Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Pirr (e.ə. 318, Epir – e.ə. 272) — Sərkərdə.
| Pirr | |
|---|---|
| q.yun. Πύρρος | |
 | |
| Doğum tarixi | e.ə. 318 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | e.ə. 272 |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi qulluqçu |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Romalıların hökmdar Pirrlə apardığı müharibə çox məşhur olmuşdu. Pirr Makedoniyalı İskəndərin uzaq qohumlarından olub. Onun ölümündən sonra Pirr bir sıra döyüşlərdə iştirak edərək məşhur sərkərdəyə çevrilmişdi. Hətta o dövrdə yaşamış Karfagenli Hannibal qədim dünya sərkərdələri içərisində Pirri ilk sıraya qoymuşdu. Lakin Pirrin böyük ordusu yox idi, o, kiçik nəsli mülkünü – dağlı Epir padşahlığını idarə edirdi.
Bu zaman romalılar demək olarki bütün İtaliyanı ələ keçirmişdilər. Appenin yarımadasının cənubunda yunan koloniyası, böyük şəhər Tarent romalılara itaət etmədi. Açıq döyüşdə tarentliləri məğlub etdi. Tarentlilər kömək üçün Pirrə müraciət etdilər. Pirr onların ordusuna başçılıq etməyə razılıq verdi. Ilk döyüşdə özünə məxsus döyüş sənətindən istifadə edərək Romalıları darmadağın etdi. Romalılar güclü müqavimət göstərsələrdə Pirrin ordusunun manevirləri və döyüş fillərinə qarşı müharibə apara bilmədilər,qaçdılar. Bu qələbədən sonra demək olarki İtaliyanın yarısı Pirr tərəfindən ələ keçirildi.Pirrin ordusu yavaş-yavaş Romaya yaxınlaşırdı. Qalların yürüşündən sonra Roma ən ağır təhlükəni yaşayırdı. Pirrin həkimi Romalılara məktub göndərərək böyük pul müqabilində öz padişahını zəhərləməyi təklif etdi. Romalılar Pirrə cavab yazdılar: “Biz səni ölümdən xilas edərək bildiririk ki, bunu sənə yaxşı münasibət bəslədiyimizdən deyil, ona görə edirik ki, qoy heç kim sonra deməsin ki, Roma cəsarət göstərmədən,hiylə yolu ilə qalib gəldi. ”İkinci döyüşdə Pirr bir daha qalib gəldi. Lakin bu döyüşdə Romalılar Pirrin ordusunun böyük hissəsini məhv etdilər. Döyüşdən sonra sərkərdələrdən biri Pirri qələbə münasibətilə təbrik etdikdə Pirr belə demişdi:
Daha belə bir qələbə və biz məhv olduq. Bu döyüş e.ə. 279-cu ildə baş vermiş Askule döyüşü idi.
Romalılar öz ölkələrində vuruşurdu,ona görədə hər dəfə ordu toplaya bilirdi. Pirr isə əlavə kömək olmadan döyüşürdü.Üçüncü döyüşdə Pirr məğlub oldu. Bu zaman Epirin Makedoniya və Yunanıstanla münasibətləri pisləşmişdi. Bu səbəbdən İtaliyanı tərk etdi. Romalılarla müharibəni davam etmək üçün ilk olaraq Makedoniya və Yunanıstanı tabe etmək qərarına gəldi.Yunanıstanın Artos şəhərində gedən küçə döyüşlərində Pirr bir yunan vətəndaşı ilə döyüşməli oldu.Pirrlə şəhərlinin döyüşünü şəhərlinin anası evin damından izləyirdi.Oğlunun təhlükəyə düşdüyünü görən qoca ana əlinə keçən gül dibçəyini Pirrin üzərinə atdı.Dibçək Pirrin başına düşdü və hökümdar öldü.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Pirr e e 318 Epir e e 272 Serkerde Pirrq yun PyrrosDogum tarixi e e 318Dogum yeri EpirVefat tarixi e e 272Fealiyyeti siyasetci herbi qulluqcu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Romalilarin hokmdar Pirrle apardigi muharibe cox meshur olmusdu Pirr Makedoniyali Iskenderin uzaq qohumlarindan olub Onun olumunden sonra Pirr bir sira doyuslerde istirak ederek meshur serkerdeye cevrilmisdi Hetta o dovrde yasamis Karfagenli Hannibal qedim dunya serkerdeleri icerisinde Pirri ilk siraya qoymusdu Lakin Pirrin boyuk ordusu yox idi o kicik nesli mulkunu dagli Epir padsahligini idare edirdi Bu zaman romalilar demek olarki butun Italiyani ele kecirmisdiler Appenin yarimadasinin cenubunda yunan koloniyasi boyuk seher Tarent romalilara itaet etmedi Aciq doyusde tarentlileri meglub etdi Tarentliler komek ucun Pirre muraciet etdiler Pirr onlarin ordusuna basciliq etmeye raziliq verdi Ilk doyusde ozune mexsus doyus senetinden istifade ederek Romalilari darmadagin etdi Romalilar guclu muqavimet gosterselerde Pirrin ordusunun manevirleri ve doyus fillerine qarsi muharibe apara bilmediler qacdilar Bu qelebeden sonra demek olarki Italiyanin yarisi Pirr terefinden ele kecirildi Pirrin ordusu yavas yavas Romaya yaxinlasirdi Qallarin yurusunden sonra Roma en agir tehlukeni yasayirdi Pirrin hekimi Romalilara mektub gondererek boyuk pul muqabilinde oz padisahini zeherlemeyi teklif etdi Romalilar Pirre cavab yazdilar Biz seni olumden xilas ederek bildiririk ki bunu sene yaxsi munasibet beslediyimizden deyil ona gore edirik ki qoy hec kim sonra demesin ki Roma cesaret gostermeden hiyle yolu ile qalib geldi Ikinci doyusde Pirr bir daha qalib geldi Lakin bu doyusde Romalilar Pirrin ordusunun boyuk hissesini mehv etdiler Doyusden sonra serkerdelerden biri Pirri qelebe munasibetile tebrik etdikde Pirr bele demisdi Daha bele bir qelebe ve biz mehv olduq Bu doyus e e 279 cu ilde bas vermis Askule doyusu idi Romalilar oz olkelerinde vurusurdu ona gorede her defe ordu toplaya bilirdi Pirr ise elave komek olmadan doyusurdu Ucuncu doyusde Pirr meglub oldu Bu zaman Epirin Makedoniya ve Yunanistanla munasibetleri pislesmisdi Bu sebebden Italiyani terk etdi Romalilarla muharibeni davam etmek ucun ilk olaraq Makedoniya ve Yunanistani tabe etmek qerarina geldi Yunanistanin Artos seherinde geden kuce doyuslerinde Pirr bir yunan vetendasi ile doyusmeli oldu Pirrle seherlinin doyusunu seherlinin anasi evin damindan izleyirdi Oglunun tehlukeye dusduyunu goren qoca ana eline kecen gul dibceyini Pirrin uzerine atdi Dibcek Pirrin basina dusdu ve hokumdar oldu IstinadlarHemcinin baxAntiqonidler sulalesi Pirr qelebesi