Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Podaqra (q.yun. ποδάγρα; rus. Подагра) — əsasən ayaqda əmələ gələn metobolik xəstəlik.
| Podaqra | |
|---|---|
 sidik turşusu | |
| XBT-10 | M |
| XBT-10-KM | M10, M10.9 |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 274, 274.0, 274.00, 274.9 |
| OMIM | 138900 |
| DiseasesDB | 29031 |
| MedlinePlus | 000422 |
| eMedicine | emerg/221 |
| MeSH | D006073 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əvvəllər bu xəstəlik yalnız yüksək təbəqəli insanlarda təsadüf edilirdi.
Bunun səbəbi həddən artıq qida və spirtli içkilərin qəbulu idi. Sadə insanlarda bu xəstəliyə rast gəlinmirdi. Məhz bu səbəbdən podaqranı "krallar xəstəliyi" adlandırırdılar.
Podaqra oynaqların xroniki iltihabi xəstəliyidir. Podaqra zamanı oynaqlarda urat duzları yığılır. Adi insanlar adətən bu xəstəliyi məhz "duzlar" adlandırırlar. Bu kifayət qədər yayılmış xəstəlikdir. Kişilərdə qadınlarla müqayisədə bu xəstəliyə daha tez-tez rast gəlinir. Daha tez-tez hallarda bu xəstəlik artıq çəkisi və mübadilə proseslərin pozulmaları olan kişilərdə 40 yaşından sonra inkişaf edir. Qadınlarda isə podaqra menopauzadan sonra (50–55 yaşlarında) inkişaf edə bilər.
Podaqra istənilən oynaqları zədələyə bilər — barmaqların, əllərin, dirsəklərin, dizlərin, pəncələrin. Əksər hallarda podaqra ayaq barmaqlarında (xüsusilə baş barmaqlarda) inkişaf edir. Hipertoniya, şəkərli diabet kimi xəstəliklər, düzgün olmayan qidalanma, spirtli içkilərin qəbulu, irsiyyət bu xəstəliyin risk faktorları sayılır.
Xəstəlik oynaqda olan qəfil güclü ağrı ilə özünü büruzə verir, zədələnmiş oynaq qızarır, insan bu yerdə istilik hiss edir, bədən hərarəti də arta bilər. Adətən podaqra tutması gecə saatlarında inkişaf edir, günorta azalır, gecə isə yenə təkrarlanır. Belə tutmalar hətta 1 həftə və bundan artıq çəkə bilər.
Spirtli içkilərin qəbulu, travma, uzun müddət ərzində ayaq üstə qalmaq və ya gəzmək, bəzi dərman preparatların qəbulu (xüsusilə sidikqovucu preparatların) podaqranın tutmasına təkan verə bilər.
Podaqra müalicə olunmazsa, tutmalar daha tez-tez təkrarlanmağa başlayır, oynaq öz normal formasını dəyişir, vaxt keçdikcə oynaq və sümük qismən dağılır.
Podaqra zamanı zədələnmiş oynaqların yanında şişlər (onları "tofus" adlandırırlar) əmələ gəlir. Bu şişlər adətən ağrısız olur, lakin bəzən onlar iltihablaşır və bu da ağrılara səbəb olur.
Podaqra xəstəliyi zamanı xüsusi müalicə təyin olunur. Bu müalicənin əsas məqsədi orqanizmdə urat duzların azaldılmasıdır. Həmçinin xəstəyə ağrısızlaşdıran və iltihabəleyhinə preparatlar təyin olunur. Dərmanlardan əlavə müalicə zamanı fizoterapiya metodlarından da istifadə olunur (elektroforez, maqnit). Çox ağır hallarda cərrahi müalicə tətbiq oluna bilər.
Dərmanlardan əlavə müəyyən qidalanma rejimi da bu xəstəlik zamanı böyük rol oynayır. Belə ki, podaqradan əziyyət çəkən insanlar qara ciyər, böyrək, dil kimi məhsulları, yağlı ət, balıq növləri, konservlər, turşular, ət və balıq bulyonları, qoyun piyi yeməməlidir. Qidaları bişirdikdə az miqdarda duz əlavə etmək lazımdır.
Paxlalılar (noxud, lobya, mərci), göbələk, gül kələmi, çay, qəhvə, kakao, şokolad kimi məhsulları məhdudlaşdırmaq lazımdır. Əksinə isə süd məhsulları, yarmalar, yumurta, meyvə (xüsusilə sitrus meyvələri) və giləmeyvələr podaqra xəstəliyi olan insanlar üçün xeyirlidir.
Podaqra xəstəliyi olan insanlar gün ərzində 1,5–2 l maye qəbul etməlidir. Bu orqanizmdən duzların çıxmasına kömək edir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- "The Internet Classics Archive Aphorisms by Hippocrates". MIT. 2010-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-07.
- A. Cornelius Celsus. "On Medicine". University of Chicago. Book IV. 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Podaqra q yun podagra rus Podagra esasen ayaqda emele gelen metobolik xestelik Podaqrasidik tursusuXBT 10 M10 XBT 10 KM M10 M10 9XBT 9 274 0 274 1 274 8 274 9XBT 9 KM 274 274 0 274 00 274 9OMIM 138900DiseasesDB 29031MedlinePlus 000422eMedicine emerg 221 med 924 med 1112 oph 506 orthoped 124 radio 313MeSH D006073 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Podaqra illustrasiya Ceyms Gilreyin resmi 1799 Evveller bu xestelik yalniz yuksek tebeqeli insanlarda tesaduf edilirdi Bunun sebebi hedden artiq qida ve spirtli ickilerin qebulu idi Sade insanlarda bu xesteliye rast gelinmirdi Mehz bu sebebden podaqrani krallar xesteliyi adlandirirdilar Podaqra oynaqlarin xroniki iltihabi xesteliyidir Podaqra zamani oynaqlarda urat duzlari yigilir Adi insanlar adeten bu xesteliyi mehz duzlar adlandirirlar Bu kifayet qeder yayilmis xestelikdir Kisilerde qadinlarla muqayisede bu xesteliye daha tez tez rast gelinir Daha tez tez hallarda bu xestelik artiq cekisi ve mubadile proseslerin pozulmalari olan kisilerde 40 yasindan sonra inkisaf edir Qadinlarda ise podaqra menopauzadan sonra 50 55 yaslarinda inkisaf ede biler Podaqra istenilen oynaqlari zedeleye biler barmaqlarin ellerin dirseklerin dizlerin pencelerin Ekser hallarda podaqra ayaq barmaqlarinda xususile bas barmaqlarda inkisaf edir Hipertoniya sekerli diabet kimi xestelikler duzgun olmayan qidalanma spirtli ickilerin qebulu irsiyyet bu xesteliyin risk faktorlari sayilir Xestelik oynaqda olan qefil guclu agri ile ozunu buruze verir zedelenmis oynaq qizarir insan bu yerde istilik hiss edir beden herareti de arta biler Adeten podaqra tutmasi gece saatlarinda inkisaf edir gunorta azalir gece ise yene tekrarlanir Bele tutmalar hetta 1 hefte ve bundan artiq ceke biler Spirtli ickilerin qebulu travma uzun muddet erzinde ayaq uste qalmaq ve ya gezmek bezi derman preparatlarin qebulu xususile sidikqovucu preparatlarin podaqranin tutmasina tekan vere biler Podaqra mualice olunmazsa tutmalar daha tez tez tekrarlanmaga baslayir oynaq oz normal formasini deyisir vaxt kecdikce oynaq ve sumuk qismen dagilir Podaqra zamani zedelenmis oynaqlarin yaninda sisler onlari tofus adlandirirlar emele gelir Bu sisler adeten agrisiz olur lakin bezen onlar iltihablasir ve bu da agrilara sebeb olur Podaqra xesteliyi zamani xususi mualice teyin olunur Bu mualicenin esas meqsedi orqanizmde urat duzlarin azaldilmasidir Hemcinin xesteye agrisizlasdiran ve iltihabeleyhine preparatlar teyin olunur Dermanlardan elave mualice zamani fizoterapiya metodlarindan da istifade olunur elektroforez maqnit Cox agir hallarda cerrahi mualice tetbiq oluna biler Dermanlardan elave mueyyen qidalanma rejimi da bu xestelik zamani boyuk rol oynayir Bele ki podaqradan eziyyet ceken insanlar qara ciyer boyrek dil kimi mehsullari yagli et baliq novleri konservler tursular et ve baliq bulyonlari qoyun piyi yememelidir Qidalari bisirdikde az miqdarda duz elave etmek lazimdir Paxlalilar noxud lobya merci gobelek gul kelemi cay qehve kakao sokolad kimi mehsullari mehdudlasdirmaq lazimdir Eksine ise sud mehsullari yarmalar yumurta meyve xususile sitrus meyveleri ve gilemeyveler podaqra xesteliyi olan insanlar ucun xeyirlidir Podaqra xesteliyi olan insanlar gun erzinde 1 5 2 l maye qebul etmelidir Bu orqanizmden duzlarin cixmasina komek edir Hemcinin baxEl ayaq sindromuIstinadlarMonarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018 Disease Ontology ing 2016 The Internet Classics Archive Aphorisms by Hippocrates MIT 2010 07 07 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 07 A Cornelius Celsus On Medicine University of Chicago Book IV 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 07