Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarabağ müharibəsində itkin düşən azərbaycanlılar — Ermənistan–Azərbaycan müharibəsi zamanı itkin düşmüş və ermənilər tərəfindən əsir götürülmüş Azərbaycan vətəndaşları.
Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyası İşçi qrupu tərəfindən 2007-ci il ərzində aparılmış araşdırma zamanı məlum olmuşdur ki, itkin düşmüş və girov götürülmüş şəxslərin sayı 4354 nəfər təşkil edir. Onlardan 3503 nəfəri hərbçi, 841 nəfəri mülki şəxslərdir (9 nəfərin hərbçi və ya mülki olduğu məlum deyil). Mülki şəxslərdən 47 nəfəri uşaq (16 nəfər azyaşlı qız), 268 nəfəri qadın, 371 nəfəri yaşlılardır. Əsir, itkin düşmüş 4354 nəfərdən 783 nəfərin əsir və girov götürülməsi barədə məlumatlar daxil olub. Dövlət Komissiyasına daxil olmuş materialların təhlili zamanı 550 nəfərin əsir və girovluqda qətlə yetirildiyi və ya müxtəlif səbəblərdən vəfat etdiyi müəyyən edilib. Onlardan 104-ü qadın, 446-ı kişidir. 137 nəfərin yalnız adı məlumdur, 74 nəfər isə naməlum şəxslərdir.
Əsir və İtkin Düşmüş, Girov Götürülmüş Vətəndaşlarla Əlaqədar Dövlət Komissiyası
Azərbaycan Respublikası Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasının İşçi Qrupunun rəhbəri Firudun Sadıqovun sözlərinə görə, 2008-ci ilin sonunda 170-ə qədər insanın da taleyinə aydınlıq gətirilib və onların sağ olduğu aydınlaşıb: "Onlar Şuşa, Şuşanın ətraf kəndləri, Kəlbəcər, Laçın işğal olunan zaman ermənilərin əlinə keçmiş insanlardır. Bu il həmin insanlarla bağlı kitabın və CD–nin buraxılacağı da planlaşdırılır".
F. Sadıqov deyib ki, son 4 ildə 800-ə qədər insanın taleyi müəyyən olunub: "İndiyədək həmin insanlar itkin hesab olunurdular. Onlardan bir qismi dünyasını dəyişib. Onların dəfn edildiyi yerlər müəyyən olunub".
İşçi Qrupunun rəhbərinin sözlərinə görə, Ermənistan tərəfi əsir və itkinlərlə bağlı əməkdaşlığa maraq göstərmir: "Sözügedən əməkdaşlığa hamı maraq göstərir. Amma əməkdaşlığın əsasında konkret faktlar dayanmalıdır. Bu danışıqların bir nəticəsi yoxdursa, o sadəcə, ekskursiyaya bənzəyir. Bu məsələdə biz konkretliyə üstünlük veririk. Dəfələrlə erməni tərəfi ilə görüşümüz olub, amma nəticəsi olmayıb".
Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi
Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi (BQXK) Dağlıq Qarabağ müharibəsində itkin düşən vətəndaşların sümüklərinin qalıqlarının kimə məxsus olmasının müəyyənləşdirilməsi məsələsində əməkdaşlığa dair Azərbaycan və Ermənistan hökumətləri ilə saziş imzalayacaq. BQXK müharibədə hər iki tərəfdən itkin düşənlərin müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı siyahıyaalmaya başlayacaq. O, artıq bununla əlaqədar tərəflərlə ayrı-ayrılıqda razılaşma əldə edildiyini də qeyd edib: "Azərbaycanda siyahıyaalma Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin könüllərindən ibarət qruplar tərəfindən həyata keçiriləcək. İtkin düşənlərin ailələrində olacaq könüllülər həmin şəxsin kimliyi və tibbi tarixçəsi haqda ətraflı məlumat toplayacaqlar. Hər iki tərəfin humanitar təşkilatları bu məsələ ilə bağlı məlumatları ölkələrinin Dövlət Komissiyasına, onlar isə öz növbələrində Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinə təqdim edəcək". O, məlumatların müharibədən sonra tapılacaq sümük qalıqlarının kimə məxsus olduğunu müəyyənləşdirmək üçün vacib olduğunu söyləyib: "Tapılan sümük qalıqları eksqumasiya olunacaq, toplanan məlumatlar uzlaşdıqda, cəsədin kimliyini müəyyənləşdirmək mümkün olacaq.
Helsinki Vətəndaş Assambleyası
Avqustun 30-da "Helsinki Vətəndaş Assambleyası"nın (HVA) Gəncə ofisində Qarabağ müharibəsində itkin düşmüş əsgərlərin ailələri ilə görüş keçirildi. Tədbiri giriş sözü ilə açan HVA-nın Gəncə filialının sədri Akifə Əliyeva iştirakçıları əvvəlcə 1992–1994-cü illərdə itkin düşmüşlərin siyahısı və fotoşəkilləri ilə tanış etdi. Bildirdi ki, rəsmi statistikaya əsasən, Qarabağ müharibəsi zamanı 4812 nəfər itkin düşüb. Sonra o, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə görə yalnız beş ildən sonra itkin düşənlərə şəhidlik statusunun verilməsi məsələsindən də söhbət açdı. Bildirdi ki, bu qanun onların ailələri arasında böyük narahatlıq doğurur. İtkin düşmüş əsgərlərin ailələrinin nümayəndələri də danışaraq, öz növbələrində HVA-ya təşəkkürlərini bildirdilər və qeyd etdilər ki, bu günə kimi hələ də əzizlərinin sağ qalmalarına inamları itməyib. Akifə xanım bildirdi ki, bu məqsədlə onlar "Azadlıq" radiostansiyası vasitəsilə əhaliyə müraciət ediblər: "Ümid edirik ki, bəlkə bu haqda nəsə məlumatları olan tapılar. Ola bilər ki, onlar hardasa həlak olublar, qəbirlərinin yerini bilən tapılar. Biz hesab edirik ki, atılan hər bir addım cavabsız qalmayacaqdır". Sonda tədbir iştirakçılarının təşəbbüsü ilə prezident İ. Əliyevə müraciət imzalandı.
BMT-nin insan haqları üzrə şurası
BMT-nin insan haqları üzrə şurasının 7-ci sessiyasında silahlı münaqişələr zamanı itkin düşmüş azərbaycanlıların problemi ilə bağlı ölkəmizin nümayəndə heyətinin irəli sürdüyü qətnamə layihəsi 38 ölkənin yekdil rəyi ilə qəbul edilib. Bu barədə Azərbaycanın BMT-nin Cenevrədəki ofisi yanındakı daimi nümayəndəliyindən məlumat verilib.
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zamanı itkin düşmüş şəxslərlə bağlı siyahıda ölkəmizdən 4 mindən artıq vətəndaşın itkin düşməsi faktı öz əksini tapıb. Layihədə silahlı münaqişədə iştirakçı tərəf dövlətlərin itkin düşmüş şəxslərin taleyini müəyyənləşdirmək üçün Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi (BQXK) ilə hərtərəfli əməkdaşlıq etməsi barədə çağırış öz əkisni tapıb.
Qətnamə layihəsi istiqamətlərinin operativliyini təmin etmək məqsədilə Azərbaycan nümayəndə heyətinin BQXK, qeyri hökumət təşkilatlarının, insan haqları üzrə milli təsisatların və beynəlxalq təşkilatların, dövlətlərin iştirakı ilə insan haqları üzrə şuranın sentyabr ayında keçirilməsi planlaşdırılmış sessiyası çərçivəsində itkin düşmüş şəxslər probleminin açıq şəkildə müzakirəsinin keçirilməsi və sessiyanın nəticələri əsasında BMT İnsan Haqları üzrə Ali Komissarının rezyümə hazırlaması barədə təşəbbüsü yekdilliklə qəbul edilib. Qətnamə layihəsində, həmçinin BMT baş katibindən layihədəki müddəaların yerinə yetirilməsinə dair hərtərəfli hesabat hazırlamaq barədə xahiş olunub.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- ERMƏNİ ƏSİRLİYİNDƏ 783 AZƏRBAYCANLI VAR[ölü keçid]
- Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi Dağlıq Qarabağ müharibəsində itkin düşənlərlə…[ölü keçid]
- "İTKİN DÜŞMÜŞ ƏSGƏRLƏRİN AİLƏLƏRİ İLƏ GÖRÜŞ". 2019-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-05-14.
- BMT AZƏRBAYCANLA BAĞLI NÖVBƏTİ QƏTNAMƏ QƏBUL EDİB[ölü keçid]
Xarici keçidlər
- Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət komissiyasının rəsmi sitəsi
- Qarabağ müharibəsində itkin düşənlərdən xəbər var 2011-04-08 at the Wayback Machine
- Ermənistan I Qarabağ müharibəsində itkin düşmüş şəxslərə aid məzar yerləri barədə məlumatları təqdim etmir
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarabag muharibesinde itkin dusen azerbaycanlilar Ermenistan Azerbaycan muharibesi zamani itkin dusmus ve ermeniler terefinden esir goturulmus Azerbaycan vetendaslari Xocali soyqirimi zamani itkin dusmus hesab edilen azerbaycanlilar Esir ve itkin dusmus girov goturulmus vetendaslarla elaqedar Dovlet Komissiyasi Isci qrupu terefinden 2007 ci il erzinde aparilmis arasdirma zamani melum olmusdur ki itkin dusmus ve girov goturulmus sexslerin sayi 4354 nefer teskil edir Onlardan 3503 neferi herbci 841 neferi mulki sexslerdir 9 neferin herbci ve ya mulki oldugu melum deyil Mulki sexslerden 47 neferi usaq 16 nefer azyasli qiz 268 neferi qadin 371 neferi yaslilardir Esir itkin dusmus 4354 neferden 783 neferin esir ve girov goturulmesi barede melumatlar daxil olub Dovlet Komissiyasina daxil olmus materiallarin tehlili zamani 550 neferin esir ve girovluqda qetle yetirildiyi ve ya muxtelif sebeblerden vefat etdiyi mueyyen edilib Onlardan 104 u qadin 446 i kisidir 137 neferin yalniz adi melumdur 74 nefer ise namelum sexslerdir Esir ve Itkin Dusmus Girov Goturulmus Vetendaslarla Elaqedar Dovlet KomissiyasiAzerbaycan Respublikasi Esir ve itkin dusmus girov goturulmus vetendaslarla elaqedar Dovlet Komissiyasinin Isci Qrupunun rehberi Firudun Sadiqovun sozlerine gore 2008 ci ilin sonunda 170 e qeder insanin da taleyine aydinliq getirilib ve onlarin sag oldugu aydinlasib Onlar Susa Susanin etraf kendleri Kelbecer Lacin isgal olunan zaman ermenilerin eline kecmis insanlardir Bu il hemin insanlarla bagli kitabin ve CD nin buraxilacagi da planlasdirilir F Sadiqov deyib ki son 4 ilde 800 e qeder insanin taleyi mueyyen olunub Indiyedek hemin insanlar itkin hesab olunurdular Onlardan bir qismi dunyasini deyisib Onlarin defn edildiyi yerler mueyyen olunub Isci Qrupunun rehberinin sozlerine gore Ermenistan terefi esir ve itkinlerle bagli emekdasliga maraq gostermir Sozugeden emekdasliga hami maraq gosterir Amma emekdasligin esasinda konkret faktlar dayanmalidir Bu danisiqlarin bir neticesi yoxdursa o sadece ekskursiyaya benzeyir Bu meselede biz konkretliye ustunluk veririk Defelerle ermeni terefi ile gorusumuz olub amma neticesi olmayib Beynelxalq Qirmizi Xac KomitesiBeynelxalq Qirmizi Xac Komitesi BQXK Dagliq Qarabag muharibesinde itkin dusen vetendaslarin sumuklerinin qaliqlarinin kime mexsus olmasinin mueyyenlesdirilmesi meselesinde emekdasliga dair Azerbaycan ve Ermenistan hokumetleri ile sazis imzalayacaq BQXK muharibede her iki terefden itkin dusenlerin mueyyenlesdirilmesi ile bagli siyahiyaalmaya baslayacaq O artiq bununla elaqedar tereflerle ayri ayriliqda razilasma elde edildiyini de qeyd edib Azerbaycanda siyahiyaalma Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin konullerinden ibaret qruplar terefinden heyata kecirilecek Itkin dusenlerin ailelerinde olacaq konulluler hemin sexsin kimliyi ve tibbi tarixcesi haqda etrafli melumat toplayacaqlar Her iki terefin humanitar teskilatlari bu mesele ile bagli melumatlari olkelerinin Dovlet Komissiyasina onlar ise oz novbelerinde Beynelxalq Qirmizi Xac Komitesine teqdim edecek O melumatlarin muharibeden sonra tapilacaq sumuk qaliqlarinin kime mexsus oldugunu mueyyenlesdirmek ucun vacib oldugunu soyleyib Tapilan sumuk qaliqlari eksqumasiya olunacaq toplanan melumatlar uzlasdiqda cesedin kimliyini mueyyenlesdirmek mumkun olacaq Helsinki Vetendas AssambleyasiAvqustun 30 da Helsinki Vetendas Assambleyasi nin HVA Gence ofisinde Qarabag muharibesinde itkin dusmus esgerlerin aileleri ile gorus kecirildi Tedbiri giris sozu ile acan HVA nin Gence filialinin sedri Akife Eliyeva istirakcilari evvelce 1992 1994 cu illerde itkin dusmuslerin siyahisi ve fotosekilleri ile tanis etdi Bildirdi ki resmi statistikaya esasen Qarabag muharibesi zamani 4812 nefer itkin dusub Sonra o Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine gore yalniz bes ilden sonra itkin dusenlere sehidlik statusunun verilmesi meselesinden de sohbet acdi Bildirdi ki bu qanun onlarin aileleri arasinda boyuk narahatliq dogurur Itkin dusmus esgerlerin ailelerinin numayendeleri de danisaraq oz novbelerinde HVA ya tesekkurlerini bildirdiler ve qeyd etdiler ki bu gune kimi hele de ezizlerinin sag qalmalarina inamlari itmeyib Akife xanim bildirdi ki bu meqsedle onlar Azadliq radiostansiyasi vasitesile ehaliye muraciet edibler Umid edirik ki belke bu haqda nese melumatlari olan tapilar Ola biler ki onlar hardasa helak olublar qebirlerinin yerini bilen tapilar Biz hesab edirik ki atilan her bir addim cavabsiz qalmayacaqdir Sonda tedbir istirakcilarinin tesebbusu ile prezident I Eliyeve muraciet imzalandi BMT nin insan haqlari uzre surasiBMT nin insan haqlari uzre surasinin 7 ci sessiyasinda silahli munaqiseler zamani itkin dusmus azerbaycanlilarin problemi ile bagli olkemizin numayende heyetinin ireli surduyu qetname layihesi 38 olkenin yekdil reyi ile qebul edilib Bu barede Azerbaycanin BMT nin Cenevredeki ofisi yanindaki daimi numayendeliyinden melumat verilib Ermenistan Azerbaycan Dagliq Qarabag munaqisesi zamani itkin dusmus sexslerle bagli siyahida olkemizden 4 minden artiq vetendasin itkin dusmesi fakti oz eksini tapib Layihede silahli munaqisede istirakci teref dovletlerin itkin dusmus sexslerin taleyini mueyyenlesdirmek ucun Beynelxalq Qirmizi Xac Komitesi BQXK ile herterefli emekdasliq etmesi barede cagiris oz ekisni tapib Qetname layihesi istiqametlerinin operativliyini temin etmek meqsedile Azerbaycan numayende heyetinin BQXK qeyri hokumet teskilatlarinin insan haqlari uzre milli tesisatlarin ve beynelxalq teskilatlarin dovletlerin istiraki ile insan haqlari uzre suranin sentyabr ayinda kecirilmesi planlasdirilmis sessiyasi cercivesinde itkin dusmus sexsler probleminin aciq sekilde muzakiresinin kecirilmesi ve sessiyanin neticeleri esasinda BMT Insan Haqlari uzre Ali Komissarinin rezyume hazirlamasi barede tesebbusu yekdillikle qebul edilib Qetname layihesinde hemcinin BMT bas katibinden layihedeki muddealarin yerine yetirilmesine dair herterefli hesabat hazirlamaq barede xahis olunub IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir ERMENI ESIRLIYINDE 783 AZERBAYCANLI VAR olu kecid Beynelxalq Qirmizi Xac Komitesi Dagliq Qarabag muharibesinde itkin dusenlerle olu kecid ITKIN DUSMUS ESGERLERIN AILELERI ILE GORUS 2019 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2009 05 14 BMT AZERBAYCANLA BAGLI NOVBETI QETNAME QEBUL EDIB olu kecid Xarici kecidlerEsir ve itkin dusmus girov goturulmus vetendaslarla elaqedar Dovlet komissiyasinin resmi sitesi Qarabag muharibesinde itkin dusenlerden xeber var 2011 04 08 at the Wayback Machine Ermenistan I Qarabag muharibesinde itkin dusmus sexslere aid mezar yerleri barede melumatlari teqdim etmir