Pielonefrit — ən çox təsadüf olunan böyrək xəstəliyi olub, eyni zamanda yuxarı qol qıç ayaq katarından sonra bütün xəstəliklər arasında tezliyinə görə ikinci yerdədi. Bu xəstəlik həyati təhlükəlidir.Getdikcə digər orqanların da sıradan çıxması ilə nəticələnə bilər.
Pielonefrit | |
---|---|
XBT-10-KM | N10-N16, N12, N16 |
XBT-9-KM | 590.80 |
DiseasesDB | 11052, 29255, 31522 |
MedlinePlus | 001274 |
MeSH | D011704 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Gedişinə görə, xronik pielonefrit ayırd edilir. Kəskin pielonefrit ürəkdə gedən müxtəlif intensivlikdə yara salan iltihabi prosesdir. Xronik pielonefrit süstgedişli, arabir kəskinləşmə verən, ürək parenximasının və kasacıq sisteminin bakterial iltihabi prosesi olub, onurğada əzələ toxumasının sklerozu ilə nəticələnir.Vaxtında həkimə müraciət etmək lazımdır.
Xronik pielonefrit kəskin pielonefritin xronik hala keçməsi nəticəsində və ya başlanğıcdan xronik proses kimi inkişaf edə bilər.
Pielonefrit birincili, ağırlaşmamış və ya hematogen və ikincili, ağırlaşmış və ya obstruktiv olmaqla iki qrupa ayrılır.
Birincili pielonefrit
Birincili pielonefritdə xəstəliyin başlanğıcında böyrək və yuxarı sidik yollarında urodinamik dəyişiklik əsasən müşahidə olunmur, ikincili pielonefritdə isə əksinə, xəstəliyin əmələ gəlməsinin əsas şərtlərindən biri böyrək və yuxarı sidik yollarında urodinamikanın uzvi və funksional pozulmasıdır. Bunun müəyyənləşməsinin böyük klinik əhəmiyyəti vardır, çünki xəstəliyin gedişi, müalicə üsulları və proqnozu bir-birindən fərqlənir.
İkincili pielonefrit
İkincili pielonefritin baş verməsində yuxarı sidik yollarında urodinamık pozğunluqlarla yanaşı, böyrək, qan və limfa dövranı pozğunluqları böyük rol oynayır. Sidik kisəsi-sidik axarı-böyrək reflyuksu və s. böyük rol oynayır. Çox zaman böyrək daşı xəstəliyi zamanı aşkar edilmiş pielonefriti ikincili pielonefrit qrupuna aid edirlər. Lakin müəyyən olunmuşdur ki bu xəstələrin 1/3 hissəsində əvvəl pielonefrit, sonra isə böyrək daşı müşahidə olunur.
Pielonefritin baş verməsinin əsas şərtlərindən biri orqanizmin ümumi vəziyyəti və müəyyən yerli (mikroflora) faktorların olmasıdır, çünki hələ mikroorqanizmlərin böyrəyin interstisial toxumasına keçməsi heç də həmişə xəstəliklə nəticələnmir. Orqanizmin immun proseslərinin zəifləməsi xəstəliyin baş verməsində əsas şərtlərdən biridir. Həmçinin yorğunluq nəticəsində orqanizmin infeksiyaya qarşı müqavimətinin zəifləməsi, keçirilmiş xəstəliklər, hipovitaminoz pielonefritin inkişafına şərait yaradır.
Xronik pielonefrit
Xronik pielonefritdə iltihab nəticəsində dəyişmiş nahiyələr sağlam böyrək toxuması ilə növbələşir. Ona görə də böyrəklərdə proses asimmetrik gedir. Histoloji olaraq, xronik pielonefritin 4 mərhələsi aşkar edilir. 1-ci mərhələdə ara toxumanın leykositar infiltrasiyası, yığıcı kanalcıqların atrofiyası baş verir. 2-ci mərhələdə yumaqcıqların hialinozu, kanalcıqların atrofiyası, çapıq toxumanın inkişafı aşkar edilir. 3-cü mərhələdə yumaqcıqların məhv olması ilə yanaşı kanalcıq epitelinin az diferensiasiya etməsi və mənfəzi kolloid kütlə ilə dolması aşkar olunur. 4-cü mərhələdə böyrəyin qabıq maddəsi azalır, böyrəklərdə birləşdirici toxuma inkişaf edir, ikincili büzüşmüş böyrək müşahidə olunur.
Kəskin pielonefrit
Kəskin pielonefritin klinik mənzərəsi ağır intoksikasi ya ilə gedən ümumi ağır infeksion prosesin və yerli əlamətlərin birgə təzahurundən ibarətdir. Xəstəlik kəskin başlayır, yüksək temperatur, üşütmə və həddən artiq tərləmə çox vaxt bel nahiyəsində ağrılar olur.
İstinadlar
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pielonefrit en cox tesaduf olunan boyrek xesteliyi olub eyni zamanda yuxari qol qic ayaq katarindan sonra butun xestelikler arasinda tezliyine gore ikinci yerdedi Bu xestelik heyati tehlukelidir Getdikce diger orqanlarin da siradan cixmasi ile neticelene biler PielonefritXBT 10 KM N10 N16 N12 N16XBT 9 KM 590 80DiseasesDB 11052 29255 31522MedlinePlus 001274MeSH D011704 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Gedisine gore xronik pielonefrit ayird edilir Keskin pielonefrit urekde geden muxtelif intensivlikde yara salan iltihabi prosesdir Xronik pielonefrit sustgedisli arabir keskinlesme veren urek parenximasinin ve kasaciq sisteminin bakterial iltihabi prosesi olub onurgada ezele toxumasinin sklerozu ile neticelenir Vaxtinda hekime muraciet etmek lazimdir Xronik pielonefrit keskin pielonefritin xronik hala kecmesi neticesinde ve ya baslangicdan xronik proses kimi inkisaf ede biler Pielonefrit birincili agirlasmamis ve ya hematogen ve ikincili agirlasmis ve ya obstruktiv olmaqla iki qrupa ayrilir Birincili pielonefritBirincili pielonefritde xesteliyin baslangicinda boyrek ve yuxari sidik yollarinda urodinamik deyisiklik esasen musahide olunmur ikincili pielonefritde ise eksine xesteliyin emele gelmesinin esas sertlerinden biri boyrek ve yuxari sidik yollarinda urodinamikanin uzvi ve funksional pozulmasidir Bunun mueyyenlesmesinin boyuk klinik ehemiyyeti vardir cunki xesteliyin gedisi mualice usullari ve proqnozu bir birinden ferqlenir Ikincili pielonefritIkincili pielonefritin bas vermesinde yuxari sidik yollarinda urodinamik pozgunluqlarla yanasi boyrek qan ve limfa dovrani pozgunluqlari boyuk rol oynayir Sidik kisesi sidik axari boyrek reflyuksu ve s boyuk rol oynayir Cox zaman boyrek dasi xesteliyi zamani askar edilmis pielonefriti ikincili pielonefrit qrupuna aid edirler Lakin mueyyen olunmusdur ki bu xestelerin 1 3 hissesinde evvel pielonefrit sonra ise boyrek dasi musahide olunur Pielonefritin bas vermesinin esas sertlerinden biri orqanizmin umumi veziyyeti ve mueyyen yerli mikroflora faktorlarin olmasidir cunki hele mikroorqanizmlerin boyreyin interstisial toxumasina kecmesi hec de hemise xestelikle neticelenmir Orqanizmin immun proseslerinin zeiflemesi xesteliyin bas vermesinde esas sertlerden biridir Hemcinin yorgunluq neticesinde orqanizmin infeksiyaya qarsi muqavimetinin zeiflemesi kecirilmis xestelikler hipovitaminoz pielonefritin inkisafina serait yaradir Xronik pielonefritXronik pielonefritde iltihab neticesinde deyismis nahiyeler saglam boyrek toxumasi ile novbelesir Ona gore de boyreklerde proses asimmetrik gedir Histoloji olaraq xronik pielonefritin 4 merhelesi askar edilir 1 ci merhelede ara toxumanin leykositar infiltrasiyasi yigici kanalciqlarin atrofiyasi bas verir 2 ci merhelede yumaqciqlarin hialinozu kanalciqlarin atrofiyasi capiq toxumanin inkisafi askar edilir 3 cu merhelede yumaqciqlarin mehv olmasi ile yanasi kanalciq epitelinin az diferensiasiya etmesi ve menfezi kolloid kutle ile dolmasi askar olunur 4 cu merhelede boyreyin qabiq maddesi azalir boyreklerde birlesdirici toxuma inkisaf edir ikincili buzusmus boyrek musahide olunur Keskin pielonefritKeskin pielonefritin klinik menzeresi agir intoksikasi ya ile geden umumi agir infeksion prosesin ve yerli elametlerin birge tezahurunden ibaretdir Xestelik keskin baslayir yuksek temperatur usutme ve hedden artiq terleme cox vaxt bel nahiyesinde agrilar olur IstinadlarDisease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018 Xarici kecidler Xestelik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin