Qırmızı Qala — Yeni Dehli şəhərinin şimal-şərqindəki bölgədə, Chandni Chowk-un yaxınlığındadır.
Qırmızı Qala | |
---|---|
लाल क़िला | |
Ölkə | Hindistan |
Şəhər | Aqra |
Yerləşir | Yeni Dehli |
Aidiyyatı | Böyük Moğol imperiyası |
Sifarişçi | |
Tikilmə tarixi | 1638 – 1648 |
Üslubu | Moğol memarlığı |
Hündürlüyü | 33 m |
Sahəsi |
|
Vəziyyəti | stabil. |
Rəsmi sayt | delhitourism.gov.in/delh… |
Tipi | Mədəni |
Dövlət | Hindistan |
Region | Asiya |
Kateqoriya | Məbəd |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
Qırmızı Qala, ya da Lal Qilanın adı, divarlarını inşa etməsində istifadə edilən qırmızı qum daşından gəlir. Ancaq içəridəki saraylar və qəbul salonları qiymətli materiallardan düzəldilmişdir. Qala 1638 - 1648 illəri arasında Monqol İmperatoru Şah Jehanın zənginliyini təbrik etmək adına keçirildiyi üçün, inşasında mərmər, gümüş və qızıl kimi zinətlər müsrifçə istifadə edilmişdir.
Gözlənildiyi kimi, bu sərvətin böyük qismi illər içərisində itmiş və bəzi orijinal binalar dağıdılmışdır. Yenə də geridə qalanlar, Monqol İmperiyasının kulminasiya nöqtəsində olduğu zamanlar nə qədər güclü olduğuna dair ipucu verir.
Tarixi
Şah Jehan, xatirəsinə Tac Mahalı inşa etdirdiyi arvadının ölümündən sonra, imperiyanın paytaxtını Agra-dan Dehliyə, ya da başlı başına bir kral şəhəri olan Qırmızı Qalanı tikdirdiyi Shahjehanabad adlı yeni şəhərə köçürmək istədi. Monqol saraylarının standart faktorları, Diwan-i-am və Diwan-i-khas adlarını daşıyan iki qəbul salonu idi. İlkində, xalqla imperator bir araya gəlir, ikincisində isə xüsusi toplantılar keçirilirdi. Bu gün hər ikisi də Qırmızı Qalada görülə bilər. Diwan-i-am, sütun qaydası üzərində yüksələn və üç tərəfi həyətə açılan geniş bir salondur. Burada kütlələr görüşür və imperator xalqın arzularına qulaq asardı. Diwan-i-am və Diwan-i-khasta isə İmperator, məmurlar və xarici səfirlərlə görüşlər keçirərdi. Keçmişdə buranın özünə məxsus geniş həyəti, mərmər səkiləri və gümüşdən tavanı vardı.
Şah Jehan, Diwan-i-khasa inşası tam 7 il davam edən çəlləklər dolusu zinətlə bəzədilmiş xüsusi məşhur tovuzquşu taxtını çıxarmışdı. Taxt 1739-da İrana köçürülüb ancaq Diwan-i-khasdakı bir sənəddə, Şah Jehanın bur ilə bağlı fikirlərində belə sözlər yer almışdı: "Dünya üzərində bir cənnət varsa; O budur".
Keçmişdə, Qırmızı Qalanın içində 6 kral sarayı (mahal) vardı. Mümtaz Mahal bu gün bir muzeydir. Digər bir sarayın adı, Rang Mahaldır (boyalı yer). Ancaq Rang Mahalın gümüş tavanı, eyni boya kimi uzun zaman əvvəl yox oldu. Khas Mahalda isə imperatora xüsusi üç otaq, yemək otağı, yatmaq və ibadət etmək üçün otaqlar yer alır.
Şah Jahenın oğlu və varisi Aurangzeb, qalanın içinə nəfs Moti Masjidi (İnci Məscidi) tikdirdi. Məscid ilə həyəti kiçik olsa da, geniş təəssürat yaradır. Ağ mərmərdən binanın içindəki qara mərmər mozaikalar çox təsirli bir mənzərə yaradır. Lahore Qapıdan qalaya gedən pasaj boyu düzülən mağazalar bu gün də görülə bilər. Kral hamamları da mühafizə edilmiş ancaq 1857-dəki Hind üsyanından sonra, Qalanın böyük hissəsi hərbi komandalara yer açmaq üçün dağıdılıb.
19-cu əsrin məşhur yazıçı və memarlarından Ceyms Fergusson dağıntını, "lazımsız bir vandalizm" - deyə səciyyələndirmişdi.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Qırmızı Qala (Hindistan) haqqında | Qalereya 2017-02-20 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qirmizi Qala Yeni Dehli seherinin simal serqindeki bolgede Chandni Chowk un yaxinligindadir Qirmizi Qalaल ल क ल 28 39 21 sm e 77 14 25 s u Olke HindistanSeher AqraYerlesir Yeni DehliAidiyyati Boyuk Mogol imperiyasiSifarisciTikilme tarixi 1638 1648Uslubu Mogol memarligiHundurluyu 33 mSahesi 49 1815 ha43 4309 haVeziyyeti stabil Resmi sayt delhitourism gov in delh TipiMedeniDovletHindistanRegionAsiyaKateqoriyaMebedQirmizi Qala Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaQirmizi Qala Qirmizi Qala ya da Lal Qilanin adi divarlarini insa etmesinde istifade edilen qirmizi qum dasindan gelir Ancaq icerideki saraylar ve qebul salonlari qiymetli materiallardan duzeldilmisdir Qala 1638 1648 illeri arasinda Monqol Imperatoru Sah Jehanin zenginliyini tebrik etmek adina kecirildiyi ucun insasinda mermer gumus ve qizil kimi zinetler musrifce istifade edilmisdir Gozlenildiyi kimi bu servetin boyuk qismi iller icerisinde itmis ve bezi orijinal binalar dagidilmisdir Yene de geride qalanlar Monqol Imperiyasinin kulminasiya noqtesinde oldugu zamanlar ne qeder guclu olduguna dair ipucu verir TarixiSah Jehan xatiresine Tac Mahali insa etdirdiyi arvadinin olumunden sonra imperiyanin paytaxtini Agra dan Dehliye ya da basli basina bir kral seheri olan Qirmizi Qalani tikdirdiyi Shahjehanabad adli yeni sehere kocurmek istedi Monqol saraylarinin standart faktorlari Diwan i am ve Diwan i khas adlarini dasiyan iki qebul salonu idi Ilkinde xalqla imperator bir araya gelir ikincisinde ise xususi toplantilar kecirilirdi Bu gun her ikisi de Qirmizi Qalada gorule biler Diwan i am sutun qaydasi uzerinde yukselen ve uc terefi heyete acilan genis bir salondur Burada kutleler gorusur ve imperator xalqin arzularina qulaq asardi Diwan i am ve Diwan i khasta ise Imperator memurlar ve xarici sefirlerle gorusler kecirerdi Kecmisde buranin ozune mexsus genis heyeti mermer sekileri ve gumusden tavani vardi Sah Jehan Diwan i khasa insasi tam 7 il davam eden cellekler dolusu zinetle bezedilmis xususi meshur tovuzqusu taxtini cixarmisdi Taxt 1739 da Irana kocurulub ancaq Diwan i khasdaki bir senedde Sah Jehanin bur ile bagli fikirlerinde bele sozler yer almisdi Dunya uzerinde bir cennet varsa O budur Kecmisde Qirmizi Qalanin icinde 6 kral sarayi mahal vardi Mumtaz Mahal bu gun bir muzeydir Diger bir sarayin adi Rang Mahaldir boyali yer Ancaq Rang Mahalin gumus tavani eyni boya kimi uzun zaman evvel yox oldu Khas Mahalda ise imperatora xususi uc otaq yemek otagi yatmaq ve ibadet etmek ucun otaqlar yer alir Sah Jahenin oglu ve varisi Aurangzeb qalanin icine nefs Moti Masjidi Inci Mescidi tikdirdi Mescid ile heyeti kicik olsa da genis teessurat yaradir Ag mermerden binanin icindeki qara mermer mozaikalar cox tesirli bir menzere yaradir Lahore Qapidan qalaya geden pasaj boyu duzulen magazalar bu gun de gorule biler Kral hamamlari da muhafize edilmis ancaq 1857 deki Hind usyanindan sonra Qalanin boyuk hissesi herbi komandalara yer acmaq ucun dagidilib 19 cu esrin meshur yazici ve memarlarindan Ceyms Fergusson dagintini lazimsiz bir vandalizm deye seciyyelendirmisdi IstinadlarXarici kecidlerQirmizi Qala Hindistan haqqinda Qalereya 2017 02 20 at the Wayback Machine