Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qızıl qələmlər — Azərbaycanda ədəbi cəmiyyət (1925-1932).
"Qızıl qələmlər" ədəbi cəmiyyəti 1925-ci ilin dekabr ayında Bakıda yaranmışdır. Gənc yazıçılar “Kommunist” qəzeti ətrafında birləşərək “Gənc qızıl qələmlər cəmiyyəti”ni təşkil edirlər. “Gənc qızıl qələmlər” cəmiyyətinin başlıca vəzifəsi fəhlə və kəndlilərin zövqünə müvafiq ədəbiyyat yaratmaq idi.
30 noyabr 1926-cı ildə “Gənc qızıl qələmlər” təşkilatı “Ədəbiyyat cəmiyyəti”ni sıxışdırdığından və üstün mövqe qazandığından bu iki təşkilatın müştərək iclasında onların birləşdirilməsi qərara alındı. Həmin gündən bu cəmiyyət “Qızıl qələmlər ittifaqı” adını daşıdı. Azərbaycanın bir sıra şəhərlərində - Naxçıvanda, Gəncədə, Şəkidə “Qızıl qələmlər ittifaqı”nın şöbələri açıldı. 1927-ci ildən “Maarif və mədəniyyət” jurnalı “Qızıl qələmlər ittifaqı”nın orqanı oldu.
1927-ci ilin fevral ayındə Azərbaycan KP Mərkəzi Komitəsinin qərarı ilə respublika ədəbiyyat təşkilatları “Qızıl qələmlər” ədəbiyyat cəmiyyətində birləşdirilir. “Qızıl qələmlər” ədəbiyyat cəmiyyəti heyətinə Ruhulla Axundov, Mustafa Quliyev, T. Hüseynov (sədr), Ə. İbrahimov, Hacıbaba Nəzərli, Süleyman Rüstəm (katib) seçilirlər.
Təşkilatın qurultayı
1928-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan proletar yazıçılarının I qurultayı keçirilir. S. Rüstəm, M. Yurin və T. Hüseynov qurultayda məruzə edirlər. Qurultaydan sonra Azərbaycan Proletar Yazıçıları Cəmiyyəti (APYC) rəsmi fəaliyyətə başlayır. Bəzi nöqsanlarına baxmayaraq, bu cəmiyyət yaşlı və gənc yazarları öz ətrafına toplaya bilir.
20-27 oktyabr 1929-cu ildə Azərbaycan proletar yazıçılarının II qurultayı keçirilir. Qurultay beşillik plan ilə əlaqədar olaraq yazıçıların üzərinə düşən vəzifələri müzakirə edir, ədəbiyyatda əmələ gələn bəzi zərərli təmayüllərlə mübarizə məsələsi də müzakirə hədəfinə çevrilir. Qərbi Avropa yazıçıları: Bella İlleş, İohannes Bexer, Mate Zalka, Lüdviq Renn də qurultayın işində iştirak edirlər.
XX əsrin otuzuncu illərindən başlayaraq SSRİ-nin hər bir respublikasında Proletar Yazıçıları Cəmiyyətinin yenidən qurulması və onu bütünlüklə sosializm ədəbiyyatı relsinə keçirmək üçün mühüm işlər görülür. “Ədəbi-bədii təşkilatların yenidən qurulması haqqında” qərardan (1932) sonra bütün respublikalarda Proletar Yazıçıları Cəmiyyəti ləğv edilir. Buna əsas səbəb kimi Proletar Yazıçıları Cəmiyyətində “Solçu” ünsürlərin güclənməsi, klassiklərdən öyrənmək məsələsinin yanlış qoyulması, gənclərlə işin sağlam əsaslar üzərində aparılmaması, yeni həyatla ayaqlaşa bilməməsi idi. Azərbaycan K(b)P MK Katibliyinin 1932-ci il 5 mart tarixli qərarında göstərilirdi ki: “Azərbaycan Proletar Yazıçıları Cəmiyyəti bəzi ideoloji-siyasi və yaradıcılıq yüksəlişi ilə bir sırada Azərbaycanda sosializm quruluşunun rekonstruksiyası dövrü tempi və vəzifələrindən son dərəcə geri qalır”. APYC katibliyi ləğv edildikdən sonra Azərbaycan Sovet Yazıçıları İttifaqının Təşkilat Komitəsi yaradılır.
İstinadlar
- Sənət məbədimiz[ölü keçid]
- . 2016-05-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-04-13.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qizil qelemler Azerbaycanda edebi cemiyyet 1925 1932 Qizil qelemler cemiyyetinin uzvleri Suleyman Rustem Cefer Cabbarli Emin Sadixov ve s 1925 ci il Qizil qelemler edebi cemiyyeti 1925 ci ilin dekabr ayinda Bakida yaranmisdir Genc yazicilar Kommunist qezeti etrafinda birleserek Genc qizil qelemler cemiyyeti ni teskil edirler Genc qizil qelemler cemiyyetinin baslica vezifesi fehle ve kendlilerin zovqune muvafiq edebiyyat yaratmaq idi 30 noyabr 1926 ci ilde Genc qizil qelemler teskilati Edebiyyat cemiyyeti ni sixisdirdigindan ve ustun movqe qazandigindan bu iki teskilatin musterek iclasinda onlarin birlesdirilmesi qerara alindi Hemin gunden bu cemiyyet Qizil qelemler ittifaqi adini dasidi Azerbaycanin bir sira seherlerinde Naxcivanda Gencede Sekide Qizil qelemler ittifaqi nin sobeleri acildi 1927 ci ilden Maarif ve medeniyyet jurnali Qizil qelemler ittifaqi nin orqani oldu 1927 ci ilin fevral ayinde Azerbaycan KP Merkezi Komitesinin qerari ile respublika edebiyyat teskilatlari Qizil qelemler edebiyyat cemiyyetinde birlesdirilir Qizil qelemler edebiyyat cemiyyeti heyetine Ruhulla Axundov Mustafa Quliyev T Huseynov sedr E Ibrahimov Hacibaba Nezerli Suleyman Rustem katib secilirler Teskilatin qurultayi1928 ci ilin yanvar ayinda Azerbaycan proletar yazicilarinin I qurultayi kecirilir S Rustem M Yurin ve T Huseynov qurultayda meruze edirler Qurultaydan sonra Azerbaycan Proletar Yazicilari Cemiyyeti APYC resmi fealiyyete baslayir Bezi noqsanlarina baxmayaraq bu cemiyyet yasli ve genc yazarlari oz etrafina toplaya bilir 20 27 oktyabr 1929 cu ilde Azerbaycan proletar yazicilarinin II qurultayi kecirilir Qurultay besillik plan ile elaqedar olaraq yazicilarin uzerine dusen vezifeleri muzakire edir edebiyyatda emele gelen bezi zererli temayullerle mubarize meselesi de muzakire hedefine cevrilir Qerbi Avropa yazicilari Bella Illes Iohannes Bexer Mate Zalka Ludviq Renn de qurultayin isinde istirak edirler XX esrin otuzuncu illerinden baslayaraq SSRI nin her bir respublikasinda Proletar Yazicilari Cemiyyetinin yeniden qurulmasi ve onu butunlukle sosializm edebiyyati relsine kecirmek ucun muhum isler gorulur Edebi bedii teskilatlarin yeniden qurulmasi haqqinda qerardan 1932 sonra butun respublikalarda Proletar Yazicilari Cemiyyeti legv edilir Buna esas sebeb kimi Proletar Yazicilari Cemiyyetinde Solcu unsurlerin guclenmesi klassiklerden oyrenmek meselesinin yanlis qoyulmasi genclerle isin saglam esaslar uzerinde aparilmamasi yeni heyatla ayaqlasa bilmemesi idi Azerbaycan K b P MK Katibliyinin 1932 ci il 5 mart tarixli qerarinda gosterilirdi ki Azerbaycan Proletar Yazicilari Cemiyyeti bezi ideoloji siyasi ve yaradiciliq yukselisi ile bir sirada Azerbaycanda sosializm qurulusunun rekonstruksiyasi dovru tempi ve vezifelerinden son derece geri qalir APYC katibliyi legv edildikden sonra Azerbaycan Sovet Yazicilari Ittifaqinin Teskilat Komitesi yaradilir IstinadlarSenet mebedimiz olu kecid 2016 05 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 04 13 Hemcinin baxAzerbaycan Yazicilar Birliyi