Pirəkəşkül (əvvəlki adı: Çaylı) — Azərbaycan Respublikasının Abşeron rayonunun Pirəkəşkül kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı ilə Abşeron rayonunun faktiki mövcud olan Pirəkəşkul kəndi dəqiqləşdirmə qaydasında rayonun yaşayış məntəqələri siyahısına daxil edilmiş, bu kənd mərkəz olmaqla Pirəkəşkül kənd Soveti yaradılmışdır.
Pirəkəşkül | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1989 |
Sahəsi |
|
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | AZ0100 |
Nəqliyyat kodu | 01 |
Digər | |
belediyye.com/pirikushku… | |
Kəndin ərazisi 5200 hektar, əhalisi isə 3085 nəfərdir.
Toponimikası
Pirəkəşkül vaxtilə Abşeronun qədim kəndlərindən olub. Kənd uzun müddət Çaylı adını daşıyıb. Pirəkəşkül kəndinin adının mənşəyi çox qədimlərə gedib çıxır. Adın etimologiyası baradə fikirlər demək olar ki, haçalanmır. Əsas üzdə olan və qəbul edilən mülahizə ondan ibarətdir ki, yaşayış məntəqəsinin adı bu ərazidə mövcud olmuş pirin adı ilə bağlıdır. Toponimin tərkibindəki ikinci komponent hind qozundan düzəldilmiş və dərvişlərin gəzdirdiyi nəzir qabının adından — kəşkül sözündəndir. Keçmişdə pirlərin üstündən kəşkül asarmışlar. Pirəkəşkül sözü də mənbəyini burdan alıb.
Tarixi
Pirəkəşkül Azərbaycan SSR tərkibində hərbi əhəmiyyətə malik ərazi idi. 1988-ci il avqustun 25-nə kimi 22-ci briqadanın nəzarəti Türkmənistan SSR-in tərkibindəki şəhərindən Pirəkəşkülə köçürülmüşdü.
Kəndin Xızı dağlarının ətəklərində böyük yaylaq yerləri vardı. Əhali əsasən tərəkəmə həyatı sürüb, heyvandarlıqla, xüsusilə qoyunçuluqla məşğul olub, yayda yaylağa, qışda isə qışlağa köç edib. Tarixən bu kənd 5 tirədən ibarət olub: Bədirli, Nağdılı, Xəlilli, Keçəllər, Ortaoba, hər birinin kökü müxtəlif mahallara bağlı olub. Bir vaxtlar burada böyük heyvandarlıq təsərrüfatı varmış. Lakin 1950-ci illərin sonlarında kəndin əhalisini Sumqayıt şəhərinə köçürüblər. 1988-ci ildə Qərbi Azərbaycanda yaşayan azərbaycanlılar milli münaqişə zəmnində Ermənistandan deportasiya ediləndə onları yerləşdirmək üçün Nazirlər Kabinetinin 30 avqust 1989-cu il tarixli 361 saylı qərarına əsasən Qobustan qoyunçuluq sovxozunun ərazisindən 300 ailəyə həyatyanı torpaq fondu ayrılıb. Həmin fonddan Ermənistandan deportasiya edilmiş ailələrə fərdi ev tikilərək kand adı saxlanılmaqla yenidən bərpa olunub.
Pirəkəşkül dağ ətəyində yerləşir. Onu Abşeronun digər kəndlərindən fərqləndirən əsas əlamətlərdən biri odur ki, kəndin yanından Sumqayıtçay keçir. Kəndin ərazisində yetişən çay yemişi öz şöhrətini bu günə qədər saxlamaqdadır. Pirəkəşkülün indiki sakinləri burada 1989-cu ildən məskunlaşdıqlarına görə kənddə tanınmış adamlar yetişməyib. Keçmiş sakinlər isə Abşeronun müxtəlif kəndlərinə və Sumqayıta səpələndiklərinə görə əslən Pirkəşküldən olan tanınmış şəxsiyyətləri ayrıd etmək çətindir.
Qarabağ döyüşlərində kənddən 35 nəfər iştirak edib. Onlardan 8 nəfəri şəhid olub. Kənd ərazisində tarixi abidə yoxdur. Əhali əsasən Bakıdakı sənaye müəssisələrində çalışır, habelə heyvandarlıqla məşğul olur.
Əhalisi
Əhalisinin sayı 3085 nəfərdir.
İstinadlar
- http://archive.is/FZTsm.
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2024-02-28. 2024-03-14 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-04-05.
- "Azərbaycan Respublikasının Bakı, Gəncə və Sumqayıt şəhərlərinin, Abşeron, Ağdaş, Ağsu, Ağcabədi, Balakən, Bərdə, Beyləqan, Vartaşen, Quba, Qutqaşen, Daşkəsən, İmişli, Yevlax, Kəlbəcər, Kürdəmir, Gədəbəy, Goranboy, Laçın, Lerik, Lənkəran, Mirbəşir, Puşkin, Saatlı, Füzuli, Cəbrayıl və Şamxor rayonlarının, Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti Şuşa rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı". 2022-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;Abşeron İH
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib - Bələdiyyə. "Pirəkəşkül, Qobustan Bələdiyyəsi" (az.). www.belediyye.com. Archived from the original on 2017-01-27. İstifadə tarixi: 27/01/2017. (#apostrophe_markup) (az.)
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;rus
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
Həmçinin bax
Abşeron rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pirekeskul evvelki adi Cayli Azerbaycan Respublikasinin Abseron rayonunun Pirekeskul kend inzibati erazi dairesinde kend Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 7 fevral 1991 ci il tarixli 54 XII sayli Qerari ile Abseron rayonunun faktiki movcud olan Pirekeskul kendi deqiqlesdirme qaydasinda rayonun yasayis menteqeleri siyahisina daxil edilmis bu kend merkez olmaqla Pirekeskul kend Soveti yaradilmisdir Pirekeskul40 28 56 sm e 49 35 30 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1989Sahesi 5 200 haSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 3 085 nef 2015 Resmi dili Azerbaycan diliReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ0100Neqliyyat kodu 01Digerbelediyye com pirikushku Xeriteni goster gizle Pirekeskul Kendin erazisi 5200 hektar ehalisi ise 3085 neferdir ToponimikasiPirekeskul vaxtile Abseronun qedim kendlerinden olub Kend uzun muddet Cayli adini dasiyib Pirekeskul kendinin adinin menseyi cox qedimlere gedib cixir Adin etimologiyasi barade fikirler demek olar ki hacalanmir Esas uzde olan ve qebul edilen mulahize ondan ibaretdir ki yasayis menteqesinin adi bu erazide movcud olmus pirin adi ile baglidir Toponimin terkibindeki ikinci komponent hind qozundan duzeldilmis ve dervislerin gezdirdiyi nezir qabinin adindan keskul sozundendir Kecmisde pirlerin ustunden keskul asarmislar Pirekeskul sozu de menbeyini burdan alib TarixiPirekeskul Azerbaycan SSR terkibinde herbi ehemiyyete malik erazi idi 1988 ci il avqustun 25 ne kimi 22 ci briqadanin nezareti Turkmenistan SSR in terkibindeki seherinden Pirekeskule kocurulmusdu Kendin Xizi daglarinin eteklerinde boyuk yaylaq yerleri vardi Ehali esasen terekeme heyati surub heyvandarliqla xususile qoyunculuqla mesgul olub yayda yaylaga qisda ise qislaga koc edib Tarixen bu kend 5 tireden ibaret olub Bedirli Nagdili Xelilli Keceller Ortaoba her birinin koku muxtelif mahallara bagli olub Bir vaxtlar burada boyuk heyvandarliq teserrufati varmis Lakin 1950 ci illerin sonlarinda kendin ehalisini Sumqayit seherine kocurubler 1988 ci ilde Qerbi Azerbaycanda yasayan azerbaycanlilar milli munaqise zemninde Ermenistandan deportasiya edilende onlari yerlesdirmek ucun Nazirler Kabinetinin 30 avqust 1989 cu il tarixli 361 sayli qerarina esasen Qobustan qoyunculuq sovxozunun erazisinden 300 aileye heyatyani torpaq fondu ayrilib Hemin fonddan Ermenistandan deportasiya edilmis ailelere ferdi ev tikilerek kand adi saxlanilmaqla yeniden berpa olunub Pirekeskul dag eteyinde yerlesir Onu Abseronun diger kendlerinden ferqlendiren esas elametlerden biri odur ki kendin yanindan Sumqayitcay kecir Kendin erazisinde yetisen cay yemisi oz sohretini bu gune qeder saxlamaqdadir Pirekeskulun indiki sakinleri burada 1989 cu ilden meskunlasdiqlarina gore kendde taninmis adamlar yetismeyib Kecmis sakinler ise Abseronun muxtelif kendlerine ve Sumqayita sepelendiklerine gore eslen Pirkeskulden olan taninmis sexsiyyetleri ayrid etmek cetindir Qarabag doyuslerinde kendden 35 nefer istirak edib Onlardan 8 neferi sehid olub Kend erazisinde tarixi abide yoxdur Ehali esasen Bakidaki senaye muessiselerinde calisir habele heyvandarliqla mesgul olur EhalisiEhalisinin sayi 3085 neferdir Istinadlarhttp archive is FZTsm Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati 2024 PDF az stat gov az 2024 02 28 2024 03 14 tarixinde PDF Istifade tarixi 2024 04 05 Azerbaycan Respublikasinin Baki Gence ve Sumqayit seherlerinin Abseron Agdas Agsu Agcabedi Balaken Berde Beyleqan Vartasen Quba Qutqasen Daskesen Imisli Yevlax Kelbecer Kurdemir Gedebey Goranboy Lacin Lerik Lenkeran Mirbesir Puskin Saatli Fuzuli Cebrayil ve Samxor rayonlarinin Dagliq Qarabag Muxtar Vilayeti Susa rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 7 fevral 1991 ci il tarixli 54 XII sayli Qerari 2022 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2022 08 21 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi Abseron IH adli istinad ucun metn gosterilmeyib Belediyye Pirekeskul Qobustan Belediyyesi az www belediyye com Archived from the original on 2017 01 27 Istifade tarixi 27 01 2017 apostrophe markup az Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi rus adli istinad ucun metn gosterilmeyibHemcinin bax Abseron rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin