Qanqren (yun. gangraina) — toxumanın, orqanın və ya bədənin bir hissəsinin çürüməsi (nekrozu). Toxumalara oksigen ya heç çatmadıqda, ya da cüzi miqdarda çatdıqda başlayır. Adətən ürəkdən çox aralı nahiyələrdə, məsələn, barmaqlarda, yaxud infarkt zamanı ürək əzələsində, ya da ağciyərdə olur. Qan damarlarığın trombozu, ateroskleroz, endarteriit və s. xəstəliklər, habelə mexaniki (travma), fiziki (yanıq, donma), kimyəvi (qatı turşu və qələvilərin təsirindən), şüa və s. amillərin təsiri nəticəsində baş verir.
Qanqren | |
---|---|
| |
| |
XBT-10 | R , I , E , I |
XBT-9 | , |
DiseasesDB | 19273 |
MedlinePlus | 007218 |
MeSH | D005734 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Növləri
Qanqrenin 3 növü var: quru, yaş və qazlı qanqren.
Quru qanqren
Toxumalara qan axını birdən kəsildikdə və toxumalar quruduqda başlayır. Çürümüş toxuma bərkiyir, büzüşür, toxuma zülallarının laxtalanması, qan piqmentlərinin parçalanması nəticəsində tünd-qəhvəyi, yaxud qara rəng alır. Qan axını dayanan zonada şiddətli ağrı olur. Qanqren olan yer soyuyur, dərinin həssaslığı və nəbz itir. Toxumalar kənarlardan mərkəzə doğru ölgünləşir. Bədənin qanqrenli yerinin funksiyası pozulur. Bir müddətdən sonra, ölgün hissə ilə sağlam toxuma sərhədində reaktiv iltihab başlayır və ölgün hissənin qopması ilə nəticələnir. Daxili orqanların aseptik nekrozunda ölgün sahə tədricən yox olur, yerində sist əmələ gəlir və s.
Yaş qanqren
Yaş qanqrendə zədəli sahə boz-qonur rəng alır, toxumalar şişir, həcmi böyüyür. Adətən, yumşaq kütləyə çevrilir və çürüntü iyi verir, getdikcə çürüyür. Ölgün toxumalar bədəndən ayrılır. Orqanizm zəif olduqda çürümə məhsulları qana keçib qan iltihabı ilə - sepsislə nəticələnir (bu şəkərli diabet xəstələrində daha çox təsadüf edilir). Yaş qanqrendə zədəli toxumaların üst qatının həssaslığı itir, dəridə ağrı olur. Temperatur yüksəlir.
Qazlı qanqren
Qanqrenin ən təhlükəli növü hesab edilir. Ağır qəzalar zamanı zədələnmiş yerin iltihabı nəticəsində yaraya aneorob bakteriyaların yoluxması nəticəsində əmələ gəlir. Zədələnmiş toxumaların hüceyrə balansı pozulduğu üçün toxuma nekrozlaşır və burada şişkin, qazla dolu qovuqcuqlar yaranır. Ağırlaşma zamanı həmin toxumalar amputasiya edilir.
Müalicəsi
Qanqreni törədə bilən səbəbləri aradan qaldırmaq, qan köçürmək, antibiotik vurmaq, bütün bunlar heç bir müsbət nəticə vermədikdə isə, cərrahi əməliyyat ilə amputasiya. (orqan,toxuma və ətrafların müəyyən səbəblərdən dolayı bədəndən cərrahi üsulla kəsilib ayrılması)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qanqren yun gangraina toxumanin orqanin ve ya bedenin bir hissesinin curumesi nekrozu Toxumalara oksigen ya hec catmadiqda ya da cuzi miqdarda catdiqda baslayir Adeten urekden cox arali nahiyelerde meselen barmaqlarda yaxud infarkt zamani urek ezelesinde ya da agciyerde olur Qan damarlarigin trombozu ateroskleroz endarteriit ve s xestelikler habele mexaniki travma fiziki yaniq donma kimyevi qati tursu ve qelevilerin tesirinden sua ve s amillerin tesiri neticesinde bas verir Qanqrenlat gangrainaEl barmaqlarinin qanqreniXBT 10 R02 I70 2 E10 2 I73 9XBT 9 040 0 785 4DiseasesDB 19273MedlinePlus 007218MeSH D005734 Vikianbarda elaqeli mediafayllarNovleriQanqrenin 3 novu var quru yas ve qazli qanqren Quru qanqren Toxumalara qan axini birden kesildikde ve toxumalar quruduqda baslayir Curumus toxuma berkiyir buzusur toxuma zulallarinin laxtalanmasi qan piqmentlerinin parcalanmasi neticesinde tund qehveyi yaxud qara reng alir Qan axini dayanan zonada siddetli agri olur Qanqren olan yer soyuyur derinin hessasligi ve nebz itir Toxumalar kenarlardan merkeze dogru olgunlesir Bedenin qanqrenli yerinin funksiyasi pozulur Bir muddetden sonra olgun hisse ile saglam toxuma serhedinde reaktiv iltihab baslayir ve olgun hissenin qopmasi ile neticelenir Daxili orqanlarin aseptik nekrozunda olgun sahe tedricen yox olur yerinde sist emele gelir ve s Yas qanqren Yas qanqrende zedeli sahe boz qonur reng alir toxumalar sisir hecmi boyuyur Adeten yumsaq kutleye cevrilir ve curuntu iyi verir getdikce curuyur Olgun toxumalar bedenden ayrilir Orqanizm zeif olduqda curume mehsullari qana kecib qan iltihabi ile sepsisle neticelenir bu sekerli diabet xestelerinde daha cox tesaduf edilir Yas qanqrende zedeli toxumalarin ust qatinin hessasligi itir deride agri olur Temperatur yukselir Qazli qanqren Qanqrenin en tehlukeli novu hesab edilir Agir qezalar zamani zedelenmis yerin iltihabi neticesinde yaraya aneorob bakteriyalarin yoluxmasi neticesinde emele gelir Zedelenmis toxumalarin huceyre balansi pozuldugu ucun toxuma nekrozlasir ve burada siskin qazla dolu qovuqcuqlar yaranir Agirlasma zamani hemin toxumalar amputasiya edilir Mualicesi Qanqreni torede bilen sebebleri aradan qaldirmaq qan kocurmek antibiotik vurmaq butun bunlar hec bir musbet netice vermedikde ise cerrahi emeliyyat ile amputasiya orqan toxuma ve etraflarin mueyyen sebeblerden dolayi bedenden cerrahi usulla kesilib ayrilmasi