Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qaraboyun maygülü (lat. Podiceps nigricollis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin maygülükimilər dəstəsinin maygülülər fəsiləsinin maygülü cinsinə aid heyvan növü.
| Qaraboyun maygülü | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Qaraboyun maygülü | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Qışda bədəninin üstü qara-qonur, altı isə ağ olur. Yayda başında kəkil olur, gözlərindən qulaqlarına doğru qızılı-kürən rəngində lələklər topası uzanır. Boynu qara, bədəninin yanları qonura çalan kürən olur. Dimdiyi iti və düzdür. Ayaqları bədəninin geri hissəsində yerləşir. Barmaqları enli üzmə pərdəsi ilə əhatə olunmuşdur.
Statusu
Çoxsaylıdır.
Yayılması
Avropa, Asiya, Afrika və Amerikanın Şimalında yayılıb. Azərbaycanda aran və dağ ərazilərinin su hövzələrində və Xəzər dənizinin sahil sularında yayılıb.
Növdaxili müxtəliflik
Politipik növdür. Dünyada 3 yarımnövü vardır. Azərbaycan faunasına daxildir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Su hövzələrinin açıq su sahələri və sahildəki qamışlıqlar yaşayış yerləridir. Oturaq həyat tərzi keçirir. Koloniya halında yuvalayır. Cüt və sürü halında yaşayır. Gündüz fəal olur.
Qida spektri
Zoofaqdır. Yemini əsasən böcəklər, nadir hallarda isə su bitkilərinin toxumları təşkil edir.
Təbii düşmənləri
Bataqlıq belibağlısı və boz qarğa qaraboyun maygülünun yumurtalarını və balalarını yeyir.
Cinsi statusu və çoxalma
Monoqamdır. Cütlər əmələ gətirir, cinsi oyunlar edir, yuva qurur, yumurta qoyur.
Növün fenologiyası
Aprel ayında cütlər əmələ gətirir, cinsi oyunlar, səsləmələr edir, yuva tikir və yumurtlayır. İyunun ortalarında yumurtalardan balaların çıxışı müşahidə olunur. İyul-avqustda balaları pərvazlanır. Qış görkəminə girmək üçün lələkdəyişməsi iyunda başlayır, iyuldan intensiv gedir. Yay görkəminə girmək üçün lələkdəyişmə martda başlayır, apreldə başa çatır.
Ontogenezi
Orta ömrün uzunluğu məlum deyil. Ömrünün 2-ci ilində cinsi yetişkənliyə çatır. Fərdi inkişafı rüşeym, bala, cavan (yuvinal) və yetkin formalardan ibarətdir. İnkişaf tipinə görə maturonatla immaturonat arasında aralıq mövqe tutur.
Reproduktivliyi
İldə bir dəfə 2-4 yumurta verir. Adətən 1-2 balası pərvazlanır.
Xromosom göstəriciləri
Məlum deyil.
Biosenozda rolu
Hidrofil bitkilərə təsir edən biotik faktorlara daxildir. Hidrofil heyvanlardan yem kimi istifadə edir. Özü isə üçüncü səviyyəli konsumentlərin rasionuna daxildir. Beləliklə, sahil ekosistemlərində və enerji çevrilməsində iştirak edir.
Sayı
Qışda Xəzərin Azerbaycan hissəsinin sahil sularında, Lənkəran, Kür-Araz və Samur-Dəvəçi ovalığına nisbətən çoxsaylı olur. 2005-ci ilin yanvarında Xəzər dənizinin sahil sularında sayı 2404 fərd olub. Bataqlıqların qurudulması, su hövzələrinin çirkləndirilməsi limit faktorlarıdır.
İnsan həyatında rolu
Elmi və estetik əhəmiyyəti var.
Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri
Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu|Qızılağac və Qarayazı Dövlət Təbiət Qoruqlarında, Şirvan, Abşeron və Ağgöl Milli Parklarında, Dövlət Təbiət Yasaqlıqlarında qorunur. Ramsar və Bern konvensiyalarına daxil edilmişdir. Əlavə qorunma tədbirlərinə ehtiyac yoxdur. Qızılağac və Qarayazı Dövlət Təbiət Qoruqlarında, Şirvan, Abşeron və Ağgöl Milli Parklarında, Dövlət Təbiət Yasaqlıqlarında qorunur. Muzeylərdə (kolleksiya) nümayiş etdirilir, populyar maarifçilik ədəbiyyatlarına daxil edilir. Əlavə qorunma tədbirlərinə ehtiyac yoxdur.
Növün qeydiyyat göstəriciləri
Elmi fondlarda kolleksiyası saxlanır, muzeylərdə, dərsliklərdə, elm və ədəbiyyatlarda, plakatlarda kolleksiyası nümayiş etdirilir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaraboyun maygulu lat Podiceps nigricollis heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin maygulukimiler destesinin maygululer fesilesinin maygulu cinsine aid heyvan novu Qaraboyun mayguluElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Deste MaygulukimilerFesile MaygululerCins MayguluNov Qaraboyun mayguluBeynelxalq elmi adiPodiceps nigricollis Christian Ludwig Brehm 1831 Sekil axtarisiITIS 174485NCBI 85099EOL 45509033FW 335289Xarakterik morfoloji elametleriQisda bedeninin ustu qara qonur alti ise ag olur Yayda basinda kekil olur gozlerinden qulaqlarina dogru qizili kuren renginde lelekler topasi uzanir Boynu qara bedeninin yanlari qonura calan kuren olur Dimdiyi iti ve duzdur Ayaqlari bedeninin geri hissesinde yerlesir Barmaqlari enli uzme perdesi ile ehate olunmusdur StatusuCoxsaylidir YayilmasiAvropa Asiya Afrika ve Amerikanin Simalinda yayilib Azerbaycanda aran ve dag erazilerinin su hovzelerinde ve Xezer denizinin sahil sularinda yayilib Novdaxili muxteliflikPolitipik novdur Dunyada 3 yarimnovu vardir Azerbaycan faunasina daxildir Yasayis yeri ve heyat terziSu hovzelerinin aciq su saheleri ve sahildeki qamisliqlar yasayis yerleridir Oturaq heyat terzi kecirir Koloniya halinda yuvalayir Cut ve suru halinda yasayir Gunduz feal olur Qida spektriZoofaqdir Yemini esasen bocekler nadir hallarda ise su bitkilerinin toxumlari teskil edir Tebii dusmenleriBataqliq belibaglisi ve boz qarga qaraboyun maygulunun yumurtalarini ve balalarini yeyir Cinsi statusu ve coxalmaMonoqamdir Cutler emele getirir cinsi oyunlar edir yuva qurur yumurta qoyur Novun fenologiyasiAprel ayinda cutler emele getirir cinsi oyunlar seslemeler edir yuva tikir ve yumurtlayir Iyunun ortalarinda yumurtalardan balalarin cixisi musahide olunur Iyul avqustda balalari pervazlanir Qis gorkemine girmek ucun lelekdeyismesi iyunda baslayir iyuldan intensiv gedir Yay gorkemine girmek ucun lelekdeyisme martda baslayir aprelde basa catir OntogeneziOrta omrun uzunlugu melum deyil Omrunun 2 ci ilinde cinsi yetiskenliye catir Ferdi inkisafi ruseym bala cavan yuvinal ve yetkin formalardan ibaretdir Inkisaf tipine gore maturonatla immaturonat arasinda araliq movqe tutur ReproduktivliyiIlde bir defe 2 4 yumurta verir Adeten 1 2 balasi pervazlanir Xromosom gostericileriMelum deyil Biosenozda roluHidrofil bitkilere tesir eden biotik faktorlara daxildir Hidrofil heyvanlardan yem kimi istifade edir Ozu ise ucuncu seviyyeli konsumentlerin rasionuna daxildir Belelikle sahil ekosistemlerinde ve enerji cevrilmesinde istirak edir SayiQisda Xezerin Azerbaycan hissesinin sahil sularinda Lenkeran Kur Araz ve Samur Deveci ovaligina nisbeten coxsayli olur 2005 ci ilin yanvarinda Xezer denizinin sahil sularinda sayi 2404 ferd olub Bataqliqlarin qurudulmasi su hovzelerinin cirklendirilmesi limit faktorlaridir Insan heyatinda roluElmi ve estetik ehemiyyeti var Qebul edilmis ve qebul edilmesi vacib olan muhafize tedbirleriQizilagac Dovlet Tebiet Qorugu Qizilagac ve Qarayazi Dovlet Tebiet Qoruqlarinda Sirvan Abseron ve Aggol Milli Parklarinda Dovlet Tebiet Yasaqliqlarinda qorunur Ramsar ve Bern konvensiyalarina daxil edilmisdir Elave qorunma tedbirlerine ehtiyac yoxdur Qizilagac ve Qarayazi Dovlet Tebiet Qoruqlarinda Sirvan Abseron ve Aggol Milli Parklarinda Dovlet Tebiet Yasaqliqlarinda qorunur Muzeylerde kolleksiya numayis etdirilir populyar maarifcilik edebiyyatlarina daxil edilir Elave qorunma tedbirlerine ehtiyac yoxdur Novun qeydiyyat gostericileriElmi fondlarda kolleksiyasi saxlanir muzeylerde dersliklerde elm ve edebiyyatlarda plakatlarda kolleksiyasi numayis etdirilir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax