Qəndəharın mühasirəsi (1605-1606) — 1605-ci ilin noyabrından 1606-cı ilin yanvarına qədər davam etmiş mühasirədir. Mühasirənin səbəbi Səfəvi ordusunun keçmişdə özünə aid olan Qəndəhar şəhərini Moğol imperiyasından geri almağa çalışması olmuşdur. İki aylıq mühasirədən sonra Səfəvi ordusu uğur qazana bilməmiş və geri çəkilməyə məcbur olmuşdur. Mühasirənin nəticəsi moğollar üçün qələbə ilə sonlanmışdır.
Qəndəharın mühasirəsi (1605-1606) | |||
---|---|---|---|
Tarix | 1605-1606 | ||
Yeri | Qəndəhar | ||
Səbəbi | Strateji məntəqəyə malik şəhərə sahiblik üstündə savaş | ||
Nəticəsi | Moğol qələbəsi | ||
Ərazi dəyişikliyi | Qəndəhar şəhəri Böyük Moğol imperiyasının tərkibində qaldı. | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Arxa plan
XVI əsrin sonları Səfəvi imperiyası üçün çox ağır keçmişdi. 1578-ci ildə başlamış müharibə 1590-cı ildə Osmanlı imperiyasının qələbəsi ilə sonlanmış və imzalanmış İstanbul müqaviləsi ilə Səfəvi imperiyası böyük torpaqlar itirmişdir. Osmanlı cəbhəsi ilə yanaşı Səfəvilərin şərqdə də böyük problemləri mövcud idi. Xorasana aramsız özbək hücumları ilə yanaşı, bir qədər cənubda moğollarla da Qəndəhar üstündə mübarizə kəskinləşməkdə idi.
1595-ci ildə moğol ordusu Qəndəhara yaxınlaşdı. Şəhərin Səfəvi hakimi Müzəffər Hüseyn Mirzə ilə aparılan danışıqlar nəticəsində şəhər moğol ordusuna təslim edildi. Şah I Abbas şəhərin təslim edilməsindən şoka düşsə də, özünün əsas düşməni kimi qərb sərhədlərindəki Osmanlı imperiyasını gördüyünə görə hərbi toqquşmadan yayınmağı üsyün tutdu. Buna görə də, razılığa gəlmək üçün danışıqlara başlanıldı. I Abbasın məqsədi daxildə nizam-intizam qaydalarını təmin etdikdən, ordudakı islahatları həyata keçirdikdən sonra şəhəri geri qaytarmaq idi.
Döyüş
1605-ci ilin 27 oktyabrında Moğol imperiyasının hökmdarı Əkbər şah vəfat etdikdən sonra imperiyanın daxilində vəziyyət pisləşdi. Bundan istifadə etmək qərarına gələn Səfəvilərin Herat hakimi Hüseyn xan Qəndəhara doğru yürüşə başladı. Qəndəharın moğol canişini Şah bəy Xan şəhərin müdafiəsinə başladı. Növbəti il isə, Əkbər şahdan sonra taxta çıxan Cahangir mühasirədəki qarnizon üçün kömək ordu göndərdi. Beləliklə də, qalanı geri almağa müvəffəq ola bilməyən Səfəvi ordusu mühasirəni ləğv edib geri çəkilməyə məcbur oldu.
Nəticə
I Abbas Cahangirə yazdığı məktubda Hüseyn xanın hərəkətlərini təstiqləmədiyini bildirdi və normal münasibətlər davam etdirildi. Lakin Qəndəhar məsələsi hər iki dövlətin arasında mübahisəli məsələ olaraq qalmağa davam etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Mahmudov, Yaqub. AZƏRBAYCAN BEYNƏLXALQ MÜNASİBƏTLƏR VƏ DİPLOMATİYA TARİXİ DÖVLƏTLƏRARASI MÜQAVİLƏLƏR VƏ DİGƏR XARİCİ SİYASƏT AKTLARI. Bakı. 2009.
- Iranica 2011
Ədəbiyyat
- "KANDAHAR iv. From The Mongol Invasion Through the Safavid Era". Encyclopædia Iranica. İstifadə tarixi: 13 October 2011.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qendeharin muhasiresi 1605 1606 1605 ci ilin noyabrindan 1606 ci ilin yanvarina qeder davam etmis muhasiredir Muhasirenin sebebi Sefevi ordusunun kecmisde ozune aid olan Qendehar seherini Mogol imperiyasindan geri almaga calismasi olmusdur Iki ayliq muhasireden sonra Sefevi ordusu ugur qazana bilmemis ve geri cekilmeye mecbur olmusdur Muhasirenin neticesi mogollar ucun qelebe ile sonlanmisdir Qendeharin muhasiresi 1605 1606 Tarix 1605 1606Yeri QendeharSebebi Strateji menteqeye malik sehere sahiblik ustunde savasNeticesi Mogol qelebesiErazi deyisikliyi Qendehar seheri Boyuk Mogol imperiyasinin terkibinde qaldi Munaqise terefleriSefeviler imperiyasi Boyuk Mogol imperiyasiKomandan lar Huseyn xan Sah bey XanArxa planXVI esrin sonlari Sefevi imperiyasi ucun cox agir kecmisdi 1578 ci ilde baslamis muharibe 1590 ci ilde Osmanli imperiyasinin qelebesi ile sonlanmis ve imzalanmis Istanbul muqavilesi ile Sefevi imperiyasi boyuk torpaqlar itirmisdir Osmanli cebhesi ile yanasi Sefevilerin serqde de boyuk problemleri movcud idi Xorasana aramsiz ozbek hucumlari ile yanasi bir qeder cenubda mogollarla da Qendehar ustunde mubarize keskinlesmekde idi 1595 ci ilde mogol ordusu Qendehara yaxinlasdi Seherin Sefevi hakimi Muzeffer Huseyn Mirze ile aparilan danisiqlar neticesinde seher mogol ordusuna teslim edildi Sah I Abbas seherin teslim edilmesinden soka dusse de ozunun esas dusmeni kimi qerb serhedlerindeki Osmanli imperiyasini gorduyune gore herbi toqqusmadan yayinmagi usyun tutdu Buna gore de raziliga gelmek ucun danisiqlara baslanildi I Abbasin meqsedi daxilde nizam intizam qaydalarini temin etdikden ordudaki islahatlari heyata kecirdikden sonra seheri geri qaytarmaq idi Doyus1605 ci ilin 27 oktyabrinda Mogol imperiyasinin hokmdari Ekber sah vefat etdikden sonra imperiyanin daxilinde veziyyet pislesdi Bundan istifade etmek qerarina gelen Sefevilerin Herat hakimi Huseyn xan Qendehara dogru yuruse basladi Qendeharin mogol canisini Sah bey Xan seherin mudafiesine basladi Novbeti il ise Ekber sahdan sonra taxta cixan Cahangir muhasiredeki qarnizon ucun komek ordu gonderdi Belelikle de qalani geri almaga muveffeq ola bilmeyen Sefevi ordusu muhasireni legv edib geri cekilmeye mecbur oldu NeticeI Abbas Cahangire yazdigi mektubda Huseyn xanin hereketlerini testiqlemediyini bildirdi ve normal munasibetler davam etdirildi Lakin Qendehar meselesi her iki dovletin arasinda mubahiseli mesele olaraq qalmaga davam etdi Hemcinin baxMogollarin Qendehar muhasireleriIstinadlarMahmudov Yaqub AZERBAYCAN BEYNELXALQ MUNASIBETLER VE DIPLOMATIYA TARIXI DOVLETLERARASI MUQAVILELER VE DIGER XARICI SIYASET AKTLARI Baki 2009 Iranica 2011Edebiyyat KANDAHAR iv From The Mongol Invasion Through the Safavid Era Encyclopaedia Iranica Istifade tarixi 13 October 2011