təşviqi ilə sıx əlaqədə formalaşır. Qiymət elə müəyyən edilməlidir ki, o, bir tərəfdən alıcıların tələbat və tələblərini ödəsin, digər tərəfdən isə müəssisənin qarşıya qoyduğu məqsədlərə nail olmağa kömək etsin ki, bu da məhsulun alınmasını təmin etsin. kifayət qədər maliyyə resursları. Qiymət siyasəti, mövcud bazar şəraitindən asılı olaraq, müəssisənin planlaşdırdığı mənfəətin miqdarını əldə etməyə və digər strateji və əməliyyat vəzifələrini həll etməyə imkan verəcək mal və xidmətlər üçün belə qiymətlərin müəyyən edilməsinə yönəldilmişdir.
Ümumi qiymət siyasəti çərçivəsində müəssisənin hədəf bazarındakı mövqeyinə, metodlarına və marketinq strukturuna uyğun qərarlar qəbul edilir. Ümumi qiymət siyasəti müəssisənin uzun və qısamüddətli məqsədlərinə nail olmaq üçün əlaqələndirilmiş hərəkətlərin həyata keçirilməsini təmin edir. Eyni zamanda, onun rəhbərliyi fərdi qərarları inteqrasiya olunmuş bir sistemə birləşdirərək ümumi qiymət siyasətini müəyyənləşdirir: şirkətin nomenklaturası daxilində məhsul qiymətlərinin əlaqəsi, xüsusi endirimlərdən istifadə tezliyi və qiymət dəyişiklikləri, qiymətlərin rəqiblərin qiymətləri ilə nisbəti, yeni məhsulların qiymətlərinin müəyyən edilməsi metodunun seçilməsi.
Qiymət siyasətinin müəyyən edilməsi aşağıdakı suallara əsaslanır:
- alıcının məhsul üçün hansı qiyməti ödəyəcəyi;
- Qiymət dəyişikliyi satışlara necə təsir edir?
- xərclərin tərkib hissələri hansılardır;
- bazar seqmentində rəqabətin xarakteri nədir;
- şirkətin zərərsizliyini təmin edən həddi qiymətin (minimum) səviyyəsi nə olmalıdır;
- müştərilərə hansı endirim ola bilər;
- malların çatdırılması və digər əlavə xidmətlərin satışın artmasına təsir edib-etməməsi.
Müəssisənin ümumi siyasəti son nəticədə konkret insan ehtiyaclarının ödənilməsinə yönəldilməlidir. Bununla belə, istehlakçı çox vaxt şüursuz mülahizələrə əsaslanaraq hansı məhsula üstünlük verməkdə tərəddüd edirsə, şirkət aktiv marketinq siyasəti ilə onun seçiminə məhsullarının xeyrinə təsir göstərməyə çalışmalıdır. Buna görə də qiymət siyasətinin müəyyən edilməsi müəssisənin praktiki fəaliyyətinin ən vacib sahələrindən biridir, çünki istənilən şəraitdə bu məsələnin həlli variantlarının hər birinin mümkün nəticələrinin ciddi təhlili olmadan qiymətlərin təyin edilməsi yolverilməzdir.
Qiymət siyasəti şirkətin məhsullarının qiymətlərini formalaşdırmaqla əldə etməyə çalışdığı ümumi məqsədləri əks etdirir. Qiymət siyasəti müəssisənin öz mal və ya xidmətlərinin qiymətlərini təyin edərkən riayət etmək niyyətində olduğu ümumi prinsiplərdir.
Müxtəlif qiymət üsullarının köməyi ilə müəyyən şəraitdən və ya məqsədlərdən asılı olaraq konkret qiymət müəyyən edilir. Qiymətlərlə bağlı yekun qərar vermək üçün menecer bütün təklif olunan qiymət variantlarını nəzərdən keçirməlidir. Məhsulların qiymətinin müəyyən edilməsi prosesində müəssisə (firma) nail olmaq istədiyi məqsədləri dəqiq müəyyən etməlidir. Onların anlayışı nə qədər aydın olarsa, yeni məhsulların qiymətlərini təyin etmək bir o qədər asan olar. Mümkün qiymət məqsədləri daxildir:
- şirkətin yaşamasını təmin etmək;
- cari mənfəətin maksimallaşdırılması;
- “bazar payı” baxımından liderlik əldə etmək;
- "məhsulun keyfiyyəti" baxımından liderlik əldə etmək;
- krem süzmə siyasəti;
- satış həcmlərində qısamüddətli artım.
Rəqibin qiymətini təhlil edərkən əsas diqqət onun təqdim etdiyi endirimlər sisteminə verilməlidir. Dünya təcrübəsində 20-yə yaxın qiymət endirimi növü mövcuddur:
- Daimi müştərilərə satış dövriyyəsindən asılı olaraq dövriyyəyə görə bonus endirimləri verilir.
- Alıcıya alışın miqdarına, həcminə, seriyasına görə mütərəqqi endirimlər verilir.
- Bu şirkətdən əvvəllər alınmış köhnə məhsulun qaytarılması üçün mübadilə krediti və ya endirim verilir.
- İxrac üçün mal satarkən ixrac endirimi.
- Ticarət sahəsində funksional güzəştlər və ya güzəştlər istehsalçılara müəyyən funksiyaların yerinə yetirilməsi üçün malların paylanması xidmətləri tərəfindən verilir.
- Satıcının daha çox maraqlandığı alıcılara satıcı tərəfindən xüsusi endirimlər edilir.
- Gizli endirimlər alıcıya pulsuz nümunələr (zondlar və s.) şəklində təqdim olunur.
Dövlət qiymət siyasəti
İqtisadi sistem səviyyəsində ölkədə qiymətlərin formalaşmasının ümumi prinsipləri (inzibati qaydada və ya bazar mexanizmi əsasında) müəyyən edilir. Gələcəkdə dövlət həm antiinhisar siyasəti (tarif siyasəti), həm də qiymət sabitliyinin qorunması (qiymət məhdudiyyətləri) çərçivəsində ayrı-ayrı müəssisələrin qiymətlərinin müəyyənləşdirilməsinə müdaxilə edə bilər.
Dövlət tarif siyasəti
Bu tip siyasət antiinhisar fəaliyyəti və bazarlarda rəqabətin dəstəklənməsi çərçivəsində həyata keçirilir. Təbii inhisarların tənzimlənməsində bir qayda olaraq tarif (qiymət) siyasətindən istifadə olunur.
Qiymət məhdudiyyətləri
Onlar hökumət tərəfindən inflyasiyanın qarşısını almaq üçün (1960-cı illərdə Fransada indikativ planlaşdırmanın bir hissəsi kimi), eləcə də yüksək inflyasiya şəraitində yoxsul vətəndaşları dəstəkləmək üçün istifadə olunur (əsas malların qiymətlərinin artmasına məhdudiyyətlər).
İstinadlar
- Шерер Ф. М., Росс Д. Структура отраслевых рынков. М., 1997.
Ədəbiyyat
- Дейли Дж. Л. Эффективное ценообразование — основа конкурентного преимущества. — М.: ИД «Вильямс», 2004.
- , Робертс Дж. Экономика, организация и менеджмент: В 2-х тт. — СПб.: Экономическая школа, 1999.
- Dərsliklər
- Герасименко В. В. Ценовая политика фирмы. — М.: Финстатинформ, 1995
- Предыдущее издание: Нэгл Т. Г., Холден Р. К. Стратегия и тактика ценообразования / 2-е изд. — СПб.: Питер, 2001
- Тарасевич В. М. Ценовая политика предприятия. — СПб.: Питер, 2003
- Евдокимова Т. Г., Маховикова Г. А., Желтякова И. А., Переверзева С. В. Теория и практика управления ценами. — СПб.: Нева, 2004
- Липсиц И. В. Ценообразование (Управление ценообразованием в организации) / 3-е изд. — М.: Экономистъ, 2004
- Предыдущее издание: Липсиц И. В. Коммерческое ценообразование / 2-е изд. — М.: Издательство БЕК, 2002
- Нэгл Т. Г. Стратегия и тактика ценообразования / 3-е изд. — СПб.: Питер, 2004
- Цены и ценообразование: Учебник для вузов / Под ред. В. Е. Есипова. 4-е изд. — СПб.: Питер, 2005
- Паршин В. Ф. Ценовая политика предприятия: пособие / В. Ф. Паршин. — Минск: Выш. шк., 2010. — 336 с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qiymet siyaseti mehsul ve xidmetlerin qiymetlerinin mueyyen edilmesi prinsipleri ve usullaridir Qiymetqoymanin mikro firma seviyyesinde ve makro qiymet ve tariflerin dovlet tenzimlenmesi sferasinda seviyyelerini ayrilir Sirketin qiymet siyasetiFirmanin qiymet siyaseti firmanin umumi strategiyasi cercivesinde formalasir ve qiymet strategiyasi ve qiymetqoyma taktikasini ehtiva edir Qiymet strategiyasi teklif olunan mehsulun bazarda yerlesdirilmesini nezerde tutur Hedef seqmentinin mueyyen edilmesi ve strategiyanin qurulmasi ucun muxtelif yanasmalar movcuddur Ansoff matrisi BCG matrisi Porter matrisi Hemcinin qiymet strategiyasi cercivesinde qiymetin mueyyen edilmesi teyin edilmesi ucun istifade olunan usullar elece de qiymet ayri seckiliyi formalari secilir Gelecekde strategiyanin heyata kecirilmesi cercivesinde alicilar ucun qiymet endirimleri ve qeyri qiymet stimullari sistemleri daxil olmaqla taktiki tedbirler satisi stimullasdirmaq ucun hazirlanir Qiymet siyasetinin heyata kecirilmesi zamani sirket rehberliyi texiresalinmaz tedbirleri tenzimlemeli ve strategiyanin deyisme vaxtina nezaret etmelidir Qiymetler kifayet qeder menfeet seviyyesini temin etmek ucun reqabetde feal sekilde istifade olunur Mallarin ve xidmetlerin qiymetlerinin mueyyen edilmesi her bir muessisenin en vacib problemlerinden biridir cunki optimal qiymet onun maliyye rifahini temin ede biler Heyata kecirilen qiymet siyaseti esasen muessisenin teklif etdiyi mal ve ya xidmetlerin novunden asilidir O emtee ve ya xidmetlerin istehsalinin planlasdirilmasi istehlakcilarin teleblerinin mueyyen edilmesi satisin tesviqi ile six elaqede formalasir Qiymet ele mueyyen edilmelidir ki o bir terefden alicilarin telebat ve teleblerini odesin diger terefden ise muessisenin qarsiya qoydugu meqsedlere nail olmaga komek etsin ki bu da mehsulun alinmasini temin etsin kifayet qeder maliyye resurslari Qiymet siyaseti movcud bazar seraitinden asili olaraq muessisenin planlasdirdigi menfeetin miqdarini elde etmeye ve diger strateji ve emeliyyat vezifelerini hell etmeye imkan verecek mal ve xidmetler ucun bele qiymetlerin mueyyen edilmesine yoneldilmisdir Umumi qiymet siyaseti cercivesinde muessisenin hedef bazarindaki movqeyine metodlarina ve marketinq strukturuna uygun qerarlar qebul edilir Umumi qiymet siyaseti muessisenin uzun ve qisamuddetli meqsedlerine nail olmaq ucun elaqelendirilmis hereketlerin heyata kecirilmesini temin edir Eyni zamanda onun rehberliyi ferdi qerarlari inteqrasiya olunmus bir sisteme birlesdirerek umumi qiymet siyasetini mueyyenlesdirir sirketin nomenklaturasi daxilinde mehsul qiymetlerinin elaqesi xususi endirimlerden istifade tezliyi ve qiymet deyisiklikleri qiymetlerin reqiblerin qiymetleri ile nisbeti yeni mehsullarin qiymetlerinin mueyyen edilmesi metodunun secilmesi Qiymet siyasetinin mueyyen edilmesi asagidaki suallara esaslanir alicinin mehsul ucun hansi qiymeti odeyeceyi Qiymet deyisikliyi satislara nece tesir edir xerclerin terkib hisseleri hansilardir bazar seqmentinde reqabetin xarakteri nedir sirketin zerersizliyini temin eden heddi qiymetin minimum seviyyesi ne olmalidir musterilere hansi endirim ola biler mallarin catdirilmasi ve diger elave xidmetlerin satisin artmasina tesir edib etmemesi Muessisenin umumi siyaseti son neticede konkret insan ehtiyaclarinin odenilmesine yoneldilmelidir Bununla bele istehlakci cox vaxt suursuz mulahizelere esaslanaraq hansi mehsula ustunluk vermekde tereddud edirse sirket aktiv marketinq siyaseti ile onun secimine mehsullarinin xeyrine tesir gostermeye calismalidir Buna gore de qiymet siyasetinin mueyyen edilmesi muessisenin praktiki fealiyyetinin en vacib sahelerinden biridir cunki istenilen seraitde bu meselenin helli variantlarinin her birinin mumkun neticelerinin ciddi tehlili olmadan qiymetlerin teyin edilmesi yolverilmezdir Qiymet siyaseti sirketin mehsullarinin qiymetlerini formalasdirmaqla elde etmeye calisdigi umumi meqsedleri eks etdirir Qiymet siyaseti muessisenin oz mal ve ya xidmetlerinin qiymetlerini teyin ederken riayet etmek niyyetinde oldugu umumi prinsiplerdir Muxtelif qiymet usullarinin komeyi ile mueyyen seraitden ve ya meqsedlerden asili olaraq konkret qiymet mueyyen edilir Qiymetlerle bagli yekun qerar vermek ucun menecer butun teklif olunan qiymet variantlarini nezerden kecirmelidir Mehsullarin qiymetinin mueyyen edilmesi prosesinde muessise firma nail olmaq istediyi meqsedleri deqiq mueyyen etmelidir Onlarin anlayisi ne qeder aydin olarsa yeni mehsullarin qiymetlerini teyin etmek bir o qeder asan olar Mumkun qiymet meqsedleri daxildir sirketin yasamasini temin etmek cari menfeetin maksimallasdirilmasi bazar payi baximindan liderlik elde etmek mehsulun keyfiyyeti baximindan liderlik elde etmek krem suzme siyaseti satis hecmlerinde qisamuddetli artim Reqibin qiymetini tehlil ederken esas diqqet onun teqdim etdiyi endirimler sistemine verilmelidir Dunya tecrubesinde 20 ye yaxin qiymet endirimi novu movcuddur Daimi musterilere satis dovriyyesinden asili olaraq dovriyyeye gore bonus endirimleri verilir Aliciya alisin miqdarina hecmine seriyasina gore mutereqqi endirimler verilir Bu sirketden evveller alinmis kohne mehsulun qaytarilmasi ucun mubadile krediti ve ya endirim verilir Ixrac ucun mal satarken ixrac endirimi Ticaret sahesinde funksional guzestler ve ya guzestler istehsalcilara mueyyen funksiyalarin yerine yetirilmesi ucun mallarin paylanmasi xidmetleri terefinden verilir Saticinin daha cox maraqlandigi alicilara satici terefinden xususi endirimler edilir Gizli endirimler aliciya pulsuz numuneler zondlar ve s seklinde teqdim olunur Dovlet qiymet siyasetiIqtisadi sistem seviyyesinde olkede qiymetlerin formalasmasinin umumi prinsipleri inzibati qaydada ve ya bazar mexanizmi esasinda mueyyen edilir Gelecekde dovlet hem antiinhisar siyaseti tarif siyaseti hem de qiymet sabitliyinin qorunmasi qiymet mehdudiyyetleri cercivesinde ayri ayri muessiselerin qiymetlerinin mueyyenlesdirilmesine mudaxile ede biler Dovlet tarif siyaseti Bu tip siyaset antiinhisar fealiyyeti ve bazarlarda reqabetin desteklenmesi cercivesinde heyata kecirilir Tebii inhisarlarin tenzimlenmesinde bir qayda olaraq tarif qiymet siyasetinden istifade olunur Qiymet mehdudiyyetleri Onlar hokumet terefinden inflyasiyanin qarsisini almaq ucun 1960 ci illerde Fransada indikativ planlasdirmanin bir hissesi kimi elece de yuksek inflyasiya seraitinde yoxsul vetendaslari desteklemek ucun istifade olunur esas mallarin qiymetlerinin artmasina mehdudiyyetler IstinadlarSherer F M Ross D Struktura otraslevyh rynkov M 1997 EdebiyyatDejli Dzh L Effektivnoe cenoobrazovanie osnova konkurentnogo preimushestva M ID Vilyams 2004 Roberts Dzh Ekonomika organizaciya i menedzhment V 2 h tt SPb Ekonomicheskaya shkola 1999 DersliklerGerasimenko V V Cenovaya politika firmy M Finstatinform 1995Predydushee izdanie Negl T G Holden R K Strategiya i taktika cenoobrazovaniya 2 e izd SPb Piter 2001Tarasevich V M Cenovaya politika predpriyatiya SPb Piter 2003 Evdokimova T G Mahovikova G A Zheltyakova I A Pereverzeva S V Teoriya i praktika upravleniya cenami SPb Neva 2004 Lipsic I V Cenoobrazovanie Upravlenie cenoobrazovaniem v organizacii 3 e izd M Ekonomist 2004Predydushee izdanie Lipsic I V Kommercheskoe cenoobrazovanie 2 e izd M Izdatelstvo BEK 2002Negl T G Strategiya i taktika cenoobrazovaniya 3 e izd SPb Piter 2004 Ceny i cenoobrazovanie Uchebnik dlya vuzov Pod red V E Esipova 4 e izd SPb Piter 2005 Parshin V F Cenovaya politika predpriyatiya posobie V F Parshin Minsk Vysh shk 2010 336 s