Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyi — Mədə tərkibinin (turşusunun) patoloji şəkildə mədədən ezofaqusa (qida borusuna) doğru geri gəlişi qastro-ezofageal reflyuksdur. Xəstələr döş qəfəsinin arxasında yanma (heartburn) şikayəti ilə müraciət edə bilərlər. Bəzən qida borusunun arxasındakı yanmadan başqa qidaların və suyun ağıza gəlməsi şəklində də baş verir. Ezofaqeal reflyuks tez tez yeməklərdən sonra olur. Qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyinə, bütün dünyada olduğu kimi Azərbaycanda də çox rastlanır. Ölkəmizdə aparılan bir çalışmada, cəmiyyətin 20%-də qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyi aşkar edilmişdir.
| Qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyi | |
|---|---|
 Xroniki qastro-ezofaqeal reflyuks xəstəliyi ağır forması olan aşağı qida borusu sfinkterinin yaxınlığında qida borusunun peptik strikturu (daralması). | |
| XBT-10 | K |
| XBT-10-KM | K21.9, K21 |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 530.81 |
| OMIM | 109350 |
| DiseasesDB | 23596 |
| MedlinePlus | 000265 |
| eMedicine | med/857 |
| MeSH | D005764 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Səbəbləri
Qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyinin simptomlarının kökündə, qida borusunun uzun bir müddət, çox miqdarda mədə turşu tərkibi ilə təması yatmaqdadır. Mədənin turşu tərkibinin qida borusu ilə uzun müddətli təması qida borusunda zədəyə yol açır və bu da yanma hissinə səbəb olur. Normal olaraq qida borusunun alt ucunda, alt ezofaqus sfinkteri dediyimiz əzələdən əmələ gələn qapaq bənzəri bir struktura mövcuddur. Bu struktur turşunun qida borusuna geri gəlməsinin qabağını alaraq mədənin içində qalmasını təmin edir. Reflyuks xəstəliyində isə bu sfinkterin gərginliyi zəifləyir və mədənin turşu tərkibi qida borusuna geri gəlir.
Diaqnoz testləri
Doktorunuzun (qastroenteroloqunuzun), reflyuks diaqnozunu qoyarkən, simptomların həqiqətən də reflyuksdən əmələ gəlib gəlmədiyini, ağırlaşmaların inkişaf edib etmədiyini anlamaq üçün bir sıra testlərə ehtiyacı ola bilər.
Barium ezofaqus mədə-on iki barmaq bağırsaq qrafikası: Xəstə, barium içərkən, radioloqun, flyuoroskopiyada, bariumun aşağıya, qida borusuna və mədəyə səyahətini araşdırdığı bir testdir.
Qastroskopiya : Endoskop ucunda işıq olan elastik bir borucuqdur. Bu borucuğun ağızdan ezofaqusa və mədəyə doğru irəlilədilməsi ərzində qida borusu müşahidə edilə bilər. Xəstə yatışdırılaraq bu proses yerinə yetirilir.
Ezofaqus manometriyası və PH metr. Burundan çox incə elastik bir borucuq qida borusundan mədəyə göndərilərək buradakı təzyiqlər və yuxarı çıxan turşu miqdarı ölçülə bilər.
Ağırlaşmaları
Əgər reflyuks müalicə edilməzsə ciddi ağırlaşmalar meydana gələ bilər. Məsələn, qida borusunda darlıq, qanaxma və selikli qişada xərçəng qabağı bir sıra dəyişikliklərə (barrett ezofaqus) səbəb ola bilər. Sizə və doktorunuza xəbərdarlıq etməli olan simptomlar bunlardır;
- Udma çətinliyi (disfagiya)
- Qanaxma
- Boğulma hissi, öskürək, səs qısıqlığı
- Kilo azalması
Müalicə məqsədləri
- Simptomları ortadan qaldırmaq.
- Qida borusundakı iltihabı (ezofagiti) müalicə etmək.
- Ezofagitin təkrar edilməsini və ya ağırlaşmalarının inkişafının qabağını almaq.
Bir çox xəstədə qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyi xronik təkrarlayan bir xəstəlikdir. Müalicə ilə mədədən qida borusuna gələn turşu miqdarının azalması məqsədi qoyulur.
Müalicəsi
Bir çox xəstədən turşunun yuxarı gəlməsi, həyat tərzi dəyişiklikləri və dərmanlarla kontrol edilə bilər.
Həyat tərzi dəyişiklikləri
Siqaret buraxılmalıdır. Çünki, tütün, turşunu tənzimləyən qoruyucu mexanizmlərə zərər verir. Turşunun əmələ gəlməsinə təkan verərək və qida borusu ilə mədə arasındakı əzələlərin zəifləməsinə yol açaraq turşu reflyuksuna yol açır.
- Qazlı və turşulu içkilərdən istifadə edilməməlidir.
- Alkoqol, şokolad, kafein, qəhvə, çay, yağlı, ədviyyatlı yeməklər və pomidor kimi turşuyu artıran yeməklərdən qaçınılmalıdır.
- Arıqlamaq məsləhət görülür.
- Yatmaqdan ən az 3 saat qabaq yemək bitirilməlidir.
- Çarpayının baş ucunun qaldırılması gecə ərzində turşu reflyuskunun qabağını alacaqdır.
- Sıx kəmər və geyimlərdən istifadə edilməməlidir.
Tibbi dərmanlarla müalicəsi
Qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyinin orqanik bir səbəbi vardır. Ümumiyyətlə sadəcə həyat tərzi dəyişikliyi ilə qabağı alına bilməyən qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyində tibbi müalicə çox əhəmiyyətli bir yer tutur. Tibbi müalicədə yer alan anti-turşu qrupu dərmanlar qida borusunu qoruyaraq və mədə turşuluğunu basdıraraq müalicəyə köməkçi olurlar. Doktorunuzun tövsiyəsi ilə alınır. Mədə turşusunu basdıran H2 blokerləri və proton nasos ingibitorları deyilən dərmanlar da doktorunuzun verdiyi dozalarda istifadə edilməlidir. Tibbi müalicə ilə xəstələrin çoxunda qastro-ezofageal reflyuks xəstəliyinin simptomlarının qarşısı alına bilər. Bu dərmanların yanında qida borusundan mədəyə aşağı doğru keçidi asanlaşdıran "Prokinetik" dərmanlar da müalicədə yer alırlar.
Cərrahi müalicəsi
Əgər tibbi müalicə ilə xəstələrin şikayəti keçmirsə və qanaxma. Barrett, darlıq kimi ağırlaşmalar varsa cərrahi texnikalardan faydalanmaq olar. Cərrahi texnikalar turşu reflyuksunun qarşısını alan qida borusu və mədə arasındakı təbii əngəlləri düzəldirlər.
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qastro ezofageal reflyuks xesteliyi Mede terkibinin tursusunun patoloji sekilde mededen ezofaqusa qida borusuna dogru geri gelisi qastro ezofageal reflyuksdur Xesteler dos qefesinin arxasinda yanma heartburn sikayeti ile muraciet ede bilerler Bezen qida borusunun arxasindaki yanmadan basqa qidalarin ve suyun agiza gelmesi seklinde de bas verir Ezofaqeal reflyuks tez tez yemeklerden sonra olur Qastro ezofageal reflyuks xesteliyine butun dunyada oldugu kimi Azerbaycanda de cox rastlanir Olkemizde aparilan bir calismada cemiyyetin 20 de qastro ezofageal reflyuks xesteliyi askar edilmisdir Qastro ezofageal reflyuks xesteliyiXroniki qastro ezofaqeal reflyuks xesteliyi agir formasi olan asagi qida borusu sfinkterinin yaxinliginda qida borusunun peptik strikturu daralmasi XBT 10 K21 XBT 10 KM K21 9 K21XBT 9 530 81XBT 9 KM 530 81OMIM 109350DiseasesDB 23596MedlinePlus 000265eMedicine med 857 ped 1177 radio 300MeSH D005764 Vikianbarda elaqeli mediafayllarSebebleriQastro ezofageal reflyuks xesteliyinin simptomlarinin kokunde qida borusunun uzun bir muddet cox miqdarda mede tursu terkibi ile temasi yatmaqdadir Medenin tursu terkibinin qida borusu ile uzun muddetli temasi qida borusunda zedeye yol acir ve bu da yanma hissine sebeb olur Normal olaraq qida borusunun alt ucunda alt ezofaqus sfinkteri dediyimiz ezeleden emele gelen qapaq benzeri bir struktura movcuddur Bu struktur tursunun qida borusuna geri gelmesinin qabagini alaraq medenin icinde qalmasini temin edir Reflyuks xesteliyinde ise bu sfinkterin gerginliyi zeifleyir ve medenin tursu terkibi qida borusuna geri gelir Diaqnoz testleriDoktorunuzun qastroenteroloqunuzun reflyuks diaqnozunu qoyarken simptomlarin heqiqeten de reflyuksden emele gelib gelmediyini agirlasmalarin inkisaf edib etmediyini anlamaq ucun bir sira testlere ehtiyaci ola biler Barium ezofaqus mede on iki barmaq bagirsaq qrafikasi Xeste barium icerken radioloqun flyuoroskopiyada bariumun asagiya qida borusuna ve medeye seyahetini arasdirdigi bir testdir Qastroskopiya Endoskop ucunda isiq olan elastik bir borucuqdur Bu borucugun agizdan ezofaqusa ve medeye dogru ireliledilmesi erzinde qida borusu musahide edile biler Xeste yatisdirilaraq bu proses yerine yetirilir Ezofaqus manometriyasi ve PH metr Burundan cox ince elastik bir borucuq qida borusundan medeye gonderilerek buradaki tezyiqler ve yuxari cixan tursu miqdari olcule biler AgirlasmalariEger reflyuks mualice edilmezse ciddi agirlasmalar meydana gele biler Meselen qida borusunda darliq qanaxma ve selikli qisada xerceng qabagi bir sira deyisikliklere barrett ezofaqus sebeb ola biler Size ve doktorunuza xeberdarliq etmeli olan simptomlar bunlardir Udma cetinliyi disfagiya Qanaxma Bogulma hissi oskurek ses qisiqligi Kilo azalmasiMualice meqsedleriSimptomlari ortadan qaldirmaq Qida borusundaki iltihabi ezofagiti mualice etmek Ezofagitin tekrar edilmesini ve ya agirlasmalarinin inkisafinin qabagini almaq Bir cox xestede qastro ezofageal reflyuks xesteliyi xronik tekrarlayan bir xestelikdir Mualice ile mededen qida borusuna gelen tursu miqdarinin azalmasi meqsedi qoyulur MualicesiBir cox xesteden tursunun yuxari gelmesi heyat terzi deyisiklikleri ve dermanlarla kontrol edile biler Heyat terzi deyisiklikleriSiqaret buraxilmalidir Cunki tutun tursunu tenzimleyen qoruyucu mexanizmlere zerer verir Tursunun emele gelmesine tekan vererek ve qida borusu ile mede arasindaki ezelelerin zeiflemesine yol acaraq tursu reflyuksuna yol acir Qazli ve tursulu ickilerden istifade edilmemelidir Alkoqol sokolad kafein qehve cay yagli edviyyatli yemekler ve pomidor kimi tursuyu artiran yemeklerden qacinilmalidir Ariqlamaq meslehet gorulur Yatmaqdan en az 3 saat qabaq yemek bitirilmelidir Carpayinin bas ucunun qaldirilmasi gece erzinde tursu reflyuskunun qabagini alacaqdir Six kemer ve geyimlerden istifade edilmemelidir Tibbi dermanlarla mualicesiQastro ezofageal reflyuks xesteliyinin orqanik bir sebebi vardir Umumiyyetle sadece heyat terzi deyisikliyi ile qabagi alina bilmeyen qastro ezofageal reflyuks xesteliyinde tibbi mualice cox ehemiyyetli bir yer tutur Tibbi mualicede yer alan anti tursu qrupu dermanlar qida borusunu qoruyaraq ve mede tursulugunu basdiraraq mualiceye komekci olurlar Doktorunuzun tovsiyesi ile alinir Mede tursusunu basdiran H2 blokerleri ve proton nasos ingibitorlari deyilen dermanlar da doktorunuzun verdiyi dozalarda istifade edilmelidir Tibbi mualice ile xestelerin coxunda qastro ezofageal reflyuks xesteliyinin simptomlarinin qarsisi alina biler Bu dermanlarin yaninda qida borusundan medeye asagi dogru kecidi asanlasdiran Prokinetik dermanlar da mualicede yer alirlar Cerrahi mualicesiEger tibbi mualice ile xestelerin sikayeti kecmirse ve qanaxma Barrett darliq kimi agirlasmalar varsa cerrahi texnikalardan faydalanmaq olar Cerrahi texnikalar tursu reflyuksunun qarsisini alan qida borusu ve mede arasindaki tebii engelleri duzeldirler Disease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018