Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Protoulduz — ulduzlar arasında nəhəng molekulyar qazların sıxlaşması nəticəsində meydana gələn bir kütlədir.
Yaranması
Protoulduz ulduz təkamül prosesində erkən mərhələdir. Günəş kütləsi ulduzu üçün bu formalaşma təxminən 10,000,000 il çəkir. Molekulyar bulud öz çəkisi qüvvəsi altında çökəndə proses başlayır. Yüksək səsli günəş külək forması - T Tauri küləyi, yüksələn ulduz kütləsinin radiasiya enerjisinə çevrilməsini göstərir, ulduzun meydana gələcəyini göstərir.
Ulduzların təkamülündə rolu
Ulduz formasiyası nəhəng bir molekulyar buludda başlayır. Bu buludlar əvvəlcə kütləvi çəkisi qüvvələr və ulduzun çökməsi qarşısını alan təzyiq qüvvələri ilə balansdadırlar. Bu qüvvələrin tarazlığı pozulduqda, supernova şok dalğaları səbəbiylə ulduz çökməyə başlayır və tədricən kiçik parçalara bölünür. Bu parçaların ən kiçik hissəsi ulduzun azalması və formalaşmasında müvəffəq olur.
Buludlar küçülməyə davam edərkən, temperatur yüksəlməyə başlayır. İstilik artımının səbəbi, qravitasiya enerjisinin istilik kinetik enerjisinə çevrilməsidir. Bir hissəcik (molekul və ya atom) mərkəzdə azalma hissəsinə doğru düşdükdə, cazibə enerjisi azalır. Zərərin ümumi enerjisi sabit qalmaqdan ötəri, yerçəkən enerjisində azalma kinetik enerjinin artmasına səbəb olur. Bir qrup hissəciklərin kinetik enerjisi istilik kinetik enerjisi və ya temperaturu. Bulud daha çox azalır, temperatur daha yüksəkdir.
Ön ulduzunun temperaturu (10-20 Kelvin) əksər radiasiya mikrodalğada və ya infraqırmızı dalğa spektri aralığındadır. Ulduzun formalaşmasının bu erkən mərhələsində buludda ani temperaturun yüksəlməsinin qarşısını almaqla radiasiyanın əksəriyyəti qaçır. Pre-ulduz təkamülünün bu mərhələsi də izotermal faz kimi tanınır.
Buludların müqaviləsi kimi, molekulların sıxlığı artdıqca və qəbul edilən radiasiyanın qaçışını daha da çətinləşdirir. Nəticədə qaz radiasiyaya davamlı olur və buludun temperaturu daha da artmağa başlayır. Bu mərhələdə hələ çox qaz olan qaz buludlarına bulut Class 0 grade malikdirlər. Sistem inkişaf etdikcə, ulduzdan daha çox emissiya ətrafdakı qaz və toz buludlarından daha aydın olur. I sinifdə ulduz ətrafdakılarla eyni kütləyə malikdir.
Ulduzun təkamülünün növbəti mərhələsi iki günəş kütləsindən daha az kütləli ulduzlara, klassik T Tauri ulduzuna (II sinif) aiddir. Bu mərhələdə temperatur əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlir və disk sancardan daha kiçik olur. Ulduzun təkamülünün son mərhələsində temperatur yüksəlir və ətraf mühitə aid olan material ölçüsü daha kiçik olur, III sinif birinci olur. 2 və 8 günəş kütlələri arasında kütlələri olan pre-ulduzlar üçün növbəti mərhələ TTauri ulduzunun əvəzinə Herbig Ae / Be ulduzu olur. 8 günəş kütləsinin üstündən əvvəl ata-baba ulduzları üçün bir pre-ulduz müşahidə edilmir. Çünki ətraf mühitini bir qara buludsuzluğa çevirmədən əvvəl artıq əsas ardıcıllıq mərhələsinə çatmışlar. 2MASS və WISE astronomik araşdırmaları tərəfindən qəbul edilən infraqırmızı ölçülər bir çox ön-ulduz və ulduz çoxluğunun ortaya çıxmasında çox təsirli olmuşdur.
İstinadlar
- "Infant Star's First Steps". 2022-07-10 tarixində . İstifadə tarixi: 10 Noyabr 2015.
- "Infant Star's First Steps". 10 July 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 10 November 2015.
- Myers, P. C., Benson, P. J. "Dense Cores in Dark Clouds: II. NH3 Observations and Star Formation". Astrophysical Journal. 266. 1983: 309. Bibcode:1983ApJ...266..309M. doi:10.1086/160780.
- Shu, F. H. "Self-Similar Collapse of Isothermal Spheres and Star Formation". Astrophysical Journal. 214. 1977: 488. Bibcode:1977ApJ...214..488S. doi:10.1086/155274.
- "A diamond in the dust". 4 July 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 February 2016.
- Evans, N. J., Lee, J.-E., Rawlings, J. M. C., and Choi, M. "B335 - A Laboratory for Astrochemistry in a Collapsing Cloud". Astrophysical Journal. 626. 2005: 919. arXiv:astro-ph/0503459. Bibcode:2005ApJ...626..919E. doi:10.1086/430295.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Protoulduz ulduzlar arasinda neheng molekulyar qazlarin sixlasmasi neticesinde meydana gelen bir kutledir YaranmasiProtoulduz ulduz tekamul prosesinde erken merheledir Gunes kutlesi ulduzu ucun bu formalasma texminen 10 000 000 il cekir Molekulyar bulud oz cekisi quvvesi altinda cokende proses baslayir Yuksek sesli gunes kulek formasi T Tauri kuleyi yukselen ulduz kutlesinin radiasiya enerjisine cevrilmesini gosterir ulduzun meydana geleceyini gosterir Ulduzlarin tekamulunde roluUlduz formasiyasi neheng bir molekulyar buludda baslayir Bu buludlar evvelce kutlevi cekisi quvveler ve ulduzun cokmesi qarsisini alan tezyiq quvveleri ile balansdadirlar Bu quvvelerin tarazligi pozulduqda supernova sok dalgalari sebebiyle ulduz cokmeye baslayir ve tedricen kicik parcalara bolunur Bu parcalarin en kicik hissesi ulduzun azalmasi ve formalasmasinda muveffeq olur Infant star and its jets are located approximately 1400 light years from Earth within the Serpens South star cluster Buludlar kuculmeye davam ederken temperatur yukselmeye baslayir Istilik artiminin sebebi qravitasiya enerjisinin istilik kinetik enerjisine cevrilmesidir Bir hissecik molekul ve ya atom merkezde azalma hissesine dogru dusdukde cazibe enerjisi azalir Zererin umumi enerjisi sabit qalmaqdan oteri yerceken enerjisinde azalma kinetik enerjinin artmasina sebeb olur Bir qrup hisseciklerin kinetik enerjisi istilik kinetik enerjisi ve ya temperaturu Bulud daha cox azalir temperatur daha yuksekdir On ulduzunun temperaturu 10 20 Kelvin ekser radiasiya mikrodalgada ve ya infraqirmizi dalga spektri araligindadir Ulduzun formalasmasinin bu erken merhelesinde buludda ani temperaturun yukselmesinin qarsisini almaqla radiasiyanin ekseriyyeti qacir Pre ulduz tekamulunun bu merhelesi de izotermal faz kimi taninir is a young Buludlarin muqavilesi kimi molekullarin sixligi artdiqca ve qebul edilen radiasiyanin qacisini daha da cetinlesdirir Neticede qaz radiasiyaya davamli olur ve buludun temperaturu daha da artmaga baslayir Bu merhelede hele cox qaz olan qaz buludlarina bulut Class 0 grade malikdirler Sistem inkisaf etdikce ulduzdan daha cox emissiya etrafdaki qaz ve toz buludlarindan daha aydin olur I sinifde ulduz etrafdakilarla eyni kutleye malikdir Ulduzun tekamulunun novbeti merhelesi iki gunes kutlesinden daha az kutleli ulduzlara klassik T Tauri ulduzuna II sinif aiddir Bu merhelede temperatur ehemiyyetli derecede yukselir ve disk sancardan daha kicik olur Ulduzun tekamulunun son merhelesinde temperatur yukselir ve etraf muhite aid olan material olcusu daha kicik olur III sinif birinci olur 2 ve 8 gunes kutleleri arasinda kutleleri olan pre ulduzlar ucun novbeti merhele TTauri ulduzunun evezine Herbig Ae Be ulduzu olur 8 gunes kutlesinin ustunden evvel ata baba ulduzlari ucun bir pre ulduz musahide edilmir Cunki etraf muhitini bir qara buludsuzluga cevirmeden evvel artiq esas ardicilliq merhelesine catmislar 2MASS ve WISE astronomik arasdirmalari terefinden qebul edilen infraqirmizi olculer bir cox on ulduz ve ulduz coxlugunun ortaya cixmasinda cox tesirli olmusdur Istinadlar Infant Star s First Steps 2022 07 10 tarixinde Istifade tarixi 10 Noyabr 2015 Infant Star s First Steps 10 July 2022 tarixinde Istifade tarixi 10 November 2015 Myers P C Benson P J Dense Cores in Dark Clouds II NH3 Observations and Star Formation Astrophysical Journal 266 1983 309 Bibcode 1983ApJ 266 309M doi 10 1086 160780 Shu F H Self Similar Collapse of Isothermal Spheres and Star Formation Astrophysical Journal 214 1977 488 Bibcode 1977ApJ 214 488S doi 10 1086 155274 A diamond in the dust 4 July 2019 tarixinde Istifade tarixi 16 February 2016 Evans N J Lee J E Rawlings J M C and Choi M B335 A Laboratory for Astrochemistry in a Collapsing Cloud Astrophysical Journal 626 2005 919 arXiv astro ph 0503459 Bibcode 2005ApJ 626 919E doi 10 1086 430295 Hemcinin baxNGC 7538 HipernovaXarici kecidler