Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qafqaz sarıcası (lat. Colias caucasica) -Pulcuqqanadlılar dəstəsinə və Ağ kəpənəklər fəsiləsinə aid növ.
| Qafqaz sarıcası | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qafqaz sarıcası | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Təsviri
İri kəpənəkdir, qanadları açılmış halda 50–55 mm-ə çatır. Qanadları qırmızımtıl – narıncı rəngdə olub, kənarları enli qara zolaqlıdır. Ön qanadın üzərində iri qara nöqtə vardır. Arxa qanadın mərkəzində dairəvi narıncı ləkə vardır. Qanadın alt səthində bu ləkə iridir və ikiqatdır.
Yayılması
Gürcüstanda Borjomi, , Bakuriani. Azərbaycanda Murovdağ silsiləsinin cənub yamacları.
Həyat tərzi
tikanlı gəvən və müxtəlif ot bitkilərinin bitdiyi sıldırım yamaclar. Kəpənəklər iyunda-iyulun əvvəlində uçuşurlar. Yumurtalarını tikanlı gəvənin üzərində qoyur. İyul-avqust aylarında tırtıllar həmin bitkinin yarpaqları ilə qidalanır. Puplaşma avqustda gəvən kollarının içərisində keçir və puplar qışlayır. İldə bir nəsil verir. Təbii düşmən və xəstəlikləri məlum deyildir. Lakin tırtıl və kəpənəkləri həşəratyeyən quşlar, sürünənlər və yırtıcı həşəratlar tərəfindən qida kimi istifadə edilə bilər.
Sayı
R.Əffəndi tərəfindən 2 kəpənəyi qeydə alınmışdır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Mal-qaranın otarılması, ot bitkilərinin müntəzəm surətdə biçilməsi kəpənəyin qida bitkisinin yayılma arealının kiçilməsinə səbəb olur. Həvəskar kolleksiyaçılar tərəfindən kəpənəklərin kütləvi surətdə tutulması da populyasiyanın həyat fəaliyyətini zəiflədir.
Qorunması üçün qəbul olunmuş tədbirlər
Azərbaycanın Qırmızı kitabının I nəşrinə daxil edilmişdir.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər
Kəpənəyin yayıldığı sahələrdə qorunnan ərazilərin təşkil edilməsi. Kəpənəyin Azərbaycan şəraitində biologiyasının öyrənilməsi, onun sayı barədə dəqiq məlumatların əldə edilməsi üçün müntəzəm monitorinqlərin təşkil edilməsi.
İstinadlar
- Моргун Д. В., Довгайло К. Е., Рубин Н. И., Солодовников И. А., Плющ И. Г. Дневные бабочки (Hesperioidea и Papilionoidea, Lepidoptera) Восточной Европы. CD определитель, база данных и пакет программ «Lysandra». — Минск, Киев, М.: 2005.
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı, Bakı, II cild, 2013
- Рябов М.А. Чешуекрылые Кавказа. Животный мир СССР, т.V, М.-Л., изд-во АН СССР, 1958, с. 351 - 475;
- Дидманидзе Э.А. Чешуекрылые аридных районов Закавказья (Lepidoptera, Rhopalocera). Некоторые группы животных аридных районов Закавказья. Тбилиси: Мецниереба, 1979, с. 43 - 114;
Ədəbiyyat
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı, Bakı, II cild, 2013
- Рябов М.А. Чешуекрылые Кавказа. Животный мир СССР, т.V, М.-Л., изд-во АН СССР, 1958, с. 351 - 475;
- Коршунов Ю.П. Каталог булавоусых чешуекрылых (Lepidoptera, Rhopalocera) фауны СССР. Энтомологич.обозрение, т.LI, вып.1-2, 1972, с. 136 - 154, 352 - 368;
- Дидманидзе Э.А. Чешуекрылые аридных районов Закавказья (Lepidoptera, Rhopalocera). Некоторые группы животных аридных районов Закавказья. Тбилиси: Мецниереба, 1979, с. 43 - 114;
- Staudinger O. Catalog der Lepidopteren des palaearctischen Faunengebietes. I Theil. Berlin, 1901, 411 p.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qafqaz saricasi lat Colias caucasica Pulcuqqanadlilar destesine ve Ag kepenekler fesilesine aid nov Qafqaz saricasiElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Qafqaz saricasiBeynelxalq elmi adiColias caucasica Otto Staudinger 1871Sekil axtarisiNCBI 2828942EOL 175923TesviriIri kepenekdir qanadlari acilmis halda 50 55 mm e catir Qanadlari qirmizimtil narinci rengde olub kenarlari enli qara zolaqlidir On qanadin uzerinde iri qara noqte vardir Arxa qanadin merkezinde dairevi narinci leke vardir Qanadin alt sethinde bu leke iridir ve ikiqatdir YayilmasiGurcustanda Borjomi Bakuriani Azerbaycanda Murovdag silsilesinin cenub yamaclari Heyat terzitikanli geven ve muxtelif ot bitkilerinin bitdiyi sildirim yamaclar Kepenekler iyunda iyulun evvelinde ucusurlar Yumurtalarini tikanli gevenin uzerinde qoyur Iyul avqust aylarinda tirtillar hemin bitkinin yarpaqlari ile qidalanir Puplasma avqustda geven kollarinin icerisinde kecir ve puplar qislayir Ilde bir nesil verir Tebii dusmen ve xestelikleri melum deyildir Lakin tirtil ve kepenekleri heseratyeyen quslar surunenler ve yirtici heseratlar terefinden qida kimi istifade edile biler SayiR Effendi terefinden 2 kepeneyi qeyde alinmisdir Mehdudlasdirici amillerMal qaranin otarilmasi ot bitkilerinin muntezem suretde bicilmesi kepeneyin qida bitkisinin yayilma arealinin kicilmesine sebeb olur Heveskar kolleksiyacilar terefinden kepeneklerin kutlevi suretde tutulmasi da populyasiyanin heyat fealiyyetini zeifledir Qorunmasi ucun qebul olunmus tedbirlerAzerbaycanin Qirmizi kitabinin I nesrine daxil edilmisdir Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirlerKepeneyin yayildigi sahelerde qorunnan erazilerin teskil edilmesi Kepeneyin Azerbaycan seraitinde biologiyasinin oyrenilmesi onun sayi barede deqiq melumatlarin elde edilmesi ucun muntezem monitorinqlerin teskil edilmesi IstinadlarMorgun D V Dovgajlo K E Rubin N I Solodovnikov I A Plyush I G Dnevnye babochki Hesperioidea i Papilionoidea Lepidoptera Vostochnoj Evropy CD opredelitel baza dannyh i paket programm Lysandra Minsk Kiev M 2005 Azerbaycan Qirmizi Kitabi Baki II cild 2013 Ryabov M A Cheshuekrylye Kavkaza Zhivotnyj mir SSSR t V M L izd vo AN SSSR 1958 s 351 475 Didmanidze E A Cheshuekrylye aridnyh rajonov Zakavkazya Lepidoptera Rhopalocera Nekotorye gruppy zhivotnyh aridnyh rajonov Zakavkazya Tbilisi Mecniereba 1979 s 43 114 EdebiyyatAzerbaycan Qirmizi Kitabi Baki II cild 2013 Ryabov M A Cheshuekrylye Kavkaza Zhivotnyj mir SSSR t V M L izd vo AN SSSR 1958 s 351 475 Korshunov Yu P Katalog bulavousyh cheshuekrylyh Lepidoptera Rhopalocera fauny SSSR Entomologich obozrenie t LI vyp 1 2 1972 s 136 154 352 368 Didmanidze E A Cheshuekrylye aridnyh rajonov Zakavkazya Lepidoptera Rhopalocera Nekotorye gruppy zhivotnyh aridnyh rajonov Zakavkazya Tbilisi Mecniereba 1979 s 43 114 Staudinger O Catalog der Lepidopteren des palaearctischen Faunengebietes I Theil Berlin 1901 411 p Hemcinin bax