İnformatikada parçala və idarə et (ing. divide and conquer (D&C)) rekursiyaya əsaslanan alqoritm dizayn paradiqmasıdır. Parçala və idarə et alqoritmi məsələni rekursiv olaraq iki və ya daha çox alt məsələrə bölərək, ən sadə hal üçün həll edir. Alt həllərin sonradan birləşməsi ana məsələnin həllini verir.
Parçala və idarə et bir çox tip məsələni, o cümlədən sıralama (quicksort, mergesort və s), böyük rəqəmlərin vurulması (misal üçün ), ən yaxın cüt nöqtələrin tapılması, sintaktik analiz və (FFT) məsələlərini həll etmək üçün effektiv texnikadır.
Parçala və idarə et
Parçala və idarə et bəzən alqoritmlərdə istifadə edilərək məsələni yalnız bir alt məsələyə bölür. Misal üçün [[ikili axtarış]] alqoritmində axtarılan qiymət bu üsulla tapılır (və ya analoji olaraq ədədi hesablamalarda, kökün tapılması üçün istifadə olunan bisection alqoritmi). Belə məsələləri parçala və idarə et alqoritmindən daha effektiv üsulla həll etmək olar. Belə ki, əgər bu məsələlərdə quyruq rekursiyası (ing. ing. tail recursion) istifadə edilsə, onları sadə dövrə çevirmək olar. Parçala və idarə et alqoritminin geniş mənada tərifi: Əgər alqoritm rekursiya və ya dövr istifadə edirsə, belə alqoritmi "parçala və idarə et" alqoritmi ilə əlaqələndirmək olar. Ona görə də bəzi müəlliflər "parçala və idarə et" adından məsələ iki və daha artıq alt məsələyə bölündükdə istifadə edirlər. Əgər məsələ bir alt məsələyə parçalanırsa, o zaman azalt və idarə et (ing. ing. decrease and conquer) demək daha doğru olar.
Üstünlükləri
Çətin məsələləri həll etmək
Parçala və idarə et konseptual olaraq çətin məsələləri həll etmək üçün çox güclü alətdir: tələb olunan yalnız məsələni alt məsələlərə bölməyin yolun tapıb və sadə variant üçün həll etdikdən sonra alt məsələləri birləşdirib, orijinal məsələni həll etməkdir.
Effektiv alqoritm
Parçala və idarə et çox vaxt effektiv alqoritmlər tapmağa kömək edir. O, Karatsubanın sürətli vurma metodu, quicksort və mergesort alqoritmləri, matrisləri vurmaq üçün istifadə olunan və sürətli Furye çevirilmələrində (FFT) açar rolunu oynayıb.
Paralelləşdirmə
Parçala və idarə et alqoritmləri təbii olaraq çoxlu prosessorlu maşınlarda, xüsusi ilə paylanmış yaddaş sistemlərində təbii olaraq geniş istifadə olunur.
Yaddaşa giriş
Parçala və idarə et alqoritmləri yaddaşda cachedən effektiv istifadə etməyə kömək edir. Səbəbi budur ki, əgər məsələ balaca alt məsələlərə parçalanarsa, bu alt məsələ balaca yaddaş tələb etdiyi üçün cache də saxlanıla bilər və daha böyük yaddaşa girişə ehtiyac qalmaya bilər.
Yuvarlaq idarə etmə
Yuvarlaq cəbri hesablamalarda və ya ədədlərin yuvarlaqlaşdırılmasında, parçala və idarə et alqoritmi iterasiya ilə olunan hesablamalardan daha dəqiq nəticələr verir.
İstinadlar
- Thomas H. Cormen, Charles E. Leiserson, and Ronald L. Rivest, Introduction to Algorithms (MIT Press, 2000).
- Brassard, G. and Bratley, P. Fundamental of Algorithmics, Prentice-Hall, 1996.
- Anany V. Levitin, Introduction to the Design and Analysis of Algorithms (Addison Wesley, 2002).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Informatikada parcala ve idare et ing divide and conquer D amp C rekursiyaya esaslanan alqoritm dizayn paradiqmasidir Parcala ve idare et alqoritmi meseleni rekursiv olaraq iki ve ya daha cox alt meselere bolerek en sade hal ucun hell edir Alt hellerin sonradan birlesmesi ana meselenin hellini verir Parcala ve idare et bir cox tip meseleni o cumleden siralama quicksort mergesort ve s boyuk reqemlerin vurulmasi misal ucun en yaxin cut noqtelerin tapilmasi sintaktik analiz ve FFT meselelerini hell etmek ucun effektiv texnikadir Parcala ve idare etParcala ve idare et bezen alqoritmlerde istifade edilerek meseleni yalniz bir alt meseleye bolur Misal ucun ikili axtaris alqoritminde axtarilan qiymet bu usulla tapilir ve ya analoji olaraq ededi hesablamalarda kokun tapilmasi ucun istifade olunan bisection alqoritmi Bele meseleleri parcala ve idare et alqoritminden daha effektiv usulla hell etmek olar Bele ki eger bu meselelerde quyruq rekursiyasi ing ing tail recursion istifade edilse onlari sade dovre cevirmek olar Parcala ve idare et alqoritminin genis menada terifi Eger alqoritm rekursiya ve ya dovr istifade edirse bele alqoritmi parcala ve idare et alqoritmi ile elaqelendirmek olar Ona gore de bezi muellifler parcala ve idare et adindan mesele iki ve daha artiq alt meseleye bolundukde istifade edirler Eger mesele bir alt meseleye parcalanirsa o zaman azalt ve idare et ing ing decrease and conquer demek daha dogru olar UstunlukleriCetin meseleleri hell etmek Parcala ve idare et konseptual olaraq cetin meseleleri hell etmek ucun cox guclu aletdir teleb olunan yalniz meseleni alt meselelere bolmeyin yolun tapib ve sade variant ucun hell etdikden sonra alt meseleleri birlesdirib orijinal meseleni hell etmekdir Effektiv alqoritm Parcala ve idare et cox vaxt effektiv alqoritmler tapmaga komek edir O Karatsubanin suretli vurma metodu quicksort ve mergesort alqoritmleri matrisleri vurmaq ucun istifade olunan ve suretli Furye cevirilmelerinde FFT acar rolunu oynayib Paralellesdirme Parcala ve idare et alqoritmleri tebii olaraq coxlu prosessorlu masinlarda xususi ile paylanmis yaddas sistemlerinde tebii olaraq genis istifade olunur Yaddasa giris Parcala ve idare et alqoritmleri yaddasda cacheden effektiv istifade etmeye komek edir Sebebi budur ki eger mesele balaca alt meselelere parcalanarsa bu alt mesele balaca yaddas teleb etdiyi ucun cache de saxlanila biler ve daha boyuk yaddasa girise ehtiyac qalmaya biler Yuvarlaq idare etme Yuvarlaq cebri hesablamalarda ve ya ededlerin yuvarlaqlasdirilmasinda parcala ve idare et alqoritmi iterasiya ile olunan hesablamalardan daha deqiq neticeler verir IstinadlarThomas H Cormen Charles E Leiserson and Ronald L Rivest Introduction to Algorithms MIT Press 2000 Brassard G and Bratley P Fundamental of Algorithmics Prentice Hall 1996 Anany V Levitin Introduction to the Design and Analysis of Algorithms Addison Wesley 2002