Qanunilik və ya leqallıq — dövlət orqanlarının, vəzifəli şəxslərin və vətəndaşların hüquq normalarına və ilk növbədə qanunlara ciddi riayət etdikləri dövlətdə siyasi-hüquqi rejim və ya hüququn real fəaliyyət prinsipi.
Politologiyada leqallıq və legitimlik sinonim terminlərindən istifadə olunur: məsələn, hakimiyyətin qanuniliyi və legitimliyi.
Qanunilik prinsipləri
Qanunilik prinsipləri hüquq sisteminin formalaşması və fəaliyyət göstərməsinin xarakteri ilə müəyyən edilən ilkin müddəalardır ki, onlar hüquqi göstərişlərin həyata keçirilməsinin əsasını təşkil edir və hüquq münasibətləri subyektlərinin davranışına qoyulan tələblərin əsasıdır.
- Qanunun aliliyi (tabeliyində olan hüquqi akt qanuna zidd olmadıqda normativ hüquqi aktlar sisteminin iyerarxik ahəngdarlığını təmin edir)
- Qanuniliyin vəhdəti (bütün dövlətdə fəaliyyət göstərməsini nəzərdə tutur);
- Qanuniliyin universallığı (onun bütün şəxslərə təsirini nəzərdə tutur);
- Qanunçuluğun məqsədəuyğunluğu (dövlətin və cəmiyyətin qanunda, qanunda ifadə olunan məqsədlərinə nail olunmasına kömək edir);
- Qanun qarşısında bərabərlik (eyni hüquq və azadlıqların verilməsi və bütün vətəndaşlar üçün vahid tələblərin irəli sürülməsi);
- Vətəndaşların əsas hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi (şəxsin ümumbəşəri müdafiəsi və ümumi humanitar dəyərlərin prioritetliyinin təmin edilməsi zərurəti);
- Törədilmiş cinayətə görə cəzanın labüdlüyü (qanuniliyin hüquqi təbiətinin xarakterik xüsusiyyəti);
Qanunçuluq və mədəniyyət əlaqəsi (qanuniyyətin mənəvi mahiyyətini səciyyələndirir; bütün hüquq subyektləri, bütövlükdə ölkə əhalisi tərəfindən hüquqi mədəniyyətin müəyyən səviyyəsinə çatmadan qanunçuluğun lazımi səviyyədə olmasını təmin etmək mümkün deyil).
Qanuniliyin təminatları
Qanunçuluğun təminatları obyektiv şərtlər, subyektiv amillər, habelə qanunçuluq rejimini təmin edən xüsusi vasitələrdir.
Qanuniliyin ümumi təminatları
Qanunçuluğun ümumi təminatları cəmiyyətin həyatında faktiki olaraq inkişaf edən, bu və ya digər dərəcədə qanuni göstərişlərin həyata keçirilməsini təmin edən imkanlardır. Onların arasında hesab olunur:
- İqtisadi zəmanətlər — bütün digər zəmanətlər üçün əsas təşkil edirlər. İqtisadiyyatda böhran qanunun aliliyinin zəifləməsinə gətirib çıxarır. İqtisadi azadlıq heç də həmişə qanunun aliliyinin möhkəmlənməsinə kömək etmir. Dövlətin vətəndaşlar qarşısında sosial öhdəliklərini yerinə yetirməməsi (əhalinin həssas təbəqələrinə dəstək yoxdur, maaşların kütləvi şəkildə verilməməsi, pulsuz tibbi xidmət sisteminin iflası) nəticəsində qanuna tabelik səviyyəsi aşağı düşür. , təhsil və s.). İşsizlik həm də cinayət üçün “ehtiyatdır”.
- Siyasi təminatlar — cəmiyyətin siyasi sisteminin işləməsidir. Demokratiya, hakimiyyət bölgüsü, siyasi plüralizm, mətbuat azadlığı legitimliyin siyasi ilkin şərtləridir. Amma ən əsası odur ki, siyasi hüquq və azadlıqlar deklarativ xarakter daşımamalı, həyata keçirilməlidir.
- Mənəvi zəmanətlər — dünyagörüşü, hüquqi şüur, əhalinin ümumi və hüquqi mədəniyyətinin yüksək səviyyəsi, mənəviyyat, qanunun tələblərinə dərin hörmət, hüquq elminin inkişafıdır.
- İctimai zəmanətlər — qanun pozuntularına qarşı mübarizə, onu qoruyub saxlamaq və gücləndirmək məqsədilə ictimaiyyət tərəfindən həyata keçirilən tədbirlərdir (komissiyalar, komitələr, könüllü xalq dəstələri, KİV).
Ədəbiyyat
- Емельянов Б. М., Правкин С. А. Теория государства и права. Ч. 2. М: МИЭМП, 2010. Гл. 23. Законность, правопорядок, общественный порядок.
- Мелехин А. В. Теория государства и права. М.: Маркет ДС, 2007. Раздел 20. Законность и правопорядок
- Морозова Л. А. Теория государства и права. 4-е изд. М.: Эксмо, 2010. Гл. 27. Законность и правопорядок.
- Общая теория права и государства / Под ред. Лазарева В. В. 3-е изд. М.: Юристъ, 2001. Тема 18. Законность и правопорядок
- Основы государства и права / Под ред. О. Е. Кутафина. 7-е изд. М.: Юристъ, 2000. Гл. 5. Законность и правопорядок. Правосознание и правовая культура
- Теория государства и права / Под ред. Алексеева С. С. 3-е изд. М.: Норма, 2005. Гл. 28. Законность и правопорядок
- Фельдман Д. М. Материалы к истории термина «законность» в советском законодательстве // Эдиционная практика и проблемы текстологии. М.: РГГУ, 2006. — С. 120—128.
- Радько Т. Н., Теория государства и права., 2-е изд. М. : Проспект, 2009. Гл. 27. Законность и правопорядок.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qanunilik ve ya leqalliq dovlet orqanlarinin vezifeli sexslerin ve vetendaslarin huquq normalarina ve ilk novbede qanunlara ciddi riayet etdikleri dovletde siyasi huquqi rejim ve ya huququn real fealiyyet prinsipi Politologiyada leqalliq ve legitimlik sinonim terminlerinden istifade olunur meselen hakimiyyetin qanuniliyi ve legitimliyi Qanunilik prinsipleriQanunilik prinsipleri huquq sisteminin formalasmasi ve fealiyyet gostermesinin xarakteri ile mueyyen edilen ilkin muddealardir ki onlar huquqi gosterislerin heyata kecirilmesinin esasini teskil edir ve huquq munasibetleri subyektlerinin davranisina qoyulan teleblerin esasidir Qanunun aliliyi tabeliyinde olan huquqi akt qanuna zidd olmadiqda normativ huquqi aktlar sisteminin iyerarxik ahengdarligini temin edir Qanuniliyin vehdeti butun dovletde fealiyyet gostermesini nezerde tutur Qanuniliyin universalligi onun butun sexslere tesirini nezerde tutur Qanunculugun meqsedeuygunlugu dovletin ve cemiyyetin qanunda qanunda ifade olunan meqsedlerine nail olunmasina komek edir Qanun qarsisinda beraberlik eyni huquq ve azadliqlarin verilmesi ve butun vetendaslar ucun vahid teleblerin ireli surulmesi Vetendaslarin esas huquq ve azadliqlarinin temin edilmesi sexsin umumbeseri mudafiesi ve umumi humanitar deyerlerin prioritetliyinin temin edilmesi zerureti Toredilmis cinayete gore cezanin labudluyu qanuniliyin huquqi tebietinin xarakterik xususiyyeti Qanunculuq ve medeniyyet elaqesi qanuniyyetin menevi mahiyyetini seciyyelendirir butun huquq subyektleri butovlukde olke ehalisi terefinden huquqi medeniyyetin mueyyen seviyyesine catmadan qanunculugun lazimi seviyyede olmasini temin etmek mumkun deyil Qanuniliyin teminatlariQanunculugun teminatlari obyektiv sertler subyektiv amiller habele qanunculuq rejimini temin eden xususi vasitelerdir Qanuniliyin umumi teminatlari Qanunculugun umumi teminatlari cemiyyetin heyatinda faktiki olaraq inkisaf eden bu ve ya diger derecede qanuni gosterislerin heyata kecirilmesini temin eden imkanlardir Onlarin arasinda hesab olunur Iqtisadi zemanetler butun diger zemanetler ucun esas teskil edirler Iqtisadiyyatda bohran qanunun aliliyinin zeiflemesine getirib cixarir Iqtisadi azadliq hec de hemise qanunun aliliyinin mohkemlenmesine komek etmir Dovletin vetendaslar qarsisinda sosial ohdeliklerini yerine yetirmemesi ehalinin hessas tebeqelerine destek yoxdur maaslarin kutlevi sekilde verilmemesi pulsuz tibbi xidmet sisteminin iflasi neticesinde qanuna tabelik seviyyesi asagi dusur tehsil ve s Issizlik hem de cinayet ucun ehtiyatdir Siyasi teminatlar cemiyyetin siyasi sisteminin islemesidir Demokratiya hakimiyyet bolgusu siyasi pluralizm metbuat azadligi legitimliyin siyasi ilkin sertleridir Amma en esasi odur ki siyasi huquq ve azadliqlar deklarativ xarakter dasimamali heyata kecirilmelidir Menevi zemanetler dunyagorusu huquqi suur ehalinin umumi ve huquqi medeniyyetinin yuksek seviyyesi meneviyyat qanunun teleblerine derin hormet huquq elminin inkisafidir Ictimai zemanetler qanun pozuntularina qarsi mubarize onu qoruyub saxlamaq ve guclendirmek meqsedile ictimaiyyet terefinden heyata kecirilen tedbirlerdir komissiyalar komiteler konullu xalq desteleri KIV EdebiyyatEmelyanov B M Pravkin S A Teoriya gosudarstva i prava Ch 2 M MIEMP 2010 Gl 23 Zakonnost pravoporyadok obshestvennyj poryadok Melehin A V Teoriya gosudarstva i prava M Market DS 2007 Razdel 20 Zakonnost i pravoporyadok Morozova L A Teoriya gosudarstva i prava 4 e izd M Eksmo 2010 Gl 27 Zakonnost i pravoporyadok Obshaya teoriya prava i gosudarstva Pod red Lazareva V V 3 e izd M Yurist 2001 Tema 18 Zakonnost i pravoporyadok Osnovy gosudarstva i prava Pod red O E Kutafina 7 e izd M Yurist 2000 Gl 5 Zakonnost i pravoporyadok Pravosoznanie i pravovaya kultura Teoriya gosudarstva i prava Pod red Alekseeva S S 3 e izd M Norma 2005 Gl 28 Zakonnost i pravoporyadok Feldman D M Materialy k istorii termina zakonnost v sovetskom zakonodatelstve Edicionnaya praktika i problemy tekstologii M RGGU 2006 S 120 128 Radko T N Teoriya gosudarstva i prava 2 e izd M Prospekt 2009 Gl 27 Zakonnost i pravoporyadok