Qaraçala — Azərbaycan Respublikasının Salyan rayonunun inzibati ərazi vahidində şəhər tipli qəsəbə.
Qaraçala | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Salyan rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Tarixi
Qaraçala qəsəbəsi indi Azərbaycanın Aran zonasının yüzlərlə Kürqırağı kəndlərindən biri və ən adilərindəndir. Əvvəllər, yəni Sovet dönəmində, 1963-cü ilədək mövcud olmuş Əli Bayramlı rayonuna aid idi, Əli Bayramlı (indiki Şirvan) – Salyan yolunun üstündə, Kür çayının sol – Şirvan sahilində, Əli Bayramlıdan (indiki Şirvan şəhəri) 14, Salyandan 36 km məsafədə yerləşir. Qəsəbədə, daha doğrusu, keçən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərinədək bu qəsəbə sovetliyinə daxil olan, inqilaba (1917) qədər olan dövrdə kəndin əsasını qoymuş, adı təəssüf ki, xatirələrdə qalmamış, lakin əməllərindən göründüyü kimi bu yerləri sevmiş və gözəllik yaratmaq aşiqi olmuş rus mülkədar xanımın şərəfinə "Xanım xoturu" (rus dilində kiçik kənd mənasında işlədilən xutor (хутор) sözünün xalq tərəfindən dilimizə uyğunlaşdırılmış forması), Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra isə bu təsərrüfatda yaradılmış 2 nömrəli pambıq toxumçuluğu sovxozunun mərkəzi malikanəsinə çevrildiyinə görə qısa formada "semsovxoz" (rusca "семенной совхоз" (semennoy sovxoz) adının qısaldılmış forması) adlandırılmışdır.
Sovet İttifaqında ilk sovxozlardan biri kimi 1922-ci ildə yaradılmış 1 nömrəli sovxozun mərkəzi malikanəsinə bitişik, müharibədən dərhal sonra burada başlamış tikinti-quruculuq işlərini həyata keçirən tikinti-quraşdırma idarəsinin ətrafında salınmış adsız kənddə, sonradan burada Sovet tarixindən bəlli olduğu kimi 1930-cu illərin kollektivləşmə dövründə yaradılmış və fəaliyyət göstəmiş təsərrüfatlararası MTS-in (maşın-traktor stansiyası) rusca "МТС" (em-te-es), azərbaycanca – em-te-es, imtees, MES) abbreviaturasına uyğun olaraq, gah "Mes", gah da burada 1980-ci illərədək fəaliyyət göstərmiş dizel-elektrik və su nasos stansiyasının (rusca дизельная электрическая и насосная станция (dizelnaya elektriçeskaya i vodonasosnaya stansiya) adının qısaldılmış formada işlədilən "дизельная электростанция" (ДЭС) (dizelnaya elektrostansiya (DES) adının) abreviaturuna uyğun olaraq "Des" adlandırılırdı.
XX əsrin əvvəllərində qonşu Kərimbəyli kəndinin cənub qurtaracağında əvvəllər rus mülkədar tərəfindən salınmış malikanə də 30-cu illərdə bu kəndi, həmçinin Qarabağlı və Xalac kəndlərini də əhatə etmiş MTS-in mərkəzi malikanəsi olmuş və sonralar onun malikanəsi Salyanneft neft və qazçıxarma idarəsinə verilmişdi.
Kəndin həmin hissəsi indi də sovet dönəminin maşın-traktor stansiyasının (MTS-em-te-ec) adının baş hərflərindən alınmış abbreviaturaya uyğun olaraq "İmtees" adı ilə tanınır.
Ümumi qəsəbə haqqına məlumatlar
Qaraçala qəsəbəsi Salyan rayonunun iri yaşayış məntəqələrindən biridir. Qəsəbədə 5000-ə yaxın sakin (2013-cü ilin məlumatına görə) yaşayır. Əhali əsasən əkinçilik və heyvandarlıqla məşğul olur. Son illər qəsəbədə uşaq bağçası üçün 35 yerlik yeni bina, poçt tikilmiş, qəsəbə xəstəxanası əsaslı təmir edilmiş, modul tipli sutəmizləyici qurğu istifadəyə verilmiş, qəsəbə qazlaşdırılmış, yollara asfalt döşənmişdir. Hazırda uzun müddət təmir edilmədiyi üçün qəzalı vəziyyətə düşmüş Qaraçala qəsəbə tam orta məktəbində əsaslı təmir edilmişdir.
Görkəmli şəxsləri
https://ok.ru/qaracala/topic/68127479185456
https://az.wikipedia.org/wiki/F%C9%99xr%C9%99ddin_T%C9%99hm%C9%99zov
Oqtay Rza http://edebiyyat-az.com/?p=32510
Foto və video məlumatlar
Qaraçala qəsəbəsi 2012 2016-08-29 at the Wayback Machine
Arxarası kəndi 2012 2016-08-29 at the Wayback Machine
https://ok.ru/qaracala?st._aid=GroupTopicLayer_VisitProfile
https://ok.ru/qaracala/topic/68052104855600
https://ok.ru/qaracala/topic/68052103020592
https://www.facebook.com/Qara%C3%A7ala-q%C9%99s%C9%99b%C9%99si-1547880485542501/
İstinadlar
Salyan rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaracala Azerbaycan Respublikasinin Salyan rayonunun inzibati erazi vahidinde seher tipli qesebe Qaracala39 49 22 sm e 48 56 53 s u Olke AzerbaycanRayon Salyan rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 4 400 nef 2011 Resmi dili Azerbaycan diliXeriteni goster gizle QaracalaTarixiQaracala qesebesi indi Azerbaycanin Aran zonasinin yuzlerle Kurqiragi kendlerinden biri ve en adilerindendir Evveller yeni Sovet doneminde 1963 cu iledek movcud olmus Eli Bayramli rayonuna aid idi Eli Bayramli indiki Sirvan Salyan yolunun ustunde Kur cayinin sol Sirvan sahilinde Eli Bayramlidan indiki Sirvan seheri 14 Salyandan 36 km mesafede yerlesir Qesebede daha dogrusu kecen esrin 90 ci illerinin evvellerinedek bu qesebe sovetliyine daxil olan inqilaba 1917 qeder olan dovrde kendin esasini qoymus adi teessuf ki xatirelerde qalmamis lakin emellerinden gorunduyu kimi bu yerleri sevmis ve gozellik yaratmaq asiqi olmus rus mulkedar xanimin serefine Xanim xoturu rus dilinde kicik kend menasinda isledilen xutor hutor sozunun xalq terefinden dilimize uygunlasdirilmis formasi Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra ise bu teserrufatda yaradilmis 2 nomreli pambiq toxumculugu sovxozunun merkezi malikanesine cevrildiyine gore qisa formada semsovxoz rusca semennoj sovhoz semennoy sovxoz adinin qisaldilmis formasi adlandirilmisdir Sovet Ittifaqinda ilk sovxozlardan biri kimi 1922 ci ilde yaradilmis 1 nomreli sovxozun merkezi malikanesine bitisik muharibeden derhal sonra burada baslamis tikinti quruculuq islerini heyata keciren tikinti qurasdirma idaresinin etrafinda salinmis adsiz kendde sonradan burada Sovet tarixinden belli oldugu kimi 1930 cu illerin kollektivlesme dovrunde yaradilmis ve fealiyyet gostemis teserrufatlararasi MTS in masin traktor stansiyasi rusca MTS em te es azerbaycanca em te es imtees MES abbreviaturasina uygun olaraq gah Mes gah da burada 1980 ci illeredek fealiyyet gostermis dizel elektrik ve su nasos stansiyasinin rusca dizelnaya elektricheskaya i nasosnaya stanciya dizelnaya elektriceskaya i vodonasosnaya stansiya adinin qisaldilmis formada isledilen dizelnaya elektrostanciya DES dizelnaya elektrostansiya DES adinin abreviaturuna uygun olaraq Des adlandirilirdi XX esrin evvellerinde qonsu Kerimbeyli kendinin cenub qurtaracaginda evveller rus mulkedar terefinden salinmis malikane de 30 cu illerde bu kendi hemcinin Qarabagli ve Xalac kendlerini de ehate etmis MTS in merkezi malikanesi olmus ve sonralar onun malikanesi Salyanneft neft ve qazcixarma idaresine verilmisdi Kendin hemin hissesi indi de sovet doneminin masin traktor stansiyasinin MTS em te ec adinin bas herflerinden alinmis abbreviaturaya uygun olaraq Imtees adi ile taninir Umumi qesebe haqqina melumatlarQaracala qesebesi Salyan rayonunun iri yasayis menteqelerinden biridir Qesebede 5000 e yaxin sakin 2013 cu ilin melumatina gore yasayir Ehali esasen ekincilik ve heyvandarliqla mesgul olur Son iller qesebede usaq bagcasi ucun 35 yerlik yeni bina poct tikilmis qesebe xestexanasi esasli temir edilmis modul tipli sutemizleyici qurgu istifadeye verilmis qesebe qazlasdirilmis yollara asfalt dosenmisdir Hazirda uzun muddet temir edilmediyi ucun qezali veziyyete dusmus Qaracala qesebe tam orta mektebinde esasli temir edilmisdir Gorkemli sexslerihttps ok ru qaracala topic 68127479185456 https az wikipedia org wiki F C9 99xr C9 99ddin T C9 99hm C9 99zov Oqtay Rza http edebiyyat az com p 32510Foto ve video melumatlarQaracala qesebesi 2012 2016 08 29 at the Wayback Machine Arxarasi kendi 2012 2016 08 29 at the Wayback Machine https ok ru qaracala st aid GroupTopicLayer VisitProfile https ok ru qaracala topic 68052104855600 https ok ru qaracala topic 68052103020592 https www facebook com Qara C3 A7ala q C9 99s C9 99b C9 99si 1547880485542501 Istinadlar Salyan rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Qesebe ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin