Ön şəkilçi və ya prefiks — sözün önünə artırılaraq, sözə yeni bir məna verən şəkilçilər. Ön şəkilçilər, ümumiyyətlə, Azərbaycan dili üçün xarakterik deyil. Lüğət tərkibimizdə olan ön şəkilçilər bütünlüklə alınmadır. Azərbaycan dilində rast gəlinən ön şəkilçilər ərəb-fars və avropa mənşəlidir:
Nümunələr
Ərəb-fars mənşəli
- Bi- – inkar mənada işlənir və “-sız”, “olmayan” kimi başa düşülür.Məsələn:bixəbər
- Na- – “bi” ilə eyni mənada işlənir.Məsələn:nalayiq
- La- – inkarlıq bildirir.
- Ba- – “na” və “bi” ön şəkilçilərinin antonimidir və dilimizdəki "-li" şəkilçisinin ifadə etdiyi mənada başa düşülür.Məsələn:baməzə
- Qeyri- – əkslik bildirir. Bəzi avropa mənşəli sözlərə də qoşula bilir. Məsələn: Qeyri-müəyyən, qeyri – etik
Avropa mənşəli
- a- – inkar mənada işlənir. Məsələn: Normal – anormal
- anti- — inkarlıq, “əleyhinə” mənasında işlənir. Məsələn: Türk – antitürk Bu şəkilçilərlə işlənən sözlərin sonuna milli leksik şəkilçilər də əlavə edilə bilir. Məsələn:səddən
biqəm – biqəmlik, biqərar – biqərarlıq
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-11.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-11.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-11.
Dilçilik ilə əlaqədar bu məqalə . Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
On sekilci ve ya prefiks sozun onune artirilaraq soze yeni bir mena veren sekilciler On sekilciler umumiyyetle Azerbaycan dili ucun xarakterik deyil Luget terkibimizde olan on sekilciler butunlukle alinmadir Azerbaycan dilinde rast gelinen on sekilciler ereb fars ve avropa menselidir NumunelerEreb fars menseli Bi inkar menada islenir ve siz olmayan kimi basa dusulur Meselen bixeber Na bi ile eyni menada islenir Meselen nalayiq La inkarliq bildirir Ba na ve bi on sekilcilerinin antonimidir ve dilimizdeki li sekilcisinin ifade etdiyi menada basa dusulur Meselen bameze Qeyri ekslik bildirir Bezi avropa menseli sozlere de qosula bilir Meselen Qeyri mueyyen qeyri etikAvropa menseli a inkar menada islenir Meselen Normal anormal anti inkarliq eleyhine menasinda islenir Meselen Turk antiturk Bu sekilcilerle islenen sozlerin sonuna milli leksik sekilciler de elave edile bilir Meselen sedden biqem biqemlik biqerar biqerarliqIstinadlar Arxivlenmis suret 2016 03 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 11 Arxivlenmis suret 2018 08 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 11 Arxivlenmis suret 2018 04 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 11 Dilcilik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin