Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pir Məhəmməd mirzə (1379 – 18 may 1409) — Əmir Teymurun nəvəsi, Şeyx Ömər mirzənin oğlu, Teymuri mirzəsi.
| Pir Məhəmməd mirzə | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1379 |
| Vəfat tarixi | 18 may 1409 |
| Fəaliyyəti | qubernator, hərbi lider[d] |
| Atası | Umar Shaikh |
| Ailəsi | Teymurilər |
| Dini | islam |
Həyatı
1379-cu ildə dünyaya gəldi. Atası Əmir Teymurun böyük oğlu Şeyx Ömər mirzə, anası isə onun xanımlarından Mülkət ağadır. Hələ 15 yaşında ikən atası sui-qəsd nəticəsində öldürüldü və anası Mülkət ağa siyasi gücü səbəbilə əmisi Şahrux mirzəylə evləndirildi. Atasının ölümündən sonra onun əvəzinə Fars valiliyinə təyin olundu. Ancaq bu vəzifədə ikən babası Əmir Teymur tərəfindən 2 dəfə cəzalandırıldığı bilinir.
1405-ci ildə Əmir Teymurun vəfatı ilə oğul və nəvələri taxt mübarizəsinə başladılar. Əmir Teymurun ən böyük oğlundan doğulan ilk nəvəsi olması səbəbilə Pir Məhəmməd mirzənin mühüm taxt iddiası vardı. Bu səbəblə kiçik qardaşı İsgəndər və Rüstəm də daxil olmaqla, qonşu əyalət valiləri ona tabe olduqlarını bildirdilər. Üstəlik onun Qahirədəki Abbasi xəlifəsindən xeyir-dua almasını tövsiyə etdilər. Ancaq Pir Məhəmməd mirzə taxt mübarizəsindən geri çəkildi və bütün gücüylə həm əmisi, həm də ögey atası olan Şahrux mirzəni dəstəklədi. Buna baxmayaraq idarəsindəki Fars vilayətləri üzərində müstəqil şəkildə hökm sürdü.
Ancaq çox keçmədən qardaşlarıyla siyasi mübarizəyə başladı. Pir Məhəmməd mirzə tərəfindən təyin edilyiyi Yəzd valiliyindən məmnun olmayan qardaşı İsgəndər mirzə 1406-cı ildə Kirmana hücum etdi. Üsyankar qardaşını məğlub edib ələ keçirsə də, İsgəndər mirzə qaçaraq İsfahandakı digər qardaşı Rüstəm mirzəyə sığındı. Onu təqib edən Pir Məhəmməd mirzə şəhəri ələ keçirə bilmədi və şəhərətrafı bölgələri talan etdi. İntiqam məqsədilə qardaşları Şiraza hücum etdilər və ətraf bölgələri talan etdilər. Tərəflər 1407-ci ildə Gəndüman düzənliyində qarşı-qarşıya gəldi. Hər iki qardaşı döyüş meydanından qaçsa da, Pir Məhəmməd mirzə əfv elan etdi və nəticədə Rüstəm mirzənin ordusunun mühüm bir qismi tərəf dəyişdirdi. Nəhayət, mərkəz İsfahana gəlmədən bölgənin idarəsini ələ alan Pir Məhəmməd mirzə şəhər qapılarından təntənəli mərasimlə daxil oldu və şəhər əhalisini vergilərdən azad etdi. Öz oğlu Ömər şeyx mirzəni bölgənin yeni valisi təyin etdi.
Ancaq İsfahandan qayıdarkən 18 may 1409-cu ildə çadırında öz əsgərləri tərəfindən qətlə yetirildi və əynindəki geyimləri də daxil olmaqla, bütün sərvəti yağmalandı.
Ailəsi
Xanımları
- Nigar ağa — Qiyasəddin Tarxanın qızı olub, 1392-ci ildə evlənmişdir.
- Adil Sultan ağa — Ərinin ölümündən sonra qaynı ylə evləndirildi.
- Şirin Mələk ağa
Mənbə
Ədəbiyyat
- Woods, John E. (1990), The Timurid dynasty, Indiana University, Research Institute for Inner Asian Studies
- Siyasi ve Sosyal Hayatta Etkin Bir Güç: Timurlu Hanedan Kadınları. Muhammed Emin Koçak. Yüksek Lisans Tezi. TC Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi. Ankara-2020
İstinadlar
- Barzegar, Karim Najafi. Mughal-Iranian Relations: During Sixteenth Century (ingilis). Indian Bibliographies Bureau. 2000. ISBN .
- Yüksel, “Türk Kültüründe “Levirat” ve Timurlularda Uygulanışı”, 2047-2049
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pir Mehemmed mirze 1379 18 may 1409 Emir Teymurun nevesi Seyx Omer mirzenin oglu Teymuri mirzesi Pir Mehemmed mirzeSexsi melumatlarDogum tarixi 1379Vefat tarixi 18 may 1409 1409 05 18 Fealiyyeti qubernator herbi lider d Atasi Umar ShaikhAilesi TeymurilerDini islamHeyati1379 cu ilde dunyaya geldi Atasi Emir Teymurun boyuk oglu Seyx Omer mirze anasi ise onun xanimlarindan Mulket agadir Hele 15 yasinda iken atasi sui qesd neticesinde olduruldu ve anasi Mulket aga siyasi gucu sebebile emisi Sahrux mirzeyle evlendirildi Atasinin olumunden sonra onun evezine Fars valiliyine teyin olundu Ancaq bu vezifede iken babasi Emir Teymur terefinden 2 defe cezalandirildigi bilinir 1405 ci ilde Emir Teymurun vefati ile ogul ve neveleri taxt mubarizesine basladilar Emir Teymurun en boyuk oglundan dogulan ilk nevesi olmasi sebebile Pir Mehemmed mirzenin muhum taxt iddiasi vardi Bu sebeble kicik qardasi Isgender ve Rustem de daxil olmaqla qonsu eyalet valileri ona tabe olduqlarini bildirdiler Ustelik onun Qahiredeki Abbasi xelifesinden xeyir dua almasini tovsiye etdiler Ancaq Pir Mehemmed mirze taxt mubarizesinden geri cekildi ve butun gucuyle hem emisi hem de ogey atasi olan Sahrux mirzeni destekledi Buna baxmayaraq idaresindeki Fars vilayetleri uzerinde musteqil sekilde hokm surdu Ancaq cox kecmeden qardaslariyla siyasi mubarizeye basladi Pir Mehemmed mirze terefinden teyin edilyiyi Yezd valiliyinden memnun olmayan qardasi Isgender mirze 1406 ci ilde Kirmana hucum etdi Usyankar qardasini meglub edib ele kecirse de Isgender mirze qacaraq Isfahandaki diger qardasi Rustem mirzeye sigindi Onu teqib eden Pir Mehemmed mirze seheri ele kecire bilmedi ve seheretrafi bolgeleri talan etdi Intiqam meqsedile qardaslari Siraza hucum etdiler ve etraf bolgeleri talan etdiler Terefler 1407 ci ilde Genduman duzenliyinde qarsi qarsiya geldi Her iki qardasi doyus meydanindan qacsa da Pir Mehemmed mirze efv elan etdi ve neticede Rustem mirzenin ordusunun muhum bir qismi teref deyisdirdi Nehayet merkez Isfahana gelmeden bolgenin idaresini ele alan Pir Mehemmed mirze seher qapilarindan tenteneli merasimle daxil oldu ve seher ehalisini vergilerden azad etdi Oz oglu Omer seyx mirzeni bolgenin yeni valisi teyin etdi Ancaq Isfahandan qayidarken 18 may 1409 cu ilde cadirinda oz esgerleri terefinden qetle yetirildi ve eynindeki geyimleri de daxil olmaqla butun serveti yagmalandi AilesiXanimlari Nigar aga Qiyaseddin Tarxanin qizi olub 1392 ci ilde evlenmisdir Adil Sultan aga Erinin olumunden sonra qayni yle evlendirildi Sirin Melek agaMenbeEdebiyyat Woods John E 1990 The Timurid dynasty Indiana University Research Institute for Inner Asian Studies Siyasi ve Sosyal Hayatta Etkin Bir Guc Timurlu Hanedan Kadinlari Muhammed Emin Kocak Yuksek Lisans Tezi TC Ankara Yildirim Beyazit Universitesi Ankara 2020Istinadlar Barzegar Karim Najafi Mughal Iranian Relations During Sixteenth Century ingilis Indian Bibliographies Bureau 2000 ISBN 978 81 85004 60 0 Yuksel Turk Kulturunde Levirat ve Timurlularda Uygulanisi 2047 2049