Qiymətli kağızların emissiyası — emissiya qiymətli kağızlarının maliyyə bazarlarında yerləşdirilməsi üçün emitentin qanunla müəyyən edilmiş hərəkətlərinin ardıcıllığı; qiymətli kağızların dövriyyəyə buraxılması, o cümlədən qiymətli kağızların onların ilk sahiblərinə - vətəndaşlara və ya hüquqi şəxslərə satılması.
Şirkətlər tərəfindən qiymətli kağızların (səhmlərin və istiqrazların) buraxılması uzunmüddətli (buraxılmış) kapitalın cəlb edilməsi vasitələrindən biridir. Bir qayda olaraq, səhmlər əlavə kapitala cari ehtiyacları ödəmək üçün səhmdar cəmiyyət tərəfindən buraxılır, istiqrazlar isə uzunmüddətli borclanma növüdür. Qiymətli kağızların emissiyası sənaye, ticarət, kommunal və məişət xidməti, kredit və maliyyə sahəsində səhmdar cəmiyyətləri, habelə dövlət tərəfindən həyata keçirilə bilər.
Qiymətli kağızların buraxılışının mərhələləri
Qiymətli kağızların standart emissiyası aşağıdakı addımları əhatə edir:
- emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi haqqında qərar qəbul edilməsi;
- səhm qiymətli kağızlarının buraxılması haqqında qərarın təsdiq edilməsi;
- emissiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı;
- emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi (qiymətli kağızların əsas sahiblərə verilməsi);
- emissiya qiymətli kağızlarının emissiyasının nəticələri haqqında hesabatın dövlət qeydiyyatına alınması və ya emissiya qiymətli kağızlarının buraxılışının nəticələri haqqında bildirişin qeydiyyat orqanına təqdim edilməsi.
Bəzi hallarda qiymətli kağızların buraxılması proseduru standartdan fərqli ola bilər. Beləliklə, məsələn, birləşmə, bölünmə, ayrılma və çevrilmə formasında həyata keçirilən səhmdar cəmiyyəti yaradılarkən və ya hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı qiymətli kağızların buraxılması qaydası aşağıdakı kimidir:
- emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi haqqında qərar qəbul edilməsi;
- emissiya qiymətli kağızlarının yerləşdirilməsi;
- emissiya haqqında qərarın və emissiya qiymətli kağızlarının emissiyasının nəticələri haqqında hesabatın təsdiqi;
- emissiyanın eyni vaxtda dövlət qeydiyyatı və emissiya qiymətli kağızlarının emissiyasının nəticələri haqqında hesabat.
Qiymətli kağızların buraxılışının məqsədləri
Məsələnin məqsədi lazımi vəsaiti toplamaqdır.
Qiymətli kağızlar emitentlər tərəfindən aşağıdakı məqsədlərdən biri üçün buraxılır:
- Səhmdar cəmiyyəti yaradılarkən ilkin nizamnamə kapitalının formalaşdırılması;
- Səhmdar cəmiyyətinin nizamnamə kapitalının artırılması;
- Əvvəllər buraxılmış qiymətli kağızların konsolidasiyası və ya bölünməsi;
- Səhmdar cəmiyyətinin və ya digər hüquqi şəxslərin yenidən təşkili (səhmdar cəmiyyətinə çevrildikdə);
- Təsərrüfat subyektinin əvvəllər buraxılmış qiymətli kağızlarının verdiyi hüquqların həcminin dəyişməsi;
- Öz kapitalının doldurulması (borc alınmayan investisiyaların cəlb edilməsi);
- Borclanmış investisiyaların cəlb edilməsi.
Qiymətli kağızlar prospektində yerləşdirilmiş məlumatlar
Qiymətli kağızlar prospektində yerləşdiriləcək qiymətli kağızlar haqqında aşağıdakı məlumatlar göstərilməlidir:
- səhmlər haqqında ümumi məlumat (kateqoriya, növü, hərəkət forması);
- qiymətli kağızlara hüquqların saxlanması və uçotu qaydasını;
- emissiyanın ümumi həcmi (nominal ilə);
- yerləşdiriləcək səhmlərin sayı;
- bir səhmin nominal dəyəri;
- səhmlərin verdiyi hüquqlar;
- istiqrazlar haqqında ümumi məlumatlar (istiqrazların seriyası və forması, buraxılışının ümumi həcmi, yerləşdiriləcək istiqrazların sayı, bir istiqrazın nominal dəyəri;
- istiqrazların verdiyi hüquqlar;
- istiqrazın ödəmə müddəti;
- istiqrazların ödənilməsi şərtləri və qaydası;
- qiymətli kağızların emitenti haqqında məlumatlar;
- qiymətli kağızlara hüquqların uçotunu aparan təşkilatların (registratorların) adları;
- qiymətli kağızların yerləşdirilməsinin başlama və bitmə tarixləri;
- yerləşdirilmiş istiqrazlar üçün təminat;
- qiymətli kağızların yerləşdirilməsinin dəyəri və hesablaşma şərtləri (qiymətli kağızın yerləşdirilməsi qiyməti və ödəniş forması) haqqında məlumat;
- qiymətli kağızların ödənilməsi şərtləri və qaydası;
- qiymətli kağızların ilkin yerləşdirilməsində iştirak edən təşkilatlar (anderrayterlər) haqqında məlumatlar;
- qiymətli kağızların yerləşdirilməsindən əldə edilən vəsaitdən istifadə istiqaməti;
- qiymətli kağızlardan gəlirlər haqqında məlumat;
- yerləşdirilmiş qiymətli kağızlar üzrə gəlirlərin vergiyə cəlb edilməsi qaydası və s.
İstinadlar
- Эмиссия // Экономическая энциклопедия. Политическая экономия. 4. М.: Советская энциклопедия. 1980. 568–569.
Xarici keçidlər
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- Об особенностях эмиссии и обращения государственных и муниципальных ценных бумаг (по состоянию на 01.11.2008 г.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qiymetli kagizlarin emissiyasi emissiya qiymetli kagizlarinin maliyye bazarlarinda yerlesdirilmesi ucun emitentin qanunla mueyyen edilmis hereketlerinin ardicilligi qiymetli kagizlarin dovriyyeye buraxilmasi o cumleden qiymetli kagizlarin onlarin ilk sahiblerine vetendaslara ve ya huquqi sexslere satilmasi Sirketler terefinden qiymetli kagizlarin sehmlerin ve istiqrazlarin buraxilmasi uzunmuddetli buraxilmis kapitalin celb edilmesi vasitelerinden biridir Bir qayda olaraq sehmler elave kapitala cari ehtiyaclari odemek ucun sehmdar cemiyyet terefinden buraxilir istiqrazlar ise uzunmuddetli borclanma novudur Qiymetli kagizlarin emissiyasi senaye ticaret kommunal ve meiset xidmeti kredit ve maliyye sahesinde sehmdar cemiyyetleri habele dovlet terefinden heyata kecirile biler Qiymetli kagizlarin buraxilisinin merheleleriQiymetli kagizlarin standart emissiyasi asagidaki addimlari ehate edir emissiya qiymetli kagizlarinin yerlesdirilmesi haqqinda qerar qebul edilmesi sehm qiymetli kagizlarinin buraxilmasi haqqinda qerarin tesdiq edilmesi emissiya qiymetli kagizlarinin buraxilisinin dovlet qeydiyyati emissiya qiymetli kagizlarinin yerlesdirilmesi qiymetli kagizlarin esas sahiblere verilmesi emissiya qiymetli kagizlarinin emissiyasinin neticeleri haqqinda hesabatin dovlet qeydiyyatina alinmasi ve ya emissiya qiymetli kagizlarinin buraxilisinin neticeleri haqqinda bildirisin qeydiyyat orqanina teqdim edilmesi Bezi hallarda qiymetli kagizlarin buraxilmasi proseduru standartdan ferqli ola biler Belelikle meselen birlesme bolunme ayrilma ve cevrilme formasinda heyata kecirilen sehmdar cemiyyeti yaradilarken ve ya huquqi sexslerin yeniden teskili zamani qiymetli kagizlarin buraxilmasi qaydasi asagidaki kimidir emissiya qiymetli kagizlarinin yerlesdirilmesi haqqinda qerar qebul edilmesi emissiya qiymetli kagizlarinin yerlesdirilmesi emissiya haqqinda qerarin ve emissiya qiymetli kagizlarinin emissiyasinin neticeleri haqqinda hesabatin tesdiqi emissiyanin eyni vaxtda dovlet qeydiyyati ve emissiya qiymetli kagizlarinin emissiyasinin neticeleri haqqinda hesabat Qiymetli kagizlarin buraxilisinin meqsedleriMeselenin meqsedi lazimi vesaiti toplamaqdir Qiymetli kagizlar emitentler terefinden asagidaki meqsedlerden biri ucun buraxilir Sehmdar cemiyyeti yaradilarken ilkin nizamname kapitalinin formalasdirilmasi Sehmdar cemiyyetinin nizamname kapitalinin artirilmasi Evveller buraxilmis qiymetli kagizlarin konsolidasiyasi ve ya bolunmesi Sehmdar cemiyyetinin ve ya diger huquqi sexslerin yeniden teskili sehmdar cemiyyetine cevrildikde Teserrufat subyektinin evveller buraxilmis qiymetli kagizlarinin verdiyi huquqlarin hecminin deyismesi Oz kapitalinin doldurulmasi borc alinmayan investisiyalarin celb edilmesi Borclanmis investisiyalarin celb edilmesi Qiymetli kagizlar prospektinde yerlesdirilmis melumatlarQiymetli kagizlar prospektinde yerlesdirilecek qiymetli kagizlar haqqinda asagidaki melumatlar gosterilmelidir sehmler haqqinda umumi melumat kateqoriya novu hereket formasi qiymetli kagizlara huquqlarin saxlanmasi ve ucotu qaydasini emissiyanin umumi hecmi nominal ile yerlesdirilecek sehmlerin sayi bir sehmin nominal deyeri sehmlerin verdiyi huquqlar istiqrazlar haqqinda umumi melumatlar istiqrazlarin seriyasi ve formasi buraxilisinin umumi hecmi yerlesdirilecek istiqrazlarin sayi bir istiqrazin nominal deyeri istiqrazlarin verdiyi huquqlar istiqrazin odeme muddeti istiqrazlarin odenilmesi sertleri ve qaydasi qiymetli kagizlarin emitenti haqqinda melumatlar qiymetli kagizlara huquqlarin ucotunu aparan teskilatlarin registratorlarin adlari qiymetli kagizlarin yerlesdirilmesinin baslama ve bitme tarixleri yerlesdirilmis istiqrazlar ucun teminat qiymetli kagizlarin yerlesdirilmesinin deyeri ve hesablasma sertleri qiymetli kagizin yerlesdirilmesi qiymeti ve odenis formasi haqqinda melumat qiymetli kagizlarin odenilmesi sertleri ve qaydasi qiymetli kagizlarin ilkin yerlesdirilmesinde istirak eden teskilatlar anderrayterler haqqinda melumatlar qiymetli kagizlarin yerlesdirilmesinden elde edilen vesaitden istifade istiqameti qiymetli kagizlardan gelirler haqqinda melumat yerlesdirilmis qiymetli kagizlar uzre gelirlerin vergiye celb edilmesi qaydasi ve s IstinadlarEmissiya Ekonomicheskaya enciklopediya Politicheskaya ekonomiya 4 M Sovetskaya enciklopediya 1980 568 569 Xarici kecidlerEmissiya Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Ob osobennostyah emissii i obrasheniya gosudarstvennyh i municipalnyh cennyh bumag po sostoyaniyu na 01 11 2008 g